Την πρόταση για «15 άμεσους στόχους πάλης» παρουσίασε στις 22 Δεκέμβρη η Συντονιστική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι μια πρόταση κοινής δράσης προς όλες τις δυνάμεις του κινήματος και της Αριστεράς, για να αντιμετωπιστούν οι συνθήκες που διαμορφώνει η κρίση του καπιταλισμού διεθνώς, αλλά και η φθορά του δικομματισμού στην Ελλάδα.
Τα 15 σημεία περιλαμβάνουν στόχους για:
* Την αντίσταση στον ιμπεριαλισμό και τον πόλεμο (αποχώρηση από το ΝΑΤΟ, κλείσιμο των βάσεων, επιστροφή όλων των φαντάρων, δραστική μείωση των εξοπλισμών, πολιτική ειρήνης στην περιοχή κ.λπ.).
*Την αντίσταση στο νεοφιλελευθερισμό της Ε.Ε. (κατάργηση του Συμφώνου Σταθερότητας, των Συνθηκών Μάαστριχτ και Λισσαβόνας, απόσυρση της υπογραφής από το νέο «Ευρωσύνταγμα», απόρριψη των αντεργατικών νεοφιλελεύθερων Οδηγιών κ.λπ.).
*Την ανατροπή του νεοφιλελεύθερου πλαισίου στην οικονομική και κοινωνική πολιτική (επιστροφή στο δημόσιο έλεγχο των ΔΕΚΟ, των υποδομών, δημόσιος «πυλώνας» στις Τράπεζες, κοινωνικός και εργατικός έλεγχος στις ΔΕΚΟ…).
*Την υπεράσπιση πολιτικών και δημοκρατικών δικαιωμάτων (αφοπλισμός της αστυνομίας, κατάργηση ΜΑΤ, απαγόρευση χημικών, κατάργηση τρομονόμου, μεταρρύθμιση σωφρονιστικού συστήματος κ.λπ.).
*Τη διεκδίκηση ουσιαστικών αυξήσεων στους μισθούς και τις συντάξεις (εξίσωση με το μέσο όρο της Ε.Ε. των 15, «διορθωτική» μηνιαία αύξηση 300 ευρώ για το 2009, αύξηση επιδόματος και χρόνου επιδότησης των ανέργων…).
*Την καταπολέμηση της ακρίβειας (έλεγχος στις τιμές).
*Την καταπολέμηση της ελαστικότητας στις εργασιακές σχέσεις (100 χιλιάδες προσλήψεις στην υγεία, εκπαίδευση κ.λπ., κατάργηση «συμβασιούχων», stage, ενοικίασης εργαζόμενων, 35ωρο, απαγόρευση ομαδικών απολύσεων κ.λπ.).
*Την υπεράσπιση της κοινωνικής ασφάλισης (κατάργηση νόμων Σιούφα, Ρέππα, Πετραλιά, χτύπημα εισφοροδιαφυγής, βελτίωση όρων και παροχών, υπεράσπιση των Βαρέων Ανθυγιεινών Ενσήμων κ.λπ.).
*Την υπεράσπιση της δημόσιας υγείας (διπλασιασμός πόρων, αναγκαίες προσλήψεις…).
*Την υπεράσπιση της δημόσιας εκπαίδευσης (χρηματοδότηση 5% του ΑΕΠ, ελεύθερη πρόσβαση στα ΑΕΙ-ΤΕΙ…).
*Μέτρα για το περιβάλλον.
*Διαχωρισμό Εκκλησίας-Κράτους.
*Μέτρα για τους αγρότες.
*Μέτρα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Είναι σαφές ότι δεν πρόκειται για ολοκληρωμένη, «προγραμματική» πρόταση. Θα ακολουθήσει συζήτηση στις τοπικές επιτροπές του ΣΥΡΙΖΑ που θα ολοκληρωθεί με Πανελλαδική Σύσκεψη στα μέσα του προσεχούς Μάρτη.
Είναι επίσης σαφές ότι πρόκειται για συμφωνία «μετώπου», που περιέχει συμβιβασμούς και υποχωρήσεις. Είναι όμως μια συμφωνία σε θετική, ριζοσπαστικά αριστερή κατεύθυνση.
