Η αλληλεγγύη στην Παλαιστίνη είναι παντού

Να σπάσει ο αποκλεισμός
Με τη μετατροπή της πείνας και της διανομής βοήθειας σε όπλο από το Κράτος του Ισραήλ (βλ. σελ. 30-31), το ενδιαφέρον στράφηκε στις διεθνείς συμβολικές απόπειρες να αμφισβητηθεί ο αποκλεισμός της Γάζας. Ιδιαίτερα η προσπάθεια του πλοίου «Μαντλίν», η κατάληψή του από τον Ισραηλινό Στρατό και η κράτηση των διεθνών ακτιβιστριών και ακτιβιστών έγινε αντικείμενο διεθνούς αντιπαράθεσης (με την αμερικάνικη Δεξιά να επιτίθεται στην Γκρέτα Τούνμπεργκ, το γαλλικό κίνημα να καταγγέλει τη «χαλαρότητα» με την οποία αντιμετώπισε ο Μακρόν την σύλληψη/κράτηση της ευρωβουλεύτριας Ρίμα Χασάν κ.ο.κ.). Τις ίδιες περίπου μέρες, η διεθνής πρωτοβουλία March to Gaza ξεκινούσε «από αέρος» για το Κάιρο, από όπου θα επιχειρούσε να προσεγγίσει τα αιγυπτιακά σύνορα με τη Ράφα, ενώ το αραβικό καραβάνι «Σουμούντ» ξεκινούσε «από τη ξηρά», για να διασχίσει την Τυνησία, τη Λιβύη και να αποπειραθεί να περάσει μέσα από την Αίγυπτο. 
Αντιμετώπισαν την κάθετη άρνηση του καθεστώτος και τη διαρκή αυταρχική πίεση των Αιγυπτιακών Αρχών, που επιβεβαίωσε πόσο «αφιλόξενη» είναι η Αίγυπτος του Σίσι για συμβολικές δράσεις αλληλεγγύης στον Παλαιστινιακό λαό, ακόμα και στο Κάιρο. Έχοντας ήδη συντρίψει κάθε ανεξάρτητη φωνή και «φιλόξενη» (στο διεθνές κίνημα) οργάνωση στο εσωτερικό της χώρας, ο Αιγύπτιος δικτάτορας αντιμετώπισε ως «ανεπιθύμητη απειλή» και τις διεθνείς αποστολές. 
Όμως ο συμβολισμός του March to Gaza «επικοινώνησε» με τις πλατιές διαθέσεις ανθρώπων του κινήματος στην Ελλάδα να αναπτύξουν τη δράση τους εδώ, σε μια οριακή στιγμή. Όπως γράφτηκε εύστοχα, το πέρασμα της Ράφα είναι «το στόμιο που συνδέει… το “όχι ακόμη” της διεθνούς κοινότητας με το “τώρα ή ποτέ” των αποκλεισμένων της Γάζας». 
Έχοντας αποκτήσει ένα «ορόσημο» (τις μέρες του ταξιδιού στην Αίγυπτο), εκατοντάδες άνθρωποι και δεκάδες ομάδες και συλλογικότητες προχώρησαν σε τοπικές δράσεις, εκδηλώσεις, πολιτιστικά δρώμενα για να «συνοδεύσουν» πολιτικά τους ανθρώπους που επιχειρούσαν το ταξίδι και για να μετατρέψουν το διεθνή συμβολισμό σε έμπρακτη κλιμάκωση της δράσης του κινήματος στη χώρα. 
Αυτή η αυξημένη διαθεσιμότητα είχε ήδη εκδηλωθεί από νωρίτερα (βλ. προηγούμενο φύλλο της «Ε.Α.», για την κινηματική ανάταση του Μάη), υπογραμμίζοντας ότι έχει μεγαλύτερο κοινωνικό βάθος.
Η Παλαιστίνη στο 
δημόσιο χώρο
Όταν στο Μεταξουργείο οι κάτοικοι μαθαίνουν να ράβουν σημαίες για να «στολίσουν» τη γειτονιά τους με τα χρώματα της Παλαιστίνης, όταν αυτή η ιδέα περνά και στα Εξάρχεια, με τους ανθρώπους που τις ράβουν να τις διανέμουν στη λαϊκή αγορά της Καλλιδρομίου, όταν αρχίζουν νέα «εργαστήρια ραπτικής» στου Γκύζη και στα Πετράλωνα, όταν μια βόλτα στους δρόμους του κέντρου αρκεί για να δει κανείς αφίσες, αυτοκόλλητα, στένσιλ, συνθήματα από κάθε είδους συλλογικότητα, γίνεται σαφές ότι ένας κρίσιμος όγκος ανθρώπων θέλει να στείλει μήνυμα ότι «η Παλαιστίνη είναι παντού». 
