Εμπρησμός της Πάρνηθας: Ένα έγκλημα που θα πληρώνουμε για καιρό
Οι πυρκαγιές των περασμένων ημερών είναι ένα τεράστιο έγκλημα που συγκλόνισε και εξόργισε εκατομμύρια ανθρώπους.
Στην Πάρνηθα κάηκαν 60.000 στρ. και σε αυτά συμπεριλαμβάνεται ο μισός πυρήνας του εθνικού δρυμού (περίπου τα 25.000 από τα 38.000 στρ.). Η μεγαλύτερη ζημιά έγινε από την καταστροφή του δάσους της κεφαλληνιακής ελάτης (κάηκαν 21.800 στρ.), το οποίο δεν πρόκειται να ξαναγίνει όπως ήταν, λόγω κλιματικών αλλαγών και επειδή θα έπρεπε να μη διαταραχθεί το παραμικρό στην περιοχή για τα επόμενα 200 χρόνια, κατά τον επ. καθηγητή στο τμήμα Δασολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου, Αρ. Παπαγεωργίου.
Σ το Πήλιο κάηκαν 45.000 στρ. δασικής έκτασης και 12.000 στρ. αγροτικής γης και στη Λάρισα άλλα 16.000 στρ. δάσους.Από το 1945 έως το 1992 υπολογίζεται ότι η Ελλάδα έχασε από πυρκαγιές, περίπου 13 εκατ. στρέμματα δασών, ενώ η Αττική, μέσα σε 45 χρόνια έχει 300.000 στρ. δασών λιγότερα!
Όμως η καταστροφή της Πάρνηθας έχει πολύ μεγαλύτερες επιπτώσεις από τις υπόλοιπες πυρκαγιές.
Καταρχήν πρόκειται για το μεγαλύτερο βουνό της Αττικής και αποτελεί Εθνικό Δρυμό από το 1961. Φιλοξενούσε μια τεράστια ποικιλία ζώων και φυτών και ήταν το τελευταίο καταφύγιο για το κόκκινο ελάφι. Υπήρχαν περί τα 1.100 είδη φυτών (το 1/6 της ελληνικής χλωρίδας), 200 διαφορετικά είδη σπονδυλωτών, 42 από τα 116 είδη θηλαστικών της Ελλάδας και 81 είδη μανιταριών (στοιχεία της WWF Ελλάδας).
Ανεξάρτητα από το πώς προέκυψε η φωτιά στην Πάρνηθα, το βέβαιο είναι ότι επρόκειτο για προδιαγεγραμμένο έγκλημα. Και προαναγγελθέν επίσης, από την ίδια την κυβέρνηση, μόλις πριν από 3 μήνες.
Η επίσημη έκθεση του ΥΠΕΧΩΔΕ προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με θέμα τη
διανομή των κοινοτικών κονδυλίων την περίοδο 2007-2013, παραδέχεται:
«επικίνδυνες ελλείψεις στο συντονισμό των συναρμοδίων υπηρεσιών και
υπουργείων», απουσία σχεδίων πρόληψης δασικών πυρκαγιών αλλά και
σχεδίων αποκατάστασης, αδιαφορία των υπουργείων στην άσκηση
περιβαλλοντικής πολιτικής. Στο πρόγραμμα του ΥΠΕΧΩΔΕ για το «περιβάλλον
και την αειφόρο ανάπτυξη», τα κονδύλια προστασίας από πυρκαγιές δεν
φτάνουν ούτε τα 40 εκατ. ευρώ, όταν το συνολικό κόστος του προγράμματος
φτάνει τα 2,25 δισ. ευρώ. Αυτό αφορά τις 8 από τις 13 Περιφέρειες της
χώρας, εξαιρουμένων Αθήνας και Θεσσαλονίκης που δεν δικαιούνται
ενισχύσεις.
Με χαρακτηριστική άνεση θεσπίζονται και εφαρμόζονται δασοκτόνοι νόμοι
(π.χ. ο 3208/2003 του ΠΑΣΟΚ, που ορίζει ότι οι άβατες πλαγιές των ορέων
δεν κηρύσσονται αναδασωτέες). Με την ίδια χαρακτηριστική άνεση
αγνοείται το Σύνταγμα το οποίο με τα άρθρα 24 και 117, υποχρεώνει τη
σύνταξη δασολογίου και δασικών χαρτών από το Κράτος και προστατεύει το
περιβάλλον από τους αντισυνταγματικούς νόμους. Δασολόγιο φυσικά δεν
έχει καταρτιστεί ακόμα, ενώ οι δασικοί χάρτες της Γεωγραφικής Υπηρεσίας
Στρατού είναι του 1991 και από εκεί και πέρα οι χάρτες που υπάρχουν
είναι ιδιωτικών εταιρειών («Ανάβαση» και «Road»). Αν είχε αλλάξει το
άρθρο 24, όπως προτίθεται η Ν.Δ. να το αλλάξει, θα χτιζόταν τώρα η μισή
Πάρνηθα. Κατά τον Πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Δασολόγων Δημοσίων
Υπαλλήλων, κ. Ν. Μπόκαρη, θα κηρυσσόταν αναδασωτέα μόνον η περιοχή που
είχε ψηλό δάσος την ημέρα της καταστροφής. Αραιή και χαμηλή βλάστηση,
καθώς και πλατύφυλλα δένδρα θα χάνονταν, γιατί δεν θα περιλαμβάνονταν
στις προστατευτικές συνταγματικές διατάξεις. Σύμφωνα με το δασολόγο Β.
