Στο πλάι της Ρομά κοινότητας

Πάνοπλες αστυνομικές επιχειρήσεις σε καταυλισμούς, αθρόες συλλήψεις χωρίς στοιχεία, στημένα τηλεοπτικά ρεπορτάζ και δηλώσεις ακροδεξιών -και όχι μόνο- πολιτικών προσώπων συνθέτουν ένα παζλ τρομαχτικό απέναντι στους Ρομά. Τελευταίο και πιο σοκαριστικό είναι το γεγονός της καταδίκης του Γιάννη Σαμπάνη, πατέρα του δολοφονημένου από την αστυνομία Νίκου Σαμπάνη με την κατηγορία ότι έριξε πέτρες σε ομάδα αστυνομικών που προσπάθησαν να εισέλθουν στον καταυλισμό ώστε να συλλάβουν κάποιο άλλο άτομο. 
Η αλήθεια είναι ότι ο άνθρωπος μόλις είχε επιστρέψει απ’ τη δουλεία και το μόνο που έκανε ήταν να απομακρύνει ένα δακρυγόνο που έριξαν οι αστυνομικοί κοντά στο σπίτι του, γιατί φοβήθηκε για την υγεία των εγγονιών του. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αστυνομικός Δημήτριος Καγιανάς, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι αναγνώρισε τον Γιάννη Σαμπάνη, δεν ήταν καν παρών στο συμβάν. Παρότι η υπεράσπιση ζήτησε να μην ληφθεί υπόψη απ’ το δικαστήριο η συγκεκριμένη κατάθεση, ή τέλος πάντων να προσέλθει στο δικαστήριο ο συγκεκριμένος αστυνομικός να καταθέσει, η έδρα αρνήθηκε και στα δύο αιτήματα και τον καταδίκασε. 
Πρόκειται για μια κραυγαλέα περίπτωση δικαστικής μεροληψίας υπέρ της αστυνομίας και αυθαιρεσίας απέναντι στους Ρομά. Περιστατικά όπως η καταδίκη του Γιάννη Σαμπάνη αναδεικνύουν ακόμη πιο εμφατικά την ανάγκη ισχυροποίησης των πρωτοβουλιών αλληλεγγύης στη Ρομά Κοινότητα. Στο κείμενο που ακολουθεί η Ευαγγελία Κοντοδήμα, παρουσιάζει τη νεοσυσταθείσα πρωτοβουλία «Στο πλευρό των Ρομά» και αναφέρεται στη σημασία των δράσεών της.