Ένα παρόμοιο μήνυμα έρχεται από την κατασκήνωση με τίτλο «Η Γάζα είναι στην Αθήνα». Έχοντας επιλέξει επί μέρες να ζουν «στο δρόμο, όπως οι οικογένειές μας», Παλαιστίνιοι από τη Γάζα επιμένουν στην παρουσία τους στο Σύνταγμα, αν και έχουν αντιμετωπίσει ήδη μία προσαγωγή (αφέθηκαν ελεύθεροι γιατί δεν υπήρχε κανένας λόγος δίωξης) και ζητούν από τον καθένα και τη καθεμιά την παραμικρή βοήθεια ή μια σύντομη παρουσία.
Γυρνώντας στις προσπάθειες πολλών ανθρώπων και συλλογικοτήτων να «γεμίσουν» το δημόσιο χώρο με Παλαιστίνη, αυτές επιχειρούν να στείλουν σαφές μήνυμα και σε Ισραηλινούς τουρίστες που στηρίζουν τη γενοκτονία και το αποδεικνύουν με την επιθετικότητα και το θράσος με το οποίο αντιμετωπίζουν το παραμικρό σύμβολο στήριξης στον Παλαιστινιακό λαό. Επιχειρείται να τους γίνει σαφές ότι η φιλόξενη διάθεση της κυβέρνησης και των επιχειρηματιών του τουρισμού δεν σημαίνει και κοινωνική ανοχή σε εγκληματίες πολέμου ή σε όσους τους στηρίζουν. Η τουριστική σεζόν άλλωστε είχε ήδη ανοίξει με κινητοποιήσεις σε μια σειρά από λιμάνια, που «υποδέχονται» τα κρουαζιερόπλοια με Παλαιστινιακές σημαίες.
Ο γύρος εκδηλώσεων (σε Αθήνα, Πάτρα κλπ) «Τι Είδα στη Γάζα», με τις μαρτυρίες του Χρήστου Γεωργαλά, χειρούργου που πέρασε 2 μήνες σε νοσοκομείο στη Γάζα, οργανωμένες σε ανοιχτούς δημόσιους χώρους υπήρξε άλλη μια σημαντική πτυχή αυτού του κοινωνικού και γεωγραφικού «απλώματος» της πάλης ενάντια στη γενοκτονία.
Μεγάλα γεγονότα
Αυτή η διαθεσιμότητα ενισχύει πλέον και «κεντρικά» γεγονότα. Όταν καταλήφθηκε το «Μαντλίν», κινητοποιήθηκε (μέσα σε μια μέρα) προς την Ισραηλινή Πρεσβεία ένα πλήθος κόσμου που δεν είχαμε καταφέρει να κινητοποιήσουμε σε πολύ πιο έγκαιρα προγραμματισμένες και δημοσιευμένες διαδηλώσεις. 
Η Διεθνής Μέρα Δράσης που είχε καλέσει το March to Gaza για τις 15 Ιούνη, υπήρξε μια νέα κινηματική κορύφωση. Το πλήθος στο Σύνταγμα  ήταν αντίστοιχο της κορυφαίας διαδήλωσης της 21ης Μάη και συμπληρωνόταν από τα «πήγαινελα» πολλών ανθρώπων που κινούνταν στο κάτω μέρος της πλατείας ή στους γύρω δρόμους φορώντας κουφίγιες, κρατώντας παλαιστινιακές σημαίες κ.ο.κ. Αυτή η μαζική ανταπόκριση επέβαλλε και την αναδίπλωση μιας Αστυνομίας που –στην αρχή της συγκέντρωσης– για πρώτη φορά έστελνε με πολλαπλούς τρόπους σήματα «μηδενικής ανοχής» ή έστω «ασφυκτικής πίεσης» στο σώμα των συγκεντρωμένων. Η 15η Ιούνη είχε ένα νέο ποιοτικό χαρακτηριστικό: την πανελλαδικότητα της κινητοποίησης. Κάθε μέρα που περνούσε, η λίστα με τα ραντεβού σε μικρές και μεγάλες πόλεις, σε νησιά, αυξανόταν διαρκώς. 
