Η φοιτητική Αριστερά απέναντι στο νέο νόμο-πλαίσιο

Η ολομέτωπη επίθεση που έχει εξαπολύσει η κυβέρνηση στη δημόσια εκπαίδευση από την πρώτη μέρα εκλογής της συνεχίζεται. Στη σύνοδο την πρυτάνεων, που έγινε τις προηγούμενες μέρες, η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως παρουσίασε το νέο νόμο-πλαίσιο που είναι διατεθειμένη να φέρει στη Βουλή προς ψήφιση.
Οι βασικοί άξονες αυτού του νομοσχεδίου σχετίζονται με αλλαγές στα προγράμματα σπουδών, στη διοίκηση των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, στη χρηματοδότησή τους και στην πρακτική άσκηση. Πιο συγκεκριμένα:
-Θεσπίζεται εκτελεστικός διευθυντής των ΑΕΙ (μάνατζερ), που θα είναι άτομο το οποίο μπορεί να προέρχεται από προσωπικό του ιδρύματος ή άλλου δημόσιου φορέα.
-Επέκταση και αναβάθμιση του θεσμού της πρακτικής άσκησης των φοιτητών «σε σύνδεση με τον παραγωγικό ιστό της χώρας», με την ίδρυση Μονάδας Πρακτικής Άσκησης σε όλα τα ΑΕΙ και υπεύθυνους ανά τμήμα.
-Καθορισμός του ελάχιστου ύψους αποζημίωσης των φοιτητών στο 80% του κατώτατου μισθού.
-Οι φοιτητές θα μπορούν πλέον να σπουδάζουν σε ένα τμήμα αλλά να παίρνουν μαθήματα και από άλλα τμήματα (π.χ. κάποιος που σπουδάζει Ιατρική θα μπορεί να πάρει, αν θέλει, μαθήματα Φιλοσοφίας). Ωστόσο, αυτό θα μπορούν να το κάνουν παρατείνοντας τις σπουδές τους.
-Εισαγωγή θεσμού εσωτερικής κινητικότητας φοιτητών μεταξύ ομοειδών τμημάτων της χώρας («εσωτερικό Erasmus»). Για παράδειγμα, ένας φοιτητής Ιατρικής θα μπορεί για ένα εξάμηνο να παρακολουθήσει μαθήματα σε άλλη Ιατρική, διαφορετικού ΑΕΙ από εκείνο που σπουδάζει.
-Απελευθερώνονται πλήρως οι διαδικασίες στα μεταπτυχιακά προγράμματα, κάτι που αφορά και το ύψος των διδάκτρων τους, που θα καθορίζεται πλέον κατά περίπτωση.
-Αίρονται οι περιορισμοί φυσικής παρουσίας και μπορούν να γίνονται μαθήματα και εξ’ αποστάσεως.
-Ανταποδοτικές υποτροφίες με ακαδημαϊκά κριτήρια, όπου υπάρχουν δίδακτρα (μεταπτυχιακά).
Οι αντιδραστικές αυτές αλλαγές που προωθούνται βάζουν στο στόχαστρο τη δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση και τους ίδιους τους φοιτητές και τις φοιτήτριες. Η απελευθέρωση των μεταπτυχιακών προγραμμάτων και των τιμών τους, χωρίς κανένα έλεγχο από το υπουργείο Παιδείας, η δημιουργία μικρότερων κύκλων σπουδών, η δυνατότητα επιλογής μαθημάτων από άλλα τμήματα, αποτελούν οργανικό κομμάτι της επίθεσης που εξαπολύει η κυβέρνηση στα επαγγελματικά μας δικαιώματα. Τα πτυχία διασπώνται και καταργούνται, όπως ακριβώς και οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Οι φοιτητές-τριες με την απόκτηση του πτυχίου μένουν ουσιαστικά χωρίς κανένα επαγγελματικό δικαίωμα και εξαναγκάζονται σε ένα ατέρμονο κυνήγι δεξιοτήτων και σεμιναρίων για να εξασφαλίσουν τον ατομικό τους φάκελο προσόντων. Με αυτόν τον τρόπο μένουν απομονωμένοι απέναντι στην εκάστοτε εργοδοσία για να διαπραγματευτούν την εργατική τους δύναμη.
