ΓΑΠ: «Θα ανοίξουμε όλα τα μέτωπα και ας μας ρίξουν…»
Τ ο ελληνικό δημόσιο χρέος είναι υψηλό ως ποσοστό του ΑΕΠ της χώρας, αλλά μικρό ως απόλυτο νούμερο σε σχέση με τα διεθνή οικονομικά δεδομένα. Αυτή η πραγματικότητα επέτρεπε μέχρι σήμερα στις δυτικές μεγάλες δυνάμεις να προωθούν με σχετική άνεση τα σχέδιά τους για το ελληνικό χρέος (με απόλυτο κριτήριο τα συμφέροντα των τραπεζών και των κερδοσκοπικών funds) και ταυτόχρονα να απαιτούν διαδοχικά προγράμματα σκληρής λιτότητας (Μνημόνιο 1, 2…), διανθισμένα με τις ρατσιστικές αηδίες περί των «τεμπέληδων του Νότου».
Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές η «κρίση του χρέους» έχει ξεφύγει ήδη ολοκάθαρα προς την Πορτογαλία και την Ισπανία, απειλεί άμεσα την Ιταλία (μία από τις 8 «μεγάλες» οικονομίες του πλανήτη) και όλοι γνωρίζουν ότι αφορά χώρες όπως η Γαλλία και το Βέλγιο, δηλαδή την ίδια την καρδιά, πλέον, της ευρωζώνης…
Μετάδοση της κρίσης
Οι γκουρού του νεοφιλελευθερισμού,
αρθρογραφώντας στους «Financial Times», καλούν τους ηγέτες της ΕΕ «να
δώσουν άμεσα προτεραιότητα, αντί στην προσπάθεια να αποτρέψουν το
αναπόφευκτο στην Ελλάδα, στο επείγον ζήτημα που είναι να σταματήσει η
μετάδοση της κρίσης στην Ιταλία ή στο Βέλγιο». Η Άνγκελα Μέρκελ, με
επείγον μήνυμά της στον Μπερλουσκόνι, ζήτησε την άμεση έγκριση σκληρού
προγράμματος λιτότητας, προκειμένου «να κατευναστούν οι αγορές» και να
αποφευχθεί η «επίθεση των κερδοσκόπων» την Ιταλία. Η συνταγή είναι
γελοία. Η υιοθέτηση σκληρών προγραμμάτων λιτότητας από τις κυβερνήσεις
στην Ελλάδα, στην Πορτογαλία, στην Ιρλανδία, καθόλου δεν επέδρασε
κατευναστικά «στις αγορές» και καθόλου δεν βελτίωσε τις δυνατότητες
διαχείρισης του χρέους.
Τα μεγέθη της κρίσης γίνονται πλέον
κολοσσιαία. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρόεδρος Ομπάμα προειδοποίησε
ότι, αν οι Ρεπουμπλικάνοι δεν αποδεχθούν ένα τεράστιο πρόγραμμα κρατικής
παρέμβασης στην οικονομία, τότε οι ΗΠΑ κινδυνεύουν άμεσα με… χρεοκοπία,
κάνοντας λόγο για «βουτιά» ακόμα μεγαλύτερη και από εκείνη του 2008!
Αυτή
η νέα κατάσταση στην παγκόσμια κρίση στέλνει στο σκουπιδοτενεκέ τα
προγράμματα άμεσων παρεμβάσεων, που με τόσο κόπο είχαν προετοιμάσει οι
«ειδικοί» των αγορών. Πριν λίγες εβδομάδες η κυβέρνηση του ΓΑΠ
εμφανιζόταν να αποδέχεται με ανακούφιση το γαλλικό σχέδιο για
«μετακύλιση» (roll over) των ελληνικών ομολόγων ύψους 60 δισ. ευρώ, που
λήγουν ως το 2014.
Επρόκειτο για μια άγρια τοκογλυφική
πρόταση: τα ομόλογα θα έπαιρναν παράταση 30 ετών, με εγγυημένο (από την
ΕΚΤ) το κεφάλαιο και επιτόκιο 8%! Σήμερα όλοι αναγνωρίζουν ότι η γαλλική
πρόταση έχει καταρρεύσει και ο Βενιζέλος βρίσκει περιθώρια να
δημαγωγήσει, «καταγγέλλοντας» –τάχα– ως τοκογλυφικά τα επιτόκια της
τάξης του 8%, που μόλις χθες γίνονταν αποδεκτά και μάλιστα ως εκφράσεις
αλληλεγγύης.
