Οι κρίσιμες αποφάσεις στο συνέδριο

Μ ε την παραπομπή όλων των κρίσιμων ζητημάτων και αποφάσεων για τη φυσιογνωμία του νέου φορέα, το ρόλο των συνιστωσών και του τρόπου εκλογής του προέδρου στο επερχόμενο συνέδριο (10-14 Ιουλίου), έληξε το βράδυ της Κυριακής 19/5 η διήμερη συνεδρίαση της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ.

Μετά τις αντιδράσεις για την εισήγηση του Α. Τσίπρα (και τις θέσεις που ανακοίνωσε από ραδιοφώνου), ο πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, με παρέμβασή του λίγο πριν τις ψηφοφορίες, υποστήριξε ότι δεν θέτει τελεσίγραφα ούτε δείχνει την πόρτα σε κανέναν και σημείωσε ότι οι συνιστώσες, αν θέλουν, μπορούν να συνεχίσουν να υπάρχουν ως το συνέδριο, καθώς και ότι όποιες τοπικές ή κλαδικές οργανώνεις το επιθυμούν, μπορούν να εκλέξουν αντιπροσώπους με ξεχωριστές λίστες. Το συνέδριο εξάλλου θα είναι το σώμα που θα λάβει τις τελικές αποφάσεις και για τα δύο αυτά ζητήματα.

Στις θέσεις της πλειοψηφίας, που επιχείρησε να δημιουργήσει τετελεσμένα, υπήρξε έντονη πολιτική αντιπαράθεση με την Αριστερή Πλατφόρμα (Αριστερό Ρεύμα, Κόκκινο Δίκτυο, ανένταχτοι) και άλλες πέντε συνιστώσες (ΚΕΔΑ, Ενεργοί Πολίτες, ΕΔΗΚ, ΔΗΚΚΙ, Ριζοσπαστική Οικολογική Αριστερά) που κατέθεσαν και σχετική πρόταση (βλ. δίπλα).

Το ξεχωριστό κείμενο απέναντι στις θέσεις της ΚΕ, που κατέθεσε η Αριστερή Πλατφόρμα, παρουσίασε η Σόφη Παπαδόγιαννη. Στην ομιλία της υπογράμμισε την ανάγκη ενός δεύτερου κύματος  ριζοσπαστικοποίησης του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ στηλίτευσε τα «φάλτσα» κεντρικών στελεχών και τις αποστάσεις που καμιά φορά παίρνει ο ΣΥΡΙΖΑ από τους αγώνες, μη βοηθώντας έτσι την ανάπτυξη του φορέα και τη διαδικασία ανατροπής της συγκυβέρνησης.

Για το θέμα του κόμματος υπενθύμισε: «Μέχρι πρόσφατα λέγαμε ότι η πολυχρωμία είναι πλούτος και δύναμή μας. Θέλουμε κόμμα αριστερό, ριζοσπαστικό, δημοκρατικά δομημένο. Δεν θέλουμε να γυρίσουμε 20 χρόνια πίσω –πίσω και από τον ΣΥΝ– όπου θα υπάρχει ένας πρόεδρος και έλλειψη συζήτησης. Πρέπει να πάμε σε ένα κόμμα με ιδεολογικά και πολιτικά ρεύματα, δημοκρατική λειτουργία και σεβασμό στις αποφάσεις της πλειοψηφίας».

Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης έκανε λόγο για την ανάγκη «να προχωρήσουμε σε ένα συνέδριο της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας, που θα δώσει απάντηση στο πολιτικό πρόβλημα. Ένα συνέδριο που θα ξαναδώσει το συγκρουσιακό περιεχόμενο στην πολιτική μας». Κατηγορώντας εμμέσως την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ για διάθεση επιβολής σιωπητηρίου, υποστήριξε για το ζήτημα της ξεχωριστής λίστας και των συνιστωσών πως «δεν πρέπει να μετατρέψουμε τα προβλήματα της απάντησης στις μεγάλες πολιτικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο ΣΥΡΙΖΑ, για ένα νέο άλμα στην επιρροή του και τη συμβολή του στην ανάπτυξη των εργατικών-λαϊκών αγώνων, σε εσωκομματικά προβλήματα, αναζητώντας τον υποτιθέμενο εσωκομματικό αντίπαλο στις συνιστώσες, τις λίστες ή τις τάσεις. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρέπει να γίνει ένα κόμμα σαν όλα τα άλλα, ούτε αρχηγικό, ούτε μονολιθικό».