Η σύνδεση της χρηματοδότησης των ιδρυμάτων με την αξιολόγηση τους με οικονομικο-ανταποδοτικούς όρους και η διοίκηση αυτών από τα «ανεξάρτητα» συμβούλια ιδρύματος και τους manager, σε συνδυασμό με την συνεχιζόμενη υποχρηματοδότησή τους από το κράτος, μετατρέπει τα ιδρύματα σε έρμαια στις ορέξεις των επιχειρήσεων προκειμένου να επιβιώσουν και μεταφέρει το κόστος φοιτητής στους ίδιους τους φοιτητές. Βασική επιδίωξη της κυβέρνησης είναι η δημιουργία ενός πανεπιστημίου-επιχείρηση, όπου η χρηματοδότηση των ερευνητικών προγραμμάτων θα πηγαίνει αποκλειστικά στη μελέτη για την αύξηση της κερδοφορίας των «επενδυτών» τους και η μετατροπή των φοιτητών-τριών σε ένα φθηνό εργατικό δυναμικό μέσω της στενότερης σύνδεσης πρακτικής άσκησης και επιχειρήσεων. Επιπλέον, τα οικονομικά κριτήρια με τα οποία θα αξιολογεί η κυβέρνηση τα ιδρύματα ώστε να συνεχίζει να τα χρηματοδοτεί έστω και με ψίχουλα θα τα θέτει σε μια μόνιμη ομηρία καθώς η ομαλή τους λειτουργία θα εξαρτάται από το κατά πόσον αυτά ευθυγραμμίζονται και εφαρμόζουν τις αντιδραστικές  μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης και του υπουργείου Παιδείας.
Απέναντι στη νεοφιλελεύθερη επίθεση που δέχεται το δημόσιο και δωρεάν πανεπιστήμιο, είναι αναγκαία η μέγιστη συσπείρωση των πολιτικών δυνάμεων της ριζοσπαστικής Αριστεράς μέσα στις σχολές και ο ενιαίος και μαζικός αγώνας απέναντι σε αυτές τις πολιτικές. Τα κοινά πλαίσια στις γενικές συνελεύσεις, τα κοινά συντονιστικά των σχημάτων της ΑΡΕΝ και των ΕΑΑΚ που πραγματοποιούνται αυτές τις μέρες ανά σχολή, κινούνται σε σωστή κατεύθυνση αλλά δεν είναι ικανά από μόνα τους να δημιουργήσουν τις συνθήκες αυτές που θα δημιουργήσουν ρωγμές στην κυβερνητική αφήγηση και την πολιτική της. Πρέπει να μείνουν στην άκρη οι μικροπολιτικές τακτικές και οι ηγεμονικές αντιλήψεις και να απομονωθούν οι σεχταριστικές λογικές. Είναι πιο επιτακτική από ποτέ η δημιουργία ενός σχήματος της ριζοσπαστικής αριστεράς ανά κοινωνικό χώρο. Η κοινή καθημερινή παρέμβαση με κοινά υλικά, τα κοινά πλαίσια στις γενικές συνελεύσεις και η δημιουργία πρωτοβουλιών μέσα στους φοιτητικούς συλλόγους που θα αφορούν τόσο θέματα της φοιτητικής μέριμνας όσο και τα ζητήματα του πολέμου, του σεξισμού, της οικολογίας, συσπειρώνοντας ένα ευρύτερο δυναμικό ανένταχτου κόσμου που αντιλαμβάνεται την ολομέτωπη επίθεση της κυβέρνησης σε κάθε πτυχή της καθημερινότητάς μας, αλλά δεν βρίσκει το χώρο να εκφραστεί.