Η «κάθαρση» που πρέπει να επιδιώξει το κίνημα
και η Αριστερά: ανατροπή του νεοφιλελευθερισμού!
Το σκάνδαλο της Ζίμενς έπεσε ως βόμβα πάνω σε ένα ήδη σαθρό πολιτικό σκηνικό. Η γερμανική εταιρεία-κολοσσός ομολογεί επισήμως ότι διέθετε ένα συγκεκριμένο τμήμα του τζίρου της για να λαδώνει επί μια δεκαετία πολιτικούς, τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της Ν.Δ., με στόχο να «διαμορφώνει το τοπίο», δηλαδή να διασφαλίζει τις δουλειές της, τόσο σε βάρος των ανταγωνιστών της, όσο και σε βάρος των εργαζομένων και του πληθυσμού της χώρας που –σε τελευταία ανάλυση– πλήρωναν τελικά το λογαριασμό.
Τ ο σκάνδαλο αυτό ρίχνει βαριά «ηθική σκιά» στην πολιτική και μάλιστα σε συνθήκες οικονομικής και κοινωνικής κρίσης. Όμως, επίσης, διαψεύδει με εντυπωσιακό τρόπο όλα τα ιδεολογήματα του νεοφιλελευθερισμού που για δεκαετίες προσπαθούσαν να πείσουν τον κόσμο για την, τάχα, υπεροχή της αγοράς και τις δυνατότητες «αυτορύθμισής» της. Όλα αυτά αποδεικνύεται ότι στηρίζονταν σε βαλίτσες, σε «δωράκια» σε είδος, σε οφ-σορ εταιρείες και «γαλαζοπράσινους» χρηματιστές, που φρόντιζαν να ξεπλένουν τις ευθύνες υπουργών, κομμάτων και στελεχών.
Το σκάνδαλο της Ζίμενς ήταν γνωστό από καιρό. Δεν είναι τυχαίο ότι
ξέσπασε σήμερα. Η ανάδειξή του είναι απόδειξη της αδυναμίας του
«δικομματισμού», δηλαδή του πολιτικού σκηνικού που διαχειρίστηκε τα
τελευταία 20 χρόνια τη νεοφιλελεύθερη επίθεση ενάντια στα εργατικά και
κοινωνικά δικαιώματα. Η αδυναμία αυτή είχε ήδη αναδειχθεί στα
αποτελέσματα των εκλογών του 2007 και έκτοτε όλες οι δημοσκοπήσεις
έδειχναν ότι κλιμακώνεται, με τις ραγδαίες απώλειες επιρροής τόσο της
Ν.Δ. όσο και του ΠΑΣΟΚ, τη μεγέθυνση του ποσοστού «απόρριψης» και τη
στροφή ενός σημαντικού τμήματος του κόσμου προς τα αριστερά και
ειδικότερα προς το ΣΥΡΙΖΑ.
Γι’ αυτό σήμερα είναι περιορισμένες οι δυνατότητες των πολιτικών και
οικονομικών ηγεσιών να ελέγξουν τις διαλυτικές συνέπειες της αποκάλυψης
του σκανδάλου.
Προσπάθειες ελέγχου
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα το επιχειρήσουν. Ήδη, η Ν.Δ. αρνείται τη
συγκρότηση εξεταστικής επιτροπής και έχει αναθέσει τη «διερεύνηση» του
σκανδάλου στον εισαγγελέα των ειδικών «μπλε» αποστολών, Π. Αθανασίου,
φροντίζοντας οι αποκαλύψεις να έχουν βήμα σαλιγκαριού.
