Την περασμένη εβδομάδα (3/9) δημοσιοποιήθηκε το πόρισμα της διορισμένης από την ΝΔ «επιτροπής Μπεχράκη» για τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα (ΒΑΕ).
Ο ι προτάσεις της επιτροπής αποτελούν μια κατά μέτωπο επίθεση στο θεσμό των βαρέων και ανθυγιεινών. Ένα θεσμό-κατάκτηση του εργατικού κινήματος, που αφορά 700.000 ασφαλισμένους εργαζόμενους/ες και που λειτούργησε εδώ και δεκαετίες σαν ένα ελάχιστο μέτρο προστασίας γι’ αυτούς που εργάζονται σε επαγγέλματα με αυξημένους κινδύνους για την υγεία τους, αλλά και τη ζωή τους. Είναι κλάδοι που τα «ατυχήματα» και οι επαγγελματικές ασθένειες είναι αυξημένα. Οι ενταγμένοι στα ΒΑΕ έχουν ένα παραπάνω ποσό στο μισθό τους και στις ασφαλιστικές εισφορές στα ταμεία, ενώ βγαίνουν στη σύνταξη 5 χρόνια νωρίτερα –αν φτάσουν στη σύνταξη.
Το πόρισμα της επιτροπής κατέληξε στο ότι από τις 195 επαγγελματικές ομάδες που ανήκουν στα βαρέα και ανθυγιεινά αποχαρακτηρίζονται και μένουν εκτός λίστας 103 επαγγελματικές ομάδες. Αυτό σημαίνει ότι βγαίνουν από το θεσμό των ΒΑΕ τουλάχιστον οι μισοί (350.000) από τους 700.000 ασφαλισμένους. Παράλληλα, σ’ αυτά τα επαγγέλματα αυξάνονται τα όρια συνταξιοδότησης: Για τις γυναίκες κατά 5 χρόνια (από τα 55 πηγαίνουν στα 60), σε μερικές ειδικότητες 7 χρόνια (από 53 στα 60), ενώ στους άντρες 2 χρόνια (από 58 στα 60). Για τους ασφαλισμένους μετά το 1993 η σύνταξη πάει από τα 60 στα 65. Επίσης, μέχρι και 250 ευρώ λιγότερα τον μήνα θα παίρνουν οι νέοι εργαζόμενοι που θα εξαιρεθούν από το ευνοϊκό καθεστώς. Αυτό οφείλεται στο ότι σήμερα οι εργαζόμενοι στα βαρέα και ανθυγιεινά δικαιούνται ειδικό επίδομα και έτσι αυξάνεται ο μισθός τους. Η απώλεια του ειδικού επιδόματος επηρεάζει και τις συντάξεις, οι οποίες για τους νέους ασφαλισμένους θα είναι μειωμένες από 10% μέχρι 20%. Είναι χαρακτηριστικό πως σήμερα εργαζόμενος με 1.400 μισθό και 35ετία δικαιούται σύνταξη 980 ευρώ, ενώ μετά τις αλλαγές θα περιοριστεί στα 840.
Παραδείγματα
Παραδείγματα για το ποια θεωρεί η κυβέρνηση «ελαφρά και υγιεινά επαγγέλματα» και τα εξαιρεί εντελώς είναι: οι εργαζόμενοι/ες στο φάρμακο, σε βιομηχανίες παραγωγής εκρηκτικών-πυρίτιδας (ΠΥΡΚΑΛ, ΕΒΟ κ.ά.), ανόργανων χρωμάτων, σαπωνοποιίας και ελαιουργίας, κατεργασίας ασβέστη, ποτοποιίας, ζυθοποιίας, στο φωταέριο και την εμφιάλωση υγραερίου, στα πλαστικά είδη, στις καπνοβιομηχανίες, στον επισιτισμό και τα τουριστικά επαγγέλματα (σερβιτόροι, καμαριέρες, μάγειροι κ.λπ.), ακόμα και οι εργαζόμενοι στο Κέντρο Πυρηνικής Ενέργειας «Δημόκριτος»!
Αλλά και αυτούς που παραμένουν στα ΒΑΕ η επιτροπή τους χωρίζει σε 4 κατηγορίες και καθορίζει -με τι γνώσεις και τι κριτήριο;- ποσοστά βαρύτητας και ανθυγιεινότητας! Έτσι στην κατηγορία 4 (την πιο βαριά) παραμένουν μόνο 10 επαγγέλματα. Οι άλλες τρεις ομάδες παίρνουν ποσοστά ανάλογα με το πόσο ανθυγιεινή θεωρείται η δουλειά τους.
Έχουν βελτιωθεί οι συνθήκες εργασίας;
Η φιλολογία με την οποία η κυβέρνηση προσπάθησε να δικαιολογήσει την επίθεσή της ήταν ότι έχουν βελτιωθεί πολύ οι συνθήκες και οι χώροι εργασίας και είναι «απαρχαιωμένο» και αντιεπιστημονικό να μιλάμε πια για «ανθυγιεινά» επαγγέλματα. Ταυτόχρονα, έκανε λόγω για ένταξη «νέων» επαγγελμάτων στα ΒΑΕ -κάτι το οποίο η επιτροπή δεν “πρόλαβε” να εξετάσει.
Αρκεί να περάσει κανείς από τα Goody’s και να παρατηρήσει τις απίστευτες ώρες συνεχούς ορθοστασίας, για να καταλάβει πόσο «υγιεινά» έχουν γίνει τα επισιτιστικά επαγγέλματα και μέχρι ποια ηλικία μπορεί κανείς να αντέξει σε τέτοια δουλειά. Αρκεί να παρατηρήσει τις δεκάδες χιλιάδες των εργαζομένων με μηχανάκι που δουλεύουν ρισκάροντας τη ζωή τους στους δρόμους της Αθήνας για να δει πόσο «ασφαλή» έχει κάνει την εργασία η «πρόοδος της τεχνολογίας». Οι εργασιακές ασθένειες και τα εργατικά ατυχήματα θερίζουν τόσο σε παλιούς όσο και σε νέους κλάδους, εξαιτίας της ασυδοσίας των εργοδοτών και των ελαστικών σχέσεων εργασίας. Όχι μόνον δεν πρέπει να περικοπούν τα ΒΑΕ, αλλά πρέπει να επεκταθούν μαζικά.
Η απόφαση αυτή της Ν.Δ. είναι μια καθαρά ταξική επιλογή που ενισχύει το κεφάλαιο (ήταν πρόταση του ΣΕΒ), βλάπτει τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους, και ταυτόχρονα μειώνει δραματικά τα έσοδα στο ΙΚΑ και τα άλλα ασφαλιστικά ταμεία. Έτσι αποτελεί ένα ακόμα δώρο στους εργοδότες, αφού θα απαλλαγούν από ανεπιθύμητα ασφαλιστικά βάρη.
Η μόνη απάντηση που πρέπει να πάρουν κυβέρνηση και εργοδότες είναι κινητοποιήσεις τόσο «άγριες» όσο άγρια είναι και η επίθεση της κυβέρνησης.
Κατερίνα Παρδάλη