Ρωσία: Η δολοφονία του Νεμτσόβ και ο «εσωτερικός εχθρός»

Φωτογραφία

Πάνω από 50.000 άνθρωποι διαδήλωσαν στη Μόσχα για τη δολοφονία του Μπόρις Νεμτσόβ, γνωστού αντιπάλου της κυβέρνησης Πούτιν.

Ημερ.Δημοσίευσης
Συντάκτης
.

Η κινητοποίηση ήταν ραμμένη στα μέτρα της φιλελεύθερης αντιπολίτευσης, ένας «σιωπηλός φόρος τιμής» στον δολοφονημένο. Εξαίρεση αποτέλεσαν ομάδες αριστερών και αναρχικών που φώναξαν συνθήματα ενάντια στον πόλεμο, την κρατική τρομοκρατία και υπέρ της απελευθέρωσης των συντρόφων τους πολιτικών κρατουμένων. Ένα μεγάλο τμήμα της ρωσικής Αριστεράς επέλεξε να απέχει από τη διαδήλωση, καθώς θεώρησε ότι «δεν αξίζει να θρηνούμε για τον Νεμτσόβ». 
Ο Μπόρις Νεμτσόβ ήταν ένα από τα καθάρματα που παράγει η ρωσική πολιτική σκηνή εδώ και πολλά χρόνια. Ηγετική φιγούρα στην κλίκα γύρω από τον Γέλτσιν τη δεκαετία του ’90, συμμετείχε ενεργά στο μεγάλο πλιάτσικο και την κοινωνική καταστροφή. Το ίδιο ισχύει φυσικά και για τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Αλλά ο Νεμτσόβ έπεσε σε δυσμένεια μετά την οικονομική κρίση του 1998 και αποφάσισε να μετατραπεί σε αντιπολιτευόμενο. Όπως όλοι οι «ριγμένοι» στην ενδοαστική αναδιανομή εξουσίας και πλούτου που έγινε επί Πούτιν, στράφηκε σε ένα μείγμα «πάλης ενάντια στην κρατική διαφθορά» και φιλοδυτικού προσανατολισμού. Έγινε επίσης γνωστός για την εναντίωσή του στον πόλεμο στην Τσετσενία και τελευταία στη ρωσική εμπλοκή στην Ουκρανία. 
Οι φήμες για το ποιος διέταξε τη δολοφονία του Νεμτσόβ, έξω από το Κρεμλίνο, την πιο καλά φρουρούμενη περιοχή στη Ρωσία, δίνουν και παίρνουν. Είναι γεγονός ότι για τη ρωσική κυβέρνηση, που πασχίζει να δώσει μια εικόνα «σταθερότητας», αυτή η δολοφονία είναι μάλλον άβολη. Αλλά στο δαιδαλώδες τοπίο των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών, δεν αποκλείεται τμήμα τους (ή παρακρατικοί που συνεργάζονται μαζί τους) να προχώρησε σε αυτό το χτύπημα. Ο Νεμτσόβ ως αντιπολιτευτική φιγούρα είχε πέσει σε γενική ανυποληψία και ο Πούτιν δεν είχε λόγο να ζητήσει την εκτέλεσή του. 
Ωστόσο (ως άνθρωπος με διασυνδέσεις) φερόταν να έχει αρκετά στοιχεία για τον πρωταγωνιστικό ρόλο των ρωσικών ειδικών δυνάμεων στα γεγονότα στην Κριμαία και την ανατολική Ουκρανία. Κυρίως αυτές οι δυνάμεις στο εσωτερικό ή στο πλευρό του ρωσικού κράτους έχουν το τελευταίο διάστημα κυριολεκτικά ξεσαλώσει, ανακαλύπτοντας παντού «πεμπτοφαλαγγίτες» και «εθνοπροδότες». Σε αυτό το κλίμα, η δολοφονία του Νεμτσόβ μπορεί να ήταν χρήσιμη για να σταλεί ένα μήνυμα σε όποιον μέσα στη Ρωσία επικρίνει τον πόλεμο. Εναλλακτικά, σε αυτό το κλίμα, μπορούν να «ανθίσουν μπουμπούκια» που παίρνουν το νόμο στα χέρια τους. 
Οι οικονομικές κυρώσεις και η πτώση της τιμής του πετρελαίου έχουν προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στη ρωσική κοινωνία. Σε αυτό το υπόβαθρο, αφενός δυτικές δυνάμεις πιθανώς να επιδιώκουν μια «αποσταθεροποίηση» της Ρωσίας από τα μέσα, αφετέρου το καθεστώς Πούτιν «παίζει» με αυτήν τη φημολογία και ευνοεί έντονα την άνθηση του σοβινισμού για να συσπειρώσει τις μάζες γύρω του.
Είναι χαρακτηριστικό του κλίματος στη Ρωσία πως γύρω από το σύνθημα «αντι-Μεϊντάν» έχει συγκροτηθεί μια πλατφόρμα που ενώνει σοβινιστές, πουτινικούς, Ρώσους εθνικιστές και φασίστες σε μια κατεύθυνση «αντιδυτική» και συνάμα ενάντια σε κάθε αμφισβήτηση στο καθεστώς. 
Σε αυτό το δύσβατο έδαφος ανάμεσα σε μια φιλοδυτική φιλελεύθερη αντιπολίτευση και ένα αδίστακτο καθεστώς έχει να πορευτεί η ρωσική Αριστερά, χτυπημένη ήδη από τις σύγχρονες «δίκες της Μόσχας» (υπόθεση Μπολότναγια), που αποδεκάτισαν το αριστερό κίνημα αμφισβήτησης το οποίο βγήκε στον αφρό το 2011 και επιχείρησε να συνδέσει την πολιτική με την κοινωνική δυσαρέσκεια...

 

Φύλλο Εφημερίδας

Κατηγορία