Αποστόλου, πρώην βουλευτή Εύβοιας και μέλος της Π.Γ. του ΣΥΝ, αν ίσχυε
το αναθεωρημένο άρθρο 24, όπου οι καμένες εκτάσεις αγγίζουν περιαστικές
περιοχές, θα υπήρχε η δυνατότητα επέκτασης του πολεοδομικού σχεδίου! Ο
νοών νοείτω!
Ο κ. Κων/νος Μενουδάκος, αντιπρόεδρος του ΣτΕ και πρόεδρος του Ε’
Τμήματός του, στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» της 8 Ιουλίου,
χαρακτηρίζει «αδράνεια που εγείρει υποψίες και δυσεξήγητες
παραλείψεις», τις δομικές ελλείψεις που αναφέρονται παραπάνω.
Εκτός από νόμους και τροποποιήσεις του Συντάγματος υπέρ των επίδοξων
καταπατητών δημόσιας γης, το νομικό οπλοστάσιο της δασοκτόνας
κυβέρνησης εμπλουτίζεται και με Προεδρικά Διατάγματα.
Στην περίπτωση της Πάρνηθας εντάσσεται σχέδιο Π.Δ. που προωθήθηκε από
τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ και επιστράφηκε από το Ε’ Τμήμα του ΣτΕ, πριν από
ένα χρόνο, με σοβαρότατες διορθώσεις. Το σχέδιο Π.Δ. του Σουφλιά
προτείνει, στον αυχένα Πάρνηθας-Πεντέλης, την κατασκευή τεχνολογικού
πάρκου «Τεχνόπολη-Ακρόπολη», έκτασης 500 στρεμμάτων, την επέκταση των
κτιριακών εγκαταστάσεων της μονής Κλειστών (μόλις 4.000 στρέμματα, από
τα 8.000 στρ. που ήθελε η μονή), και κατασκηνώσεις της αρχιεπισκοπής σε
δασική έκταση στα όρια προστατευόμενης περιοχής του δικτύου NATURA!
Πεδίον δόξης λαμπρόν αποτελεί και η απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων
για την προστασία των δασών. Από το 2000 έως και σήμερα, δεν έχει
απορροφηθεί ούτε ένα ευρώ από το Ταμείο Συνοχής για την «προστασία των
δασών», όπως απάντησε η αρμόδια Επίτροπος κ. Ντανούτα Χούμπνερ σε
σχετική ερώτηση του Δ. Παπαδημούλη (ευρωβουλευτής ΣΥΝ). Από τα υπόλοιπα
έργα περιβάλλοντος έχει απορροφηθεί μόνον το 20%. Και φυσικά οι
προθεσμίες έληξαν, αφού έχει ήδη ξεκινήσει το Δ’ ΚΠΣ.
Ενδεικτική της ετοιμότητας του κρατικού μηχανισμού, που διακήρυττε η
κυβέρνηση λίγο καιρό πριν, για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών, είναι η
χρηματοδότηση που παρείχε στους δήμους των πιο επικίνδυνων περιοχών,
που είναι χρόνια τώρα στόχοι των εμπρηστών, όπως η Πεντέλη.
Η κρατική χρηματοδότηση για πυρασφάλεια σε 22 δήμους και κοινότητες του
Πεντελικού… άγγιξε τα 200.000 ευρώ, ενώ στο φίλα προσκείμενο Δήμο
Αθηναίων έδωσε 240.000 ευρώ!
Αν τα υπολογίσει κανείς, το Κράτος επιδοτεί την πυρασφάλεια με 0,5 ευρώ/στρέμμα!
Αν παραμείνουμε στην περίπτωση της Πεντέλης (ως ένα χρήσιμο και
αξιόπιστο μοντέλο) θα διαπιστώσουμε επίσης, ότι από τα 160.000 στρ. που
κάηκαν το 1995 και το 1998, εξαιρέθηκαν από την αναδάσωση περίπου τα
μισά, τα οποία διεκδικούνταν χρόνια και μετά τις πυρκαγιές
«αποδείχτηκε» ότι δεν ήταν δασικά! Από τα 10.629 στρ. που κάηκαν το
2005, εξαιρέθηκαν της αναδάσωσης τα 2.297 για διάφορους λόγους.
Δυο μήνες μετά τη μεγάλη πυρκαγιά σε Ραφήνα-Πικέρμι-Ν. Βουτζά, τον
Ιούλιο του 2005, 10.000 στρ. καμένης γης εξαιρέθηκαν από την αναδάσωση.