Ο Αλέκος Καλύβης υποστήριξε ότι κακώς η κουβέντα, εξαιτίας της εισήγησης, μετατέθηκε από τα πολιτικά επίδικα στα οργανωτικά, λέγοντας ότι δεν μπορεί να θεωρείται ληγμένο το πρόγραμμα και οι πολιτικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, ειδικά όταν ο Σαμαράς εξωραΐζει την πραγματικότητα και διατηρεί δυνάμεις. Επίσης, υπενθύμισε ότι «αποφασίσαμε ενιαίο φορέα και όχι απαραίτητα ενιαίο κόμμα, το οποίο χρειάζεται μεταβατικά στάδια και θα αποφασίσει το συνέδριο».

Ο Δημήτρης Στρατούλης, διαφωνώντας με τον τρόπο που άνοιξε το οργανωτικό, υπογράμμισε ότι σχεδόν ποτέ οι βουλευτές και τα υπόλοιπα στελέχη της Αριστερής Πλατφόρμας δεν τοποθετούνται δημόσια έξω από την επίσημη γραμμή του κόμματος.

Η Μαρία Μπόλαρη υποστήριξε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει απομακρυνθεί από το δρόμο της οργάνωσης της αντίστασης, «υποκλινόμενος σε μια ιδιότυπη κυβερνησιμότητα, με ανοίγματα στο μεσαίο χώρο» και ζήτησε να επανέλθει στο επιτυχημένο σύνθημα της προεκλογικής περιόδου: «Ή εμείς ή αυτοί – Ανατροπή στην Ελλάδα, αλλαγή στην Ευρώπη».

Ο Γιώργος Σαπουνάς, ορμώμενος από τα γεγονότα της Κύπρου και την απεργία της ΟΛΜΕ, εκτίμησε ότι υπάρχουν δύο διαφορετικές προσεγγίσεις για τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ. Μία που αναζητά το πρόβλημα στην ύπαρξη των συνιστωσών και μία στο κατά πόσο ο ΣΥΡΙΖΑ δίνει πειστικές απαντήσεις, πολιτικές επιλογές στο κίνημα και παίζει ηγετικό ρόλο σε αυτό.   

Ο Θοδωρής Αζούδης κατέδειξε την ανάγκη ενός ΣΥΡΙΖΑ ικανού να αναλάβει το πολιτικό καθήκον της ανατροπής, που «θα φέρει σε πέρας μάχες όπως αυτή των καθηγητών».

Από τη μεριά του ο Δημήτρης Μπελαντής μίλησε για την απαραίτητη πολυφωνία και πολυτασικότητα, ως εξασφάλιση απέναντι στη «μονολιθικότητα σταλινικών και σοσιαλδημοκρατικών μορφωμάτων», ενώ ζήτησε επανεξέταση των θέσεων για τα θέματα της ΕΕ και της ευρωζώνης, στη σκιά των αλλαγών και των πρόσφατων τοποθετήσεων από κόμματα της ευρωπαϊκής Αριστεράς.  

Στη διάρκεια της Συνεδρίασης της ΚΕ, πέραν της Αριστερής Πλατφόρμας, ένας μεγάλος αριθμός μελών της ΚΕ (στελέχη της ΑΝΑΣΑ κ.ά.) τάχθηκαν κατά της κατάργησης της λίστας στις εκλογές των αντιπροσώπων και οργάνων του ΣΥΡΙΖΑ, εναντίον της άμεσης διάλυσης των συνιστωσών και υπέρ της εκλογής του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ  από την ΚΕ και όχι από το συνέδριο.

Ο Πάνος Λάμπρου εξέφρασε φόβους ότι μια προσυνεδριακή συζήτηση, με διχασμένες τοπικές οργανώσεις, δεν θα βοηθήσει την απαραίτητη πολιτική κουβέντα. Παρόλο που, όπως δήλωσε, από παλιά είναι οπαδός του ενιαίου κόμματος, ζήτησε να γίνει πιο προσεκτικά και με περισσότερο χρόνο η δημιουργία του. Επίσης, σημείωσε ότι δεν βρίσκει κανένα στοιχείο δημοκρατικότητας σε μια απευθείας εκλογή του όποιου προέδρου από το συνέδριο.

Στην ίδια κατεύθυνση και η Αγγέλικα Σαπουνά θύμισε ότι το δικαίωμα για κατάθεση λίστας είναι κατάκτηση της πανελλαδικής συνδιάσκεψης, που δεν μπορεί να ανατρέψει καμία ΚΕ, αλλά μόνο ανάλογο σώμα με αυτό που το ενέκρινε.

Η Τασία Χριστοδουλοπούλου εντόπισε τη στασιμότητα του ΣΥΡΙΖΑ στη μη πειστική εναλλακτική πρόταση. «Φταίνε οι συνιστώσες για τη μη γραμμή και την όποια επαφή με την κοινωνία;» αναρωτήθηκε.

