Τις μέρες μετά την ανατροπή του στρατηγού Μουσάραφ στις 18 Αυγούστου, ο κυβερνητικός συνασπισμός τεσσάρων κομμάτων που τον διαδέχθηκε στην εξουσία διασπάστηκε γύρω από το ζήτημα της αποκατάστασης των αντικαθεστωτικών δικαστών που είχε απολύσει ο δικτάτορας. Στις εκλογές που έγιναν στις 6 Σεπτέμβρη τα δύο σώματα της Βουλής εξέλεξαν τον Ασίφ Αλί Ζαρντάρι νέο πρόεδρο της χώρας. Ο Φαρούκ Ταρίκ είναι ηγετικό στέλεχος του Εργατικού Κόμματος του Πακιστάν, φυλακίστηκε επτά φορές από το καθεστώς Μουσάραφ και τον τελευταίο χρόνο πριν την πτώση του δικτάτορα ζούσε στην παρανομία. Λίγες μέρες πριν τις εκλογές, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Socialist Worker (ΗΠΑ) ο Ταρίκ περιέγραψε τι θα σημαίνει η εκλογή Ζαρντάρι αλλά και την συνολικότερη πολιτική κατάσταση στο Πακιστάν στην μετα-Μουσάραφ εποχή.
Λ ίγες μέρες μετά την εκλογή Ζαρντάρι, το ΝΑΤΟ προέβη σε αεροπορική επιχείρηση μέσα σε πακιστανικό έδαφος προκαλώντας τον θάνατο 15 χωρικών. Το Πακιστάν διαμαρτυρήθηκε επίσημα στις ΗΠΑ, αλλά την ίδια στιγμή ο Ζαρντάρι σε άρθρο του τόνιζε τη δέσμευσή του στον «πόλεμο ενάντια στην τρομοκρατία». Οι φιλικές στους Ταλιμπάν ομάδες προχώρησαν σε βομβιστική επίθεση σε απάντηση στην εκλογή Ζαρντάρι και το χτύπημα των ΝΑΤΟϊκών στο Πακιστάν. Έχουν ξεσπάσει μια σειρά απεργιακών αγώνων κατά τόπους, ενώ το δημοκρατικό κίνημα -μέσω των δημοσιογράφων που πάλεψαν ενάντια στον Μουσάραφ- πιέζει για την «πλήρη αποκατάσταση της δημοκρατίας» και την κατάργηση των υπερεξουσιών που έχει ως πρόεδρος ο Ζαρντάρι.
Ποιος επιχειρεί να διαδεχτεί
τον Μουσάραφ στην προεδρεία
του Πακιστάν και γιατί;
Ο Ασίφ Αλί Ζαρντάρι, επικεφαλής του Λαϊκού Κόμματος του Πακιστάν (PPP) κατεβαίνει ως υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές που θα γίνουν στις 6 Σεπτέμβρη. Υπάρχουν άλλοι δύο υποψήφιοι –ένας από την Πακιστανική Μουσουλμανική Λίγκα (PML-N), που είναι ένα κόμμα που εγκατέλειψε την κυβερνητική συμμαχία των τεσσάρων κομμάτων. Και υπάρχει και ένας υποψήφιος από την πτέρυγα της Μουσουλμανικής Λίγκας που υποστηρίζει τον Μουσάραφ.
Ο Ζαρντάρι έχει υποχωρήσει πολλές φορές από την αρχική του δέσμευση να αποκαταστήσει τους δικαστές (που απέλυσε ο Μουσάραφ). Αυτό είναι το κεντρικό ζήτημα σήμερα στο Πακιστάν, επειδή μετά την παραίτηση του στρατηγού Μουσάραφ, οι δικαστές έπρεπε να επαναπροσληφθούν μέσα σε 24 ώρες. Αλλά ο Ζαρντάρι λέει ότι η συμφωνία που έκανε με το PML-N για αυτό το θέμα δεν ήταν ούτε νόμος του Κορανιού ούτε ο λόγος του Προφήτη. Έτσι αποδείχθηκε ότι είναι ένας άνθρωπος που κανείς δεν μπορεί να εμπιστευτεί.
Αλλά δυστυχώς, ο κύριος Ζαρντάρι και η συμμαχία τριών κομμάτων που τον στηρίζει έχουν τώρα την πλειοψηφία στη Βουλή. Θα είναι δυστύχημα αν εκλεγεί πρόεδρος του Πακιστάν.
Ο Ζαρντάρι θεωρείται διεφθαρμένος –το παρατσούκλι του όταν ήταν υπουργός Εσωτερικών ήταν ο «κύριος 10%». Ισχύει αυτό;
Ισχύει. Έχει εμπλακεί σε πάρα πολλές υποθέσεις διαφθοράς στο παρελθόν. Τα τελευταία 11 χρόνια αντιμετώπιζε κατηγορίες για διαφθορά. Αλλά κατάφερε να ξεγλιστρήσει από τη μία μετά την άλλη.
