Ο νόμος-πλαίσιο δεν θα εφαρμοστεί
Μετά την ψήφιση του νόμου-πλαίσιο έχουν υπάρξει προσπάθειες για την εφαρμογή διατάξεων του νόμου από διοικήσεις πανεπιστημίων; Αν ναι, τι τύπου ήταν αυτές και πώς αποκρούστηκαν (π.χ., εξάμηνα);
Εξαιτίας της κινητοποίησης, τα ιδρύματα και οι σχολές παίρνουν αποφάσεις παράτασης του χειμερινού και του τρέχοντος εαρινού εξαμήνου, με αποτέλεσμα να ολισθαίνουν χρονικά και οι εξεταστικές περίοδοι (και η επαναληπτική). Με τις αναπληρώσεις αυτές αναμένεται το επόμενο ακαδημαϊκό έτος να ξεκινήσει αργότερα απ' ό,τι συνήθως και έτσι να υπερβούμε το «όριο» των δύο εβδομάδων που ορίζει ο αυταρχικός νομός-πλαίσιο.
Σε ελάχιστες περιπτώσεις τμημάτων προβλέπεται απώλεια εξεταστικής περιόδου. Με την παρέμβαση των φοιτητών και σε μερικές περιπτώσεις και του τοπικού Συλλόγου Διδασκόντων αποφεύγονται ρεβανσιστικές κινήσεις καθηγητών ή και αποφάσεις ακαδημαϊκών οργάνων.
Σε ελάχιστα πανεπιστημιακά τμήματα βρέθηκαν «πρόθυμοι» που έσπευσαν
να απαντήσουν στο γράμμα του διορισμένου προέδρου της Ανεξάρτητης Αρχής
Διασφάλισης Ποιότητας (κ. Αμούργη), το οποίο πιέζει για την εφαρμογή
της «αξιολόγησης». Ωστόσο, από τα 450 περίπου τμήματα ΑΕΙ και ΑΤΕΙ
πανελλαδικά, φαίνεται ότι μόνο 40 τμήματα δέχτηκαν να αρχίσουν τη
διαδικασία αυτή (κατά την ομολογία της ΑΔΙΠ). Δεν φαίνεται όμως να
επιτυγχάνεται ο σκοπός της κυβέρνησης χάρη στις αντιδράσεις των
διδασκόντων. Αυτό σημαίνει ότι κανένα ΑΕΙ δεν θα έχει εφαρμόσει την
«αξιολόγηση» μέχρι το φθινόπωρο, οπότε και θα ζητήσουν τα ιδρύματα
χρηματοδότηση από το Υπουργείο Παιδείας.
Σημειώνουμε ότι οι σύγκλητοι των περισσότερων ιδρυμάτων έχουν πάρει
αποφάσεις μη εφαρμογής της «διασφάλισης ποιότητας». Έτσι ή αλλιώς, οι
φοιτητικοί σύλλογοι, σε συνεργασία με τους συλλόγους διδασκόντων, θα
αντιδράσουν.
Το επόμενο διάστημα θα χρειαστεί να οργανωθεί το μπλοκάρισμα του
νόμου στην πράξη. Ποια θα είναι τα πρώτα προβλήματα που θα πρέπει να
αντιμετωπίσουν οι φοιτητές και οι καθηγητές μέσα στα πανεπιστήμια
(π.χ., δωρεάν συγγράμματα);
Αναμένονται αποφάσεις των διοικήσεων των πανεπιστημίων, τις οποίες θα
προσβάλουν οι θιγόμενοι πανεπιστημιακοί (π.χ., για τη σύσταση
εκλεκτορικών σωμάτων σύμφωνα με το νόμο-πλαίσιο) ως αντισυνταγματικές.
Παράλληλα, εξαιτίας της πολύπλοκης διαδικασίας και μόνο των κρίσεων των
πανεπιστημιακών, το Υπουργείο Παιδείας, ενώ υποσχέθηκε να εκδώσει άμεσα
ερμηνευτική εγκύκλιο, καθυστερεί!
Όλα τα ΑΕΙ σε λίγους μήνες θα πρέπει να υποβάλουν τα αιτήματά τους για
χρηματοδότηση στο Υπουργείο Παιδείας. Και μόνο αυτή η ενέργεια αποτελεί
πρόκριμα για τη μη εφαρμογή του νόμου-πλαίσιο. Δεν υπάρχει περίπτωση τα
ΑΕΙ να έχουν εφαρμόσει την «αξιολόγηση», όπως προαναφέραμε, δεν είναι
δυνατόν να έχουν αναζητήσει άλλους πόρους εκτός κρατικού
προϋπολογισμού, δηλαδή να «εκπληρώσουν» τις «υποχρεώσεις» που τους
επιβάλλει ο νέος νόμος-πλαίσιο, προκειμένου να υποβάλουν τετραετές
επιχειρησιακό πρόγραμμα.
