Η Ελλάδα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ

Στην προσπάθεια γεωπολιτικής αναβάθμισης του ελληνικού κράτους και βαθύτερης εμπλοκής στο «μεγάλο γήπεδο» της διεθνούς διπλωματίας, εντάσσεται και η εκστρατεία της ελληνικής υποψηφιότητας για τη θέση του μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), για την περίοδο 2025-26. 
Εκστρατεία που εγκαινίασε και επίσημα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας στη Νέα Υόρκη, στα μέσα Μάρτη και όπως δείχνουν τα πράγματα λίγο απέχει από τις 129 δεσμεύσεις θετικής ψήφου που χρειάζονται. Η προσπάθεια βέβαια είχε ξεκινήσει από το 2020, όταν Ελλάδα και Τουρκία έφτασαν κοντά σε «θερμό επεισόδιο». Για αυτό και τα πολλά ταξίδια Δένδια σε χώρες της Αφρικής και όχι μόνο, όπου προϋπήρχε τουρκική επιρροή. 
Πίσω από το μανδύα της «διατήρησης της διεθνούς ασφάλειας και ειρήνης», η αξιοποίηση του ΟΗΕ ως «πλυντηρίου» των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων ή η ανέξοδη παράκαμψή του από τις μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις αποτελεί μια διαχρονική συνθήκη. Στην συμπλήρωση 20 ετών από την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ, δύσκολο να ξεχάσει κανείς τον τότε υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Κόλιν Πάουελ και την έκθεση που παρουσίασε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, στις 5 Φεβρουαρίου του 2003, δηλώνοντας ότι «πέραν πάσης αμφιβολίας το Ιράκ διαθέτει όπλα μαζικής καταστροφής», ή το πού έγραψε η Ουάσινγκτον τις ενστάσεις του Οργανισμού 1μιση μετά... 
Η προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ -που αποτελεί το ανώτατο όργανο ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών- παρέχεται εκ περιτροπής στις χώρες που έχουν το σχετικό δικαίωμα, κάθε μήνα. Το Σάββατο 1 Απρίλη την προεδρία ανέλαβε η Ρωσία του Πούτιν, θέση που κατείχε και τον Φεβρουάριο του 2022, όταν τα στρατεύματά της μπήκαν στην Ουκρανία. Προφανώς για να «διατηρήσουν την ειρήνη» στην περιοχή. Για να μη μιλήσουμε για τα σεξουαλικά και άλλα εγκλήματα των κυανόκρανων στις χώρες που αναπτύχθηκαν, στο πλαίσιο «ειρηνευτικών αποστολών», ιδιαίτερα στην αφρικανική ήπειρο. 
Σε αυτό το ωραίο κλαμπ ισχυρών καθαρμάτων, θέλουν να εντάξουν την Ελλάδα οι Δένδιας-Μητσοτάκης και όποιοι πιθανοί διάδοχοί τους. Αυξάνοντας τους κινδύνους πολεμικής εμπλοκής ή το να γίνει η Ελλάδα στόχος τρομοκρατικής επίθεσης, όπως μας θύμισε (παρά τα κενά και τα πολλαπλά ερωτηματικά) η υπόθεση με την σχεδιαζόμενη επίθεση σε εβραϊκό εστιατόριο στο κέντρο της Αθήνας. Για την κυβέρνηση, η αναβάθμιση του ελληνικού καπιταλισμού, των αιματοβαμμένων συμμαχιών του, είναι σημαντικότερο ζήτημα από τις ζωές μας. 
Νέα εποχή στα 
ελληνοτουρκικά; 
Όσον αφορά τις προτεραιότητες που χαρακτηρίζουν την ελληνική υποψηφιότητα, ο Δένδιας έκανε ιδιαίτερη αναφορά στα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την ασφάλεια και την διασφάλιση της ελεύθερης ναυσιπλοΐας, καθώς, όπως είπε, η Ελλάδα θα εργαστεί στο Σ.Α. για τη περαιτέρω προώθηση των αρχών του Δικαίου της Θάλασσας, με το βλέμμα προφανώς στραμμένο στη διαμάχη για τις ΑΟΖ και «έπαθλο» τα πιθανά κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Γιατί παρά το άτυπο moratorium στα ελληνοτουρκικά (λόγω και των εκατέρωθεν εκλογών), κανείς δεν ξέρει τι θα φέρει η επόμενη μέρα. Την ίδια ώρα βέβαια πραγματοποιήθηκε κανονικά η ναυτική άσκηση «Noble Dina 2023», από 15 έως 30 Μάρτη, στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου, ΗΠΑ και Ισραήλ, και με συμμετοχή ναυτικών δυνάμεων της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Γερμανίας. 
Για την ώρα πάντως το κλίμα έντασης στον ελληνοτουρκικό ανταγωνισμό έχει υποχωρήσει αισθητά, γεγονός που κάνει διάφορους αναλυτές να μιλούν για «νέα εποχή» στις σχέσεις των δύο χωρών. Λίγες μέρες μετά από τις Βρυξέλες, μετά από συνάντηση με τον ομόλογό του Μ. Τσαβούσογλου, ο Δένδιας ανακοίνωσε ότι η Τουρκία θα στηρίξει και θα ψηφίσει υπέρ της Ελλάδας στην εκστρατεία της για τη θέση μη μόνιμου μέλους στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Σε ανταπόδοση, διαβεβαίωσε ότι η ελληνική κυβέρνηση θα στηρίξει την τουρκική υποψηφιότητα για τη θέση του γενικού γραμματέα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ). Αφενός η μη υποψηφιότητα από την Τουρκία ή σύμμαχο χώρα της ενισχύει την πιθανότητα εκλογής της Ελλάδας στο 15μελές Συμβούλιο. Αφετέρου, εάν η Τουρκία με την υποστήριξη της Ελλάδας εκλέξει τον υποψήφιό της (πράγμα δύσκολο), θα αναλάβει μια θέση με ισχύ στα ναυτιλιακά θέματα για τέσσερα έτη.  
