Βαρύ πλήγμα για την αξιοπιστία των κατακτητών
Του Πέτρου Τσάγκαρη
Στο κατεχόμενο Αφγανιστάν έγιναν εκλογές στις 20/8 και σχεδόν σύσσωμη η αντιπολίτευση κατήγγειλε ευρεία νοθεία, τρομοκράτηση των ψηφοφόρων, διπλοψηφίες κ.λπ. Η «Ουάσινγκτον Ποστ» μετέφερε την καταγγελία του πολιτικού ηγέτη Φ. Μοτζαντεντί, από την επαρχία Λογκάρ, όπου η μεγάλη αποχή (στην επαρχία κυριαρχούν οι Ταλιμπάν) έδωσε τη δυνατότητα ιδιαίτερης νοθείας: «Στο διαμέρισμα Μπαράκι ψήφισαν μόνον 500 άνθρωποι σε ένα σύνολο 43.000 εγγεγραμμένων. Στο διαμέρισμα Χαρουάρ δεν ψήφισε κανείς από τους 15.000 εγγεγραμμένους. Κι όμως οι κάλπες από αυτά τα μέρη έφτασαν γεμάτες στην Καμπούλ όπου έγινε η καταμέτρηση…».
Η ανεξάρτητη Εκλογική Επιτροπή ανέφερε ότι, αν ευσταθούσαν μόνον οι 567 από τις χιλιάδες καταγγελίες, τότε το αποτέλεσμα δεν εκφράζει τη θέληση του πληθυσμού. Και μόνον το γεγονός ότι ακόμη και τώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές (31/8) δεν είχαν ανακοινωθεί ούτε το 40% των αποτελεσμάτων, καταδεικνύει το πόσο «καθαρές» ήταν οι εκλογές. Η έρευνα των καταγγελιών αναμένεται να καθυστερήσει ακόμη περισσότερο την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων τα οποία παραπέμπονται πλέον για τα μέσα Σεπτέμβρη. Ταυτόχρονα τα ποσοστά της αποχής στα νότια και τα ανατολικά όπου κυριαρχούν οι Ταλιμπάν φαίνεται να ήταν συντριπτικά.
Υποψήφιοι
Όσον αφορά τους ίδιους τους υποψήφιους, οι Αφγανοί δεν είχαν και πολλές καλές επιλογές. Ο απερχόμενος πρόεδρος Χαμίντ Καρζάι, ένα πρώην στέλεχος μεγάλης πολυεθνικής εταιρείας, υπήρξε ο εγκάθετος των δυνάμεων κατοχής. Όντας ξεκομμένος από λαϊκή υποστήριξη εκτός Καμπούλ συνασπίσθηκε με διάφορους αιμοσταγείς πολέμαρχους: Ανάμεσά τους ο Τατζίκος πολέμαρχος Μοχάμεντ Φαχίμ –πρώην στέλεχος της διαβόητης Βόρειας Συμμαχίας– και ο Καρίμ Χαλίλι, οι οποίοι έχουν αμφότεροι κατηγορηθεί από διεθνείς οργανώσεις για σωρεία παραβιάσεων των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Ο Καρζάι επίσης συνασπίστηκε με τον Ουζμπέκο Αμπντούλ Ρασίντ Ντόστουμ και τον Χαζάρο Μοχάμεντ Μοχακέκ. Στην επαρχία Χεράτ επέλεξε για σύμμαχο τον τοπικό πολέμαρχο Ισμαΐλ Χαν, γνωστό για τις απαγορεύσεις που έχει επιβάλει στις γυναίκες κατά τα πρότυπα των Ταλιμπάν.
Στέλεχος της Βόρειας Συμμαχίας και στενός συνεργάτης του τότε αρχηγού της Αχμέντ Σαχ Μασούντ είναι και ο Αμπντάλα Αμπντάλα, ο κύριος αντίπαλος του Καρζάι στις εκλογές. Ο Αμπντάλα είναι Τατζίκος (και συνεπώς όχι Παστούν όπως η πλειοψηφία του πληθυσμού) και παλιότερα είχε χρηματίσει υπουργός Εξωτερικών του Καρζάι.