Είχε εμπλακεί στη διαφθορά –δεν υπάρχει αμφιβολία για αυτό. Αλλά δυστυχώς, εξαιτίας του θανάτου της γυναίκας του (της δολοφονημένης πρώην πρωθυπουργού Μπεναζίρ Μπούτο) έγινε ο βασικός ηγέτης του Λαϊκού Κόμματος του Πακιστάν. Αυτή είναι μια πολύ δυσάρεστη εξέλιξη –ένας διεφθαρμένος πολιτικός μπορεί να γίνει πρόεδρος του Πακιστάν.
Ποια είναι η απάντηση του δημοκρατικού κινήματος μέχρι τώρα;
Σήμερα (28 Αυγούστου) φεύγω για την περιφρούρηση μιας κινητοποίησης που καλεί το κίνημα των δικηγόρων στην Λαχόρ. Το Εργατικό Κόμμα συμμετέχει σε όλες τις δράσεις που προτείνει το κίνημα των δικηγόρων, που θα αποκλείσει τις βασικές οδούς της Λαχόρ για 2 ώρες σήμερα. Τέτοιες ενέργειες θα γίνουν σε όλο το Πακιστάν. Από σήμερα ξεκινάει ένα μαζικό κίνημα ενάντια στην κυβερνώσα συμμαχία για την αποκατάσταση των δικαστών του Πακιστάν.
Και ο ισχυρισμός ότι και ο ανώτατος δικαστής που αποπέμφθηκε, ο Ιφτικάρ Τσαουντρύ, είναι το ίδιο διεφθαρμένος;
Δεν το νομίζω. Αυτές είναι φήμες από αυτούς που υποστηρίζουν τη γραμμή του Ζαρντάρι. Ο Ιφτικάρ Τσαουντρύ υπήρξε σύμμαχος της στρατιωτικής ηγεσίας για ένα διάστημα. Αλλά διαχωρίστηκε οριστικά από αυτούς στις 9 Μάρτη του 2007 όταν του ζητήθηκε να παραιτηθεί.
Ο λόγος που του ζητήθηκε να παραιτηθεί ήταν γιατί έβγαζε αποφάσεις υπέρ των απλών ανθρώπων του Πακιστάν. Για παράδειγμα, ανέλαβε υποθέσεις αγνοούμενων. Ρώτησε την κυβέρνηση «Γιατί εξαφανίστηκαν άνθρωποι μετά από εντολές των Αμερικάνων;».
Και έπειτα άνοιξε το ζήτημα των ίσων δικαιωμάτων για τις γυναίκες στο Πακιστάν. Επίσης σταμάτησε την ιδιωτικοποίηση μιας βιομηχανικής μονάδας στο Πακιστάν –του πακιστανικού εργοστασίου επεξεργασίας ατσαλιού στο Καράτσι. Επίσης εξέδωσε μερικές αποφάσεις υπέρ των απλών εργατών, όπως για τους εργάτες στους φούρνους πλινθοποιείων.
Οπότε ήταν ένας άνθρωπος που δεν μπορούσε να χωρέσει στα σχέδια αυτών που εφάρμοζαν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές στο Πακιστάν. Ήταν ένα εμπόδιο στην εφαρμογή αυτού του προγράμματος. Δε συμφωνώ καθόλου με το επιχείρημα ότι ήταν διεφθαρμένος.
Ο στρατός τί κάνει πολιτικά;
Οι στρατηγοί μένουν ήσυχοι. Δεν παρεμβαίνουν τόσο όσο στο παρελθόν. Προσπαθούν να αποσυρθούν από το προσκήνιο και αυτό είναι μια θετική εξέλιξη.
Ποιος είναι ο ρόλος του Πακιστάν στον πόλεμο στο Αφγανιστάν και η πολιτική του απέναντι στις φιλικές στους Ταλιμπάν δυνάμεις μέσα στο ίδιο το Πακιστάν;
Η πακιστανική κυβέρνηση έχει εξαπολύσει μια τρομακτική στρατιωτική επιχείρηση σε κάποιες από τις περιοχές όπου κατοικούν οι φυλές.
Στο Πακιστάν, οι Ταλιμπάν έχουν κλείσει σχολεία θηλέων σε διάφορα μέρη των περιοχών των φυλών και στην Βορειοδυτική Συνοριακή Περιφέρεια. Επιβάλουν το κλείσιμο μαγαζιών που πουλάνε CD και άλλα μουσικά είδη και ζητάνε από τους κουρείς να μην ξυρίζουν κανένα.