Η Σοφία Σακοράφα εξέφρασε την άποψη ότι η πορεία προς το συνέδριο δεν μπορεί να είναι πορεία εσωστρέφειας, ενώ παράλληλα πρέπει να εξασφαλίζει τον πλουραλισμό, τη δυνατότητα ύπαρξης ξεχωριστών πολιτικών εκτιμήσεων και να τους δίνει χώρο. «Να γίνει το συνέδριο απαρχή ανατροπής», είπε χαρακτηριστικά.

Η μεγάλη πλειοψηφία, όσων πήραν το λόγο, διαφώνησε έντονα με τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ στην πρόσφατη απεργία των καθηγητών. Κοινός τόπος ήταν η απουσία ενός πολιτικού-συνδικαλιστικού κέντρου που θα βρισκόταν σε συνεχή σύσκεψη και επικοινωνία με τους εκπροσώπους του στο ΔΣ της ΟΛΜΕ, το κρίσιμο βράδυ της συνεδρίασης των προέδρων των ΕΛΜΕ. Κυρίως όμως τονίστηκε η απουσία του ΣΥΡΙΖΑ από την πρώτη γραμμή της μάχης (που εξελίχθηκε σε αμιγώς πολιτική), εφόσον δεν πήρε τις αναγκαίες πρωτοβουλίες και δεν στήριξε επαρκώς τον αγώνα των καθηγητών.

Στις αποφάσεις, μεταξύ άλλων, πλειοψήφησε η θέση για μέτρο 1/10 στην εκλογή αντιπροσώπων στο προσεχές συνέδριο (ευρύ σώμα περίπου 3.500 συνέδρων), με τη δυνατότητα να κατατίθενται –στη βάση διακριτών θέσεων– ξεχωριστές λίστες με δικαίωμα διαπίδυσης στη σταυροδοσία.

Συγχρόνως, στο κείμενο των θέσεων για το ιδρυτικό συνέδριο τέθηκαν ως ισότιμες τέσσερις εναλλακτικές εκδοχές της Αριστερής Πλατφόρμας, που θα συζητηθούν στην προσυνεδριακή περίοδο και οι οποίες αφορούν την ανάγκη για ένα δεύτερο κύμα ριζοσπαστικοποίησης του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, προγραμματικές θέσεις για το χρέος, την ακύρωση των δανειακών συμβάσεων, την εθνικοποίηση των στρατηγικών τομέων και κλάδων της οικονομίας, τα ζητήματα της ευρωζώνης και της ΕΕ και τέλος την κυβέρνησης της Αριστεράς και τις πολιτικές συμμαχίες του ΣΥΡΙΖΑ.

«Πλήγμα στην πλουραλιστική έκφραση»

Με ανακοίνωσή τους οι Μανώλης Γλέζος (Ενεργοί Πολίτες), Γιάννης Θεωνάς (ΚΕΔΑ), Στ. Καράμπελας (ΕΔΗΚ), Π. Μαντάς (ΔΗΚΚΙ), Α. Μαρκόπουλος (Ριζοσπάστες) και Π. Σχίζας (Ριζοσπαστική Οικολογική Αριστερά) εκφράζουν έντονες διαφωνίες για τις επιλογές της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ στα ζητήματα των συνιστωσών και της λίστας.

«Η ενέργεια αυτή του σ. Αλέξη Τσίπρα είναι άτοπη και από άποψη Τύπου και από άποψη Ουσίας. Ως προς τον Τύπο, γιατί, χωρίς καμιά έγκριση από τα Συλλογικά Όργανα και ενώ εκκρεμεί η συνεδρίασή τους, δημοσιοποιούνται θέσεις που απειλούν να δημιουργήσουν επικίνδυνες εντάσεις και προβλήματα στο εσωτερικό του Ενωτικού μας Εγχειρήματος, αλλά και να προκαταλάβουν εξελίξεις. Ως προς την ουσία, γιατί ο Πρόεδρος της Κ.Ο., επικαλούμενος εντολές των 1.600.000 ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, προωθεί ιδέες και θέσεις που πλήττουν ανεπανόρθωτα τη συνοχή του Ενωτικού Εγχειρήματος της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, αλλά και πλήττουν καίρια την ίδια τη δημοκρατία και την πλουραλιστική έκφραση στα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ», σημειώνουν χαρακτηριστικά στη σχετική ανακοίνωση.

Οι υπογράφοντες προτείνουν επίσης να ισχύσει η απλή αναλογική στην εκλογή των οργάνων και κάθε συνιστώσα να μετέχει σε αυτά με εκπροσώπους της.