Μπλόκο στις εκλογές για Συμβούλια Διοίκησης ΑΕΙ

Στην πρώτη μεγάλη κορύφωσή της έφτασε στις 15 Φλεβάρη η μάχη ενάντια στην εφαρμογή του νόμου-πλαίσιο. Οι –διορισμένες από το Υπουργείο Παιδείας– οργανωτικές επιτροπές σε Αριστοτέλειο και Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας επιχείρησαν να διεξαγάγουν εκλογές για τα Συμβούλια Διοίκησης του νέου πανεπιστήμιου-επιχείρηση, αλλά ματαιώθηκαν μετά από μαζική αντίδραση, ενώ στα άλλα ιδρύματα με προγραμματισμένες εκλογές, σε αυτά των Ιωαννίνων και της Πελοποννήσου, αυτές αναβλήθηκαν. Επιπλέον, ματαιώθηκε και η προσπάθεια να διοργανωθούν εκλογές στο ΤΕΙ Πάτρας, μετά από μαζική κινητοποίηση και αφαίρεση της κάλπης τη Δευτέρα 20/2. Από την πλευρά τους, η υπουργός Παιδείας και οι «πρόθυμοι» συνεργάτες της μέσα στα πανεπιστήμια είχαν ήδη προσπαθήσει να δημιουργήσουν κλίμα φόβου και συκοφάντησης απέναντι στο κίνημα.

Αναβολές εκλογών

Ιδιαίτερα δυσάρεστη έκπληξη για το υπουργείο πρέπει να ήταν η αναβολή (και μάλιστα επ’ αόριστον) των εκλογών στο –θεωρούμενο ως «δεδομένο»– Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, ενώ στα Γιάννενα, με μαζικές παραστάσεις διαμαρτυρίας φοιτητών, καθηγητών και προσωπικού στην οργανωτική επιτροπή, οι εκλογές αναβλήθηκαν μία μέρα πριν και μετατέθηκαν πιθανόν για τα μέσα Μάρτη. Στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και σε αυτό της Θεσσαλίας οι εκλογές επιχειρήθηκε να γίνουν κανονικά, αλλά εμποδίστηκαν και στα δύο ιδρύματα από μαζικές κινητοποιήσεις συλλόγων ΔΕΠ, σωματεία εργαζομένων και όλες τις παρατάξεις της Αριστεράς. Πολύ σημαντικό ρόλο έπαιξε η παρουσία εκπροσώπων της Πανελλαδικής Συνάντησης Συλλόγων ΔΕΠ, ιδιαίτερα στη Λάρισα και στο Βόλο, γεγονός που εξόργισε τους θιασώτες του νόμου, οι οποίοι προχώρησαν σε νέο κύμα συκοφαντίας. Ο πρύτανης του Θεσσαλίας προχώρησε σε καταγγελία ονοματίζοντας τα μέλη ΔΕΠ από άλλα ιδρύματα, ενώ κίνησε και διαδικασία συλλογής υπογραφών υπέρ του «δικαιώματος του εκλέγειν», εκβιάζοντας τις υπογραφές 150 μελών ΔΕΠ.

Καταστολή και τρομοκρατία

Πιο σκληρή ήταν η κίνηση της οργανωτικής επιτροπής του Αριστοτέλειου και του προέδρου της Α. Μάνθου, ο οποίος ζήτησε την παρέμβαση εισαγγελέα. Στο αίτημα ανταποκρίθηκε η Εισαγγελία Θεσσαλονίκης, η οποία με έγγραφό της ζητά από τη γραμματεία τα ονόματα και τις διευθύνσεις (!) του πρύτανη, των μελών του δ.σ. του συλλόγου ΔΕΠ, του προέδρου των διοικητικών υπαλλήλων και των μελών των αριστερών παρατάξεων που διέλυσαν τη συνεδρίαση της οργανωτικής επιτροπής στις 8 Φλεβάρη. Αντίστοιχα, από τα ΜΜΕ προβάλλονται οι φωνές «φωτισμένων δημοκρατών» που ζητούν τη διενέργεια των εκλογών με παρουσία εισαγγελέων και ΜΑΤ μέσα στις σχολές. Παράλληλα, φροντίζουν να σπείρουν το φόβο των πειθαρχικών κυρώσεων σε φοιτητές, συμβασιούχους και λέκτορες καθηγητές και προσωπικό με επισφαλείς σχέσεις εργασίας.

