Ο εθνικισμός υπονομεύει τον αντιιμπεριαλισμό
Του Πέτρου Τσάγκαρη
Ο Δεκέμβριος είναι ο μήνας που πιθανόν θα «αξιολογηθεί» και πάλι η Τουρκία όσον αφορά τα κριτήρια ένταξής της στην Ε.Ε. Ένα ευρύ φάσμα της Αριστεράς στην Ελλάδα προσπαθεί να αποτρέψει το ενδεχόμενο ένταξης της γειτονικής χώρας στην ΕΕ. Κάποιοι μάλιστα έφτασαν στο σημείο να θέλουν να διοργανώσουν διαδήλωση ενάντια στην ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. Έχουμε και πάλι να κάνουμε με την κλασική σύγχυση μεταξύ του αντιιμπεριαλισμού και του εθνικισμού.
Οι αντιφάσεις αυτού του θεωρητικού σχήματος είναι πολλές: Σε τι βοηθούν, άραγε, τους Έλληνες εργαζόμενους και τις Ελληνίδες εργαζόμενες, οι κραυγές τμημάτων της ελληνικής Αριστεράς για αποκλεισμό της Τουρκίας από την Ευρώπη; Πώς τους βελτιώνουν τη ζωή; Μήπως, αντίθετα, τους κάνουν να ξεχνούν την άγρια επίθεση στους μισθούς και το ασφαλιστικό τα οποία ετοιμάζει η ελληνική κυβέρνηση ενάντιά τους; Μήπως επίσης δικαιολογούν τις υπέρογκες στρατιωτικές δαπάνες που μια συμμορία μιζαδόρων έχει επιβάλει και στις δύο πλευρές του Αιγαίου;
Μήπως, άραγε, φέρνουν πιο κοντά την ειρήνη στο Αιγαίο με το να «πιεστεί» η άρχουσα τάξη της Τουρκίας να γίνει πιο φιλειρηνική; Ή μήπως, αντίθετα, σε περίπτωση αποκλεισμού θα ενισχυθούν οι μιλιταριστικές δομές στην Άγκυρα;
Μήπως βοηθούν τους Τούρκους εργαζόμενους; Μήπως τους καλυτερεύουν τη ζωή; Μήπως άραγε οι κραυγές αυτές βοηθούν τις μειονότητες και κύρια την κουρδική μειονότητα που αγωνίζεται για τα δικαιώματά της; Ή μήπως, αντίθετα, βοηθούν τις αντιδημοκρατικές δυνάμεις της άκρας Δεξιάς και του στρατού;
Τέλος, μήπως άραγε βοηθούν στην προοπτική ειρήνης και συναδέλφωσης στην Κύπρο; Ή μήπως, αντίθετα, συμβάλλουν σε απομάκρυνση των δύο κοινοτήτων;
«Προδοσία»
Ακόμη και μέσα στο ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν εκείνοι που περιγράφουν μια επί θύραις εθνική προδοσία στο Αιγαίο, την Κύπρο κ.λπ. από την «πιο φιλοαμερικανική ελληνική κυβέρνηση των τελευταίων ετών», όπως είπε κάποιος ομιλητής στην πρόσφατη σύσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ. Η «προδοσία» συνίσταται στην παραχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων στην Τουρκία, δηλ. στον ιμπεριαλισμό. Το σχήμα έχει και εδώ κεφαλαιώδεις αδυναμίες: Αν στην Ελλάδα βρίσκεται η «πιο φιλοαμερικανική κυβέρνηση», τότε γιατί θα πρέπει οι ΗΠΑ να καταφεύγουν στην Τουρκία; Αν ο υπηρέτης τους είναι στην Αθήνα, γιατί θα πρέπει να του αποσπάσουν κυριαρχικά δικαιώματα και να τα παραδώσουν στην Άγκυρα η οποία, όπως θα δούμε παρακάτω, εδώ και χρόνια βρίσκεται σε ρήξη με τη Ουάσινγκτον; Εκτός πια και αν οι εν λόγω αντιιμπεριαλιστές σύντροφοι έχουν διαμορφώσει την άποψη ότι ο ιμπεριαλισμός είναι η Τουρκία και ότι οι ΗΠΑ είναι απλώς εκτελεστικό τους όργανο.
