Η δίψα για κέρδη, θα φέρει «νέα Τέμπη»

Το παράδειγμα των σιδηροδρόμων στην Ελλάδα όπως διαμορφώθηκε μέσα από τη λογική της αγοράς, τις προκλητικές συμβάσεις με τους ιδιώτες, τις εκπτώσεις στα ζητήματα ασφάλειας και τις περικοπές προσωπικού, δυστυχώς έχει επεκταθεί σε κάθε δημόσιο αγαθό. Ακόμα και σε περιοχές φυσικού κάλους, που αντί για απαγόρευση κάθε εμπορευματικής χρήσης, γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης από επενδυτές, όπως πχ στο Σαρακήνικο της Μήλου. Αυτή η ακόρεστη δίψα για κέρδη όμως, είναι βέβαιο ότι θα φέρει «νέα Τέμπη». Ειδικά στον κρίσιμο τομέα των μεταφορών. 
Σιδηρόδρομος
Η κυβέρνηση, πολλά καθεστωτικά ΜΜΕ και γνωστοί δημοσιολογούντες-απολογητές του συστήματος, διαβάζουν όπως τους βολεύει το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ για το έγκλημα στα Τέμπη, που δημοσιοποιήθηκε μια μέρα πριν τις ιστορικές απεργιακές συγκεντρώσεις της 28ης Φλεβάρη. 
«Το πόρισμα αποκάλυψε μια κατάσταση πολύ μακριά από αυτό που θέλουμε. Οι υποδομές μας οφείλουν να γίνουν σύγχρονες και ασφαλείς. Γιατί όσα έγιναν τα τελευταία χρόνια δεν είναι αρκετά. Και το ξέρουμε (….) Το νέο σύμβολο αυτής της μάχης πρέπει να γίνουν οι Ελληνικοί Σιδηρόδρομοι. Με σωστές υποδομές, νέους συρμούς, αυστηρούς κανόνες ασφαλείας που θα τηρούνται ευλαβικά. Θα χρειαστεί κάποιος χρόνος μέχρι το κυβερνητικό σχέδιο που ήδη ξεκίνησε να ολοκληρωθεί», μας ενημέρωσε ο Μητσοτάκης σε σχόλιο του για το πόρισμα, στο fb. Προφανώς για να μετριάσει τις σοβαρές πολιτικές και ποινικές ευθύνες της δικής του κυβέρνησης και υποσχόμενος καλύτερο σιδηρόδρομο στο μέλλον. Όταν  έχουν περάσει δύο χρόνια από τότε που δύο τρένα βρέθηκαν να κινούνται στην ίδια γραμμή και τίποτα δεν έχει αλλάξει. 
Η ουσία όμως του πορίσματος βρίσκεται στην επιβεβαίωση της διαχρονικότητας του εγκλήματος και συγκεκριμένα σε δυο σημεία: Στην έλλειψη πόρων συντήρησης και λειτουργίας και στην απαξίωση των σιδηροδρόμων με στόχο την ιδιωτικοποίησή τους. Η έλλειψη προσωπικού, η μη κατάλληλη εκπαίδευση, η κακή συντήρηση δικτύου, τα προβλήματα στις υποδομές και η μη υλοποίηση της Σύμβασης 717 ήταν οι βασικές αιτίες που οδήγησαν στο έγκλημα. Το μόνο που αρκούσε για να σωθούν 57 άνθρωποι, θα ήταν να λειτουργούσε ένα σύστημα ασφαλείας.
Αρκεί να διαβάσει κανείς την περιγραφή στο πόρισμα που δείχνει τι σημαίνει ένας ΟΣΕ τραγικά υποστελεχωμένος (με 117 σταθμάρχες αντί για τους 409 του οργανογράμματός του το 2023), με μεθόδους επικοινωνίας άλλων δεκαετιών, χωρίς όχι απλώς τηλεδιοίκηση, που θα εξασφάλιζε ότι τα τρένα δεν θα κινούνταν με βάση το «πάμε και όπου βγει», αλλά ούτε καν επαρκή σήμανση. Με όλα αυτά η απορία δεν είναι γιατί έγιναν τα Τέμπη, αλλά πώς -καθαρά από τύχη- δεν συνέβησαν νωρίτερα. Όπως φαίνεται από τις επανειλημμένες περιπτώσεις παρολίγον ατυχημάτων που σημειώθηκαν μετά τα Τέμπη, όλο αυτό είναι ένα έγκλημα που συνεχίζεται.
Σε μια χώρα που έχει το χαμηλότερο αριθμό εργαζομένων στη διαχείριση της υποδομής ανά χιλιόμετρο σιδηροδρόμων στην Ευρώπη και τη χαμηλότερη δαπάνη στη συντήρηση και τις υποδομές στην Ευρώπη, οι εργαζόμενοι στο σιδηρόδρομο είχαν προειδοποιήσει για τα προβλήματα ασφάλειας και την πιθανότητα ενός ατυχήματος. Αλλά η πολυδιάσπαση του σιδηροδρομικού έργου και οι ληστρικές συμβάσεις, προς όφελος των εργολάβων, που επιταχύνθηκαν στα χρόνια των μνημονίων, ήταν η βασική πολιτική επιλογή. Και όχι η ασφάλεια επιβατών και εργαζομένων, που θεωρήθηκαν «περιττά κόστη». 