Στο στόχαστρο του υπουργείου μπήκαν και οι πρυτανικές αρχές των ιδρυμάτων. Συγκεκριμένα, η Διαμαντοπούλου επιτέθηκε στους πρυτάνεις του Αριστοτέλειου της Θεσσαλονίκης και του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, κατηγορώντας τους για «προσωπικό καπρίτσιο» να μην εφαρμόζουν το νόμο. Οι πρυτάνεις αντέδρασαν συγκαλώντας έκτακτη σύνοδο για τη Δευτέρα 20/2, «ώστε να αντιμετωπίσει την εκστρατεία στοχοποίησης και ποινικοποίησης της πανεπιστημιακής ζωής». Μέσα σε αυτή την κατάσταση, είναι τουλάχιστον κακόγουστο αστείο η υπουργός και το επιτελείο της να επικαλούνται τις «δημοκρατικές ελευθερίες» για να υπερασπιστούν έναν νόμο ψηφισμένο από μια βαθιά απονομιμοποιημένη μέσα στην κοινωνία κυβέρνηση και καταδικασμένο από τη συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου των ΑΕΙ και ΤΕΙ ως έκτρωμα που διαλύει τη δημόσια και δωρεάν τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Αγώνας μέσα και έξω από τις σχολές

Βασικό κρατούμενο από τη μέχρι τώρα εξέλιξη είναι ο συντονισμός πλατιών κομματιών φοιτητών, καθηγητών και προσωπικού των πανεπιστημίων. Είναι μια συμμαχία που έχει εκνευρίσει τους «μουτζαχεντίν» του νεοφιλελευθερισμού σε υπουργείο και ιδρύματα. Είναι ένα μέτωπο που πρέπει να στηριχτεί και να ενισχυθεί. Αποτελεί το μόνο τρόπο για να μην απομονωθούν τα διάφορα κομμάτια της πανεπιστημιακής κοινότητας και να χτυπηθούν εκδικητικά από τους «βαρόνους» του νόμου-πλαίσιο με πειθαρχικά και άλλες διώξεις. Είναι επίσης ο μόνος τρόπος για να συσπειρωθούν όλες οι εφεδρείες του κινήματος σε κάθε ΑΕΙ και ΤΕΙ, πέρα από τους συσχετισμούς σε κάθε κομμάτι, ανοίγοντας όσο το δυνατόν μεγαλύτερη «βεντάλια» δράσεων και παρεμβάσεων. Εν μέσω εξεταστικής, πρωτοβουλίες για μοιράσματα κειμένων ενάντια στις εκλογές από φοιτητές, προσωπικό και καθηγητές (όπως στο Πάντειο) μπορούν να σηκώσουν το κλίμα, στρώνοντας το έδαφος για μαζικές γενικές συνελεύσεις.

Παράλληλα όμως θα πρέπει να προχωρήσει και η σύνδεση με την κοινωνία, τόσο σε επίπεδο συντονισμού με αγώνες που βρίσκονται σε εξέλιξη (Χαλυβουργοί, Άλτερ κ.ά.) όσο και σε επίπεδο Λαϊκών Συνελεύσεων γειτονιάς και τοπικών επιτροπών κατοίκων. Κυρίως όμως σε συντονισμό με το ευρύτερο κίνημα για την ανατροπή της κυβέρνησης και της τρόικας. Η συμμετοχή της νεολαίας στις κινητοποιήσεις στις 10-12 Φλεβάρη πρέπει να εκφραστεί πιο συγκροτημένα, και βασική προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η εμφάνιση των κινήσεων, πρωτοβουλιών και επιτροπών αγώνα που έχουν συγκροτηθεί μέσα στις σχολές και στις κεντρικές μάχες, με πανό, συνθήματα και άλλα υλικά που θα προβάλουν το κοινό του αγώνα με την ανατροπή του νόμου-πλαίσιο.

Συνέντευξη με τον Τάκη Πολίτη (εκτεταμένο online)

Ο Τάκης Πολίτης, πρόεδρος του Συλλόγου Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, μίλησε στην «Εργατική Αριστερά». Τη συνέντευξη πήρε ο Δημήτρης Μπάρκας. Εδώ είναι η πλήρης συνέντευξη, αποσπάσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στην «Ε.Α.» Νο 262.

