TTIP: ΕΕ και ΗΠΑ απεργάζονται καπιταλιστικό ολοκληρωτισμό

Φωτογραφία

Η  9η διαπραγμάτευση για τη Διατλαντική Εμπορική και Επενδυτική Συνεργασία (TTIP), που διεξήχθη στις 20-24 Απρίλη στη Νέα Υόρκη, περιβλήθηκε, όπως και οι προηγούμενες οκτώ, από πλήρη μυστικότητα, ώστε οι λαοί της ΕΕ και των ΗΠΑ να μην πληροφορηθούν για τα θέματα που συζητήθηκαν και για τις συνακόλουθες συνέπειες στις ζωές όλων.

Ημερ.Δημοσίευσης
Συντάκτης
Κατερίνα Παρδάλη

Οι συζητήσεις για την ΤΤΙΡ, που ξεκίνησαν από το 2013, μπορεί να γίνονται με άκρα μυστικότητα απέναντι στους από κάτω, ωστόσο προς τις μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις παρέχεται πλήρης ενημέρωση. Όπως προκλητικά έχουν δηλώσει από την αρχή οι «διαπραγματευτές», το κείμενο της συνθήκης θα δημοσιοποιηθεί, μόνο στο τελευταίο στάδιο, αφού θα έχουν «πέσει» οι υπογραφές! 
Αυτή η μυστικοπάθεια των ελίτ και από τις δυο μεριές του Ατλαντικού (οι «διαπραγματευόμενοι» είναι η Κομισιόν, εκ μέρους της ΕΕ, και η κυβέρνηση των ΗΠΑ) οφείλεται στο γεγονός ότι θέλουν με κάθε τρόπο να αποφύγουν τη δυναμική αντίδραση των κινημάτων και των λαών και το συνακόλουθο κίνδυνο να δυναμιτιστεί και να καταρρεύσει η συνθήκη και οι συνομιλίες -όπως ακριβώς συνέβη με την προηγούμενη σχετική απόπειρά τους, την «Πολυμερή Συμφωνία Επενδύσεων»  το 1997. 
Τι προβλέπει η ΤΤΙΡ
Η ΤΤΙΡ δεν είναι βασικά εμπορική συμφωνία, αφού το ελεύθερο εμπόριο μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ υπάρχει και οι δασμοί είναι μηδαμινοί. Είναι στην πραγματικότητα μια εκ νέου και πιο συστηματική προσπάθεια για εγκαθίδρυση μιας πλήρους νεοφιλελεύθερης δικτατορίας προς όφελος του κεφαλαίου. Και τα χτυπάει όλα: εργασιακά δικαιώματα, μισθούς, υγεία, παιδεία, περιβάλλον, φυσικούς πόρους, ασφάλεια τροφίμων, ενέργεια, πολιτισμό, πνευματικά δικαιώματα, υποδομές του κράτους, προσωπικά δεδομένα και ελευθερίες, ελευθερία στο Διαδίκτυο, μετανάστευση. Προβλέπει ότι η ισχύουσα νομοθεσία των κρατών που θα την υπογράψουν, θα υπαχθεί στους κανόνες του «ελεύθερου εμπορίου», δηλ. στην ασυδοσία των «αγορών». Επίσης προβλέπονται κυρώσεις για όποια χώρα τους παραβαίνει, και τεράστιες αποζημιώσεις υπέρ των εναγουσών πολυεθνικών εταιρειών.
Η πολιτική δράση των εκλεγμένων αντιπροσώπων θα περιοριστεί στη διαπραγμάτευση με τις πολυεθνικές ή τους τοπικούς αντιπροσώπους τους (η ομοιότητα με το «δικό μας» μνημόνιο δεν είναι ούτε τυχαία ούτε συμπτωματική).
Αγωγές
Ο καθηγητής Τζ. Χίλαρι, συγγραφέας της μελέτης για την TTIP που εξέδωσε το Ίδρυμα «Ρόζα Λούξεμπουργκ», φέρνει μερικά παραδείγματα για το τι συμβαίνει όταν οι πολυεθνικές μπορούν να σέρνουν στα διεθνή ειδικά δικαστήρια τις κυβερνήσεις που θα τολμούν να θεσπίζουν κάποια φιλολαϊκά μέτρα, ή κάποια μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, ή οτιδήποτε κρίνουν οι «εταιρείες» ότι βλάπτει τα υπερκέρδη τους. Τα παραδείγματα είναι βέβαια χωρίς να έχει ισχύσει η TTIP, δηλ. μόνο με το καθεστώς των νομικών παράθυρων που προσφέρονται σήμερα στις πολυεθνικές:
Στον Καναδά απαγορεύτηκαν τα καύσιμα που περιείχαν ένα τοξικό πρόσθετο και αμέσως η χώρα μηνύθηκε από μία εταιρεία των ΗΠΑ που παράγει αυτό το πρόσθετο. Στην κυβέρνηση του Καναδά ειπώθηκε ότι δεν είχε κανένα δικαίωμα να επιβάλει τη σχετική απαγόρευση και στο τέλος η χώρα αναγκάστηκε να πληρώσει αποζημίωση στην εταιρεία και να αποσύρει την απαγόρευση όταν σε όλες τις άλλες χώρες εξακολουθεί να ισχύει.