H ελληνική υποστήριξη της Τουρκίας για το ΙΜΟ είναι πλήγμα για την Κύπρο, που φέρεται να ενδιαφερόταν για τη θέση αυτή, με παρότρυνση μάλιστα των Βρυξελλών. Μέσω του νέου προέδρου Ν. Χριστοδουλίδη έγινε γνωστό ότι η Κύπρος δεν θα στηρίξει την υποψηφιότητα της Τουρκίας, διότι «πολύ απλά δεν επιτρέπει στα πλοία που φέρουν την κυπριακή σημαία να προσεγγίζουν τους λιμένες της». Ήδη ακούγονται ψίθυροι από τη Λευκωσία ότι η Ελλάδα δεν στηρίζει το ίδιο σθεναρά τη «σκληρή γραμμή» της διπλωματικής ήττας της Τουρκίας στο Κυπριακό και τη δημιουργία του αγωγού East Med. 
Ενδεικτικό είναι το δημοσίευμα της «ΕΣΤΙΑΣ» (27/3), όπου ο Μ. Κοττάκης αναφέρεται στο βιβλίο ενός Κύπριου εκδότη που παρουσιάζει το «πορτρέτο» του πρώην προέδρου Αναστασιάδη. Ο τελευταίος διηγείται στο συγγραφέα τις συζητήσεις του με τον Μητσοτάκη, που τον είχαν εξοργίσει. Ο Έλληνας πρωθυπουργός εξέταζε, στο πλαίσιο της βελτίωσης των σχέσεων με την Τουρκία, την παράκαμψη της Κύπρου από την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη. Αντίθετα πρόκρινε την κατεύθυνσή του προς Τουρκία και από εκεί, μέσω Ελλάδας, στην Ευρώπη. Ένα σχέδιο που υποστηρίζουν και οι δυτικές εταιρείες, αλλά και οι ΗΠΑ, καθώς ο αγωγός East Med -αν υποθέσει κανείς ότι θα κατασκευαστεί- σημαίνει τεράστια κόστη, σε τεράστια θαλάσσια βάθη και ό,τι αυτό συνεπάγεται. 
Και στις δυο πλευρές του Αιγαίου, οι «από κάτω» δεν έχουν τίποτα να κερδίσουν, ούτε από τις στρατιωτικές, ούτε από τις διπλωματικές ήττες του δήθεν «προαιώνιου εχθρού». Αντίθετα, έχουμε να κερδίσουμε πολλά από μια πολιτικής φιλίας και αλληλεγγύης με τον τουρκικό λαό, από την ακύρωση των εξοπλισμών, από την κοινή πάλη ενάντια στους καπιταλιστές και τις πολεμοχαρείς κυβερνήσεις τους, που μας δολοφονούν για το κέρδος είτε στην Αντιόχεια, είτε στα Τέμπη.  

Οι δυο προηγούμενες φορές
Δύο φορές στο παρελθόν η Ελλάδα έχει συμμετάσχει ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Η πρώτη ήταν τη διετία 1952-53 και η δεύτερη τη διετία 2005-2006. 
Στις 20 Δεκεμβρίου 1951 η Ελλάδα εξελέγη ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας και κατέλαβε την έδρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας από την 1η Ιανουαρίου 1952 έως την 31η Δεκεμβρίου 1953. Σε όλα τα θέματα, η Ελλάδα ψήφιζε πάντα υπέρ των θέσεων των χωρών του δυτικού μπλοκ. Πιο συγκεκριμένα, η ελληνική ψήφος ήταν πανομοιότυπη με αυτή των ΗΠΑ, ακόμη και στις διαδικαστικές ψηφοφορίες (εγκρίσεις ημερήσιας διάταξης κλπ.). Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα ευθυγραμμίστηκε με τις ΗΠΑ ακόμη και σε αντιαποικιοκρατικά ζητήματα (π.χ. Τυνησία). Οι ψηφοφορίες αυτές έγιναν το Σεπτέμβριο του 1953, μόλις επτά μήνες προτού η ελληνική κυβέρνηση προσφύγει στον ΟΗΕ για το Κυπριακό, που τότε υπέφερε από την βρετανική κατοχή. 
Στις 15 Οκτωβρίου 2004 η Ελλάδα μαζί με την Αργεντινή, την Δανία, την Ιαπωνία και την Τανζανία εξελέγη μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας, επί υπουργίας Ντόρας Μπακογιάννη, στο απόηχο της απόρριψης του σχεδίου Ανάν για την Κύπρο, με δημοψήφισμα. Τα μέλη του Συμβουλίου εμπιστεύθηκαν στην Ελλάδα την προεδρία δύο Επιτροπών Κυρώσεων, της Επιτροπής για την Ακτή Ελεφαντοστού και της Επιτροπής για το Σουδάν, καθώς και την Προεδρία της Ομάδας Εργασίας για τα Γενικά Θέματα Κυρώσεων. Επίσης την αντιπροεδρία της επιτροπής κατά της τρομοκρατίας, που φυσικά εξυπηρετούσε τη διεθνή «σταυροφορία» των ΗΠΑ με σκοπό τον έλεγχο της Μ. Ανατολής.