Η τάση συσπείρωσης και συμμετοχής γύρω από «μεγάλα» γεγονότα επιβεβαιώθηκε και στη συναυλία που οργανώθηκε στις 18 Ιούνη στην  Τεχνόπολη από το Πανελλήνιο Σωματείο Ελλήνων Τραγουδιστών και ο Πανελλήνιος Μουσικός Σύλλογος, στην οποία ανταποκρίθηκαν πολλές χιλιάδες άνθρωποι, για να ενώσουν τις φωνές τους με τις καλλιτέχνιδες και τους καλλιτέχνες: Ο Παλαιστινιακός Λαός δεν είναι μόνος. 
Διάχυση της δράσης
Εξίσου ελπιδοφόρα είναι η διάχυση της δράσης αλληλεγγύης σε διάφορους κοινωνικούς χώρους ή «θεματικές». 
Είναι καλοδεχούμενο το κείμενο των πανεπιστημιακών και ερευνητών-τριών που ζητούν το τέλος της συνεργασίας των ελληνικών πανεπιστημιών με ισραηλινούς φορείς. Συγκέντρωσε γρήγορα 1.200 υπογραφές και δηλώνει ότι «το ψήφισμα αυτό είναι η πρώτη από τις πολλές κινήσεις που θα κάνουμε προκειμένου να μποϋκοτάρουμε αποτελεσματικά κάθε σχέση με το κράτος-απαρτχάιντ του Ισραήλ, και να αναγκάσουμε την ελληνική κυβέρνηση να αλλάξει στάση». 
Είναι σημαντική η πρωτοβουλία της Πόλης Ανάποδα να καταθέσει ψήφισμα που ζητά να μην εξυπηρετεί ο ΟΛΘ πλοία που εμπλέκονται με οποιοδήποτε τρόπο στη διακίνηση οπλισμού, την αναστολή της αδελφοποίησης του Δήμου Θεσσαλονίκης με το Τελ Αβίβ, την αποφυγή οικονομικών συνεργασιών των υπηρεσιών του Δήμου με κρατικές υπηρεσίες του Ισραήλ ή εταιρίες που συνεργάζονται με αυτό, να μην προσκληθούν/συμμετέχουν κρατικές αποστολές από το Ισραήλ στην 89η ΔΕΘ. 
Τέτοιες πρωτοβουλίες χρειάζεται να επεκταθούν και σε άλλους κοινωνικούς χώρους, και σε άλλους κλάδους, και σε άλλους Δήμους. 
No Pride in Genocide
Αξίζει ιδιαίτερη αναφορά και η περίπτωση του Athens Pride, που συμπυκνώνει τις αλλαγές. Πριν αρκετά χρόνια, κάποιες και κάποιοι πορευτήκαμε με μια μεγάλη Παλαιστινιακή σημαία, ως ελάχιστη απάντηση στην «χαλαρότητα» με την οποία αντιμετωπιζόταν τότε η στήριξη της Πρεσβείας του Ισραήλ σε ένα Pride που απέφευγε την πολιτικοποίηση. Πέρσι, όταν η Συνέλευση 8 Μάρτη πορεύθηκε με το πανώ «No Pride in Genocide», μαζί με άλλες ριζοσπαστικές συλλογικότητες που επίσης κατέβηκαν με αναφορά στην Παλαιστίνη, διαπίστωσε ότι το πλήθος των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων που είχαν αποφασίσει «αυθόρμητα» να πορευτούν φέτος με την ίδια διάθεση ήταν πολύ μεγαλύτερο από αυτό των οργανωμένων φιλοπαλαιστινιακών μπλοκ. Βαμμένα πρόσωπα και σώματα, αυτοσχέδια χαρτόνια επιβεβαίωναν –και στην Ελλάδα– ότι η κουίρ νεολαία αποτελεί έναν από τους πιο θερμούς συμμάχους της Παλαιστινιακής Αντίστασης. Η ίδια εικόνα επιβεβαιώθηκε και φέτος –και αυτή η νέα πραγματικότητα ώθησε και το «θεσμικό» Athens Pride να δηλώσει φέτος στήριξη στο March to Gaza ενώ οι παλαιστινιακές σημαίες βρήκαν φιλόξενο χώρο πάνω στα άρματα. Όπως έγραφε ένα από τα πολλά αυτοσχέδια χαρτόνια φέτος: «Αν δεν είναι Πολιτικό, Δεν είναι Περήφανο».
