Αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία για το κλίμα

Η φετινή Παγκόσμια Μέρα Περιβάλλοντος συνέπεσε με ένα μεγάλο πισωγύρισμα: την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα. Ήταν ένας ήδη λειψός συμβιβασμός που ήταν εξαιρετικά αμφίβολο αν θα κατόρθωνε να επιβραδύνει έστω την πορεία καταστροφής (ούτε λόγος να την αντιστρέψει), αλλά ακόμα και αυτός είναι νεκρός, «θύμα» της κρίσης και των εθνικών ανταγωνισμών. 
Η διακυβέρνηση Τραμπ είχε δείξει δείγματα γραφής από τις πρώτες της μέρες: Τοποθέτηση αρνητών της κλιματικής αλλαγής σε κρίσιμες θέσεις, συστηματικό «πριόνισμα» της Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος, επαναπροώθηση της κατασκευής των αγωγών πετρελαίου Keystone XL και Dakota Access, που είχαν ανασταλεί μετά από εμβληματικούς αγώνες. Και φτάνουμε στο Παρίσι, με τον Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ, να δηλώνει πως θα επαναδιαπραγματευτεί μια λύση, συμπληρώνοντας το αμίμητο «Αν τα καταφέρουμε, ωραία. Αν δεν τα καταφέρουμε, πάλι ωραία!». 
Η κίνηση του Τραμπ έχει διεθνή σημασία, όχι λόγω μόνο του μεγέθους των ΗΠΑ (ένας από τους μεγαλύτερους ρυπαντές του πλανήτη), αλλά και γιατί πολιτικούς λόγους. Η απόσυρση από κάθε διεθνή «δέσμευση» στο εξωτερικό και η κατάργηση κάθε περιβαλλοντικής προστασίας στο εσωτερικό, αποτελεί τμήμα του προγράμματος του ρεύματος «οικονομικού εθνικισμού». Γίνεται κηρύσσοντας πόλεμο στους ανταγωνιστές («Πρώτα η Αμερική») και δημαγωγώντας για την προστασία ή/και δημιουργία θέσεων εργασίας. Σε μια εποχή κρίσης και όξυνσης των ανταγωνισμών, το αμερικανικό παράδειγμα ίσως βρει γρήγορα μιμητές, σε μια εποχή που είναι ήδη σε εξέλιξη μια άγρια κούρσα για τα πετρελαϊκά κοιτάσματα παγκοσμίως (και στην περιοχή μας) και το ποιος καπιταλισμός θα βάλει χέρι και θα τα εκμεταλλευτεί. 
Παρά την εμφάνιση ενός «πράσινου καπιταλισμού» που επικαλείται μια κάποια οικολογική ευαισθησία ενώ ουσιαστικά κερδοφορεί χρυσοπουλώντας ασπιρίνες σε έναν βαριά άρρωστο πλανήτη, ο συμπαθής κλάδος των πετρελαιάδων εξακολουθεί να κινεί τα νήματα.  
Γι’ αυτό και η προστασία του περιβάλλοντος μπορεί να είναι υπόθεση μόνο της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Όπως έγραψε ο Γιάννης Νικολόπουλος στο Rproject, «Το να επιχειρηματολογήσει κανείς για την κλιματική αλλαγή και για τις συνέπειές της, νομίζω ότι περιττεύει - τα σημάδια ότι ο πλανήτης βρίσκεται στο παρά πέντε αν όχι το και ένα μιας μεγάλης και στην πραγματικότητα εντελώς απρόβλεπτης κλιματικής καμπής είναι ορατά. Απλά, όπως θα το έθετε ένας λαϊκός σοφός, είναι αδύνατο να πείσεις κάποιον για την κλιματική αλλαγή και τις καταστροφικές της συνέπειες, όταν το πορτοφόλι του εξαρτάται ακριβώς από τη φανατική άρνησή της».
Η σύνδεση μεταξύ κατάργησης κάθε περιβαλλοντικής προστασίας και μιας κάποιας προοπτικής τόνωσης της αγοράς εργασίας, ή η υπόσχεση πως τα αυξημένα έσοδα από τα πετρέλαια θα είναι προς όφελος όλων, ακόμα και η ταύτιση των γηπέδων (για να έρθουμε στα δικά μας) με μια κάποια «εμπορική ανάπτυξη» δημιουργούν ειδικά καθήκοντα στην Αριστερά. Η οποία, για να αποκρούσει αποτελεσματικά αυτή τη δημαγωγία που στις συνθήκες κρίσης βρίσκει πιο εύκολα ευήκοα ώτα, θα πρέπει να συναρθρώσει και αυτή πειστικά τα ταξικά ζητήματα με τα οικολογικά, από τη σκοπιά του αντικαπιταλισμού. Να αναδείξει -και στο ζήτημα του περιβάλλοντος- το ασυμφιλίωτο μεταξύ των συμφερόντων των καπιταλιστών και των συμφερόντων των εργαζομένων. Και ειδικά απέναντι στο «θηρίο» της κλιματικής αλλαγής που απειλεί με άγριες καταστροφές, να αναδείξει το ασυμφιλίωτο μεταξύ των επιχειρηματικών κερδών και της ίδιας της ανθρώπινης ύπαρξης!