Προκειμένου να εξηγήσει τη συνολική κατάρρευση της Αριστεράς στην Ιταλία, ένα μέρος της ηγεσίας της καταφεύγει στον εκλογικό νόμο, δηλ. τη μαζική υπερψήφιση του Δημοκρατικού Κόμματος από πρώην ψηφοφόρους της Αριστεράς για να μη βγει ο Μπερλουσκόνι (όμως με αυτό το σκεπτικό στην Ελλάδα δεν θα είχαμε καμία δυνατότητα να «χτυπάει» η Αριστερά ποσοστά της τάξης του 25%). Άλλοι, πάνε πιο δεξιά: Σε συνέντευξή του στην «Εποχή», ο Τζιοβάνι Ρούσο Σπένα, ηγετικό στέλεχος της Επανίδρυσης, δήλωνε χαρακτηριστικά: «Σε πολλά θέματα έχει ξεπεραστεί η παραδοσιακή ταξική θεώρηση της αντιπαράθεσης ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία».
Ξέκοβε δε κάθε περίπτωση γνήσιας αριστερής στροφής: «Δεν θα πρέπει να αμφισβητήσουμε ότι η Επανίδρυση σε αυτά τα θέματα έκανε σημαντικά βήματα και δεν θα πρέπει η πρόσφατη εκλογική ήττα να μας οδηγήσει σε ένα πισωγύρισμα σε αυτό το επίπεδο» (!). Η Ροσάνα Ροσάντα («Μανιφέστο») διαπιστώνει πεσιμιστικά ένα ρίζωμα των ακροδεξιών στις πόλεις του Βορρά, αλλά ταυτόχρονα λέει: «Από τη δεκαετία του ’60 μέχρι σήμερα, η Ιταλία διατρέχεται από εντάσεις που εκδηλώνονται, χωρίς νεκρούς και τραυματίες». Χωρίς νεκρούς και τραυματίες; Σε ποια χώρα είναι η Γένοβα; Σε ποια χώρα ζούσε ο Κάρλο Τζουλιάνι; Σε ποια χώρα το ναυτικό βουλιάζει πλοιάρια με μετανάστες; Κι αν πρόκειται για συμβολισμό, σε ποια χώρα ήταν ο Κράξι και το Σοσιαλιστικό Κόμμα; Σε ποια χώρα είναι η Επανίδρυση;
Βεβαίως ο Σπένα, στην ίδια συνέντευξη δεν μπορούσε να μην παραδεχθεί τις εξόφθαλμες αιτίες της ήττας: «Ο κόσμος της Αριστεράς, ο λαός μας, περίμενε πολύ περισσότερα πράγματα από όλους μας. Περίμενε να δει να προχωράμε σε μια ανακατανομή του πλούτου υπέρ των κοινωνικά ασθενέστερων στρωμάτων. Αντίθετα, η κυβέρνηση [Πρόντι] παρέμεινε αιχμάλωτη των “μεγάλων δυνάμεων της οικονομίας”, παρέμεινε αιχμάλωτη των βιομηχάνων, του χρηματοοικονομικού τομέα και του Βατικανού». Αυτή είναι η μόνη αληθινή διαπίστωση.
Προοπτικές
Οι εν Ελλάδι θιασώτες της Κεντροαριστεράς, τύπου Πρετεντέρη, δεν έχουν όμως κανένα λόγο να επιδίδονται σε πανηγυρισμούς. Η Αριστερά μπορεί να κατέρρευσε αλλά το Δημοκρατικό Κόμμα δεν κατάφερε να προκαλέσει ούτε μια αμυχή στη Δεξιά και την ακροδεξιά. Όπως φάνηκε και από τις βρετανικές εκλογές η Κεντροαριστερά δεν αποτελεί κανένα ανάχωμα προς τη Δεξιά.
Η Ιταλία είναι από παλιά, μαζί με τη Γαλλία, χώρα-φάρος για την Αριστερά σε όλη την Ευρώπη και όχι μόνον. Η εργατική της τάξη παραμένει οργανωμένη σε συνδικάτα και έχει πίσω της συνεχόμενες δεκαετίες αγώνων. Τα 3.000.000 των διαδηλωτών της Ρώμης δεν ήταν γεγονός του ’68 αλλά μόλις του 2002! Επί κυβέρνησης Πρόντι εκατομμύρια διαδήλωσαν κατά του ασφαλιστικού του εκτρώματος παρά το σαμποτάζ της Αριστεράς στις διαδηλώσεις. Κι όμως ο Σπένα επιμένει ότι «τα αφεντικά, οι βιομήχανοι και οι εκμεταλλευτές δεν αποτελούν πλέον τους αντιπάλους, δεν υπάρχει ταξικός αντίπαλος». Αυτά συμβαίνουν μόνο στα μυαλά διάφορων ηγετών της Αριστεράς. Ένα άλλο στέλεχος της Επανίδρυσης, ο Ραμόν Μαντοβάνι, διαπίστωνε πολύ ειλικρινά: «Χάσαμε ψήφους ακόμη και έναντι των ψηφοδελτίων με το σφυροδρέπανο. Πήραν συνολικά 400.000 ψήφους που τους τις χαρίσαμε. Αυτοί δεν είναι μόνον απλοί ψήφοι της Αριστεράς, αλλά του κόσμου που συμμετέχει στα κινήματα και στην οργάνωση των αγώνων. Δεν είναι αριστεροί που βλέπουν τα πράγματα από την τηλεόραση, αλλά στελέχη των κινημάτων, των κινητοποιήσεων, των απεργιών»...