Τα κίνητρα για τις πυρκαγιές είναι οικονομικά και η κυβέρνηση τα
υποστηρίζει με πληθώρα νόμων, Π.Δ., ακόμα και με αλλαγή του
Συντάγματος, ενώ συγχρόνως περιφρονεί όποιους νόμους και άρθρα του
Συντάγματος απέμειναν για την προστασία του Περιβάλλοντος, δεν δίνει
κονδύλια και γενικά επιδεικνύει σεβασμό στους νόμους κατά περίπτωση! Οι
νόμοι είναι για τους φτωχούς!
Όμως και τα προβλήματα που προκύπτουν άμεσα από την καταστροφή του περιβάλλοντος, πρώτα και κύρια τους φτωχούς θα πλήξουν.
Αναμένεται λοιπόν, μόνο από την πυρκαγιά της Πάρνηθας, να πλημμυρίζουν
με τις πρώτες βροχές οι Θρακομακεδόνες, το Μενίδι, το Θριάσιο, ο
Ασπρόπυργος, το Χαλκούτσι, ο Ωρωπός, η Ελευσίνα και η Μάνδρα. Η
ποσότητα του νερού των βροχοπτώσεων όταν υπάρχει δάσος είναι κατά 15
φορές μικρότερη σε σχέση με μια γυμνή επιφάνεια.
Θα υπάρξει άμεσα αύξηση των ακραίων τιμών της θερμοκρασίας της Αττικής
για περισσότερες ημέρες τον χρόνο, αφού η Πάρνηθα αποτελούσε «ψύκτη»
των διερχόμενων ρευμάτων αέρα, ο οποίος τώρα όχι μόνο δεν θα ψύχεται,
αλλά θερμότερος όπως θα είναι θα μπλοκάρει και τη θαλάσσια αύρα του
Σαρωνικού. Η διαφορά θερμοκρασίας του εδάφους, που μετρήθηκε ανάμεσα
στην περιοχή που έχει καεί και στην περιοχή που έχει βλάστηση ήταν έως
και 35 βαθμοί, δήλωσε ο Μάνθος Σανταμούρης, αν. καθηγητής Μετεωρολογίας
του Παν. Αθηνών.
Οι τιμές το όζοντος, στις 9 ημέρες του καύσωνα και των πυρκαγιών, ήταν πάνω από τα όρια επιφυλακής.
Αναπνευστικά προβλήματα, άσθμα και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια
είναι τα πλέον μοντέρνα νοσήματα των μεγαλουπόλεων, τα οποία αφαιρούν
έως και 2 χρόνια ζωής από τους κατοίκους τους, σύμφωνα με έρευνα της
Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ατμοσφαιρική Ρύπανση (CAFΕ). Αυτά
οφείλονται στις υψηλές συγκεντρώσεις του διοξειδίου του αζώτου και των
αιωρούμενων μικροσωματιδίων. Το διοξείδιο του αζώτου βλάπτει τη
λειτουργία των πνευμόνων, ενώ τα μεσαίου μεγέθους μικροσωματίδια
εγκλωβίζονται βαθύτερα στα κύτταρα των πνευμόνων και δεν μπορούν να
βγουν με το φτέρνισμα ή βήξιμο (αντίθετα από τα μεγαλύτερα). Τα
μικροσωματίδια που μετρήθηκαν το 2006 στον αττικό ουρανό υπερέβαιναν τα
50μg/m3 αέρα επί 175 μέρες το χρόνο, όταν σε αυτό το όριο θα έπρεπε να
βρίσκονται το πολύ 35 ημέρες. Τις ημέρες της φωτιάς στην Πάρνηθα, τα
αιωρούμενα μικροσωματίδια εγκλωβίστηκαν στην ατμόσφαιρα σε απόσταση
2.400 μέτρων από το έδαφος, επιβαρύνοντας πολύ την ποιότητα του
αναπνεύσιμου αέρα. Το χειρότερο όμως είναι ότι αυτά τα επιφορτισμένα με
διάφορες τοξικές ουσίες από τις βιομηχανίες, μικροσωματίδια, που
ταξιδεύουν από πολύ μακριά, δεσμεύονταν από τα φύλλα των δέντρων της
Πάρνηθας και δεν έφταναν σε εμάς σε μεγάλη ποσότητα. Τώρα, το φίλτρο
αυτό χάθηκε.
Στην Ευρώπη, κάθε χρόνο πεθαίνουν 370.000 άνθρωποι από «περιβαλλοντικές ασθένειες».
Τα νέα όμως βελτιώνονται στο επίπεδο των αντιδράσεων.
Φαίνεται πια ότι ο κόσμος αγανάκτησε και αυτό διαρκεί, δεν του περνάει
τόσο εύκολα όπως θα ήλπιζε η κυβέρνηση ή η παθητική αξιωματική
αντιπολίτευση.
Αφού ο κόσμος γκρέμισε τα κάγκελα και απελευθέρωσε τις παραλίες σε
Μοσχάτο και Ελληνικό, συνεχίζει να ασχολείται ενεργά με τη ζωή του και
ετοιμάζει τη νέα συγκέντρωση-συναυλία διαμαρτυρίας, την Παρασκευή 13
Ιουλίου, 7:30 μ.μ., στο Σύνταγμα.