Και όμως γυρίζει...

Ιταλία

Άλλη μια κυβερνητική κρίση στην Ιταλία, που «τιμά την παράδοση» ακόμα κι εν μέσω υγειονομικής και οικονομικής κρίσης -ενώ τα διεθνή ΜΜΕ προσπαθούν αμήχανα να παρακολουθήσουν τα πραγματικά επίδικα. Το κόμμα του Ματέο Ρέντσι, «Ιτάλια Βίβα» αποσύρθηκε στα μέσα Γενάρη από την κυβέρνηση συνασπισμού. Στην επακόλουθη ψήφο εμπιστοσύνης, ο πρωθυπουργός Κόντε έχασε την απόλυτη πλειοψηφία αλλά επιβίωσε με τη διευκόλυνση των μελών της «Ιτάλια Βίβα» που επέλεξαν τελικά την αποχή. Αλλά στη συνέχεια παραιτήθηκε, με στόχο να διαμορφωθεί μια νέα πλειοψηφία, δίχως να παίζεται ανά πάσα στιγμή η «ανοχή» του Ρέντσι. Όπως φαίνεται πρόθεση του Ρέντσι είναι μια διαρκής διαπραγμάτευση για ενίσχυση των θέσεων και των απόψεών του μέσα στην κυβέρνηση. Αν και είναι ο μικρότερος «εταίρος» σε σχέση με το Δημοκρατικό Κόμμα και το Κίνημα 5 Αστέρων, αξιοποιεί την αριθμητική των εδρών –δυσανάλογη της περιθωριακής δημοφιλίας του Ρέντσι και του κόμματός του. Σύμφωνα με το Bloomberg, ο Ρέντσι «δυσανασχετεί με την κρατική παρέμβαση στην οικονομία». Είναι η μόνη πολιτική-προγραμματική ερμηνεία που έχουμε συναντήσει και -ξέροντας τον Ρέντσι- είναι βάσιμη. Η εκτίμηση αυτή συνάδει με τα ρεπορτάζ που λένε ότι βασικό «έπαθλο» της διαπραγμάτευσης, που θα κρίνει αν θα υπάρξει μια νέα συμφωνία μεταξύ των τριών κομμάτων που στήριζαν την κυβέρνηση Κόντε, είναι το υπουργείο Οικονομικών. 

Ρωσία

Η σύλληψη του Αλεξέι Ναβάλνι στο αεροδρόμιο της Μόσχας, κατά την επιστροφή του από τη χώρα, προκάλεσε ένα κύμα διαδηλώσεων. Ο Ναβάλνι προέρχεται από τις γραμμές της «φιλελεύθερης αντιπολίτευσης» με ό,τι σημαίνει αυτό για το πολιτικό-οικονομικό του πρόγραμμα. Ταυτόχρονα αποτελεί την νέα «μεγάλη ελπίδα» των αντιπάλων του Πούτιν στις δυτικές πρωτεύουσες. Έχει καταφέρει ωστόσο να αναδειχτεί πολύ περισσότερο από όσο πχ ο Νέμτσοφ, ο οποίος είχε ταυτιστεί με το νεοφιλελεύθερο σοκ της εποχής Γιέλτσιν και ταυτόχρονα υιοθετούσε μια κραυγαλέα φιλοδυτική στάση, σε βαθμό «ντεφετισμού» για τα ρωσικά συμφέροντα. Ο Ναβάλνι, διατηρώντας τις κλασσικές «φιλελεύθερες» κριτικές στο καθεστώς, επιστρατεύει ένα άλλο μίγμα. Αφενός, προσθέτει έναν τόνο «λαϊκιστικής» κριτικής στον πλούτο και τη διαφθορά της ελίτ γύρω από τον Πούτιν, με ενδεικτική την πρόσφατη διαρροή βίντεο με το παλάτι του Πούτιν στη Μαύρη Θάλασσα. Αφετέρου, υιοθετεί τον ρωσικό εθνικισμό (πχ στήριξε τον πόλεμο στη Γεωργία, την προσάρτηση της Κριμαίας κλπ), σε βαθμό που φτάνει σε ακραίες ρατσιστικές απόψεις. Με αυτό το μίγμα έχει καταφέρει να αποκτήσει πρόσβαση σε ευρύτερα ακροατήρια από τα στενά όρια της παραδοσιακής φιλελεύθερης αντιπολίτευσης. Από αυτό το μίγμα πολιτικής καταλαβαίνει κανείς για τι «φυντάνι» μιλάμε. Ωστόσο το γεγονός ότι εμφανίζεται ένας  «υπολογίσιμος» αντίπαλος του Πούτιν και συλλαμβάνεται (γι’ αυτό το λόγο, πέρα από τις αφορμές), λειτούργησε ως πρόκληση για δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους, με αποτέλεσμα τις μεγαλύτερες αντιπολιτευτικές διαδηλώσεις στη Ρωσία μετά από αυτές του 2012-13. Και η άγρια καταστολή με την οποία απάντησε το καθεστώς Πούτιν, λειτούργησε απλώς ως υπενθύμιση ότι όλοι αυτοί οι άνθρωποι έχουν συσσωρευμένους σοβαρούς λόγους να διαδηλώνουν, πέρα κι έξω από τον Ναβάλνι…

