Κρίσιμη χρονιά ανατροπών
Α πό την Ευρώπη έρχεται ένα νέο κύμα «ψύχους» για τους εργαζόμενους και τη νεολαία, ένας αέρας σκληρότερης επίθεσης στους μισθούς και τα εργατικά και κοινωνικά δικαιώματα.
Οι αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ (βλ. σελ. 8-9) δίνουν απόλυτη προτεραιότητα στα συμφέροντα των τραπεζιτών. Ο «μόνιμος μηχανισμός στήριξης», τα μέτρα «ελεγχόμενης χρεοκοπίας» βάζουν τους εργαζόμενους των χωρών του Νότου –αλλά όχι μόνο– κάτω από το ζυγό των διεθνών τοκογλύφων επ’ αόριστον. Σε αυτό το «πάρτι» απομύζησης όλων των κοινωνικών πόρων, η Μέρκελ και ο Σαρκοζί επέβαλαν τη συμμετοχή του «ιδιωτικού τομέα». Ταυτόχρονα επέβαλαν ότι το λεπίδι δεν θα αφορά μόνο τα δημόσια οικονομικά: Υπό το πρόσχημα των ελλειμμάτων, στο στόχαστρο μπαίνουν όλα τα συστήματα συνταξιοδότησης και υγείας, ενώ στο όνομα της «ανταγωνιστικότητας» στο στόχαστρο μπαίνουν οι μισθοί και οι εργασιακές σχέσεις.
Ο Παπανδρέου ανερυθρίαστα δήλωσε ότι οι ευρωπαϊκές αποφάσεις «βοηθούν… στην επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων».
Προϋπολογισμός
Ο προϋπολογισμός δίνει μια καλή εικόνα
αυτής της κατεύθυνσης. Μέσα στο 2011 προβλέπει έκτακτα μέτρα (αύξησης
εσόδων και μείωσης δαπανών) που θα μεταφέρουν προς την «εξυπηρέτηση»
των ελλειμμάτων και του χρέους 14,3 δισ. ευρώ (περίπου 6,5% του ΑΕΠ).
Πρόκειται για μια πραγματική ληστεία που θα πραγματοποιηθεί με νέες
μειώσεις στους μισθούς και τις συντάξεις, με φοροεπιδρομή και με
πραγματική κατάρρευση της χρηματοδότησης στις κοινωνικές δαπάνες,
κυρίως προς τα Ταμεία, τα σχολεία και τα νοσοκομεία.
Νέα μέτρα
Και
όμως αυτά δεν θα είναι αρκετά. Σύμφωνα με την έκθεση του ΔΝΤ, μέσα στο
Μάρτη θα γίνουν αναπόφευκτα πρόσθετα έκτακτα μέτρα, όπως: Μετάταξη στην
κλίμακα 23% του ΦΠΑ της πλειοψηφίας των προϊόντων λαϊκής κατανάλωσης,
«πλαφόν» στα επιδόματα και στις υπερωρίες στο δημόσιο στο 10% του
μισθού, κατάργηση ακόμα και στοιχειωδών δαπανών κοινωνικής αλληλεγγύης.
Χαρακτηριστική της απληστίας των γιάπηδων είναι η πρόταση για κατάργηση
του επιδόματος σε όσους ανέργους έχουν οικογενειακό ετήσιο εισόδημα
14.500 ευρώ.
Το 2011 θα είναι η χρονιά όπου το λεπίδι θα
περάσει μαζικά στον ιδιωτικό τομέα. Αυτός είναι ο στόχος της αγαστής
συνεργασίας κυβέρνησης και εργοδοτικών οργανώσεων. Το πολυνομοσχέδιο
Κατσέλη θεσμοθετεί τη γενικευμένη υπεροχή των «επιχειρησιακών» έναντι
των κλαδικών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, εξαφανίζει ακόμα και τις
ελάχιστες προστασίες που μπορούσε να προσφέρει στους εργαζόμενους ο
θεσμός της διαιτησίας, απογειώνει τις δυνατότητες για «ευέλικτη» και
«ενοικιαζόμενη» εργασία. Το αποτέλεσμα θα είναι να πιεστούν οι μισθοί
προς το κατώτερο της ΕΓΣΣΕ (740 ευρώ μικτά, μηνιαίως) ή και ακόμα
χαμηλότερα, μετατρέποντας τη διαβόητη «αγορά εργασίας» σε πραγματική
ζούγκλα.