Αναξιόπιστοι
Η Ουάσινγκτον δεν είχε ως πρώτη επιλογή το σημερινό πρόεδρο Χαμίντ Καρζάι (θα προτιμούσε τον πιο «δυτικοτραφή» Ασράφ Γκάνι), ωστόσο δεν είχε περιθώριο για τέτοιες πολυτέλειες. Έτσι, όπως σημείωνε και ο Ανάντ Γκοπάλ, ένας από τους πιο έγκυρους ανταποκριτές στο Αφγανιστάν, ο βασικός στόχος των δυνάμεων κατοχής ήταν να εξασφαλίσουν την αναγνώριση –τόσο από τους ίδιους τους Αφγανούς όσο και από τη «διεθνή κοινότητα»– οποιουδήποτε αναδεικνυόταν νικητής στις εκλογές. Όμως ο συνδυασμός νοθείας και αποχής αποτέλεσε ένα σοβαρό χτύπημα στα σχέδια αυτά των ΗΠΑ. Τώρα πλέον οι περισσότεροι Αφγανοί ξέρουν ότι οι εκλογές ήταν ένα σόου για τις ανάγκες των Δυτικών ακροατηρίων και αυτό δημιουργεί ακόμη μεγαλύτερο χάσμα μεταξύ του πληθυσμού, από τη μια, και των δυνάμεων κατοχής και της «κυβέρνησης» Καρζάι, από την άλλη.
Αντίσταση
Την ίδια στιγμή, όπως παραδέχονται Αμερικανοί στρατιωτικοί και αναλυτές (ακόμη και ο διοικητής των δυνάμεων κατοχής στρατηγός Μακρίσταλ), οι στρατιωτικές επιτυχίες της αφγανικής αντίστασης έχουν αυξηθεί. Το τελευταίο διάστημα σχεδόν κάθε μήνα καταγράφεται και νέο ρεκόρ απωλειών ανδρών των ΗΠΑ και των συμμάχων τους. Ήδη μόνον τον Αύγουστο οι απώλειες έφτασαν τις 45 και έτσι μέσα σε 8 μήνες του 2009 ξεπεράστηκε ο συνολικός αριθμός των απωλειών που είχαν οι δυνάμεων κατοχής σε όλο το 2008. Οι μεγάλες επιχειρήσεις στα άντρα των Ταλιμπάν δεν απέδωσαν καρπούς καθώς οι τελευταίοι εφαρμόζοντας τις κλασικές αντάρτικες μεθόδους, αναμειγνύονται με τον πληθυσμό όπου ο συσχετισμός δυνάμεων δεν τους επιτρέπει να συγκρουστούν και χτυπούν εκεί όπου δεν τους περιμένει ο αντίπαλος.
«Τρομοκρατία»;
Σε πείσμα δε της προπαγάνδας περί τρομοκρατών, ενάντια στους οποίους θα πρέπει δήθεν να συνεχιστεί ο πόλεμος, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά από το 2001. Ο Γκοπάλ αναφέρει σχετικά: «Η Αλ Κάιντα δεν παίζει κανένα ρόλο στην εξέγερση. Κάποτε η Αλ Κάιντα ήταν ο πυρήνας της ισλαμιστικής ηγεσίας στην περιοχή, και οι Ταλιμπάν ένα απλό παράρτημα. Σήμερα η κατάσταση έχει αντιστραφεί εντελώς: τα δύο κινήματα των Ταλιμπάν (στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν) αποτελούν τον πυρήνα, και η Αλ Κάιντα είναι ένα απλό παράρτημα».
Ένα νέο Βιετνάμ είναι προ των πυλών για τις ΗΠΑ. Αυτό πολύ δύσκολα θα το αντιληφθεί ο Ομπάμα. Θα πρέπει όμως να το αντιληφθεί το αντιπολεμικό κίνημα των ΗΠΑ που θεωρούσε κακό μεν τον πόλεμο στο Ιράκ, δίκαιο όμως αυτόν στο Αφγανιστάν.