---

Οι δολοφονίες των τριών νεαρών Ρομά από αστυνομικούς στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και τη Βοιωτία στο διάστημα 2021 – 2023, αλλά και ο εμπεδωμένος αντιτσιγγανισμός της κοινωνίας μας, που κλείνει τα μάτια ή και επικροτεί αυτές τις στυγνές πρακτικές, αποτέλεσαν την αφορμή για το Δίκτυο για τα Πολιτικά και Κοινωνικά Δικαιώματα να στηρίξει την Κοινότητα Ρομά στη χώρα και στην Αττική ειδικότερα.
«Νερό στο Σοφό»
Η πρώτη επίσκεψη στον καταυλισμό στον Σοφό στον Ασπρόπυργο ανέδειξε με ζοφερό τρόπο την εγκατάλειψη και την αδιαφορία της πολιτείας για την καθημερινότητα 500 και πλέον ατόμων, εκ των οποίων τα 80 περίπου είναι παιδιά: χωρίς νερό, χωρίς ρεύμα, χωρίς αποχετευτικό σύστημα και χωρίς καμία συστηματική υποστήριξη από το κράτος.
Η απογοήτευση και η θλίψη απέναντι στην εικόνα αυτή έδωσε γρήγορα τη θέση της στην απόφαση για οργανωμένη αλληλεγγύη και υποστήριξη της Ρομά κοινότητας. Έτσι στήθηκε η Πρωτοβουλία «Στο Πλευρό των Ρομά» με ανοιχτή συμμετοχή ατόμων και συλλογικοτήτων και με πρώτο στόχο την ορατότητα του τεράστιου προβλήματος της έλλειψης νερού και της εγκατάλειψης του καταυλισμού του Σοφού. 
Η καμπάνια «Νερό στον Σοφό» συνεχίζει να συλλέγει υπογραφές αλληλεγγύης από συλλογικότητες και μεμονωμένα άτομα, πιέζοντας τον Δήμο Ασπροπύργου να αναλάβει την ευθύνη που του αναλογεί. Βέβαια, ο Δήμος συνεχίζει να κωφεύει και παρόλη τη δημοσιότητα που έχει πάρει το θέμα αρνείται σταθερά και σθεναρά την επικοινωνία με την Πρωτοβουλία, παίρνοντας με τον τρόπο αυτό ξεκάθαρα εχθρική θέση απέναντι στο θέμα του νερού. 
Πέρα από το νερό η στήριξή μας αποδεικνύεται σημαντική και σε άλλες περιστάσεις. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι για τη φετινή χρονιά δεν έχει προβλεφθεί από την Περιφέρεια, της οποίας ευθύνη είναι, η μεταφορά με λεωφορείο των παιδιών στα όμορα σχολεία. Μια συνθήκη η οποία είναι ένα ακόμη σημείο στον φαύλο κύκλο της περιθωριοποίησης και του αποκλεισμού: μια κοινότητα χωρίς πρόσβαση στην εκπαίδευση παραμένει αποκλεισμένη από το κύριο σώμα της κοινωνίας και διαιωνίζει τον αποκλεισμό.
Σταθερή βέβαια στον καταυλισμό παραμένει η παρουσία των αστυνομικών δυνάμεων και των ομάδων ΟΠΚΕ. Το υπουργείο προστασίας(sic) του πολίτη με την ένθερμη υποστήριξη των ΜΜΕ έχει στοχοποιήσει όλη τη Ρομά Κοινότητα προσάπτοντάς της κατηγορίες για σύσταση εγκληματικών οργανώσεων ή άλλα αδικήματα του ποινικού κώδικα.
Οι τελευταίες επιθέσεις στον οικισμό της Νέας Ζωής και στο Σοφό άφησαν πίσω τους τρομαγμένα παιδιά, ρημαγμένα σπιτικά και αναίτιες συλλήψεις με τους κυβερνώντες να επιχαίρουν για την πάταξη του εγκλήματος και την επιβολή της ευνομίας και χωρίς να αρθρώνουν μια λέξη για τη δική τους αβελτηρία για την απάνθρωπη και αβίωτη κατάσταση των οικισμών και των καταυλισμών Ρομά ανά την επικράτεια.   
Ενάντια στον αντιτσιγγανισμό
Η Πρωτοβουλία έχει προχωρήσει και στη σύσταση του Συλλόγου Αλληλεγγύης στους Ρομά «ΑΜΑΛ», δηλαδή φίλος στα ρομανί. Οι στόχοι του Συλλόγου ξεκινούν από τη διεκδίκηση των βασικών δικαιωμάτων της Ρομά κοινότητας και διερευνούν, ανάμεσα σε άλλα, τη δυνατότητα σύμπραξης και με άλλους συλλόγους με στόχο την ισότιμη συμμετοχή των Ρομά στην κοινωνία, την οικονομία και στα κοινωνικά αγαθά.
Στην Ελλάδα, ο αντιτσιγγανισμός είναι δυστυχώς βαθιά ριζωμένος στην κοινωνική συνείδηση. Στην πιο ανάλαφρη εκδοχή του παρουσιάζεται ως φιλανθρωπικό συναίσθημα ενός ανώτερου πολιτισμού, του δικού μας, των μπαλαμό που τείνει χείρα βοηθείας στους «φτωχούς» Ρομά που μας έχουν ανάγκη. Ή αντιμετωπίζει τους Ρομά γραφικά, σαν ντοκιμαντέρ που αποτυπώνει έναν ελεύθερο και χωρίς συμβάσεις τρόπο ζωής, ζηλευτό από όλους – αλλά που δε θα τον επιλέγαμε ποτέ. Χωρίς να αναρωτιέται κατά πόσο είναι ελεύθερη επιλογή η ζωή μέσα στη στέρηση, τον αποκλεισμό και τη διαρκή καταδίωξη. Δεν μπορεί το 2024 να συνεχίζουμε να συγχέουμε – σκοπίμως – την επιθυμία και την απόφαση για έναν τρόπο ζωής που δεν ταυτίζεται με αυτόν του κυρίαρχου πολιτισμικά πληθυσμού με την ανέχεια, τον ρατσισμό, την απαξίωση και την εξόντωση. 
Η ύπαρξη της Πρωτοβουλίας είναι σημαντική και για αυτόν τον λόγο: γιατί στέκεται δίπλα, στο πλάι της Ρομά κοινότητα και στηρίζει τις ανάγκες της και τον τρόπο διεκδίκησης που έχουν οι ίδιοι οι Ρομά επιλέξει. Δεν επιβάλλει από τα πάνω, ως ειδική του κινήματος, τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν. Στηρίζει με φυσική παρουσία σε δικαστήρια, στον καταυλισμό, στις δημόσιες υπηρεσίες και στηρίζει και ηθικά με την αλληλεγγύη και τη συντροφικότητα.
Για όποια και όποιον επιθυμεί να συμμετάσχει και να παλέψει από κοινού ενάντια στον ρατσισμό, τον αντιτσιγγανισμό και τον αποκλεισμό, η Πρωτοβουλία είναι ανοιχτή και συναντιέται κάθε δεύτερη εβδομάδα στην Τσαμαδού. Περισσότερες πληροφορίες και δυνατότητα επικοινωνίας μπορείτε να βρείτε στη σελίδα της Πρωτοβουλίας:

https://www.facebook.com
/p/Στο-πλευρό-των-Ρομά-6155710
7783030/