Επιχειρηματική επέλαση και καταστολή στις γειτονιές μας
Σε μία κίνηση που με ακρίβεια μπορεί να περιγραφεί ως «σαν τον κλέφτη μες τη νύχτα», τα συνεργεία της Αττικό Μετρό με τη ισχυρότατη παρουσία του κατασταλτικού μηχανισμού κατέφτασαν αξημέρωτα ακόμα στις 9/8 και άρχισαν τις εργασίες δημιουργίας σταθμού στην Πλατεία Εξαρχείων.
Εξάρχεια
Ακριβώς όπως αναμενόταν και είχε καταγγελθεί πως θα συμβεί από τις συλλογικότητες που αντιμάχονται τα σχέδια εξαφάνισης της ιστορικής και ταυτόχρονα μοναδικής πλατείας στα Εξάρχεια και του συνολικότερου εξευγενισμού (gentrification) της περιοχής, οι υποτιθέμενοι εκπρόσωποι «του κοινού συμφέροντος και της κοινής λογικής» ξεκίνησαν την υλοποίηση του σχεδίου τους τη στιγμή που θα είχε το λιγότερο δυνατό κόσμο. Από εκείνη την ημέρα και έκτοτε, η πλατεία και τα γύρω στενά βρίσκονται πρακτικά υπό αστυνομική κατοχή, με 24ωρη επιτόπια παρουσία και διαρκείς περιπολίες τριγύρω, με χημικά σε συγκεντρώσεις, δεκάδες προσαγωγές και πολλές συλλήψεις και με απόλυτο έλεγχο ως προς το ποια/ος κινείται σε μια περιοχή εξαιρετικά πυκνοκατοικημένη. Και η κατάσταση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί για αρκετό καιρό ακόμα.
Αν και τα φώτα της δημοσιότητας έχουν εστιάσει σε αυτό το τοπικό μέτωπο και επίσης η ιστορία των Εξαρχείων είναι προφανώς πολυπαραγοντική ως προς τους εντολείς της επίθεσης, όσον αφορά την δημοτική αρχή Μπακογιάννη δεν είναι το μόνο μέτωπο που επέλεξε να ανοίξει το τελευταίο διάστημα. Το προστατευόμενο από τα ΜΑΤ ξεκίνημα της «ανάπλασης» του λόφου του Στρέφη, η πλήρης στήριξη της απόφασης για κλείσιμο του camp του Ελαιώνα και τα αιφνιδιαστικά σχέδια για ανάπλαση του πάρκου Δρακόπουλου αποτελούν τρεις ακόμα άμεσες προκλήσεις, οι οποίες παρά τις προφανείς διαφορές τους έχουν κάποια πολύ κοινά στοιχεία, τόσο με τα Εξάρχεια όσο και μεταξύ τους. Η εμφανέστερη ομοιότητα είναι αυτή της πολιτικής στήριξης στην κατασταλτική δράση. Ελάχιστες μέρες πριν την πλατεία Εξαρχείων, ξεκίνησε η υλοποίηση του σχεδιασμού που «χορήγησε» η (γνωστή για τη δραστηριοποίηση της στο Airbnb και συνολικά στο real estate) Prodea στο δημοτικό συμβούλιο, η οποία συνοδεύτηκε από εκδίωξη των διαμαρτυρόμενων κατοίκων από τα ΜΑΤ, προσαγωγές που σε τουλάχιστον μία περίπτωση σήμαιναν μεταφορά μιας κοπέλας χειροπόδαρα από 4 ένστολους και διέλευση κατόπιν ελέγχου για τους περίοικους. Αντίστοιχα, ούτε δέκα μέρες μετά την πλατεία, τα ΜΑΤ εισέβαλλαν και πάλι στις πέντε το πρωί στον Ελαιώνα, ρίχνοντας δακρυγόνα και κρότου λάμψης και κυνηγώντας τους ανθρώπους που αντιστεκόντουσαν και αντιστέκονται στην μετακίνηση τους. Μπροστά σε αυτά, η δημοτική αρχή έκανε λόγο για ανθρωπιστικό σχέδιο υπέρ των προσφύγων «που δεν χρειάζεται να μένουν σε ένα camp που έκλεισε τον κύκλο του», επιτέθηκε στην Αριστερά ως «μονοπωλητές της ευαισθησίας» και τόνισε, φυσικά, πως η μετακίνηση των προσφύγων επείγει καθώς ξεκινά η διπλή ανάπλαση…
Πάρκο Δρακόπουλου
Αν όμως ο αυταρχισμός είναι το ένα κοινό στοιχείο (και η προοπτική της μπίζνας το σταθερό), ο αιφνιδιασμός και η απουσία λογοδοσίας είναι το άλλο. Κάπως έτσι, στις αρχές του καλοκαιριού, τοποθετήθηκε ξαφνικά πινακίδα στην είσοδο του Πάρκου Δρακόπουλου στα Πατήσια, η οποία «ενημέρωνε» πως επίκειται ανάπλαση του χώρου, με τοποθέτηση βιομηχανικών/οικοδομικών υλικών που θα καλύψουν το μισό τουλάχιστον εμβαδό, διαμόρφωση πάρκου σκύλων στην είσοδο(!), ώστε πρακτικά να περιορίζει την πρόσβαση, περιορισμό του πρασίνου και συνολικά διαμόρφωση του μεγαλύτερου μέρους του πάρκου ως άγονο, ώστε προοπτικά να αξιοποιηθεί εμπορικά και φυσικά χωρίς να παρουσιάζονται σχετικές μελέτες. Η μαζικής κλίμακας ενεργοποίηση των κατοίκων απέτρεψε σε πρώτη φάση το άμεσο προχώρημα των έργων (μη επιτρέποντας σε τεχνικό κλιμάκιο να προχωρήσει σε μετρήσεις) , αλλά είναι δεδομένο πως δεν επιτρέπεται εφησυχασμός.