Οι στόχοι αυτοί αποκλείουν μια κεντροαριστερή, «κυβερνητική» κατεύθυνση, ως γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ μέσα στην πολιτική κρίση και την αστάθεια που διαμορφώνεται. Όχι τυχαία, ο Μ.Χρυσοχοΐδης, ως αρμόδιος από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ, δήλωσε ότι τα 15 σημεία «είναι μια ατζέντα απόκλισης και όχι προγραμματικής σύγκλισης με το ΠΑΣΟΚ». Σε αυτή τη βάση τα «15 σημεία» τοποθετούν τον ΣΥΡΙΖΑ στο ριζοσπαστικό άκρο όλων των μετωπικών σχημάτων της Αριστεράς στην Ευρώπη (σε σύγκριση π.χ. με το Linke στη Γερμανία), αλλά ακόμα και σε σύγκριση με μετωπικά σχήματα όπου η επαναστατική Αριστερά είχε βαρύνοντα ρόλο (π.χ. το Respect στη Βρετανία παλιότερα, ή οι σημερινές συζητήσεις για κοινό ευρωψηφοδέλτιο στη Γαλλία…).
Παρ’ όλα αυτά, εξακολουθούν να υπάρχουν κάποια προβλήματα που πρέπει να ξεπεραστούν με τη συζήτηση στη βάση του ΣΥΡΙΖΑ.
Ένα από αυτά είναι η πολυσυλλεκτική παράδοση στα προγράμματα της Αριστεράς. Για παράδειγμα, η αναφορά στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, πέρα από την ψηφοθηρία, δεν προσφέρει τίποτε άλλο πέρα από σύγχυση σε ένα πρόγραμμα που θα πρέπει να συγκεντρωθεί στις ανάγκες των εργαζομένων και της νεολαίας.
Μια δεύτερη παγίδα είναι η επιδίωξη της, τάχα, «πληρότητας» που οδηγεί στην παράθεση δεκάδων ασύνδετων επί μέρους αιτημάτων, με αποτέλεσμα να χάνονται οι αιχμές. Γνώμη μας είναι ότι κάποιοι λιγότεροι και πιο βασικοί στόχοι (π.χ. αυξήσεις στους μισθούς και τις συντάξεις, επανακρατικοποίηση ιδιωτικοποιημένων ΔΕΚΟ, μαζικές προσλήψεις σε σχολεία και νοσοκομεία, «μονιμοποίηση» των συμβασιούχων) θα έδιναν σαφέστερα την κατεύθυνση και θα περιόριζαν τα περιθώρια για αμφισημίες.
Το βασικό ζήτημα είναι να κατανοείται η συμφωνία για τα «15 σημεία» ως συμφωνία για κοινή δράση με στόχο την ανατροπή της σημερινής νεοφιλελεύθερης πολιτικής και όχι συμφωνία για μια «θετική» αντιπρόταση μη-νεοφιλελεύθερης σταθερότητας του συστήματος. Κάτι τέτοιο θα ήταν ουτοπικό και ταυτόχρονα θα έβαζε τον ΣΥΡΙΖΑ ξανά στο (γνώριμο από παλαιότερες περιπέτειες της ανανεωτικής, κυρίως, Αριστεράς) συντηρητικό δρόμο της αναζήτησης «λύσεων» για λογαριασμό και των βιομηχάνων και των εργατών. Ορίζοντας της Αριστεράς, εναλλακτική λύση στη σημερινή αθλιότητα, είναι ο σοσιαλισμός και όχι κάποιος μη-νεοφιλελεύθερος, κεϋνσιανικός ή άλλος, καπιταλισμός.
Αυτό το ζήτημα θα κριθεί από το πώς θα διεκδικηθούν τα 15 σημεία. Το κάλεσμα σε κοινή δράση είναι μια θετική αρχή. Όμως όλα και όλοι θα κριθούν από το πώς θα οργανώσουμε τους αγώνες, από το αν θα δώσουμε όλη την έμφαση στη δύναμη των «από κάτω» ή αν -για μια ακόμα φορά- οι ελπίδες, που έχει δημιουργήσει ο ΣΥΡΙΖΑ στον κόσμο της Αριστεράς, θα διαψευσθούν κάτω από τις δεξιόστροφες πιέσεις του κυβερνητισμού και της κεντροαριστεράς.
Παναγιώτης Λίλλης