Ιαπωνία: Η Δεξιά κατέρρευσε έπειτα από μισό αιώνα

Σημεία των καιρών: Η Δεξιά έχασε τις εκλογές στην Ιαπωνία έπειτα από 54 χρόνια σχεδόν αδιάλειπτης διακυβέρνησης. Νικητής της αναμέτρησης της 30ής Αυγούστου ήταν το βασικό κόμμα της αντιπολίτευσης, το Δημοκρατικό Κόμμα της Ιαπωνίας του Γουκίο Χατογιάμα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, οι Δημοκρατικοί εξασφαλίζουν τουλάχιστον 308 έδρες, επί συνόλου 480, στη Βουλή των Αντιπροσώπων, ενώ το κυβερνών Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (PLD) του πρωθυπουργού Τάρο Ασο συγκεντρώνει μόλις 119 έδρες. Η πτώση της Δεξιάς έγινε μέσα σε ένα κλίμα σκανδάλων, καθώς η κυβέρνηση φερόταν να εμπλέκεται σε συνεργασία ακόμη και με τη ιαπωνική μαφία (Γιακούζα). Όμως τα σκάνδαλα είχαν ξεκινήσει εδώ και πολλές δεκαετίες στην Ιαπωνία. Εκείνο που εξέθρεψε τη λαϊκή οργή και τη δίψα για αλλαγή ήταν οι νεοφιλελεύθερες αντιμεταρρυθμίσεις της περιόδου 2001-2006 που όξυναν ραγδαία τις κοινωνικές ανισότητες. Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα η Ιαπωνία έχει τη μεγαλύτερη ανεργία και τη βαθύτερη ύφεση που γνώρισε ποτέ μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.


Φυσικά, το Δημοκρατικό Κόμμα είναι κι αυτό κόμμα της άρχουσας τάξης, ενώ ο ίδιος ο Χατογιάμα ήταν στέλεχος του PLD μέχρι πρόσφατα. Όμως ακριβώς επειδή οι λαϊκές προσδοκίες ήταν σε αντινεοφιλελεύθερη κατεύθυνση αναγκάστηκε να κινηθεί με κεντρικό προεκλογικό σύνθημα το «μια πολιτική στην υπηρεσία της ανθρώπινης ζωής», υποσχόμενος οικογενειακά επιδόματα, δωρεάν δημόσια εκπαίδευση και παροχή βοήθειας στους ανέργους. Και επειδή το μονοκομματικό καθεστώς υπό το οποίο βρισκόταν η Ιαπωνία για πάνω από μισόν αιώνα είχε ιδιαίτερα θερμές σχέσεις με τις ΗΠΑ, τώρα ο Χατογιάμα προαναγγέλλει την αλλαγή και της εξωτερικής πολιτικής με μία αποστασιοποίηση από τις επιταγές της Ουάσινγκτον. Ωστόσο είναι σχεδόν βέβαιο ότι πολύ λίγες υποσχέσεις θα πραγματοποιηθούν. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπήρξε μια μεγάλη Αριστερά να εκφράσει τη λαϊκή δυσαρέσκεια αφαιρώντας από τη γιαπωνέζικη άρχουσα τάξη τη δυνατότητα να στήσει ένα δικομματικό παιχνίδι, που τόσο καλά ξέρουμε και από τη δική μας εμπειρία.