Ταυτόχρονα, όμως, ήδη φαίνεται η τάση να «αξιοποιηθεί» το σκάνδαλο της
Ζίμενς ως άξονας για την αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού:
• Μια πρώτη εκδοχή είναι η τάση της ομαλής συνέχειας του σημερινού
συστήματος. Αυτό επιδιώκει η (μέχρι σήμερα) γραμμή του Καραμανλή που
διαμηνύει ότι το σκάνδαλο της Ζίμενς «δεν ακουμπάει τη Ν.Δ.» σε
αντίθεση με τις «αποδεδειγμένες σχέσεις με το ΠΑΣΟΚ». Η τάση αυτή δεν
φαίνεται να αντέχει την προαναγγελλόμενη συνέχεια των αποκαλύψεων που
θα περιλαμβάνει «μπλε» υπουργούς και στελέχη. Η επιδίωξη μιας 3ης
αυτοδυναμίας του Καραμανλή, που ήταν ήδη οριακή, γίνεται πλέον
κυριολεκτικά όνειρο θερινής νυκτός.
• Μια δεύτερη εκδοχή είναι η τάση διορθωτικών κινήσεων στο ήδη υπάρχον
σύστημα. Στην κατεύθυνση αυτή κινούνται οι φωνές που ζητάνε
καρατομήσεις των «διεφθαρμένων στελεχών» ώστε τελικά να διασωθούν τα
κόμματα εξουσίας, δηλαδή η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ, ως υποψήφια κυβερνητικά
κόμματα.
• Τέλος, εμφανίζονται και οι φωνές που ζητάνε ριζικότερες «ανατροπές».
Είτε με τη μορφή υποστήριξης του μεγάλου συνασπισμού Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ, ώστε
να διασφαλιστεί η πολιτική σταθερότητα του συστήματος ξεπερνώντας τους
«παραδοσιακούς» κομματικούς ανταγωνισμούς. Είτε, όμως, με τη μορφή της
εμφάνισης «νέων δυνάμεων» που θα βοηθήσουν την αναδιάταξη με πρότυπο
την ιταλοποίηση και τη συνταγή Μπερλουσκόνι. Ήδη στον Τύπο εμφανίστηκαν
αμφιλεγόμενες δημοσκοπήσεις που προβλέπουν ανακοπή του ρεύματος προς τα
αριστερά και προειδοποιούν ότι ένα «κόμμα επιχειρηματιών» (π.χ.
Βγενόπουλου) θα εξασφάλιζε, τάχα, ένα ποσοστό 10% με την πρώτη εκλογική
κάθοδο…
Όλα αυτά είναι σχέδια επί χάρτου. Οι πολιτικές εξελίξεις θα κριθούν στο
πραγματικό και πολύ πιο σκληρό γήπεδο του κοινωνικού ανταγωνισμού. Στην
πάλη ανάμεσα στη γραμμή των βιομηχάνων και των τραπεζιτών, από τη μια,
και τις ανάγκες, τα συμφέροντα και την οργή των εργαζομένων και της
νεολαίας, από την άλλη.
Αριστερά
Η ελληνική οικονομία –όπως και η παγκόσμια– έχει ήδη μπει σε συνθήκες
κρίσης. Η δήλωση του Αλογοσκούφη ότι δεν μπορεί πλέον να εγγυηθεί την
εκτέλεση του προϋπολογισμού, δεν πρέπει να υποτιμηθεί. Όλο το
οικονομικό ρεπορτάζ προειδοποιεί ότι το φθινόπωρο όλοι οι σημαντικοί
οικονομικοί δείκτες θα είναι «στο κόκκινο» και ότι η κυβέρνηση ήδη
προετοιμάζει σκληρά μέτρα (όπως π.χ. την αύξηση του ΦΠΑ ή την
«απελευθέρωση» των ομαδικών απολύσεων). Αυτή η πλευρά θα αποδειχθεί
εξίσου καθοριστική για τις πολιτικές εξελίξεις.
Ο Αλ. Αλαβάνος παρομοίασε τη σημερινή συγκυρία με το 1958 και την
–τότε– μεγάλη «έκπληξη» της ανάδειξης της ΕΔΑ στην αξιωματική
αντιπολίτευση με 24%. Με μια έννοια ο παραλληλισμός είναι σωστός. Το
1958 είχε συσσωρευτεί μεγάλη πίεση στον κόσμο και το αίτημα της
ανατροπής του αντιδημοκρατικού μετεμφυλιακού κράτους είχε ωριμάσει.
