Ο ΣΥΡΙΖΑ μπροστά στις περιφερειακές εκλογές

Του Αντώνη Νταβανέλλου

Τ ο «Αριστερό Βήμα Διαλόγου και Κοινής Δράσης» σε μια πρόσφατη ανακοίνωσή του σημείωνε ότι οι επερχόμενες περιφερειακές εκλογές γίνονται σε μια «στιγμή» κυριολεκτικά κρίσιμη για το κίνημα αντίστασης και την Αριστερά, όπου η συνηθισμένη τακτική της «καταγραφής» είναι ολοφάνερα κατώτερη των περιστάσεων. Η θέση αυτή πραγματικά συμπυκνώνει τη διάθεση ενός πλατύτερου στελεχικού δυναμικού της Αριστεράς, αλλά και ενός πλατύτερου κόσμου των μαζικών κινημάτων.

Σοσιαλιστικός χώρος
Η τακτική μας σε αυτές τις εκλογές οφείλει να έχει ως προτεραιότητα τη διευκόλυνση της μεγάλης μάχης για την ανατροπή του μνημονίου, της κυβερνητικής πολιτικής και της επιτήρησης της τρόικας (και κατά συνέπεια να έχει ως δηλωμένο στόχο και την ανατροπή του «Καλλικράτη», που αποτελεί το ισοδύναμο του μνημονίου στο χώρο της περιφέρειας και της αυτοδιοίκησης). Οφείλει να επιδιώkει την πολιτική ήττα της κυβέρνησης, τη μείωση των δυνάμεων του «τόξου» ΠΑΣΟΚ-ΝΔ-ΛΑΟΣ, τη διευκόλυνση απεγκλωβισμού δυνάμεων από τη βάση του ΠΑΣΟΚ, την έκφραση αυτού του κόσμου με την Αριστερά και όχι με τον «αναχωρητισμό» της αποχής και του άκυρου. Οφείλει να κάνει καθαρότερα τα πολιτικά μέτωπα για την επόμενη μέρα των εκλογών (και γι’ αυτό δεν υπάρχει περιθώριο συνεργασιών με το ΔηΑρι…), να ενισχύσει τη αυτοπεποίθηση του κόσμου μας, να ενισχύσει την ενωτική προοπτική της ριζοσπαστικής, αλλά και μη-σεχταριστικής Αριστεράς.

Το ΚΚΕ και ένα (σημαντικό) τμήμα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ απέφυγαν αυτές τις δυσκολίες και τις προκλήσεις. Ανακοινώνοντας μια «από τα ίδια» τακτική (τα γνωστά ψηφοδέλτια και τους «καθαρούς» υποψήφιους), είναι έγκαιρα έτοιμοι, αλλά δεν παίρνουν απάνω τους τη μάχη για να εκφράσουν την αναγκαία μετωπική συγκρότηση και τακτική. Το λάθος αυτό, όμως, δεν νομιμοποιεί το αντίστροφό του, δηλαδή την κίνηση για να εκφραστεί μια μετωπική παρέμβαση «όπως-όπως», χωρίς προϋποθέσεις και όρους. Το λάθος αυτό κατέγραψε η ηγεσία του Συνασπισμού με τις διαδοχικές προτάσεις που έκανε μέσα στο καλοκαίρι και τις διαδοχικές αρνήσεις που εισέπραψε.

