Φοιτητικές εκλογές 2013: Πτώση των μνημονιακών παρατάξεων Άνοδος της Αριστεράς

Ο ι φοιτητικές εκλογές στις 17 Απρίλη διεξήχθηκαν έπειτα από τρία χρόνια μνημονίων και σκληρής λιτότητας. Πιο συγκεκριμένα, στο χώρο της εκπαίδευσης εκφράστηκαν με μια σειρά επιθέσεις για την ισοπέδωση της υπάρχουσας δημόσιας παιδείας (από το νόμο Διαμαντοπούλου μέχρι το Σχέδιο Αθηνά).
Οι δείκτες ανεργίας για τη νεολαία έχουν πια ακουμπήσει το 50%, και οι φοιτητές βλέπουν ξεκάθαρα το αβέβαιο εργασιακό τους μέλλον και δεν γνωρίζουν τι θα τους ξημερώσει μετά την αποφοίτηση. Επίσης πολλοί εγκαταλείπουν τα ενοικιασμένα διαμερίσματά τους, λόγω οικονομικών προβλημάτων.
Σε αυτό το γενικό κλίμα το Σχέδιο Αθηνά συρρικνώνει τον πανεπιστημιακό χάρτη, είτε κλείνοντας σχολές, είτε μετακινώντας φοιτητές από πόλη σε πόλη, αλλάζοντας και το επιστημονικό  αντικείμενο. Δείχνουν έτσι ξεκάθαρα ότι αντιμετωπίζουν την παιδεία απλά σαν «αριθμούς» σε λογιστικά τετράδια. Απέναντι σε αυτό το σχέδιο ξέσπασαν σε πολλές πόλεις φοιτητικές διαδηλώσεις (κυρίως εκεί όπου πλήττονταν οι σχολές), δημιουργώντας ένα γενικό κλίμα αντίδρασης στην κυβέρνηση.

Αποτελέσματα
Με βάση τα αποτελέσματα των εκλογών, οι ψηφίσαντες φέτος μειώθηκαν κατά περίπου 2.900. Οι μνημονιακές δυνάμεις ΔΑΠ και ΠΑΣΠ κατέγραψαν 58,47% , με πτώση από πέρυσι όπου είχαν λάβει μαζί το 63,28 %. Αξίζει να σημειώσουμε τη μεγάλη πτώση της ΠΑΣΠ (έχει χάσει το 40% των δυνάμεών της στα τελευταία τρία χρόνια ).
Στον αντίποδα η Αριστερά (που εκφράζεται από την ΠΚΣ, τα ΕΑΑΚ και την ΑΡΕΝ) κατάφερε να αυξήσει τα ποσοστά της από 28,74% σε 32,25%.  Με μια πρώτη ματιά λοιπόν βλέπουμε την ήττα των μνημονικών παρατάξεων και την αύξηση της Αριστεράς. Η ΔΑΠ κατάφερε να διακριθεί ως πρώτη δύναμη με 46,7% (από 45,4%) στα ΤΕΙ και 37,8% (από 39,1%) στα ΑΕΙ της χώρας.
Αξίζει όμως να δούμε τα αποτελέσματα συγκεκριμένα στις σχολές που  κινητοποιήθηκαν ενάντια στο Σχέδιο Αθηνά και ιδιαίτερα στα ΤΕΙ. Σε πολλά τμήματα (π.χ. ΤΕΙ Καβάλας, ΤΕΙ Πύργου) δεν έγιναν εκλογές, γιατί οι σπουδαστές συνέχισαν τις καταλήψεις. Στα υπόλοιπα, η Αριστερά, παρ’ όλους τους τραμπουκισμούς και τα γραφειοκρατικά κόλπα των ΔΑΠ και ΠΑΣΠ, για να μην κατεβάσει ψηφοδέλτια (βλ ΤΕΙ Κοζάνης), κατάφερε να αυξήσει τα ποσοστά της.
Για  παράδειγμα τα ΤΕΙ Πάτρας, η ΠΑΣΠ, μετά τη δολοφονική επίθεση εναντίον φοιτητών, δεν κατέβασε ψηφοδέλτια και η Αριστερά και στις τρεις σχολές πήρε την πρωτιά. Σε άλλα ΤΕΙ (Αίγιο, Αθήνα, Δυτ. Μακεδονία, Κρήτη, Λαμία, Μεσολόγγι, Πειραιά) οι δυνάμεις των ΔΑΠ και ΠΑΣΠ καταβαραθρώθηκαν με πτώση των ψήφων.
Μετά το γεγονός αυτό ο πρωθυπουργός Α. Σαμαράς, σε συνέντευξή του συγκεκριμένα για τις φοιτητικές εκλογές, ανέφερε ότι η ΔΑΠ νίκησε στην ιδεολογική μάχη και ότι οι φοιτητές στηρίζουν τις μεταρρυθμίσεις της τρικομματικής κυβέρνησης. Και τα δύο είναι ψευδή, καθώς ξέρουμε όλοι πως η πολιτική πρόταση της ΔΑΠ δεν βασίζεται σε ιδεολογικό επίπεδο και επίσης όλοι θυμόμαστε τις αντιδράσεις και τις ξεκάθαρες θέσεις των φοιτητικών συλλόγων εναντίον του Σχεδίου Αθηνά. Όμως τέτοιες δηλώσεις επιβεβαιώνουν με έναν τρόπο τη σημασία που έχουν οι φοιτητικές εκλογές στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό.