[[{"type":"media","view_mode":"file_styles_medium","fid":"296","attributes":{"class":"media-image","id":"4","typeof":"foaf:Image"}}]]

Στα μέσα Φλεβάρη η Διαμαντοπούλου απείλησε ξανά με διακοπή της χρηματοδότησης στα πανεπιστήμια που δεν θα εφαρμόσουν το νόμο. Πώς κρίνεις τη χρονική στιγμή που επέλεξε η υπουργός να επαναλάβει τις απειλές της;

Όχι μόνο με την απειλή ότι θα σταματήσει τη χρηματοδότηση, αλλά και με τις νύξεις που έκανε περί μη δυνατότητας να απονείμουν τίτλους σπουδών στους αποφοίτους τους, φαίνεται ότι προσπαθεί να κινητοποιήσει την ελληνική κοινωνία εναντίον των πανεπιστημιακών που ανθίστανται στην εφαρμογή του νόμου. Αυτό δηλώνει πανικό, δηλώνει ουσιαστικά την αδυναμία που έχει να βρει μεγάλο σώμα προθύμων μέσα στα πανεπιστήμια για να προωθήσει το νόμο.

Η υπουργός επιλέγει για μια ακόμα φορά εκβιαστικά διλήμματα, και μάλιστα παρά τη συνταγματική υποχρέωση της πολιτείας να στηρίζει οικονομικά τα πανεπιστήμια χωρίς προϋποθέσεις. Βεβαίως, την ίδια στιγμή παραβιάζει και άλλη νομική διάταξη, η οποία διατυπώνει ξεκάθαρα ότι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, όπως είναι τα πανεπιστήμια, ακόμα και αν δεν έχει εγκριθεί ο προϋπολογισμός τους για το τρέχον οικονομικό έτος, νομιμοποιούνται να λαμβάνουν χρηματοδότηση από την πολιτεία μέχρι και τον έκτο μήνα του τρέχοντος οικονομικού έτους με βάση τον περσινό εγκεκριμένο προϋπολογισμό.

Ξαναλέω ότι αυτό το οποίο δείχνουν αυτές οι κινήσεις είναι από τη μια πλευρά πανικός και από την άλλη ένα απίστευτο θράσος επιβολής (με τρόπους κάθε άλλο παρά δημοκρατικούς, όπως επικοινωνιακά θέλει να ισχυρίζεται) μιας σειράς νομικών διατάξεων που συγκροτούν το νόμο 4009, στον οποίο η πανεπιστημιακή κοινότητα αντιτίθεται. Η αντίστασή μας απέναντι στην εφαρμογή του νόμου, η στάση μας για ματαίωση των εκλογών συμβουλίων (σημείο πάρα πολύ κομβικό) παραμένει για εμάς στόχος αδιαπραγμάτευτος, και η κατάσταση από την πλευρά όλων των πανεπιστημίων πανελλαδικά είναι σταθερά μάχιμη.

Παράλληλα με αυτές τις απειλές, η Διαμαντοπούλου επιτέθηκε και σε πρυτανικές αρχές, και συγκεκριμένα στους πρυτάνεις του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Πώς εκτιμάς αυτή την επίθεση και πώς κρίνεις τη στάση των πρυτάνεων μέχρι στιγμής;

Η Σύνοδος των Πρυτάνεων είναι στην ίδια κατεύθυνση με αυτή στην οποία είναι και η συντριπτικά μεγαλύτερη μερίδα των πανεπιστημιακών δασκάλων, στην κατεύθυνση της απόρριψης του νόμου. Βεβαίως, η Σύνοδος, ως ένα όργανο που αντιστοιχεί στις διοικήσεις των πανεπιστημίων, έχει κάποια όρια όσον αφορά την αντίσταση την οποία μπορεί να προβάλει. Έχω την αίσθηση ότι έχει εξαντλήσει και έχει υπερβεί κατά κάποιο τρόπο και τα όρια τα οποία είχε. Η Σύνοδος, για να είμαστε ακριβοδίκαιοι, στη φάση ακόμα που δεν είχε συγκροτηθεί ούτε πανεπιστημιακό σώμα αντίστασης, ούτε ανάλογο φοιτητικό, ήταν αυτή η οποία έδωσε τη μάχη και έσωσε κατά κάποιο τρόπο και την τιμή των πανεπιστημίων απέναντι σε αυτή την προσπάθεια διάλυσης που κάνει το υπουργείο με την εφαρμογή του νόμου 4009. Σήμερα οι πρυτάνεις δύο εκ των μεγαλύτερων πανεπιστημίων της χώρας βάλλονται τόσο μέσα από τις δηλώσεις της κυρίας υπουργού όσο και μέσα από πρωτοβουλίες δικονομικές οι οποίες έχουν αναληφθεί από πλευράς εισαγγελικών αρχών. Αναφέρομαι κυρίως στο γεγονός ότι ο πρύτανης στο ΑΠΘ έχει κληθεί σε προανακριτική εξέταση για την παρεμπόδιση της συνεδρίασης της οργανωτικής επιτροπής πριν από λίγες μέρες στη Θεσσαλονίκη.