Όταν η Σλοβακία ανέστρεψε μία ιδιωτικοποίηση στο χώρο της υγείας, η κυβέρνησή της μηνύθηκε αμέσως από την ολλανδική εταιρεία που επωφελείτο από την ιδιωτικοποίηση. Το δικαστήριο επιδίκασε αποζημίωση 22 εκατ. ευρώ στην ολλανδική εταιρεία για διαφυγόντα κέρδη. Παρόμοιες περιπτώσεις αποτελούν η μήνυση που κατέθεσε η γαλλική εταιρεία Veolia εναντίον της αιγυπτιακής κυβέρνησης, επειδή αυξήθηκε ο κατώτατος μισθός στη χώρα (και άρα μειώθηκαν τα περιθώρια κέρδους της) και η αντίστοιχη μήνυση της σουηδικής εταιρείας Vattenfall εναντίον της γερμανικής (!) κυβέρνησης για την απόφασή της να ματαιώσει το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας, μετά το ατύχημα στη Φουκουσίμα.
Εργασία
Παράλληλα, με την ΤΤΙΡ θα υποβαθμιστούν μέχρις... εξαφανίσεως όλα τα θεμελιώδη εργασιακά δικαιώματα που έχουν εναπομείνει, γιατί θα αποτελούν «φραγμό» για τα κέρδη των εταιρειών. Οι συλλογικές συμβάσεις, ο κατώτατος μισθός, οι συνθήκες εργασίας και ασφάλειας, οι συνδικαλιστικές ελευθερίες και το δικαίωμα στην οργάνωση στους τόπους δουλειάς, το δικαίωμα των εργατικών σωματείων στις κάθε είδους διαπραγματεύσεις και ό,τι άλλο ξέραμε μέχρι σήμερα, αν κυρωθεί η ΤΤΙΡ, θα θεωρούνται «φραγμοί» και οι εταιρείες θα μπορούν να προχωρήσουν σε μηνύσεις. 
Για να αποφύγουν τις αντιδράσεις, οι θιασώτες της συμφωνίας (Ομπάμα, Μέρκελ, Ολάντ) μιλούν για «οφέλη», για δημιουργία θέσεων εργασίας, για ώθηση στις εξαγωγές, για άνοδο του ΑΕΠ των συμβαλλόμενων χωρών. Αξίζει να θυμηθούμε πώς προπαγάνδιζαν την υιοθέτηση του ευρώ οι Ευρωπαίοι ηγέτες: το ενιαίο νόμισμα θα δημιουργούσε 5-6 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας, ενώ σήμερα φθάσαμε στην Ευρώπη τους 40 εκατ. ανέργους και στην Ελλάδα το 1,5 εκατομμύριο. Ή τις υποσχέσεις του Μπιλ Κλίντον στους Αμερικανούς ότι η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με το Μεξικό και τον Καναδά, η γνωστή NAFTA, θα δημιουργούσε 200.000 θέσεις εργασίας: στην πράξη κατέστρεψε 680.000 θέσεις.
Στην Ελλάδα
Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν το πρώτο κόμμα στη Βουλή που, ως αξιωματική αντιπολίτευση, είχε θέσει το θέμα της ΤΤΙΡ και είχε αξιώσει να ενημερωθεί το ελληνικό κοινοβούλιο και ο ελληνικός λαός για την αντιδραστικότητα αυτής της συμφωνίας. Στις 2/2/2015 ο αναπληρωτής υπουργός Γ. Κατρούγκαλος, υποσχέθηκε ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα μπλοκάρει τη συμφωνία.
Υπάρχουν πράγματι –εκτός των κινημάτων– και θεσμικά εργαλεία στη φαρέτρα μιας κυβέρνησης της Αριστεράς που δεν θα είναι διαθέσιμη να υποκύψει στην παντοδυναμία των συμφερόντων των λόμπι. Για παράδειγμα, μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων το κείμενο της συνθήκης θα πρέπει να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, κάτι που στην περίπτωση της ΤΤΙΡ εμπίπτει στις περιπτώσεις όπου απαιτείται ομοφωνία. Και μόνο η πιθανότητα ενός ελληνικού «όχι» στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, θα είχε τη δυνατότητα να φέρει αναταραχή ή και εμπλοκή σε σχέση με την κύρωση της συμφωνίας.
Σε κάθε περίπτωση μια κυβέρνηση της Αριστεράς μπορεί να δείξει πως υπάρχει και άλλος δρόμος ενάντια στη δικτατορία των αγορών. Όπως είπε και ο Γ. Κατρούγκαλος, ένα ελληνικό μπλοκάρισμα της TTIP θα ήταν ένα δώρο όχι μόνο προς τον ελληνικό, αλλά και προς τους υπόλοιπους λαούς της Ευρώπης.