Δώρα στο κεφάλαιο
Όλα αυτά, παρά τις
διαβεβαιώσεις των Γ. Παπανδρέου–Γ. Παπακωνσταντίνου, δεν έχουν κανένα
αντικειμενικό ή «υποχρεωτικό» υπόβαθρο. Γιατί την ίδια ώρα η
γενναιοδωρία της κυβέρνησης προς τους καπιταλιστές ξεπερνά κάθε όριο: Η
φορολογία των κερδών του κεφαλαίου μέσα στο 2011 μειώνεται κατά 4%. Οι
κάθε είδους ενισχύσεις και εγγυήσεις του δημόσιου χρέους προς τις
τράπεζες ξεπερνούν το κολοσσιαίο ποσό των 78 δισ. Ευρώ. Η κυβέρνηση
αποδείχθηκε έτοιμη να χαρίσει στους μεγαλοοφειλέτες του δημοσίου πάνω
από 24 δισ. ευρώ, ευχόμενη δια της περαίωσης «καλοφάγωτα» τα λεφτά. Τα
Ταμεία μελετούν νέες «ρυθμίσεις» απαλλαγής της εισφοροδιαφυγής και της
εισφοροκλοπής.
Αυτά τα «λεφτά», που πράγματι υπάρχουν, θα
μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν τις εργατικές και λαϊκές ανάγκες, αν η
κυβέρνηση λογοδοτούσε πράγματι σε αυτές και αν τολμούσε να βάλει χέρι
στους βιομήχανους και στους τραπεζίτες.
Δίπλα στο ζήτημα της
φορολογίας των πλουσίων, προκύπτει το ζήτημα των «θυσιών» για το χρέος.
Σύμφωνα με τον αγορητή του ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή για τον προϋπολογισμό, Π.
Λαφαζάνη, «οι τόκοι για το 2011 θα ξεπεράσουν το 8% του ΑΕΠ,
προσεγγίζουν τις δαπάνες για μισθούς και συντάξεις του δημοσίου και θα
φτάσουν σε απλησίαστα ύψη τα επόμενα χρόνια». Το ζήτημα του χρέους
τίθεται λοιπόν αντικειμενικά στην πολιτική και κοινωνική αντιπαράθεση.
Την ίδια στιγμή πληθαίνουν οι εκθέσεις που αποδεικνύουν ότι μεγάλο
τμήμα του χρέους πέρα από αντιλαϊκό είναι και παράνομο (μίζες,
υπερτιμολογήσεις, εξοπλισμοί κ.λπ.).
Κάτω το χρέος
Η
άποψη της Αριστεράς για άρνηση πληρωμής του χρέους γίνεται κατανοητή
και ως σωστή και ως επιβεβλημένη. Όμως η κυβέρνηση του ΓΑΠ αρνείται
επίμονα ακόμα και τη «χλωμή» εκδοχή της επαναδιαπραγμάτευσης που ακόμα
και κεντροδεξιές κυβερνήσεις (π.χ. Αργεντινή) ακολούθησαν. Την ώρα που
ακόμα και καθεστωτικοί διεθνείς οικονομολόγοι ή «εμπειρογνώμονες»
εκτιμούν ότι μια ανάλογη λύση είναι απλώς αναπόφευκτη.
Τέτοιες είναι οι μάχες που έρχονται μέσα στο 2011. Και είναι μάχες που μπορούν να κερδηθούν.
Οι
αντίπαλοί μας βυθίζονται, εδώ και διεθνώς, στην κρίση και στους
ανταγωνισμούς. Οι εξελίξεις στην ΕΕ μπορεί γρήγορα να πάρουν
ανεξέλεγκτο χαρακτήρα.
Η μεγάλη απεργία της 15/12 και
–κυρίως– οι διαρκείς απεργίες και κινητοποιήσεις σε μεγάλους και
«μικρούς» εργασιακούς χώρους, αποδεικνύουν ότι η κοινωνική αντίσταση
δεν έχει πει την τελευταία της λέξη. Είναι επίσης σημαντικός ο διεθνής
χαρακτήρας των αγώνων: Στην Αθήνα, στη Ρώμη, στο Παρίσι, στο Λονδίνο,
στη Μαδρίτη, σήμερα ξετυλίγεται ένα αγωνιστικό σπιράλ με σαφή ανοδική
τάση.
Αριστερά
Η κοινωνική αντίσταση έχει ανάγκη
την ενωτική και ριζοσπαστική παρέμβαση της Αριστεράς και μπορεί να
κλιμακωθεί απότομα, αν ο παράγοντας αυτός αρχίσει να εκπληρώνεται. Αν
οι εργαζόμενοι και η νεολαία αρχίσουν να βλέπουν προτάσεις μάχης από τη
σκοπιά των δικών τους αναγκών, αν απέναντι στον καταθλιπτικό μονόλογο
των ιδεών του κέρδους διακρίνουν άλλη, σοσιαλιστική, προοπτική, αν
απέναντι στον κοσμοπολιτισμό του ευρωπαϊκού νεοφιλελευθερισμού δουν
ξανά την εναλλακτική του διεθνισμού, της ενότητας των εργαζομένων από
τα κάτω.
Στο χρόνο που έρχεται, θα έχουμε μεγάλες
προκλήσεις και σε τέτοιες συνθήκες οι λαοί, τα κινήματα, η Αριστερά
πραγματοποιούν τα μεγάλα άλματα.