Σωματεία
Για τη συνέχεια και τα ερωτήματα της κλιμάκωσης, θα είναι κρίσιμο να ενεργοποιηθούν σε παρόμοια κατεύθυνση τα εργατικά σωματεία. Η προσπάθεια δημοσιογράφων να απαιτήσουν από την ΕΣΗΕΑ να πάρει θέση, η τοποθέτηση της ΟΕΝΓΕ, η στάση του ΣΕΡΕΤΕ είναι κάποια δείγματα που πρέπει να βρουν συνέχεια, αλλά και να επεκταθούν (στο βαθμό που είναι δυνατόν) και σε κρίσιμους κλάδους. Η εκδήλωση που οργάνωσε το Radical IT, για να συζητηθεί συγκεκριμένα ο ρόλος του κλάδου της τεχνολογίας στη γενοκτονία αλλά και στην πολεμική οικονομία, για να στείλει το μήνυμα «Δεν Δουλεύουμε για την Πολεμική Μηχανή» δείχνει μια κατεύθυνση. Χωρίς να παραγνωρίζουμε τις δυσκολίες και την αδυναμία του συνδικαλιστικού κινήματος να οργανώσει μάχες ακόμα και για τα «στενά» οικονομικά ζητήματα των μελών του, θα πρέπει να ανοίξει σοβαρά η συζήτηση καταρχήν μέσα στη συνδικαλιστική Αριστερά για την ανάγκη να κινητοποιηθεί η δύναμη της εργατικής τάξης ενάντια στη γενοκτονία, την πολεμική οικονομία, τη συνεργασία Ελλάδας-Ισραήλ, με οδηγό τους λιμενεργάτες της Μασσαλίας που δε φορτώνουν όπλα για το Ισραήλ, αλλά και τους Γάλλους εκπαιδευτικούς που οργάνωσαν 24ωρη απεργία για τη Γάζα. Θα χρειαστεί τουλάχιστον να ανοίξει η συζήτηση μέσα στους χώρους δουλειάς, να περάσει η Παλαιστίνη και η αντιπολεμική πάλη μέσα στις διαδικασίες και τις συζητήσεις του συνδικαλιστικού κινήματος, για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε όρους –επιτυχημένων– κινητοποιήσεων. 
Μποϊκοτάζ
Εν τω μεταξύ, έχει μεγάλη αξία να συνεχιστούν οι προσπάθειες για μποϊκοτάζ. Ένας πολύ μεγάλος «παίκτης» (και σε οικονομικό μέγεθος και σε βαθμό συνενοχής), η Energean, έχει μπει από καιρό στο στόχαστρο του BDS με αναλυτική τεκμηρίωση κι ανακοινώσεις. Σήμερα, το BDS Greece καταγγέλει τη χορηγία της εταιρείας στο Φεστιβάλ Φιλίππων, ζητώντας να ακυρωθεί το ξέπλυμα μέσω τέχνης. Το ενδιαφέρον βρίσκεται στην αντίδραση της Energean, η οποία αισθάνθηκε την ανάγκη/πίεση να απαντήσει μέσω δημοσιευμάτων τρίτων, που ανακάλυψαν ότι… «Στο στόχαστρο της Τουρκίας και πάλι ο Πρίνος: Μέσω του κινήματος BDS η πίεση της Άγκυρας στην Energean». Αυτές τις μέρες, το BDS Greece ανέδειξε την υπόθεση πλοίου ελληνικής ιδιοκτησίας που μεταφέρει χάλυβα στην ισραηλινή πολεμική βιομηχανία. Ενώ είναι πρόσφατη η αποκάλυψη ότι το ελληνικό κράτος λειτουργεί ως «μεσάζοντας» κι «εγγυητής» για τη συμμετοχή της Ισραηλινής πολεμικής βιομηχανίας Israel Aerospace Industries (μέσω της Intracom Defence) σε ευρωπαϊκά προγράμματα, ενώ η Motor Oil ανακοινώνει τη συνεργασία της με την εταιρία της οποίας τα προϊόντα ρημάζουν τη Γάζα. 
