Δάση: Όχι άλλες καταστροφές

Ο ι μεγάλες πυρκαγιές του περσινού καλοκαιριού, με τους 70 νεκρούς και τα 2 περίπου εκατομμύρια στρέμματα καμένων δασικών και γεωργικών εκτάσεων, ήταν η μεγαλύτερη «φυσική» καταστροφή που έπληξε τη χώρα μεταπολεμικά. Κυριότερη αιτία γι΄ αυτήν την καταστροφή είναι η ανικανότητα του κρατικού μηχανισμού. Το κράτος δεν κατόρθωσε, όχι μόνο να αντιμετωπίσει τις πυρκαγιές που απείλησαν ακόμα και το μουσείο της Ολυμπίας, αλλά ούτε καν να εκκενώσει τα χωριά. Με αποτέλεσμα, να βρουν φρικτό θάνατο δεκάδες άνθρωποι. Στην Αττική είχαμε την τραγωδία της Πάρνηθας, την απώλεια του τελευταίου «πνεύμονα» του Λεκανοπεδίου. 48.000 στρέμματα δάσους (όση είναι περίπου η έκταση της Ύδρας) χάθηκαν από την πιο επιβαρυμένη περιβαλλοντικά περιοχή της χώρας, στην οποία και ζει ο μισός πληθυσμός της.


Τα δάση καίγονται όχι μόνο λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας και της μείωσης των βροχοπτώσεων (φαινόμενο του θερμοκηπίου), αλλά κυρίως λόγω συμφερόντων που έχουν να κάνουν με την οικιστική και τουριστική «αξιοποίηση». Η απροθυμία του κράτους στο να προστατέψει αποτελεσματικά το περιβάλλον, οφείλεται στην εξάρτηση του από οικονομικούς παράγοντες που θέλουν να κερδοσκοπήσουν σε βάρος των δασών και των ακτών. Δεν είναι τυχαίο το ότι οι περισσότερες φωτιές εκδηλώνονται συστηματικά όπου υπάρχει ζήτηση οικοπέδων (Πεντέλη) ή δυνατότητα τουριστικής «αξιοποίησης» (Καϊάφας). Όλα αυτά γίνονται ακόμα πιο επικίνδυνα λόγω της ανυπαρξίας δασικής πολιτικής. Το κράτος αρνείται να φτιάξει δασικούς χάρτες, ώστε να είναι αδύνατη η καταπάτηση των δασικών εκτάσεων και ουσιαστικά επικροτεί την αυθαίρετη δόμηση. Οι περιπτώσεις του Μαγγίνα με το «αναψυκτήριο» και του Σουφλιά με το αυθαίρετο, μας το δείχνουν γλαφυρά.


Χωρίς δασικούς χάρτες, χωροταξικό σχεδιασμό (να ξέρουμε που και τι επιτρέπεται να χτιστεί), αντιμετώπιση των αυθαιρέτων, ενδυνάμωση της δασικής και πυροσβεστικής υπηρεσίας, οι δασικές πυρκαγιές δεν αντιμετωπίζονται. Η δασική υπηρεσία τα τελευταία χρονιά ουσιαστικά δεν υπάρχει, ενώ η πυροσβεστική έχει έλλειμμα προσωπικού και εμπειρίας στις δασικές πυρκαγιές. Παρ΄ όλο που η αποκατάσταση ενός καμμένου δάσους είναι πολύ πιο δαπανηρή από τη διαχείριση και την πρόληψη, το ελληνικό κράτος φαίνεται να την προτιμά.


Η προστασία του περιβάλλοντος είναι υπόθεση που αφορά την κοινωνία και μόνο αυτή μπορεί μέσω διεκδικητικών κινημάτων να περιορίσει την καταστροφή. Η κοινωνία πρέπει να επιβληθεί στα ποικιλώνυμα συμφέροντα που απειλούν το φυσικό περιβάλλον και να αναγκάσει το κράτος να ασκήσει κοινωνική και περιβαλλοντική πολιτική.


Όσο υπάρχει καπιταλισμός, η φύση και η κοινωνία θα λεηλατούνται. Η υπεράσπιση τους είναι χρέος για κάθε κίνημα που αναφέρεται σε έναν καλύτερο εφικτό κόσμο, το σοσιαλισμό με ελευθερία. Γιατί όσα μέτρα και αν παρθουν, αν δε σταματήσει το φαινόμενο του θερμοκηπίου, για το οποίο ευθύνεται ο τρόπος παραγωγής που έχει γνώμονα το κέρδος και τη λεηλασία της γης και των ανθρώπων, τα δάση θα συνεχίσουν να καίγονται.


Ένας συμβασιούχος Δασοπόνος

Λέξεις Κλειδιά