Αυτό δείχνει και το πραγματικό πρόσωπο του πώς θέλουν να λειτουργούν από εδώ και πέρα τα πανεπιστήμια, το πραγματικό πρόσωπο του υπουργείου. Όλα τα επικοινωνιακά τρικ που χρησιμοποιούν συνεχώς επικαλούμενοι τις δημοκρατικές διαδικασίες και τις δημοκρατικές ευαισθησίες καταρρίπτονται από τη στιγμή που υπάρχουν ως «επιχειρήματα» οι εκβιασμοί, αλλά και οι εισαγγελικές παρεμβάσεις. Αυτά δεν συνάδουν ούτε με δημοκρατική διαδικασία, ούτε, περισσότερο, με το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων. Με ένα απίστευτο θράσος, η κυρία υπουργός ισχυρίζεται ότι με το νόμο της η αυτοδιοίκηση των πανεπιστημίων ενισχύεται, ενώ στην πραγματικότητα καταλύεται και τα πανεπιστήμια οδηγούνται να ποδηγετούνται αποκλειστικά και μόνο από την εκάστοτε πολιτική εξουσία.

Την περασμένη εβδομάδα είχαμε την πρώτη κορύφωση της μάχης για την ακύρωση των εκλογών των Συμβουλίων Διοίκησης, με τα παραδείγματα του ΑΠΘ και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας να ξεχωρίζουν. Ποιος είναι ο απολογισμός αυτών των ημερών;

Είναι σημαντικό ότι για πρώτη φορά εμφανίζεται μια σύμπνοια πανεπιστημιακών δασκάλων, φοιτητών, διοικητικών υπαλλήλων και άλλων εργαζόμενων μέσα στα πανεπιστήμια, σε ένα ενιαίο μέτωπο κατά της εφαρμογής του νόμου και υπέρ της ματαίωσης των εκλογών για Συμβούλια Διοίκησης, αφού αυτά θα είναι το εργαλείο για την εφαρμογή σε πολύ μεγάλο εύρος του νόμου, αν τελικά αφεθούν να εκλεγούν. Η ματαίωση αυτή και στα δύο ιδρύματα, της Θεσσαλονίκης και της Θεσσαλίας την Τετάρτη, αλλά και η ματαίωση στα δύο άλλα που είχαν προγραμματίσει εκλογές για την Τετάρτη, σε αυτά των Ιωαννίνων και της Πελοποννήσου, όπου με παρεμβάσεις προς την οργανωτική επιτροπή αναβλήθηκαν οι διαδικασίες μία μέρα νωρίτερα, δείχνει ότι η πανεπιστημιακή κοινότητα είναι αποφασισμένη στο σύνολό της να μην επιτρέψει τέτοιου είδους εκλογές.

Δεν πρόκειται για καταπάτηση δημοκρατικών δικαιωμάτων, πρόκειται για μια άρνηση της πανεπιστημιακής κοινότητας να δεχτεί να εκλεγούν συμβούλια (και μάλιστα μέσω διαδικασιών που διοργανώνονται από τοποτηρητές της κυβέρνησης) τα οποία θα εφαρμόσουν επί της ουσίας το Μνημόνιο και στο χώρο των πανεπιστημίων. Ο Νόμος 4009 αποτελεί συμπλήρωμα και εξειδίκευση ταυτόχρονα της πολιτικής του Μνημονίου στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Από αυτήν την άποψη, και με βάση τις ειλημμένες αποφάσεις τόσο ακαδημαϊκών όσο και συνδικαλιστικών οργάνων των πανεπιστημίων, αλλά και στη βάση της τεράστιας άρνησης την οποία προβάλλει η ελληνική κοινωνία απέναντι στις λογικές και στις πολιτικές του Μνημονίου, θεωρούμε ότι έχουμε κάθε νομιμοποίηση να συνεχίσουμε προς αυτή την κατεύθυνση της συλλογικής και αλληλέγγυας ματαίωσης των εκλογών συμβουλίων, όπου κι αν αυτές επιχειρηθούν να γίνουν.