Και όμως γυρίζει...

Γερμανία
Η ακροδεξιά AfD αναδείχθηκε πρώτη δύναμη στη Θουριγγία (23,4%), δεύτερη στη Σαξονία (27,5%) και στο Βραδενβούργο (29,2%). Ανάλογα το κρατίδιο, αλλάζουν κάποια χρήσιμα στοιχεία όπως ο νικητής (αλλού το κεντροδεξιό CDU, αλλού το SPD), οι αυξομειώσεις των άλλων κομμάτων και το (αλλού μικρό, αλλού μεγάλο) μέγεθος της ανόδου της AfD. Αλλά η γενική εικόνα δεν αλλάζει. Αυτός ο κύκλος περιφερειακών εκλογών κατοχύρωσε την εδραίωση της γερμανικής ακροδεξιάς και την αναβάθμισή της σε δύναμη που μπορεί να διεκδικήσει μεσοπρόθεσμα την εξουσία. Η ρατσιστική στροφή του γερμανικού κράτους, όπως και το κλίμα καταστολής και πειθάρχησης που έχει επιβάλει απέναντι στην αλληλεγγύη στην Παλαιστίνη συμπληρώνουν τη σκοτεινή εικόνα, που εξηγεί εν μέρει και την άνοδο της ακροδεξιάς. Η γερμανική πολιτική σκηνή στο σύνολό της μετατοπίζεται προς δεξιότερες θέσεις και η εικόνα συμπληρώνεται από την κατάρρευση του αριστερού Die Linke, που φαίνεται ότι είχε πολύ σοβαρότερα προβλήματα από τους απωθητικούς καυγάδες με την Σάρα Βάγκενκνεχτ όσο αυτή παρέμενε στο κόμμα, με βασικότερο την αυξανόμενη προσαρμογή του στους θεσμούς και το θόλωμα της εικόνας ενός «εξωσυστημικού» κόμματος. Η άνοδος της «Συμμαχίας Σάρα Βάγκενκνεχτ» δυστυχώς δεν αποτελεί κάποια «φωτεινή» πτυχή μέσα στην σκληρή εκλογική εικόνα. Το προσωποκεντρικό αυτό μόρφωμα, με διαταξικές αναφορές, ακραία πολυσυλλεκτικές ψήφους και «δάνεια» θέσεων και από τα αριστερά και από τα ακροδεξιά, είναι δύσκολο να καταταχθεί κάπου στο χάρτη. Αυτό αντανακλάται και στη στάση των παραδοσιακών κομμάτων απέναντι στη Σάρα. Με συνεδριακή απόφαση το CDU και με «εθιμικό δίκαιο» το SPD, έχουν ρήτρα αποκλεισμού των «δύο άκρων», δηλαδή της AfD και του Linke. Το ερώτημα τι είναι η συμμαχία της Σάρα και άρα αν «αποκλείεται» δεν έχει απαντηθεί και καταρχήν έχει δεχτεί προσκλήσεις στις σχετικές διαπραγματεύσεις για σχηματισμό τοπικών κυβερνήσεων. Ο τόνος της ίδιας είναι πολύ διαλλακτικός και «ανοιχτός» (τόσο στο SPD όσο και στο CDU) σε σχέση με τις μέρες που ως στέλεχος του Linke κατήγγειλε κάθε σκέψη συγκυβερνήσεων. Μια υπενθύμιση σε όσους έσπευσαν να αντιμετωπίσουν την «Συμμαχία Σάρα Βάγκενκνεχτ» ως… αριστερή διάσπαση του Linke. 

Ουκρανία
Η ουκρανική ηγεσία έχει ανεβάσει κατακόρυφα το αίτημα για χρήση δυτικών πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς για να χτυπήσει στόχους βαθιά μέσα στη Ρωσία, ενώ η Μόσχα προειδοποιεί απέναντι σε μια τέτοια κλιμάκωση εκ μέρους των δυτικών συμμάχων της Ουκρανίας. Η κυβέρνηση Στάρμερ δείχνει έτοιμη να δώσει το πράσινο φως, αλλά στις ΗΠΑ επικρατούν (ακόμα…) αμφιβολίες, γι’ αυτό και η διμερής αγγλοαμερικανική συνάντηση δεν έβγαλε την «είδηση» που περίμενε ο Ζελένσκι. Ενισχυτικά στην αυτοσυγκράτηση της αμερικανικής πολιτικής ηγεσίας, λειτουργεί η διαπίστωση της στρατιωτικής, ότι η ελευθερία χρήσης τέτοιων πυραύλων «δεν θα αλλάξει πολλά στην πορεία του πολέμου». Παρά αυτή τη διαπίστωση, η κυβέρνηση Ζελένσκι επιμένει και φαίνεται ότι αυτό το αίτημα θα αποτελεί σημαντικό τμήμα του «σχεδίου νίκης» που θα παρουσιάσει αυτές τις μέρες σε Μπάιντεν/Χάρις/Τραμπ. Αν από την ουκρανική μεριά είναι αναμενόμενη η απαίτηση, το πιο επίφοβο είναι ότι αυτή η επικίνδυνη ιδέα έχει υποστηρικτές μέσα στο ή γύρω από το αμερικανικό κράτος, από όσους κι όσες διατρανώνουν ότι όλες οι ρωσικές «κόκκινες γραμμές» μπορούν να καταπατηθούν άφοβα…