Σήμερα, η νεοφιλελεύθερη βαρβαρότητα έχει συσσωρεύσει τεράστια πίεση
πάνω στους εργαζόμενους και τη νεολαία. Το αίτημα της ανατροπής του
νεοφιλελευθερισμού είναι ώριμο, πλειοψηφικό, επιβεβλημένο. Όμως δεν
μπορεί να υλοποιηθεί «κοινοβουλευτικά». Όπως στη δεκαετία του ’60, τα
δημοκρατικά δικαιώματα κατακτήθηκαν με τεράστιους μαζικούς αγώνες, έτσι
και σήμερα, η ανατροπή του νεοφιλελευθερισμού θα κριθεί στους δρόμους,
στα εργοστάσια, στην πολιτική στάση της Αριστεράς.
Ασφαλώς, η Αριστερά δεν έχει κανένα λόγο να υποτιμήσει το σκάνδαλο της
Ζίμενς. Οφείλει αντίθετα να καταγγείλει σκληρά, να αναδείξει την
αηδιαστική σχέση ανάμεσα στη διαφθορά και την «τέχνη του επιχειρείν».
Όμως οφείλει να μην ξεχνά και το 1989. Η «κάθαρση» –με την έννοια της
διεκδίκησης ενός καπιταλισμού με ανθρώπινο πρόσωπο και ηθικές αρχές–
είναι μια συντηρητική ουτοπία. Ο εγκλωβισμός σε μια ανάλογη τακτική θα
έδινε μεγάλα περιθώρια ανασύνταξης στις φθαρμένες και αναξιόπιστες
σήμερα πολιτικές δυνάμεις.
Ασφαλώς θα καταγγείλουμε με όλες μας τις δυνάμεις το σκάνδαλο. Θα
πρέπει να αποκαλύψουμε ανελέητα τις σχέσεις ανάμεσα στους καπιταλιστές
και το νεοφιλελεύθερο πολιτικό προσωπικό, τόσο το «μπλε» όσο και το
«πράσινο». Όμως η πραγματική κάθαρση που πρέπει να επιδιώξουμε είναι η
ανατροπή του νεοφιλελευθερισμού.
Επείγουσες διεκδικήσεις
Ο κόσμος μας σήμερα έχει ως ανάγκη την επιβολή ενός προγράμματος
επείγουσας κοινωνικής ανάγκης. Οι συντεταγμένες του έχουν ήδη
αναδειχθεί: αυξήσεις στους μισθούς και τις συντάξεις, ανατροπή των
ιδιωτικοποιήσεων και των «ελαστικών» εργασιακών σχέσεων, μαζικές
προσλήψεις στα νοσοκομεία και στα σχολεία, δημόσια και δωρεάν υγεία και
εκπαίδευση κ.λπ. Αυτά θα πρέπει να αντιτάξουμε στον Καραμανλή, στους
Βγενόπουλους και στους Χριστοφοράκους.
Στις 12 Ιούλη, ο ΣΥΡΙΖΑ συγκαλεί για πρώτη φορά την Πανελλαδική
Συντονιστική Επιτροπή του. Η ΔΕΑ θα υποστηρίξει την υιοθέτηση αυτής της
πολιτικής. Που θα πρέπει να απευθυνθεί ως κάλεσμα κοινής δράσης –και
πάλι– προς το ΚΚΕ αλλά και την άλλη Αριστερά.
Στις συνθήκες που διαμορφώνονται αυτή είναι η μάχη που πρέπει να δοθεί.
Στη Βουλή, στην πολιτική, αλλά –κυρίως– στο κίνημα και στους δρόμους θα
πρέπει να οργανώσουμε συστηματικά, ακούραστα με στόχο τη νίκη, την
απάντηση: οι ανάγκες μας πάνω από τα κέρδη τους!