Αριστερά
Η Αριστερά, αν και αύξησε την επιρροή της, οφείλει να μην είναι ευχαριστημένη. Στην εποχή που υπήρχε αναβρασμός στις σχολές και στην κοινωνία, έπρεπε η Αριστερά να αναδειχθεί σε επικίνδυνη δύναμη, όπως έγινε στις βουλευτικές εκλογές με την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ.
Η ΠΚΣ ακολούθησε στο προηγούμενο διάστημα την πολιτική ξεχωριστών αγώνων, χωρίς να αποτελεί τον «καταλύτη» για κλιμάκωση των κινητοποιήσεων των φοιτητών. Παρ’ όλα προσπαθούσε να παρεμβαίνει συστηματικά σε σχολές, να έχει οργανωμένη παρουσία στις συγκεντρώσεις και να παίρνει πρωτοβουλίες (σαφώς μόνη της) συντονισμού πανελλαδικά. Αν αυτή η προσπάθεια δεν εφάρμοζε την κεντρική πολιτική του ΚΚΕ –μακριά από όλους– και έπαιρνε ενωτικές πρωτοβουλίες με την υπόλοιπη Αριστερά και τον κόσμο, τότε θα είχε αποτελέσματα ανατροπής.
Η ΕΑΑΚ, αν και σημείωσε γενικώς αύξηση, έχασε (π.χ. στην Πάτρα) την πρωτιά σε κάποιες σχολές. Η ΕΑΑΚ, μετά το άρθρο 16, παρ’ όλη τη συνεπή και συστηματική παρέμβαση με σχήματα, δεν έχει καταφέρει να δώσει κατεύθυνση στο φοιτητικό κίνημα και τελικά οι κινητοποιήσεις να έχουν συνέχεια, διεύρυνση των κινηματικών δυνάμεων και συντονισμό με τα άλλα κομμάτια της κοινωνίας που αγωνίζονται.
Στην πολιτική των σχημάτων ΕΑΑΚ λείπουν οι προτάσεις για δράσεις που να μαζικοποιούν το κίνημα, να αναβαθμίζουν τα αιτήματα και να εκμεταλλεύονται προχωρήματα από τις προηγούμενες χρονιές, όπως οι Επιτροπές Υλοποίησης Πλαισίων, ο Συντονισμός σχολών με σωματεία εργαζομένων κτλ.
Για παράδειγμα, ενώ για καιρό τα ΤΕΙ Πάτρας ήταν στο δρόμο κάθε μέρα, με καταλήψεις κτιρίων, οι φοιτητές του πανεπιστημίου στην ίδια πόλη δεν συμμετείχαν ή στην καλύτερη περίπτωση δεν συντονίστηκαν. Το εκλογικό αποτέλεσμα στην Πάτρα ήταν το ανάλογο: ενώ τα ΕΑΑΚ ΤΕΙ αύξησαν την επιρροή τους και σε μία περίπτωση πήραν πρωτιά, στο πανεπιστήμιο δεν σημειώθηκε κάτι αντίστοιχο, και χάθηκαν σχολές με αριστερή παράδοση.