Δε συμφωνούμε με αυτές τις πολιτικές και το πρόγραμμά τους. Αλλά αυτό δε δίνει καμιά δικαιολογία για τους βομβαρδισμούς στις περιοχές που εδρεύουν οι φονταμενταλιστές. Η θέση μας είναι ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να σταματήσει να ενισχύει οικονομικά οποιεσδήποτε ομάδες μαχητών στο Πακιστάν. Δεν θα έπρεπε να στηρίζουν οποιαδήποτε θρησκευτική διδασκαλία στο Πακιστάν. Το κράτος θα πρέπει να διαχωριστεί από τη θρησκεία και θα πρέπει να παρέχει μόρφωση και κατοικίες στις περιοχές των φυλών. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να παλέψει κανείς τον θρησκευτικό φονταμενταλισμό.
Το να συνεχίσει να είναι σύμμαχος του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στον πόλεμο ενάντια στην τρομοκρατία θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο τον εμφύλιο πόλεμο που εξελίσσεται σε πολλά σημεία του Πακιστάν. Είναι υπαρκτός ο κίνδυνος οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ να χτυπήσουν απευθείας μέσα στο Πακιστάν. Και η κυβέρνηση του PPP συνεργάζεται με το ΝΑΤΟ. Είμαστε απολύτως αντίθετοι με την εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης από αυτήν την άποψη.
Το PPP ξεκίνησε ως ένα
λαϊκιστικό κόμμα. Προχώρησε
η νέα κυβέρνηση σε κάποια
μεταρρύθμιση για να βοηθήσει
τους εργάτες και τους φτωχούς;
Ο λαϊκισμός του PPP είναι παράδοση του παρελθόντος. Το PPP έχει μετατραπεί σε μια ομάδα εγκληματιών, μπράβων, διεθφαρμένων και πλούσιων πολιτικών. Δεν έχει καμία σχέση με το πρόγραμμα που θέλει ο λαός. Σε όλο το Πακιστάν, το PPP έχει γίνει το πιο αντιδημοφιλές κόμμα μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα εξαιτίας της εφαρμογής του νεοφιλελεύθερου προγράμματος και της κατάργησης των δαπανών σε διάφορα κομμάτια του δημοσίου τομέα.
Για παράδειγμα, κατάργησαν τις επιχορηγήσεις για την γεωργία, το λάδι και το σιτάρι. Σαν αποτέλεσμα τα αγαθά έχουν γίνει πολύ ακριβά. Η τιμή του λαδιού μαγειρέματος έχει σχεδόν διπλασιαστεί. Το σιτάρι, που χρησιμοποιείται για να φτιάχνουμε ψωμί, έχει γίνει πανάκριβο και δεν υπάρχει στα καταστήματα –πωλείται μόνο στην μαύρη αγορά.
Οι τιμές των φυσικού αερίου, του ηλεκτρικού ρεύματος, των εισιτηρίων τρένου, των αεροπορικών εισιτηρίων –όλες ανέβηκαν. Σύμφωνα με μια εκτίμηση, οι τιμές ανέβηκαν κατά 76% τους τελευταίους έξι μήνες.
Ο κόσμος θέλει να μάθει γιατί υπάρχει άνοδος των τιμών παντού. Και ο λόγος είναι γιατί το PPP έχει εφαρμόσει σε έξι μήνες πολιτικές που ο Μουσάραφ δεν εφάρμοσε σε 8 χρόνια. Το PPP δεν είναι πια ένα λαϊκιστικό κόμμα, όπως συνέβαινε παλιότερα.
Πώς έχει επηρρεάσει
η κατάσταση την εργατική τάξη;
Το εργατικό κίνημα είναι κάπως αδύναμο. Όμως τα περισσότερα συνδικάτα έχουν στενούς δεσμούς με το κίνημα των δικηγόρων και συμμετέχουν στις διαδηλώσεις. Το κίνημα των δικηγόρων κάνει και αυτό μια συνειδητή προσπάθεια να συνδεθεί με τα συνδικάτα και τις οργανώσεις πολιτών.
Πώς παρεμβαίνει το Εργατικό
Κόμμα του Πακιστάν σε αυτή
την κατάσταση;
Στήνουμε νέα συνδικάτα, βοηθάμε το κίνημα των φυλακισμένων και το κίνημα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και παρεμβαίνουμε στο κίνημα των δικηγόρων, και δημοσιεύουμε κείμενα πάνω σε αυτά τα ζητήματα. Εκδίδουμε μια βδομαδιάτικη εφημερίδα και έχουμε μια λίστα e-mail που λέγεται Σοσιαλιστικά Πακιστανικά Νέα. Έτσι κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διευρύνουμε το πρόγραμμά μας αυτήν την περίοδο.
Είναι μια πολύ δύσκολη αντικειμενική κατάσταση για μας. Από τη μια μεριά, η άνοδος του θρησκευτικού φονταμενταλισμού και των δεξιών δυνάμεων εμφανίζεται παντού. Από την άλλη, τα λεγόμενα μεταρρυθμιστικά κόμματα εκθέτουν τους εαυτούς τους στα μάτια της εργατικής τάξης. Αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα της έλειψης πόρων, αλλά κάνουμε ό,τι μπορούμε για να δικτυωθεί το κόμμα μας σε κάθε σημείο του Πακιστάν.