Στον χώρο του Πανεπιστημίου, οι περιπτώσεις παρενοχλήσεων από καθηγητές φαίνεται να είναι ένα κοινό μυστικό που κρατάει χρόνια.
Ημερ.Δημοσίευσης
Μια από τις πρώτες χαρακτηριστικές υποθέσεις έγινε γνωστή το 1997 και αφορούσε καθηγητή του Τμήματος Θεατρικών σπουδών του ΑΠΘ, ο οποίος συστηματικά παρενοχλούσε φοιτήτριες. Ο Σύλλογος Φοιτητών αποφάσισε την κατάληψη του κτηρίου μέχρι να αντιμετωπιστεί το ζήτημα, και έτσι ο συγκεκριμένος καθηγητής οδηγήθηκε σε απόλυση (ωστόσο συνέχισε κανονικά τη συνεργασία του με το ΚΘΒΕ…).
Καταγγελίες
Στο ΤΕΙ στις Σέρρες, ο καθηγητής Κωνσταντινούδης καταδικάστηκε για απολαβή χρηματικών ποσών για να περάσει φοιτητές στο μάθημα. Οι συνομιλίες που βρίσκονται όμως στα χέρια της αστυνομίας δείχνουν πως ο συγκεκριμένος εκβίαζε επίσης τις φοιτήτριες του τμήματος ζητώντας τους σεξουαλικές χάρες για να τις περάσει σε μάθημα. Για δεκατέσσερα χρόνια (από το 2004 έως το 2018) το γεγονός αυτό ήταν γνωστό, αλλά μόνο το 2018, μετά από έρευνα που έγινε για τα χρηματικά ανταλλάγματα ο καθηγητής καταδικάστηκε και του αφαιρέθηκε η έδρα.
Έχουν γίνει γνωστές δεκάδες αντίστοιχες υποθέσεις, οι οποίες δυστυχώς συχνά δεν είχαν ανάλογη αντιμετώπιση. Είναι λοιπόν παράλογο να ακούμε ότι οι υποθέσεις παρενόχλησης που έγιναν γνωστές το τελευταίο διάστημα έπιασαν τον ακαδημαϊκό κόσμο εξαπίνης. Η συστηματικότητα τέτοιων περιστατικών έγινε φανερή και από την πρόσφατη υπόθεση των μαζικών καταγγελιών ενάντια σε συνταξιοδοτημένο καθηγητή της Γεωλογίας, ο οποίος επί τριάντα χρόνια καλούσε φοιτήτριες στο γραφείο του και τις παρενοχλούσε σεξουαλικά. Οι καταγγέλουσες έχουν φτάσει τις εκατό και έχει εκκινήσει εισαγγελική έρευνα. Ανάλογο περιστατικό έγινε γνωστό και στη Φιλοσοφική του ΑΠΘ, όπου επί δύο δεκαετίες υπήρχε η φήμη ότι καθηγητής του Ιστορικού Αρχαιολογικού με πράξεις, λέξεις και σωματική βία παρενοχλούσε τις φοιτήτριες.
Γιατί τώρα
Πολλοί αναρωτιούνται γιατί γνωστοποιούνται τώρα αυτά τα περιστατικά. Οι ίδιες οι καταγγέλουσες απαντάνε με τον καλύτερο τρόπο. Το τι συνέβαινε ήταν γνωστό. Δεν υπήρχαν όμως οι δομές ή το σημερινό κλίμα υποστήριξης για να βοηθήσει τα θύματα να καταγγείλουν επίσημα. Ταυτόχρονα, η εξουσία που έχει ένας καθηγητής πάνω στις φοιτήτριες αποτελεί και έναν εκβιασμό: αν μιλήσεις θα κοπείς στο μάθημα, δεν θα τελειώσεις ποτέ την σχολή.
Το ίδιο κλίμα άτυπου εκβιασμού αναφέρουν και οι καταγγέλουσες στην Μαιευτική, σε μία από τις πιο σημαντικές υποθέσεις παρενόχλησης στον ακαδημαϊκό χώρο. Ο καθηγητής καλούσε τις φοιτήτριες στο ιατρείο του όπου τις παρενοχλούσε σεξουαλικά. Μετά από ανώνυμη καταγγελία, κινήθηκαν διαδικασίες εισαγγελικής έρευνας όπου τρεις κοπέλες βγήκαν μπροστά και κατήγγειλαν ως μάρτυρες κατηγορίας. Το ιδιαίτερα σημαντικό σε αυτή την υπόθεση είναι πως η παρουσία της Συνέλευσης Γυναικών 8 Μάρτη έξω από το δικαστήριο οδήγησε στην περαιτέρω δημοσιοποίηση του γεγονότος –ένα γεγονός που αλλιώς θα είχε θαφτεί, όπως και πολλά αντίστοιχα. Η δημοσιότητα που πήρε, και το κύμα αλληλεγγύης, έδωσε τη δύναμη και σε άλλες γυναίκες να καταγγείλουν τον συγκεκριμένο καθηγητή, και αυτή την στιγμή οι καταγγέλουσες έχουν γίνει έντεκα. Ο καθηγητής αυτός συνεχίζει να διδάσκει κανονικά –ενώ η δίκη βρίσκεται σε εξέλιξη– και αυτό το γεγονός δείχνει πόσο μεγάλο είναι το ζήτημα της προστασίας των θυτών. Όμως, η αυξανόμενη δυναμική του φεμινιστικού κινήματος, η γνωστοποίηση τέτοιων υποθέσεων και το κύμα αλληλεγγύης είναι το προστατευτικό δίχτυ για όσες βρίσκουν την δύναμη να μιλήσουν. Απέναντι σε ένα κράτος αδιαφορίας, εμείς διεκδικούμε την δικαιοσύνη και την προστασία. Απαιτούμε την άμεση απομάκρυνση των κακοποιητών από την θέση τους και την παροχή δωρεάν ψυχολογικής και νομικής βοήθειας στα θύματα. Οι δυνατοί φοιτητικοί σύλλογοι, τα γραφεία ισότητας στις σχολές και η παρουσία κοινωνικών λειτουργών και ψυχολόγων είναι προϋποθέσεις για την αντιμετώπιση και την αποτροπή ανάλογων περιστατικών