Η απεύθυνση στη βάση της σοσιαλδημοκρατίας, η προσπάθεια να κερδηθεί κόσμος του ΠΑΣΟΚ στην Αριστερά, είναι μια σωστή τακτική. Η ηγεσία του ΣΥΝ είχε τη συναίνεση του ΣΥΡΙΖΑ να προσπαθήσει να εκφράσει αυτή την τακτική με την πρόταση για την Περιφέρεια Αττικής στη Σοφία Σακοράφα. Όμως, μετά την άρνησή της, συνέχισε με διαδοχικές προτάσεις σε άλλα «πασοκογενή» στελέχη, φτάνοντας να χρεώνεται ακόμα και την προβληματική υποψηφιότητα του Αλ. Μητρόπουλου. Η τακτική αυτή είναι απόλυτα λαθεμένη. Χρεώνει στην Αριστερά προβληματικές προσωπικότητες και δράσεις του (όχι μακρινού) παρελθόντος, ενώ ξεπλένει διάφορα σοσιαλδημοκρατικά κέντρα, που ενεργοποιούνται με το βλέμμα στην επόμενη ημέρα στο ΠΑΣΟΚ. Παρεμπιπτόντως, δεν θα είναι και εκλογικά αποτελεσματική: Μια αριστερή υποψηφιότητα (όπως π.χ. του Αλ. Αλαβάνου) θα ήταν πιο ελκτική για τον αγανακτισμένο κόσμο του ΠΑΣΟΚ, που δεν έχει λησμονήσει τη στάση διάφορων σοσιαλδημοκρατικών στελεχών την τελευταία δεκαετία.

Ενότητα της Αριστεράς
Επίσης σωστή θα ήταν μια τακτική που θα επιδίωκε να φέρει σε πρώτο πλάνο την ανάγκη ενότητας δράσης της Αριστεράς. Η ηγεσία του ΣΥΝ προσπάθησε να αναδείξει αυτή την πρόθεση με την πρόταση για το Δήμο της Αθήνας στον Δ. Τσακνή. Η προσπάθεια έκφρασης της –κατά τον Τσακνή– «σύνολης Αριστεράς» έχει περισσότερες προϋποθέσεις απ’ όσες διαθέτει μια προσωπικότητα, που τη μια μέρα δηλώνει ότι «όταν έχεις ένα Μνημόνιο, μια οικονομική βαρβαρότητα που επελαύνει, δεν μπορείς να προβάλλεις μόνο την καθαρότητά σου», ενώ την επομένη υπογραμμίζει την υποστήριξή του στο «σύντροφο Νίκο Σοφιανό». Η κατάρρευση και αυτού του «σχεδίου» άφησε σοβαρά εκτεθειμένη την ηγεσία του ΣΥΝ.

Οι περιφερειακές εκλογές έχουν κάποιες κεντρικές υποχρεώσεις που θα έπρεπε να αντιμετωπίσει η κεντρική ηγεσία του ΣΥΝ, αλλά και του ΣΥΡΙΖΑ. Ενώ όμως σε αυτό το πεδίο καταγράφηκαν μόνο αποτυχίες, η ηγεσία του ΣΥΝ κατόρθωσε με μονομερείς αποφάσεις της να τραυματίσει και την περιφερειακή συγκρότηση, όπου οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσαν να έχουν δώσει απαντήσεις μέσα από μια δημοκρατική και από τα κάτω λειτουργία. Οι περιφέρειες Πελοποννήσου, Στερεάς Ελλάδας και ο Δήμος της Αθήνας είναι τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα, αλλά όχι τα μοναδικά. Σε πολλές περιοχές η συνοχή του εγχειρήματος δοκιμάζεται οριακά.

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει φτάσει στο «παρά πέντε» μιας σοβαρής κρίσης. Χρειάζεται επειγόντως πολιτική στροφή, που η ηγεσία του ΣΥΝ οφείλει να αποδείξει ότι την εννοεί. Με έμφαση στην οργάνωση των κινητοποιήσεων (π.χ. ΔΕΘ) που θα σπάει την εκλογοκεντρική τακτική. Με αριστερές επιλογές στα προγράμματα και τις υποψηφιότητες στις κεντρικές περιφέρειες και δήμους. Με ανοιχτή και δημοκρατική λειτουργία σε όλα τα σχήματα, που θα επιτρέψει στον κόσμο της ριζοσπαστικής Αριστεράς σε όλες της περιοχές να επιλέξει αυθεντικά γραμμές και εκπροσωπήσεις. Τέλος, με ανοιχτό μυαλό και μια προσπάθεια να συγκεντρωθούν όλες οι δυνάμεις (χωρίς εξαιρέσεις και αποκλεισμούς) σε μια μάχη δύσκολη, που θα «ανοίγει» μια περίοδο ακόμα δυσκολότερη και με ιςστορική σημασία.