Στη λίστα των μετώπων που βρίσκονται ανοιχτά, θα μπορούσαν να προστεθούν πολλά ακόμα. Η περιοχή του Φιλοπάππου των διαρκών σχεδίων περίφραξης με κάγκελα και προσπάθειας τουριστικοποίησης/εμπορευματοποίησης. Η Ακαδημία Πλάτωνος όπου επίσης χορηγείται μελέτη «αναβάθμισης» του ιστορικού χώρου, ανάπτυξης εμπορευματικής δραστηριότητας, αποψίλωσης 600 σχεδόν δέντρων και περιορισμού του δημόσιου χώρου. Το Πάρκο Γουδή της διαρκούς υπονόμευσης και εμφάνισης όλο και περισσότερων εμπορευματικών νησίδων στην κεντρική ζώνη / καρδιά του, οι οποίες στοχεύουν σε νομιμοποίηση με νέο ΠΔ κλπ. Ο κατάλογος θα μπορούσε να μακρύνει κι άλλο, αλλά το πλαίσιο είναι σαφές και το ζήτημα είναι η κωδικοποίηση του και η οργάνωση αντιστάσεων.
Συντονισμός και αντίσταση
Ως προς το πρώτο επίπεδο, πρόσφατη ανακοίνωση της η δημ. Κίνηση Ανυπότακτη Αθήνα ανέφερε εύστοχα πως συνολικά «οδηγούμαστε προς ένα νέου τύπου Δήμο, με αποψίλωση υπηρεσιών και μετάβαση αρμοδιοτήτων, με απευθείας αναθέσεις έργων και μελετών, με Δ.Σ. τυπικό εγκριτή ειλημμένων αποφάσεων του κύκλο του δημάρχου, με επέλαση αναπλάσεων και με κατοίκους επισκέπτες/καταναλωτές των χώρων που τους ανήκουν». Φυσικά, δε, για τους πρόσφυγες και συνολικά τους αποκλεισμένους ούτε λόγος. Το να εμβαθύνουν τέτοιες αναλύσεις και να γίνουν κτήμα όσο το δυνατόν περισσότερων ανθρώπων θα είναι πολύτιμο για την διαμόρφωση συνεκτικών πολιτικών απαντήσεων. Εξίσου σημαντικά όμως, επιχειρείται στο πεδίο των αντιστάσεων μια προσπάθεια συνεργασίας και κοινής δράσης τοπικών συλλογικοτήτων από διάφορες γειτονιές της Αθήνας. Έχουν ήδη υπάρξει σχετικές συναντήσεις και γίνονται προσπάθειες για τα επόμενα βήματα, ενώ σημαντική ήταν η στιγμή της συγκέντρωσης στην πλ. Εθνικής Αντιστάσεως στις 29/8, την ώρα που συνεδρίαζε το δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων. Η συγκεκριμένη, εκτός από το ότι υπήρξε η μαζικότερη αντίστοιχη εδώ και πολύ καιρό, συγκέντρωσε δίπλα δίπλα τα πανό από διάφορες γειτονιές (Δρακόπουλο, Θησείο-Πετράλωνα-Κουκάκι, Σεπόλια-Κολωνός- Ακ. Πλάτωνα, Πατήσια κλπ) αλλά και ριζοσπαστικές αριστερές αυτοδιοικητικές κινήσεις. Κάθε επόμενο βήμα σε αυτή την κατεύθυνση μπορεί να λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά. Με οικοδόμηση όσο το δυνατόν πιο διευρυμένων μετώπων και με συγκρότηση μιας μαζικής και ενωτικής εναλλακτικής αφήγησης, μπορούμε και πρέπει να φτιάξουμε τους όρους για να κερδίσουμε τις μάχες που ξεδιπλώνονται μπροστά μας.