Και στη μάχη για μποϊκοτάζ έχουμε να εμπνευστούμε από τη διεθνή εμπειρία, με την πρόσφατη απόφαση της μεγάλης ιταλικής συνεταιριστικής αλυσίδας σούπερμαρκετ Coop Aleanza να διακόψει την πώληση ισραηλινών προϊόντων στα ράφια της και να αρχίσει να πουλά την Gaza Cola, ένα ποτό παλαιστινιακής παραγωγής του οποίου τα έσοδα θα διατεθούν για τη δημιουργία νοσοκομείου στη Γάζα. 
Συνέχεια
Το φετινό Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ, με στίχους του Μαχμούντ Νταρουΐς στα υλικά του, με σχετική συζήτηση για την Παλαιστίνη και με την πρόθεση να προμηθεύσει με υλικό τις χιλιάδες ανθρώπους που θέλουν να γεμίσουν το δημόσιο χώρο με Παλαιστινιακά χρώματα, θα είναι ένα επόμενο ραντεβού για τον κόσμο του κινήματος αλληλεγγύης. 
Η μάχη για τη Γάζα, η μάχη για την Παλαιστίνη θα συνεχιστεί. Οι κρατικές ηγεσίες πιέζονται αλλά συνεχίσουν να σέρνουν τα πόδια τους. Η Κάγια Κάλλας παρουσίασε στους Ευρωπαίους υπουργούς Εξωτερικών τα πορίσματα της «αναθεώρησης» της σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ, κάνοντας λόγο για… «ενδείξεις» ότι το Ισραήλ παραβιάζει το Άρθρο 2 (περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων). Αλλά η ΕΕ έχει χρόνο. Αν δεν «βελτιωθεί η κατάσταση στη Γάζα», τότε λέει η Κάλλας «μπορούμε να συζητήσουμε περαιτέρω μέτρα και να επανέλθουμε». 
Είναι εξοργιστικός ο ρυθμός του «όχι ακόμα…» μετά από 20 μήνες γενοκτονίας κι ενώ κάθε μέρα που περνά χάνονται ζωές και η κατάσταση γίνεται όλο και πιο οριακή. Αλλά ταυτόχρονα δείχνει τις ρωγμές που το κίνημα μπορεί βάσιμα να παλέψει για να διευρύνει. 
Στην Ελλάδα της στρατηγικής συνεργασίας Ελλάδας-Ισραήλ, αυτό το καθήκον είναι πολύ βαρύ. Τα προηγούμενα χρόνια, το κίνημα αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη είχε αδρανήσει και αυτό εξηγεί τη χαμηλή αφετηρία σε σχέση με χώρες όπως οι ΗΠΑ. Αλλά όλα όσα περιγράψαμε παραπάνω αναδεικνύουν μια δυνατότητα. Το 2025 θυμίζει ένα «ελληνικό 2014». Εκείνος ο Πόλεμος στη Γάζα θεωρείται πλατιά το «σημείο καμπής» που ευαισθητοποίησε, ενεργοποίησε και πολιτικοποίησε μια νέα γενιά ακτιβιστριών κι ακτιβιστών στις ΗΠΑ. Αυτή η γενιά έφτιαξε νέες συλλογικότητες και οργανώσεις ή πλαισίωσε και ζωντάνεψε παλιότερες, που επιδόθηκαν για χρόνια σε συστηματική δράση για την Παλαιστίνη και αποτέλεσαν τον «κινητήρα» του μεγάλου κινήματος που ξέσπασε το 2023. Αν η διάγνωση είναι σωστή και ένα πλατύ στρώμα νεότερων ανθρώπων ριζοσπαστικοποιείται «βίαια» γύρω από την Παλαιστινιακή Υπόθεση, πλαισιώνοντας τη δράση των «βετεράνων» της αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη, το στοίχημα για την ριζοσπαστική Αριστερά είναι να βρει τους τρόπους να συνδεθεί και να οργανώσει πιο συστηματικά αυτό το δυναμικό. Για να φτιάξει νέες συλλογικότητες και οργανώσεις ή να πλαισιώσει και να ζωντανέψει τις παλιότερες. Για να μπορέσουμε να αντέξουμε σε έναν αγώνα που δεν είναι σπριντ, αλλά Μαραθώνιος, με δεκαετίες «χιλιομέτρων» πίσω του, κι ακόμα περισσότερα χιλιόμετρα μπροστά του. Ως την Λευτεριά.