«Στροφές»
Μπροστά στο μέγεθος της
κρίσης ακόμα και οι νεοσυντηρητικές πολιτικές ηγεσίες της ΕΕ
υποχρεώνονται να στραφούν στις πιο παραδοσιακές, «σοσιαλδημοκρατικού
τύπου», ιδέες της εποχής Ντελόρ. Η εγγύηση των κρατικών ομολόγων από την
ΕΚΤ ανεξάρτητα από τις εκτιμήσεις των «οίκων αξιολόγησης», η έκδοση
ευρωομολόγων, τα κοινοτικά κονδύλια ανεξάρτητα από εθνική συμμετοχή,
συζητούνται όλο και πιο ανοιχτά στους κύκλους της ΕΕ και της ΕΚΤ. Η
στροφή του Σόιμπλε και της Μέρκελ στην κατεύθυνση αυτή είναι ενδεικτική.
Δεν πρόκειται ασφαλώς για φιλεργατική στροφή, αλλά για αλλαγή τακτικής
προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα νέα, τεράστια μεγέθη της κρίσης.
Τα
νέα αυτά δεν σημαίνουν ότι χαλαρώνει η θηλιά στο λαιμό του ΓΑΠ. Για το
ελληνικό χρέος, σύμφωνα με τους «Financial Times», οι επιλογές
περιορίζονται μεταξύ μιας «επιλεκτικής χρεοκοπίας» (selective default) ή
μιας «περιορισμένης χρεοκοπίας» (restricted default)… Οι μεγάλες
δυνάμεις και οι τραπεζίτες παίζουν με τις λέξεις για να διασφαλίσουν το
μακρύτερο δυνατόν «άρμεγμα» της χώρας μέσω των τόκων και των χρεολυσίων,
αλλά και για να αποφύγουν –επίσης κατά το δυνατόν– την έκρηξη της
βόμβας των CDS («ασφαλίστρων κινδύνου») που μπορεί να μετατρέψει σε
κόλαση την παγκόσμια «αγορά» κρατικών ομολόγων. Γι’ αυτό άλλωστε
υποχρεώθηκε να παρέμβει ο Ομπάμα αυτοπροσώπως, ζητώντας από τους
Ευρωπαίους επείγοντα μέτρα για την κρίση του χρέους, «αρχίζοντας από την
ελληνική περίπτωση».
Οι στροφές αυτές θα έχουν, όμως, μεγάλες
ιδεολογικές και τελικά πολιτικές συνέπειες. Η «Wall Street Journal» ήδη
εκδήλωσε την προτίμησή της στο «πιο αναπτυξιακό μίγμα πολιτικής» του
Αντ. Σαμαρά. Το παραδοσιακά ακραία φιλοευρωπαϊκό «Βήμα» άρχισε να
προειδοποιεί ότι «για αυτή την Ευρώπη, ίσως δεν αξίζει να συνεχίσει
κανείς να αγωνίζεται…». Ο Κ. Παπούλιας δήλωσε με τον πιο επίσημο τρόπο
(στο Ισραήλ…) ότι το ευρώ βυθίζεται σε «συστημική κρίση».
Όμως
ο ΓΑΠ δεν έχει κανένα περιθώριο για αλλαγές –ακόμα και τις πιο
στοιχειώδεις που θα επιδίωκαν να σώσουν το κόμμα του, που γκρεμίζεται με
πρωτοφανείς ρυθμούς. Γιατί ως κυβέρνηση γνωρίζει ότι οι ευρωπαϊκές
«στροφές», σε κάθε εκδοχή τους, θέτουν ως απόλυτη προϋπόθεση την
αταλάντευτη προσήλωση στα ακραία αντεργατικά και αντιλαϊκά προγράμματα
λιτότητας.
