Σύνοδος ΕΕ για πρόσφυγες και μετανάστες: Ανεπαρκή ημίμετρα και στρατιωτικοποιημένα σύνορα

Φωτογραφία

Οι αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της 23ης Σεπτεμβρίου αλλά και τα παρελκόμενά της έδωσαν για μία ακόμα φορά το στίγμα της αντιμεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ. Ημίμετρα, έμφαση στην ασφάλεια των συνόρων με ανοιχτό το ενδεχόμενο για μεγαλύτερη στρατιωτικοποίηση, διαφωνίες ανάμεσα στα κράτη-μέλη, αυτός είναι με λίγα λόγια ο απολογισμός της Συνόδου Κορυφής –αλλά και της γενικότερης πολιτικής της ΕΕ στο προσφυγικό ζήτημα.

Ημερ.Δημοσίευσης
Συντάκτης
Έφη Γαρίδη

Σχέδιο μετεγκατάστασης
Η απόφαση να μοιραστούν οι χώρες της ΕΕ 120.00 πρόσφυγες, και μάλιστα τους 66.000 άμεσα και τους υπόλοιπους ύστερα από έναν χρόνο, είναι το λιγότερο ανεπαρκής όταν αυτήν τη στιγμή βρίσκονται σε ευρωπαϊκό έδαφος πάνω από μισό εκατομμύριο πρόσφυγες και ο αριθμός αναμένεται να ανέβει (την ίδια στιγμή η Τουρκία «αντέχει» δυο εκατ. πρόσφυγες). Οι αντιδράσεις δε που υπήρξαν ακόμα και γι’ αυτό το μικρό νούμερο (όταν μάλιστα οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης θα μοιραστούν μόλις 15.000 από αυτούς σε πρώτη φάση) δείχνουν ότι προδιαγράφεται αδύνατη η προοπτική ουσιαστικής αντιμετώπισης. 
Τέσσερα κράτη-μέλη, η Τσεχία, η Σλοβακία, η Ουγγαρία και η Ρουμανία, καταψήφισαν την πρόταση για τον καταμερισμό. Η Πολωνία τελικά υπερψήφισε, αλλά στις επερχόμενες εκλογές αναμένεται να ανέβει στην κυβέρνηση το ακροδεξιό Κόμμα του Νόμου και της Δικαιοσύνης που φυσικά θα έχει πολύ πιο σκληρή πολιτική στο μεταναστευτικό. Ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίτσο, δήλωσε ότι αυτό δεν θα εφαρμοστεί όσο ο ίδιος είναι πρωθυπουργός. Η κυβέρνηση της Τσεχίας είχε νωρίτερα διαμηνύσει ότι οποιαδήποτε προσπάθεια να επιβληθεί αυτό το σχέδιο θα οδηγήσει σε γελοιοποίηση των κυβερνήσεων και των ευρωπαϊκών θεσμών. Αλλά και η πρόεδρος της Κροατίας, Κολίντα Γκράμπαρ Κιτάροβιτς, κατηγόρησε την Άνγκελα Μέρκελ προσωπικά ότι προκαλεί χάος στην Κεντρική Ευρώπη με τις πολιτικές της. Είναι σαφές ότι η «ευρωπαϊκή οικογένεια» δεν δείχνει πολύ μεγάλη σύμπνοια (ούτε και) στο προσφυγικό.
«Hotspots»
Το σχέδιο δράσης στα «hotspots» είναι περισσότερο προσανατολισμένο στην αυστηρή καταγραφή και στο «σκανάρισμα» των προσφύγων παρά στην αποτελεσματική υποδοχή τους, όπως ήταν άλλωστε αναμενόμενο με βάση τη λογική της Ευρώπης-φρούριο και των κλειστών συνόρων.