Σε κάθε περίπτωση πάντως που θα επιχειρηθεί η εφαρμογή κάποιας από τις
διατάξεις του νόμου αυτού θα πρέπει φοιτητές και πανεπιστημιακοί να
αντιδράσουμε συντονισμένα και να μην επιτρέψουμε στα ακαδημαϊκά όργανα
να έρθουν σε αντίθεση με τις διεκδικήσεις του κινήματος της Παιδείας.
Είμαστε και παραμένουμε σε ετοιμότητα για να αντιμετωπίσουμε κάθε
τέτοια απόπειρα εφαρμογής του αυταρχικού και αντιεκπαιδευτικού
νομοθετήματος.
Μια πολύ ξεχωριστή εκδοχή αυταρχισμού αφορά τον ορισμό των λεγομένων
προαπαιτούμενων. Κι εδώ, ανεξάρτητα από την όποια γνωστική συγγένεια ή
συνέχεια των μαθημάτων με άλλα, η στάση μας θα πρέπει να είναι απόλυτη:
Δεν θα επιτρέψουμε τον ορισμό προαπαιτούμενων, με αποτέλεσμα άλλη μια
αυταρχική διάταξη να καταστεί ανενεργή, όπως άλλωστε συνέβη πριν από
μία 15ετία, οπότε επιχειρήθηκε η διαμέριση των προπτυχιακών σπουδών σε
δύο κύκλους!
Τι σχεδιάζει η ΠΟΣΔΕΠ προκειμένου να κρατηθεί ζωντανό το αγωνιστικό
κλίμα στα πανεπιστήμια και να συνδεθεί με την υπόλοιπη κοινωνία και
τους εργαζόμενους;
Μέσα στα πανεπιστήμια, φοιτητές και πανεπιστημιακοί θα πρέπει να
οργανώσουμε ανοικτές εκδηλώσεις-συζητήσεις για τη γενικότερη πορεία των
αναδιαρθρώσεων αλλά και τις επιμέρους αυταρχικές και αντιεκπαιδευτικές
ρυθμίσεις του νέου νόμου-πλαίσιο. Μπορούμε να αναδείξουμε τη
δυσλειτουργία του νόμου αυτού, μπορούμε να τον καταργήσουμε στην πράξη.
Δεδομένου δε ότι έχουμε μπει σε παρατεταμένη προεκλογική περίοδο, θα
πρέπει να είμαστε σε ετοιμότητα ώστε να παραμείνουν οι διεκδικήσεις για
το δημόσιο πανεπιστήμιο στην πρώτη γραμμή των θεμάτων, που έτσι ή
αλλιώς απασχολούν ευρύτατα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας.
Τέλος, αναμένεται η κατάθεση προς ψήφιση του νομοσχεδίου για την
έρευνα, με το οποίο η πανεπιστημιακή έρευνα εξοβελίζεται από τα ανώτατα
εκπαιδευτικά ιδρύματα, μεταλλάσσοντάς τα σε αυταρχικά εκπαιδευτήρια,
παραγωγής εξειδικευμένων πτυχιούχων, χαμηλών απαιτήσεων και
εφοδιασμένους με δεξιότητες που θα έχουν ημερομηνία λήξης.
Το «κίνημα παιδείας» περιλαμβάνει εκτός από τις δύο πανεπιστημιακές
συνιστώσες (φοιτητές – καθηγητές) και τις κινήσεις μέσα στην
κοινωνία. Οι λαϊκές αγωνιστικές πρωτοβουλίες κατά τον αγώνα για τη μη
αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος μας έδειξαν τον δρόμο.
Οφείλουμε να ενημερώνουμε συνεχώς τις πρωτοβουλίες και κινήσεις στις
γειτονιές και τις συνοικίες, όπου οργανώνονται εκδηλώσεις ενημέρωσης
και κινητοποίησης.
Το μείζον αίτημα παραμένει: Δημόσιο δωρεάν Πανεπιστήμιο, αυτόνομο από
πολιτικές και άλλες εξουσίες αλλά και ανεξάρτητο από ιδεολογικούς
μηχανισμούς και οικονομικά συμφέροντα.
Ο Γιάννης Μαΐστρος είναι καθηγητής στο Ε.Μ. Πολυτεχνείο. Η συνέντευξη δόθηκε στις 27/4/2007 στον Δημήτρη Μπάρκα.