Μετά από όλα αυτά, κάποιος θα περίμενε μια κάποια αλλαγή κατεύθυνσης. Αντίθετα η νεοφιλελεύθερη εμμονή της κυβέρνησης, έχει μεταφέρει τα ζητήματα ασφάλειας και αλλού.  
Μετρό
Τα ευτράπελα στο ολοκαίνουριο μετρό της Θεσσαλονίκης, δεν έχουν τέλος. Κάθε εβδομάδα συρμοί σταματάνε, με αποκορύφωμα το πρόσφατο περιστατικό όπου επιβάτες περπατούσαν μέσα στις σήραγγες.  Σταθμοί και εκδοτήρια υπολειτουργούν ή κλείνουν ξαφνικά χωρίς την παραμικρή εξήγηση. 
Για να προλάβουν το «μπάζωμα» των ευθυνών και τη θεωρία του «ανθρώπινου λάθους» και στο Μετρό της Αθήνας, δύο εργαζόμενοι έστειλαν εξώδικο προς τη ΣΤΑΣΥ, το υπουργείο Υποδομών-Μεταφορών, το υπερταμείο και τον ΟΑΣΑ με αφορμή τα αλλεπάλληλα περιστατικά σοβαρών βλαβών σε συρμούς του ΗΣΑΠ. Τα συνεχή συμβάντα με φωτιές, αποσύρσεις συρμών (ηλικίας έως 42 ετών) και ιδιαίτερα το περιστατικό που συνέβη ανήμερα Πρωτοχρονιάς, όταν άνοιξαν ξαφνικά οι πόρτες σε ένα τρένο εν κινήσει, δεν αφορά μόνο την ταλαιπωρία του επιβατικού κοινού. Στη γραμμή που χρησιμοποιούν καθημερινά εκατομμύρια κόσμου στην Αθήνα, δεν νιώθει κανείς/μια ασφαλής. 
Υπενθυμίζεται ότι η σημερινή κυβέρνηση αποφάσισε λίγο πριν από τα Τέμπη, το 2022, να δώσει 70 εκατομμύρια ευρώ όχι για να αγοράσει νέα τρένα, αλλά για να ανακατασκευάσει αυτά που πρωτοκυκλοφόρησαν τη δεκαετία του ‘80. Το χειρότερο είναι ότι ο εργολάβος αδυνατεί να ανταποκριθεί και το πρώτο ανακατασκευασμένο τρένο δεν παραδόθηκε πέρυσι, όπως είχε αρχικά συμφωνηθεί. Έτσι, 9 από τα 14 τρένα αυτής της παραλαβής συνεχίζουν να κυκλοφορούν γιατί αλλιώς τα δρομολόγια θα γίνονταν με ακόμη μεγαλύτερες καθυστερήσεις από αυτές που σήμερα παρατηρούνται.
Στο Μετρό, ο διαγωνισμός που προκηρύχτηκε μόλις πέρυσι για την αποκατάσταση των σοβαρών φθορών και ρωγμών στις σιδηροτροχιές των γραμμών 2 και 3 της Αθήνας, αν και είχαν εντοπιστεί από το 2021, κηρύχτηκε άγονος, με συνέπεια νέα καθυστέρηση στα απαραίτητα έργα αποκατάστασης. Εξέλιξη που θέτει ζήτημα ασφαλούς κυκλοφορίας των συρμών. Το θέμα αφορά ευθέως την καθημερινότητα εκατομμυρίων επιβατών αφού, λόγω των φθορών στις σιδηροτροχιές, επιβάλλεται βραδυπορία σε μεγάλα τμήματα του δικτύου. Άρα ακόμα πιο αραιά δρομολόγια και μεγαλύτερος συνωστισμός στις αποβάθρες. 
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, οι εργολάβοι αρνήθηκαν να υποβάλουν προσφορές, παρά την προβλεπόμενη αμοιβή των 6 εκατομμυρίων ευρώ, διότι στην προκήρυξη έμπαινε όρος που δεν τους επέτρεπε να εργάζονται παρά μόνο στη διάρκεια της νύχτας. Έτσι στο νέο διαγωνισμό, θα προβλέπεται η δυνατότητα εργασιών και τη μέρα. Δηλαδή, σε ένα δίκτυο που ήδη λειτουργεί οριακά και με καθυστερήσεις, θα προστεθούν τώρα και διακοπές κυκλοφορίας κατά τμήματα, χάριν των εργασιών αντικατάστασης και της εξυπηρέτησης των εργολάβων. 