Αυστραλία
H 26η Γενάρη είναι η «Μέρα της Αυστραλίας». Το κράτος αυτό, μέχρι σήμερα τιμά την ημέρα που υψώθηκε η βρετανική σημαία στη γη των Αβορίγινων. Όχι άδικα, οι ιθαγενείς και οι υποστηρικτές τους κυρίως στην Αριστερά την αποκαλούν «Μέρα της Εισβολής» και εδώ και πάρα πολλά χρόνια οργανώνουν διαδηλώσεις. Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι τα τελευταία χρόνια η συμμετοχή αυξάνεται διαρκώς, ενώ φέτος πραγματικά τον τόνο στους δρόμους αρκετών πόλεων έδινε περισσότερο το νεανικό πλήθος των διαδηλωτών παρά οι πατριωτικές σημαίες. Μια αντίστοιχη, αργή αλλά σταθερή αλλαγή σημειώνεται στις δημοσκοπήσεις, όπου καταγράφεται αύξηση όσων αναγνωρίζουν την ανάγκη να μην προσβάλλονται οι ιθαγενείς ή θα ήθελαν μια άλλη λιγότερο προβληματική ημερομηνία για «Μέρα της Αυστραλίας» κ.ο.κ. Διόλου τυχαία, η κυβέρνηση φέτος αποφάσισε να αλλάξει τον πρώτο στίχο του εθνικού ύμνου, που καλούσε τους Αυστραλούς «να χαρούν» γιατί είναι έθνος «νέο και ελεύθερο». Βλέπετε ένα τμήμα των κατοίκων του νησιού, υπήρχε εκεί μερικές χιλιάδες χρόνια πριν το 1788 και δεν είναι τόσο «νέο». Πλέον το αυστραλιανό έθνος περιγράφεται ως «ένα και ελεύθερο», ενώ γενικότερα η «από τα πάνω» συζήτηση καθορίστηκε από την ανάγκη να γίνει η γιορτή πιο «συμπεριληπτική». Οι Αβορίγινες δεν έχουν συγκινηθεί καθόλου από αυτές τις συμβολικές κινήσεις εξωραϊσμού. Πιο ειλικρινής ήταν ο πρώτος κυβερνήτης της αποικίας, όταν ρωτήθηκε αν θα ήταν καλό να παραστούν και Αβορίγινες στον πρώτο εορτασμό, το 1888: «Γιατί; Για να τους θυμίσουμε ότι τους κλέψαμε;».

Τυνησία-Λίβανος
Σχεδόν κάθε Δεκέμβρη-Γενάρη, κάποια πόλη της Τυνησία ζει οργισμένες διαδηλώσεις. Άλλοι τονίζουν την επιδείνωση των συνθηκών ζωής εκείνη την περίοδο (ανάγκη για ρεύμα, λήξη επιδομάτων κλπ), άλλοι την ανάμνηση της επετείου της εξέγερσης του 2011. Φέτος, στα στρογγυλά 10χρονα της εξέγερσης και εν  μέσω μιας ακόμα πιο σκληρή κρίσης λόγω πανδημίας, οι άγριες διαδηλώσεις εξαπλώθηκαν σε μια σειρά πόλεις της επαρχίας και χρειάστηκε κινητοποίηση του στρατού για να περιοριστούν. Σχεδόν τις ίδιες μέρες, στο λιμάνι της Τρίπολης ξέσπασαν άγριες οδομαχίες, από Λιβανέζους που φωνάζουν «πεινάμε», υπενθυμίζοντας τη δραματική κατάσταση που τους κατεβάζει στους δρόμους κάθε τόσο τα τελευταία 2 χρόνια, ενώ οι τοπικές ελίτ και ο Μακρόν «παζαρεύουν» κυβερνητικές συναλλαγές. Γεγονότα κατώτερα των μεγάλων εξεγέρσεων που έζησαν οι δύο χώρες στο πρόσφατο παρελθόν τους, αλλά που υπενθυμίζουν ότι οι αιτίες τους παραμένουν στη θέση τους και το αραβικό πεζοδρόμιο συνεχίζει να «βράζει»…