Νέο νόμο-πλαίσιο ετοιμάζει η κυβέρνηση σε ΑΕΙ και ΤΕΙ με στόχο την επιτάχυνση της νεοφιλελεύθερης επίθεσης.
Του Δημήτρη Μπάρκα
Μ ετά την ανακοίνωση των φετινών βάσεων στις σχολές και τη διαμάχη που ξέσπασε για το αν έπρεπε να καταργηθεί η «βάση του 10», η υπουργός Παιδείας, Άννα Διαμαντοπούλου, φρόντισε να εκμεταλλευτεί την κατάσταση για να προωθήσει ξανά το νέο νόμο πλαίσιο και τη σύνδεση των ΑΕΙ και ΤΕΙ με την αγορά.
Ήδη στις αρχές καλοκαιριού το υπουργείο είχε δώσει μια πρώτη περιγραφή των αλλαγών, όταν ανήγγειλε την έναρξη διαλόγου το Σεπτέμβρη για τη δημιουργία ενός νέου νόμου πλαισίου. Οι προτάσεις σκιαγραφούσαν την επιτάχυνση της νεοφιλελεύθερης επίθεσης στην εκπαίδευση. Περιλάμβαναν μεταξύ άλλων τη θέσπιση συμβουλίου του κάθε ιδρύματος από «αναγνωρισμένα, υψηλού κύρους» μη πανεπιστημιακά πρόσωπα με αποφασιστικό χαρακτήρα, την απόλυτη προσαρμογή των προγραμμάτων σπουδών στις εκάστοτε ορέξεις της αγοράς, υποβάθμιση των πτυχίων και εξάρτηση της χρηματοδότησης των ιδρυμάτων από την «αξιολόγηση των αγορών».
Αιχμή του δόρατος μπαίνουν τώρα τα κλεισίματα και οι συγχωνεύσεις σχολών, ειδικά εκείνων όπου υπήρχαν εισακτέοι με βαθμό κάτω του 10, ή που δεν καλύφθηκαν όλες οι θέσεις των εισακτέων. Πρόκειται για έναν «”Καλλικράτη” στην Παιδεία, με συγχωνεύσεις και αλλαγές αντικειμένου και όχι μόνο σε ΤΕΙ, αλλά και σε Πανεπιστημιακές Σχολές» (Διαμαντοπούλου, 26/8).
Στόχος της μεταρρύθμισης, που σχεδιάζεται, είναι ο αποκλεισμός μιας μεγάλης μερίδας μαθητών –οι οποίοι προέρχονται από τις ασθενέστερες τάξεις– από την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και η «αποθήκευσή» τους σε «μεταλυκειακές σπουδές». Ο υφυπουργός Παιδείας, Γιάννης Πανάρετος, έθεσε το δίλημμα από τη σκοπιά της κυβέρνησης: «Ποια θέλουμε να είναι η φυσιογνωμία του πανεπιστημίου; Μαζική και ανοιχτή ή επιλεκτική και περιορισμένη;» Για να απαντήσει στη συνέχεια: «ΚΑΙ μαζική ΚΑΙ επιλεκτική ανώτατη εκπαίδευση δεν γίνεται. Αν θέλουμε να υπάρχει σαφής ποιοτικός πήχης, αυτό απαιτεί συνθήκες ανταγωνισμού μέσω μιας μείωσης της «έκτασης» της ανώτατης εκπαίδευσης» (26/8).
Απ’ ότι φαίνεται, στα σχέδια της κυβέρνησης είναι ο «υποβιβασμός» διαφόρων τμημάτων ΑΕΙ και –κυρίως– ΤΕΙ, ακόμα και ολόκληρων ιδρυμάτων, «χαμηλής ζήτησης», σε κάποιου είδους ενδιάμεση βαθμίδα μεταλυκειακής εκπαίδευσης. Θα έχει τη μορφή μισο-δημόσιων κολεγίων χωρίς εισαγωγικές εξετάσεις, τα οποία θα λειτουργούν σαν κυματοθραύστης για «όσους προέρχονται από μη προνομιούχο υπόβαθρο».
Όσο περισσότερες λεπτομέρειες έρχονται στη δημοσιότητα, τόσο περισσότερο ζοφερή φαίνεται πως θα είναι η πραγματικότητα που σχεδιάζεται για την τριτοβάθμια εκπαίδευση και το μέλλον των μαθητών. Δυστυχώς, οι θεσμικοί φορείς δεν φαίνεται να αντιλαμβάνονται το μέγεθος της επίθεσης ή –στη χειρότερη περίπτωση– σιγοντάρουν τις μεταρρυθμίσεις. Οι πρόεδροι των ΤΕΙ θέλουν να συναποφασίσουν ποια τμήματα θα κλείσουν, βλέποντας το μέτρο ξεκομμένο από την υπόλοιπη επίθεση. Αντίστοιχα, διάφοροι πρυτάνεις ΑΕΙ απομονώνουν με τη σειρά τους τις εισαγωγικές εξετάσεις από τις αλλαγές που σχεδιάζονται στο νόμο πλαίσιο. Επιπλέον, η επικρατούσα δύναμη στην ομοσπονδία των καθηγητών ΑΕΙ (ΠΟΣΔΕΠ) –η διαβόητη συμμαχία ΠΑΣΟΚ και Δημοκρατικής Αριστεράς– έχει ως μόνη ένσταση να συνδιαμορφώσει η ακαδημαϊκή κοινότητα τις όποιες αλλαγές (δηλώσεις Σταυρακάκη και Μπουρνόβα).
Όλες οι πλευρές περιμένουν δυναμικές κινητοποιήσεις στην εκπαίδευση το φθινόπωρο. Από την πλευρά του κινήματος χρειαζόμαστε μαζική παρουσία των φοιτητών στις 11 Σεπτέμβρη στη ΔΕΘ και στις 29 Σεπτέμβρη στην πανευρωπαϊκή απεργία και ταυτόχρονα να προετοιμάσουμε την ενημέρωση των πρωτοετών στις εγγραφές για τις εξελίξεις και την έγκαιρη και ενεργή ένταξή τους στον αγώνα.