ΑΡΕΝ
Η ΑΡΕΝ, η δύναμη όπου ο ΣΥΡΙΖΑ συμμετείχε, η ενωτική δύναμη της Αριστεράς δεν εκμεταλλεύθηκε τους κεντρικούς αγώνες της κοινωνίας (Σκουριές, αντιφασιστικό, απεργίες ΜΕΤΡΟ, αγώνες για την υπεράσπιση Υγείας, Παιδείας) και δεν τους ένωσε με τις φοιτητικές καταλήψεις, πράγμα που την οδήγησε σε μικρή πτώση.
Οι παρατάξεις του ΣΥΡΙΖΑ σε όλους του συνδικαλιστικούς χώρους (Δήμοι, εφοριακοί, υγειονομικοί) είχαν αύξηση, ενώ στα ΑΕΙ και ΤΕΙ έγινε το αντίθετο. Οι οργανώσεις των νέων ΣΥΡΙΖΑ δεν λειτούργησαν ουσιαστικά με εκδηλώσεις, ούτε με συνελεύσεις καθηγητών-φοιτητών-εργαζομένων όπου να βάζουν την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ και να στηρίζουν άμεσα το κίνημα.
Παράλληλα η ΑΡΕΝ συνειδητά δεν επέλεξε να συμπληρώσει το κενό των υπόλοιπων παρατάξεων ΠΚΣ-ΕΑΑΚ, ρίχνοντας βάρος μόνο σε πρωτοβουλίες όπως τα δίκτυα αλληλεγγύης, τα κοινωνικά φροντιστήρια και καφενεία, οι οποίες αποδείχθηκε ότι δεν μπορούν να δώσουν την προοπτική νίκης και ανατροπής στους φοιτητές.
Οι δυνάμεις της ΑΡΕΝ μπήκαν από νωρίς στη μάχη με τα κοινά πλαίσια καταλήψεων και πορειών, αλλά δεν θέλησαν να προτείνουν ένα ξεκάθαρο ρεαλιστικό σχέδιο δράσεων για την Ανατροπή: Πρωτοβουλίες Αγώνα για συντονισμό με τα υπόλοιπα κομμάτια της κοινωνίας (σωματεία, μαθητές, εργαζόμενοι στα πανεπιστήμια, καθηγητές) για ένα μέτωπο διαρκείας ενάντια στην κυβέρνηση.

Σύγκρουση
Η πολιτική της ΑΡΕΝ, παρ’ όλο που είναι χρήσιμη, επέλεξε να μην μπει π.χ. στο συντονισμό που έγινε στα ΤΕΙ Πάτρας, στον αγώνα των εργολαβικών εργαζόμενων στην Θεσσαλονίκη. Επίσης επέλεξε να μην παρουσιάζεται με πανό και προκηρύξεις στις φοιτητικές πορείες. Η πολιτική επιλογή της ΑΡΕΝ να μην βάζει ξεκάθαρα το στίγμα της στην Κοινή Δράση της Αριστεράς την περιόρισε σε μία μη ορατή δύναμη.
Η μάχη ωστόσο δεν έκλεισε με τις εκλογές στις σχολές. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι κομματικοί μηχανισμοί των «πάρτι», των σημειώσεων, των πελατειακών σχέσεων, της απαξίωσης του συνδικαλισμού των ΔΑΠ και ΠΑΣΠ έχουν αρχίσει να αποδυναμώνονται. Η Αριστερά έχει την ευθύνη να πάρει το μήνυμα από τις τελευταίες εκλογές και να προχωρήσει σε πρωτοβουλίες αντίστασης μέσα στις σχολές.
Η περίοδος από το Μάιο και μετά δεν θα είναι μόνο περίοδος εξεταστική (και σε πολλές σχολές, που είχαν καταλήψεις, δεν είναι σίγουρη). Θα είναι περίοδος συγκρούσεων. Η κυβέρνηση περνάει νέα μέτρα, ενώ με τα νέα μηχανογραφικά οι φοιτητές θα έρθουν αντιμέτωποι με τις τελικές αλλαγές. Η Αριστερά και ιδιαίτερα οι δυνάμεις της ΑΡΕΝ οφείλουν να ανοίξουν τη συζήτηση για το συντονισμό με την αγωνιζόμενη κοινωνία.

[[{"type":"media","view_mode":"media_large","fid":"1230","attributes":{"alt":"","class":"media-image","height":"841","typeof":"foaf:Image","width":"600"}}]]