Σρι Λάνκα
Οι προεδρικές εκλογές στη Σρι Λάνκα αποτέλεσαν μια μεγάλη «αλλαγή σελίδας». Ήταν η πρώτη εκλογική αναμέτρηση μετά τη συγκλονιστική λαϊκή εξέγερση του 2022 που ξέσπασε εν μέσω χρεοκοπίας, ανέτρεψε τον πρόεδρο Γκοταμπάγια Ραγιαπάκσα και τον υποχρέωσε να εγκαταλείψει τη χώρα, βάζοντας τέλος στην οικογενειακή δυναστεία. Στον πρώτο γύρο, ο αριστερός Ανούρα Κουμάρα Ντισανάικε αναδείχθηκε πρώτος (42,31%) ενώ ακολούθησε ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης στο κοινοβούλιο Σάτζιθ Πριμαντάσα (32,76%). Ο Ρανίλ Ουικρεμεσίγκε, που κυβέρνησε ως μεταβατικός πρόεδρος την περασμένη 2ετία συγκέντρωσε 17,27%, ενώ ο Ναμάλ Ραγιαπάκσα, της γνωστής οικογενείας και του -μέχρι πρότινος- πανίσχυρου κόμματός της, πήρε… 2,57%! Στην δεύτερη καταμέτρηση (όπου αποκλείονται οι άλλες υποψηφιότητες και συνυπολογίζονται οι «ψήφοι δεύτερης προτίμησης» που προβλέπει το εκλογικό σύστημα εκεί) ο Ντισανάικε κέρδισε με 55,89%. Είναι ενδεικτικό του σεισμού ότι στις προεδρικές εκλογές του 2019, ο Ντισανάικε είχε πάρει 3%. Το αποτέλεσμα δεν μπορεί να ερμηνευτεί χωρίς την ιστορική εξέγερση του 2022. Χάρη σε αυτήν, η παντοδύναμη δυναστεία των Ραγιαπάκσα συνετρίβη, ο μεταβατικός πρόεδρος που τη διαδέχθηκε (και έφερε το ΔΝΤ στη χώρα το 2023) τιμωρήθηκε, ενώ την θεσμική αξιωματική αντιπολίτευση υπερκέρασε η πολιτική δύναμη που συνδέθηκε οργανικά με την εξέγερση και τις κινητοποιήσεις του 2022. Ο Ντισανάικε, ως επικεφαλής του  «μαρξιστικού-λενινιστικού» VJP, απομάκρυνε το κόμμα από το παρελθόν του (δύο ένοπλες εξεγέρσεις τις δεκαετίες του 1970 και 1980) και συγκρότησε την Εθνική Λαϊκή Δύναμη, μια συμμαχία 21 αριστερών πολιτικών, συνδικαλιστικών και κοινωνικών οργανώσεων. Ο ρόλος αυτής της συμμαχίας στην εξέγερση και το γεγονός ότι δεν έχει βρεθεί ποτέ κοντά στην εξουσία και τη διακυβέρνηση, έστρεψε σε αυτήν τις προσδοκίες της κοινωνικής πλειοψηφίας για «αλλαγή σελίδας». Μετά την εκλογή του, ο Ντισανάικε προκήρυξε πρόωρες κοινοβουλευτικές εκλογές, καθώς ο συνασπισμός του διέθετε… 3 από τις 225 έδρες στην παλιά Βουλή. Πάντως, ο δημόσιος λόγος της Εθνικής Λαϊκής Δύναμης (τουλάχιστον στο σάιτ της) θυμίζει περισσότερο την ασάφεια μιας ΜΚΟ με καλές προθέσεις και λιγότερο αριστερή-ταξική πολιτικοποίηση. Επιπλέον, το JVP έχει παρελθόν σκληρού σινχαλέζικου σωβινισμού (στηρίζοντας το κράτος στον γενοκτονικό του πόλεμο κατά των Ταμίλ). Πέρα από αυτά τα προβλήματα, η προεκλογική καμπάνια του Ντισανάικε είχε στο κέντρο την πάταξη της διαφθοράς και την επαναδιαπραγμάτευση «κάποιων κοινωνικά άδικων όρων» στη συμφωνία με το ΔΝΤ, όχι τη ρήξη με αυτό. Από πλευράς Ουικρεμεσίγκε, έχει ήδη διατυπωθεί ο «φόβος» ότι η διαπραγμάτευση για αλλαγές όρων βάζει σε κίνδυνο την… τέταρτη δόση και οι διεθνείς αναλυτές «ανησυχούν» για εκτροχιασμό της συμφωνίας αναδιάρθρωσης του χρέους. Ειδικά στην Ελλάδα, έχουμε συσσωρευμένη εμπειρία για το πώς μπορεί να εξελιχθεί μια τέτοια απόπειρα «επαναδιαπραγμάτευσης»…