Ως «hotspots» χαρακτηρίζονται οι περιοχές στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ που δέχονται τη μεγαλύτερη «πίεση» από τις μεταναστευτικές ροές, όπως η Λαμπεντούζα και η Σικελία στην Ιταλία και η Λέσβος και η Κως στην Ελλάδα. Σε αυτές τις περιοχές σχεδιάζεται να εγκατασταθούν «ειδικοί» από τη Frontex, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης Ασύλου και τη Γιούροπολ, οι οποίοι θα συντονίζονται μεταξύ τους αλλά και με τις υπηρεσίες στη χώρα υποδοχής, ώστε «να διασφαλίσουν ότι οι μετανάστες που καταφτάνουν καταγράφονται και να αποφύγουν τη μετάβασή τους σε άλλα κράτη-μέλη με ανεξέλεγκτο τρόπο». Κάτι σαν τρόικα για το προσφυγικό δηλαδή.
Ο ρόλος των «ειδικών» δεν αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης ως προς το ποιος θα είναι ο πρωταρχικός τους στόχος. Η Frontex θα παρέχει ομάδες που θα διερευνούν την προέλευση των προσφύγων και τον τρόπο που έφτασαν εδώ, θα συλλέγουν πληροφορίες για τους διακινητές και θα κανονίζουν την «επιστροφή» όσων δεν θεωρούνται ότι δικαιούνται το status του πρόσφυγα. Η Υπηρεσία Υποστήριξης Ασύλου θα βοηθάει στην καταγραφή όσων αιτούνται άσυλο. Τέλος η Γιούροπολ θα ασχολείται κυρίως με την προσπάθεια εξάρθρωσης των κυκλωμάτων των διακινητών. Είναι σαφές λοιπόν ότι αυτό που κυρίως απασχολεί την ΕΕ είναι να μην «ξεφεύγουν» άνθρωποι που δεν δικαιούνται άσυλο. 
Παράλληλα στις χώρες με τα «hotspots», δηλαδή την Ιταλία και την Ελλάδα, θα δοθεί οικονομική βοήθεια ώστε να φτιαχτούν «κέντρα υποδοχής και προαναχωρησιακά κέντρα», χωρίς να προσδιορίζεται το ύψος της οικονομικής βοήθειας, ούτε αν αυτά τα κέντρα θα είναι ανοιχτά. 
«Να τους κρατήσουμε μακριά»
Η ενίσχυση της Frontex και των Μονάδων Ταχείας Επέμβασης Συνόρων είναι επίσης μέσα στις αποφάσεις. Οι χώρες πρώτης υποδοχής ενθαρρύνονται να ζητήσουν τη στήριξη των Μονάδων Ταχείας Επέμβασης (RABIT) ώστε να φυλάσσουν πιο αποτελεσματικά τα σύνορά τους –και άρα τα σύνορα της ΕΕ. 
Μια σειρά άλλων μέτρων που προαναγγέλλονται έχουν ως σκοπό να μείνουν οι πρόσφυγες στις χώρες τους –ή σε άλλες χώρες– και να μην έρθουν στην Ευρώπη. Μάλιστα ο Κάμερον δήλωσε: «Πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι στους προσφυγικούς καταυλισμούς σιτίζονται και φροντίζονται επαρκώς, τόσο για να τους βοηθήσουμε όσο και για να τους σταματήσουμε από το να θέλουν να κάνουν ή να σκέφτονται να κάνουν αυτό το τόσο δύσκολο και επικίνδυνο ταξίδι προς την Ευρώπη». Σαφέστατος ο Βρετανός πρωθυπουργός…
Απέναντι στα ημίμετρα και στην Ευρώπη-φρούριο, εμείς εξακολουθούμε να απαιτούμε ανοιχτά σύνορα, ασφαλείς διόδους των προσφύγων και δικαίωμα σε κάθε άνθρωπο να αναζητήσει μια καλύτερη ζωή σε όποια χώρα επιθυμεί. Είναι υποχρέωση της Ευρώπης να δεχτεί τα θύματα και της δικής της ιμπεριαλιστικής πολιτικής. Οι πρόσφυγες έχουν δικαίωμα να μετεγκατασταθούν στην Ευρώπη, και να το κάνουν με ασφαλή τρόπο και χωρίς την ατέλειωτη ταλαιπωρία που υφίστανται μέχρι σήμερα.

Φύλλο Εφημερίδας

Κατηγορία