Στην πραγματικότητα η απόσταση Ουάσινγκτον και Άγκυρας έχει μεγαλώσει πολύ τα τελευταία χρόνια. Η μη παραχώρηση του εδάφους της Τουρκίας για την εισβολή στο Ιράκ ήταν το πρώτο επεισόδιο σε αυτή τη ρήξη. Ακολούθησε η ανοιχτή καταγγελία και η ρήξη των σχέσεων της Άγκυρας με τον χωροφύλακα των ΗΠΑ στη Μ. Ανατολή, δηλ. το Ισραήλ, η σύναψη ενεργειακών σχέσεων με τη Ρωσία και το Ιράν, η δραστική βελτίωση των σχέσεων με τη Συρία κ.λπ., όλα φυσικά στο πλαίσιο των συμφερόντων της τουρκικής άρχουσας τάξης. Δεν είναι τυχαίο ότι σήμερα οι Αμερικανοί ρεπουμπλικάνοι και το ισραηλινό λόμπι στην Ουάσινγκτον είναι αναφανδόν κατά της Τουρκίας. Τελευταίο επεισόδιο της ρήξης ήταν η απόρριψη εκ μέρους της Άγκυρας του αιτήματος της Ουάσινγκτον, να δίνονται στις αμερικανικές αρχές τα βιομετρικά δεδομένα όσων επισκέπτονται ή περνούν από την Τουρκία. Το σχετικό αίτημα υπέβαλε στις 19/11, ο επικεφαλής του FBI Ρόμπερτ Μίλερ. Η απάντηση της τουρκικής πλευράς ήταν το ότι η συγκέντρωση τέτοιας μορφής δεδομένων είναι αντίθετη προς τις διεθνείς συμφωνίες που έχει υπογράψει η Τουρκία και προς το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Καθήκον
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένας ιμπεριαλιστικός σχηματισμός, ο οποίος εκτός από τον οικονομικό και πολιτικό τομέα, φιλοδοξεί να εξαπλωθεί και στο στρατιωτικό τομέα με τον ευρωστρατό. Η Αριστερά οφείλει να στέκεται ενάντια σε ένα τέτοιο σχηματισμό και να παλεύει για τη διάλυση ή την αποδυνάμωσή του (κι όχι για την ενίσχυσή του ως αντίβαρο σε άλλους ιμπεριαλισμούς, όπως υποστηρίζουν κάποιοι άλλοι –επίσης μέσα στην Αριστερά). Όμως είναι στην καλύτερη περίπτωση παράλογο (και στη χειρότερη υποκριτικό) να αγωνιζόμαστε εμείς, η ελληνική Αριστερά –η οποία δεν έχει κατορθώσει να βγάλει την Ελλάδα από την Ε.Ε.– να εμποδίσει μια άλλη χώρα να γίνει μέλος. Δηλ. ενώ δεν έχουμε μπορέσει να «προστατεύσουμε» τους Έλληνες εργαζόμενους από την Ε.Ε., να θέλουμε σώνει και καλά να «σώσουμε» τους Τούρκους εργαζόμενους (οι οποίοι παρεμπιπτόντως δεν μας ενημέρωσαν ποτέ ότι δεν θέλουν την είσοδο στην Ε.Ε.). Για να το πούμε αλλιώς: Διαδηλώσεις στην Ελλάδα που απαιτούν την έξοδο της Ελλάδας από την Ε.Ε. είναι ανησυχητικές για τις Βρυξέλλες και αποδυναμώνουν την Ε.Ε. και τη νεοφιλελεύθερη πολιτική της. Διαδηλώσεις στην Ελλάδα που ζητούν να μην μπει η Τουρκία στην Ε.Ε. δεν θα ανησυχήσουν καθόλου τις Βρυξέλλες που θα επιχαίρουν επειδή ο ελληνικός λαός θα έχει βρει ένα εξιλαστήριο θύμα, ώστε να μην ασχολείται με το ΔΝΤ, τη Μέρκελ και τους Έλληνες τραπεζίτες.
Έτσι, αυτή η πολιτική, ενώ εμφανίζεται ως αντιιμπεριαλιστική, επειδή δεν αντιτίθεται σε κανέναν ιμπεριαλισμό, τελικά καταλήγει να είναι απλώς εθνικιστική. Και συμβαδίζει με τις πιο έξαλλες φωνές της ευρωπαϊκής Δεξιάς (της Μέρκελ και του Σαρκοζί), αλλά και της ακροδεξιάς. Ο Ολλανδός βουλευτής και ηγέτης του Κόμματος της Ελευθερίας Γκερτ Βίλντερς, που έχει δηλώσει ότι η Ευρώπη απειλείται από εξισλαμισμό και συγκρίνει το Κοράνι με το βιβλίο του Αδόλφου Χίτλερ «Ο Αγών μου», είναι απλώς ένα παράδειγμα ανάμεσα σε δεκάδες άλλους πολιτικούς και κόμματα, συμπεριλαμβανομένου, φυσικά, και του «δικού μας» ΛΑΟΣ.
Το χειρότερο: Αυτή η υποτιθέμενη αντιιμπεριαλιστική πολιτική ενώνει τη φωνή της με την καρδιά του ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού. Ο νέος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Βέλγος Χέρμαν βαν Ρόμπεϊ, έχει ήδη απορρίψει την προοπτική ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. με ρατσιστικούς όρους. Τον Δεκέμβριο του 2004 ενώπιον του βελγικού κοινοβουλίου ο Ρόμπεϊ, μέλος του Χριστιανοδημοκρατικού Φλαμανδικού Κόμματος και καθολικός είχε δηλώσει: «Οι θεμελιώδεις αξίες της Ευρώπης, που είναι παράλληλα και θεμελιώδεις αξίες του χριστιανισμού, θα χάσουν τη δύναμή τους με την εισδοχή μιας μεγάλης μουσουλμανικής χώρας όπως είναι η Τουρκία».
Τέτοιοι σύμμαχοι θα πρέπει, τουλάχιστον, να προβληματίσουν την ελληνική «αντιιμπεριαλιστική» Αριστερά.