«Ισλάμ και Γυναίκα»

Μια εκδήλωση που άξιζε καλύτερη υποδοχή

Σ τις 2 Νοέμβρη οργανώθηκε η σχετική εκδήλωση στο Πάντειο από την Ομάδα Μελέτης και Αντιπληροφόρησης για τη Μέση Ανατολή. Η θεματολογία ήταν η εξής:
Ποιος ο ρόλος των γυναικών στον ισλαμικό κόσμο; Πόσο επηρεάζονται από το ισλαμικό δίκαιο και την ισλαμική παράδοση; Πώς βλέπουν το ρόλο της γυναίκας τα μεγάλα ισλαμικά κινήματα αντίστασης;


Οι ρόλοι και τα προτάγματα των γυναικών που δραστηριοποιούνται σ’ αυτά. Ποιο είναι το νόημα της διαμάχης πάνω στη μαντίλα-χιτζάμπ; Δικαιώνεται η αδράνεια που δείχνει ένα μέρος της ευρωπαϊκής Αριστεράς και αρκετές κοινωνικές ή φεμινιστικές οργανώσεις για τις συστηματικές επιχειρήσεις εξόντωσης των αραβικών λαών, από την επίκληση των ισλαμοφοβικών στερεοτύπων;
Η πρώτη ομιλήτρια, η Φωτεινή Τσιμπιρίδου (καθηγήτρια Πανεπιστήμιου Μακεδονίας), έκανε μια ιστορική αναδρομή στη δυτική ματιά για τη γυναίκα στο Ισλάμ. Επισήμανε ότι η «θέση της γυναίκας στο Ισλάμ» είναι ένα δυτικό αφήγημα με σκοπό να δείξει την κατωτερότητα αυτής της θρησκείας (εμφανίστηκε την εποχή της αποικιοκρατίας στον 19ο αιώνα) και χρησιμοποιήθηκε για να παρασιωπηθεί η καταπίεση των γυναικών στο εσωτερικό των μητροπολιτικών κέντρων.


Η Σιχάμ Ανταλουσσί, μετανάστρια τρίτης γενιάς από τη Γαλλία, μέλος των οργανώσεων Resisting Women και Collectif Feminist pour l’Egalite, καθώς και οργανώσεων ευρωπαίων μουσουλμάνων που συμμετέχουν στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ, εξέφρασε την έντονη αντίθεσή της για την απαγόρευση της μαντίλας στα γαλλικά σχολεία και τις αποβολές μαθητριών, πράγμα που «προκάλεσε» διάφορες αντιδράσεις στο ακροατήριο.


- Η Νάχλα Σαχάλ, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Βηρυτού, δημοσιογράφος και συγγραφέας, εστίασε στα «δύο μέτρα και δυο σταθμά» των Δυτικών, τόνισε ότι μας επιβάλλεται ο δυτικός πολιτισμός ως κάτι το ιδανικό και τέλειο και επισήμανε ότι δεν υπάρχει ένα ενιαίο ισλάμ. Δήλωσε ότι είναι αριστερή και από γονείς αριστερούς, αλλά έχει την πεποίθηση ότι πρέπει τουλάχιστον να «καταλάβουμε» τι λένε αυτές οι γυναίκες (του Ισλάμ) και αυτά τα κινήματα. Η ίδια είχε συμμετάσχει στο 4ο ΕΚΦ στην Αθήνα και στη μεγάλη διαδήλωση.


-Η Σέιμα Αλ Νάσαρ, διδάκτωρ του Ιλαμικού Δικαίου, μεταξύ άλλων, είπε ότι η έκτρωση-αντισύλληψη όπως και το δικαίωμα στο διαζύγιο κ.ά. επιτρέπεται εδώ και 14 αιώνες στο ισλάμ, αλλά οι σημερινοί διανοούμενοι του ισλάμ το αποκρύβουν, ενώ επισήμανε ότι οι γυναίκες πρέπει να παλεύουν γιατί τα δικαιώματα κατακτιούνται –δεν χαρίζονται.


- Η Λεϊλά Μαζμπούντι, διευθύτρια του Al Manar TV (σταθμός της Χεζμπολάχ) στο Λίβανο, τόνισε τις «προκαταλήψεις απέναντι στη μουσουλμάνα» με αφορμή την καμπάνια των ΜΜΕ στη Γαλλία εναντίον των γυναικών με μαντίλα. Εστίασε στη «χειραγωγημένη» παρουσίαση των ισλαμικών χωρών από τα δυτικά ΜΜΕ και έφερε το παράδειγμα της διαρκούς ενασχόλησής τους με τις χώρες που έχουν τη χειρότερη συμπεριφορά απέναντι στις γυναίκες, π.χ. το Αφγανιστάν, αλλά της συνωμοσίας σιωπής όσον αφορά τη Σαουδική Αραβία. Η κατάσταση για τις γυναίκες είναι και στις δύο χώρες πολύ άσχημη, όμως η διαφορά ήταν ότι το Αφγανιστάν είχε χαρακτηριστίε εχθρική χώρα, ενώ η Σ.Αραβία είναι σύμμαχος των ΗΠΑ και προμηθεύτρια πετρελαίου. Η αναφορά της στον μουσουλμανικό φεμινισμό με παράδειγμα την εμπειρία της Ιρανής γυναίκας και τη συμμετοχή της στην επανάσταση του 1978 και μετά, προκάλεσε πολλές αντιδράσεις.


Η συζήτηση είχε μεγάλη συμμετοχή και θα μπορούσε να είχε τεράστιο ενδιαφέρον –λόγω των ζητημάτων που ανέπτυξαν οι εισηγήτριες και της σπάνιας ευκαιρίας να μιλήσουμε με γυναίκες από τις περιοχές του πολέμου και της ιμπεριαλιστικής κατοχής. Όμως, οι αντιδράσεις ενός μέρους του ακροατηρίου, που κυμάνθηκαν από αγενείς μέχρι και αντιδραστικές (με πρόσχημα –τάχα– την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών) δεν άφησαν να γίνει μια πιο ουσιαστική παρουσίαση και προσέγγιση των ζητημάτων. Παρ’ όλα αυτά, ήταν μια καλή πρωτοβουλία.


Κατερίνα Παρδάλη

Λέξεις Κλειδιά