Αεροπλάνα
Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν -συνεχώς τον τελευταίο καιρό- οι Ελεγκτές Εναέριας Κυκλοφορίας, στον απόηχο και της πολύνεκρης αεροπορικής τραγωδίας στην Ουάσιγκτον. Συγκεκριμένα, με ανακοίνωσή της η Ένωση Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας (ΕΕΕΚΕ) επισημαίνει τις δυσλειτουργίες στο σύστημα ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας, τόσο λόγω της υποστελέχωσης της εν λόγω υπηρεσίας όσο και λόγω του απαρχαιωμένου εξοπλισμού επιτήρησης και επικοινωνίας. Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά καταγγέλλεται στην ανακοίνωση της Ένωσης, «στην Τερματική Περιοχή της Αθήνας, εξαιτίας του παρωχημένου εξοπλισμού, υφίσταται σύστημα προειδοποίησης εμπλοκών μη επιχειρησιακό και ο Ελεγκτής που εργάζεται δεν λαμβάνει καμία ειδοποίηση από το σύστημα ότι αεροσκάφη βρίσκονται σε πορεία σύγκρουσης, επομένως η αποφυγή συμβάντων εξαρτάται αποκλειστικά από την επιχειρησιακή δεινότητα και ετοιμότητα του Ελεγκτή». Οι επιδοτήσεις στο ιδιωτικό μονοπώλιο της Aegean βέβαια «πήγαν καλά», με το Δημόσιο (άρα τους φορολογούμενους) να χάνει σχεδόν 35 από τα 120 εκατ. του ποσού που χορήγησε στον αερομεταφορέα για να καλυφθούν οι ζημιές της πανδημίας.
Ανάλογα θέματα ασφαλείας υπάρχουν και στην ακτοπλοΐα (των επιδοτούμενων γραμμών και των πανάκριβων εισιτηρίων). Τα περιστατικά που έλαβαν χώρα τον προηγούμενο χρόνο, αλλά και οι διαρκείς διαμαρτυρίες των σωματείων των ναυτεργατών (παραβιάσεις του ορίου χρόνου εργασίας και ανάπαυσης των ναυτικών), δεν αποκλείουν «νέα Τέμπη» στο Αιγαίο. 
Δημόσιο
Το νεοφιλελεύθερο μίσος για το κράτος, έφερε χάος, απώλειες ζωών και εκατομμυρίων ευρώ δημόσιου χρήματος. Το οικονομικό μοντέλο «περικοπές και ιδιωτικοποίηση» αποδείχτηκε καταστροφικό. Για αυτό και έχει μεγάλη σημασία, μαζί με τα αιτήματα του κόσμου που διαδηλώνει πανελλαδικά ενάντια στη συγκάλυψη, για δικαίωση και δικαιοσύνη, να γίνει κυρίαρχο το αίτημα να περάσουν οι σιδηρόδρομοι στο δημόσιο τώρα. 
Να εθνικοποιηθούν χωρίς αποζημίωση στην Hellenic Train, με στόχο ασφαλείς, σύγχρονες και οικονομικά προσιτές μεταφορές. Με μαζικές προσλήψεις, καλύτερους μισθούς και όρους εργασίας. Γιατί σήμερα η μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία αντιλαμβάνεται σιγά-σιγά ότι η ιδιωτικοποίηση και το κέρδος δολοφονούν. Ασφαλείς και σύγχρονοι σιδηρόδρομοι σημαίνει δημόσια και ενιαία επιχείρηση που θα κινείται με γνώμονα τις κοινωνικές ανάγκες. Και όχι με σκοπό το κέρδος που αντιμετωπίζει την ασφάλεια ως περιττό κόστος.
Ξεκινώντας από τους σιδηρόδρομους, μπορούμε και πρέπει να επιβάλουμε δημόσιες και ασφαλείς υποδομές παντού (μεταφορές, ενέργεια, νερό, παιδεία υγεία), επαρκώς στελεχωμένες, αντιστρέφοντας τα πλήγματα της νεοφιλελεύθερης επίθεσης ετών. Αυτή η μάχη μπορεί να γίνει η αρχή για την ανατροπή της πολιτικής που δολοφονεί και στερεί ζωτικά κονδύλια από το κοινωνικό κράτος. 
Το ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις, να συνδεθεί με τα αιτήματα ενάντια στην ακρίβεια, για αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις, για stop στους πολεμικούς εξοπλισμούς και την προστασία του περιβάλλοντος. Και για αυτές τις απαραίτητες συνδέσεις, για την αντεπίθεση των εργαζομένων και της νεολαίας, ο ρόλος της ριζοσπαστικής-αντικαπιταλιστικής αριστεράς είναι καθοριστικός. Εξάλλου είναι ο μονός δρόμος που μπορεί να βαδίσει, για την αναγκαία ανασύνταξή της. Ειδικά τώρα, που το «πεζοδρόμιο» επέστρεψε και καθορίζει την κεντρική πολιτική ατζέντα.