«Πόλεμος ταχύτητας»
Ακριβώς γι’ αυτό η
κυβέρνηση προετοιμάζεται για ένα καλοκαίρι «πολέμου ταχύτητας». Η φράση
του ΓΑΠ στο υπουργικό συμβούλιο είναι ενδεικτική: «Θα ανοίξουμε όλα τα
μέτωπα και ας μας ρίξουν». Στις εβδομάδες που έρχονται, θα ακολουθήσει
βροχή καθοριστικών νομοσχεδίων.
Η Άννα Διαμαντοπούλου προωθεί με συνοπτικές διαδικασίες το νόμο κατεδάφισης του δημόσιου πανεπιστημίου (βλ. σελ. 14).
Ο
Ανδρέας Λοβέρδος οφείλει, μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, να
διασφαλίσει τις συγχωνεύσεις-καταργήσεις των νοσοκομείων (βλ. σελ. 16)
και να «αναθεωρήσει» τη λίστα των φαρμάκων, μεταφέροντας ακόμα
μεγαλύτερο βάρος στις πλάτες των ασφαλισμένων.
Ο Δ. Ρέππας επιδιώκει,
μέσα στον Αύγουστο, να ισοπεδώσει τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων
με το Ενιαίο Μισθολόγιο (βλ. σελ. 4).
Όμως το πιο «καυτό»
μέτωπο θα είναι οι ιδιωτικοποιήσεις, που μέχρι το Σεπτέμβρη θα πρέπει να
έχουν πάρει σαρωτικό ρυθμό. Και εδώ εκδηλώνονται φαινόμενα από το
πολιτικό μέλλον, αφού η Εταιρεία Αξιοποίησης Δημόσιας Περιουσίας
εξελίσσεται σε… συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-ΝΔ-ΛΑΟΣ! Ο ΓΑΠ όρισε ως επικεφαλής
τον καθηγητή Ιω. Κουκιάδη, γνωστό από την προϋπηρεσία του στην
ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων. Ο Αντ. Σαμαράς όρισε ως εκπρόσωπό
του τον Αντ. Βαρθολομαίο (αδελφό του πρώην διοικητή του ΙΚΑ και ταμία
του κόμματος της ΝΔ επί Καραμανλή, Ιω. Βαρθολομαίου…). Ο Καρατζαφέρης
όρισε την «ευρωπαία» Αν. Ζωηρού. Όμως, τον διευθύνοντα σύμβουλο στην
κρίσιμη Εταιρεία όρισε το ίδιο το κεφάλαιο: τον Κ. Μητρόπουλο, μέχρι
σήμερα πρόεδρο της χρηματιστηριακής της Γιούρομπανκ, του ομίλου Λάτση…
Αντίσταση
Απέναντι
σε αυτό τον οδοστρωτήρα απαιτείται αντίσταση. Απαιτείται «μέτωπο» από
τις πλατείες μέχρι τα σωματεία, με στόχο την υπεράσπιση των εργατικών
και κοινωνικών κατακτήσεων και δικαιωμάτων.
Απαιτείται επίσης
αντίπαλο πολιτικό δέος. Απαιτείται Αριστερά με πολιτική και τακτική
απαλλαγμένη από τις πιέσεις και την υποταγή στο χρέος ή στο ευρώ. Με
στόχο να ρίξει την κυβέρνηση, να ανατρέψει τα μνημόνια, να σπάσει τις
γραμμές των δανειστών, της ΕΕ και του ΔΝΤ.
Τα γκάλοπ δείχνουν
ότι το ΠΑΣΟΚ καταρρέει. Συγκεντρώνει μόλις 16,5% της πρόθεσης ψήφου, ενώ
με αναγωγή προσεγγίζει το 25,5%. Η ΝΔ προηγείται, αλλά με καταθλιπτικά
ποσοστά: 17,8% των ψήφων, με αναγωγή 27,5%. Όμως αυτή η άθλια εικόνα του
δικομματισμού δεν αρκεί για θετικές εξελίξεις.
Η λύση θα
δοθεί από τα κάτω: Στους δρόμους, στις πλατείες, στα εργοστάσια. Σε ένα
καλοκαίρι κρίσιμο και ένα φθινόπωρο πολύ πιο καυτό…