 

Ελπίδα, η αντίσταση που διογκώνεται
Στις 11 Οκτωβρίου 2014 πραγματοποιήθηκαν 450 κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας σε 24 κράτη, στις οποίες συμμετείχαν δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές, ενώ στις 19 Δεκεμβρίου διοργανώθηκαν κινητοποιήσεις στην έδρα της ΕΕ στις Βρυξέλλες με αιτήματα τη διακοπή των διαπραγματεύσεων για την TTIP. Τα εργατικά κινήματα στις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν επίσης εκφράσει την αντίθεσή τους στην TTIP, με τις εργατικές συνομοσπονδίες σε Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία, Αυστρία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Ιταλία, Ισπανία και Σλοβενία να διαδηλώνουν τη διαφωνία τους με τη συνέχεια των διαπραγματεύσεων. 
Τον τελευταίο χρόνο, ένα εντυπωσιακό κίνημα συγκροτήθηκε στην Ευρώπη, τόσο από πλευράς μαζικότητας όσο και ποικιλομορφίας, ενάντια στην προοπτική υπογραφής της συμφωνίας. Αριστερά κόμματα και οργανώσεις, οικολογικές οργανώσεις, κινήματα δικαιωμάτων, ΜΚΟ, συνδικάτα, φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, πανεπιστήμια, και πλήθος άλλων και από τα 28 κράτη-μέλη της ΕΕ, συναντήθηκαν στις αρχές Φεβρουαρίου του 2015 στις Βρυξέλλες με σκοπό τον από κοινού προσδιορισμό της στρατηγικής και του περιεχομένου της σχετικής ευρωπαϊκής καμπάνιας ενάντια στην ΤΤΙΡ.
Έτσι στις 19/4 (Παγκόσμια Ημέρα Δράσης ενάντια στην TTIP) και ενόψει της 9ης συνάντησης, υπήρξαν μαζικές διαδηλώσεις και αντιδράσεις σχεδόν σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, αλλά και στη ίδια τη Ν. Υόρκη.

 

Φύλλο Εφημερίδας

Κατηγορία