Αρνητικό το ευρωπαϊκό οικονομικό περιβάλλον: Οι ψεύτικες «εξωτερικές επιτυχίες» του Σαμαρά

Όσο κι αν επιστρατεύτηκαν και πάλι ψέματα και φαντασιώσεις, το εξωτερικό περιβάλλον γίνεται διαρκώς σκληρότερο για την κυβέρνηση.

Ύφεση
Ο πρώτος λόγος γι’ αυτό είναι η ύφεση που δείχνει και πάλι τα δόντια της σε ολόκληρη την ευρωζώνη. Τα στοιχεία του τελευταίου τριμήνου του 2012 είναι αποκαλυπτικά για μια σειρά χώρες: το γερμανικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 0,6% σε σχέση με το γ’ τρίμηνο. Στη Γαλλία, τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 0,3% τόσο έναντι του προηγούμενου τριμήνου όσο και έναντι του αντίστοιχου διαστήματος του 2011. Στην Ιταλία η ύφεση ήταν 0,9% σε σχέση με το γ’ τρίμηνο και 2,7% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Πρόκειται για το έκτο συνεχές τρίμηνο που καταγράφεται ύφεση και για τα πιο αρνητικά οικονομικά στοιχεία της τελευταίας εικοσαετίας στη γειτονική χώρα. Στην Πορτογαλία η μείωση του ΑΕΠ έφτασε στο 3,8% στο δ’ τρίμηνο και στο 3,2% συνολικά για το έτος. Σύμφωνα με πολλά μεγάλα πορτογαλικά ΜΜΕ, στο δ’ τρίμηνο του 2012 η οικονομία συρρικνώθηκε με τον ταχύτερο ρυθμό της δεκαετίας. Πρωταθλήτρια της ύφεσης, φυσικά, η Ελλάδα καθώς η συρρίκνωση του ΑΕΠ το τελευταίο τρίμηνο ήταν της τάξης του 6%, ενώ η συνολική συρρίκνωση για το 2012 έφτασε στο 6,5%, φέρνοντας την παραγωγή στα επίπεδα του 2001!

Είναι σαφές ότι σε ένα τέτοιο περιβάλλον, όπου όλοι βουλιάζουν, είναι μηδενικές οι πιθανότητες να ανακάμψει μια οικονομία, όπως η ελληνική που καταποντίζεται με τους ταχύτερους ρυθμούς. Ήδη, σύμφωνα με τις καινούργιες εκτιμήσεις, το 2013 όχι μόνον δεν θα υπάρξει ανάκαμψη –όπως φαντασιώνονται από κοινού Σαμαράς και Στουρνάρας– αλλά θα υπάρξει επιπλέον ύφεση της τάξης του 5,5%.

Διενέξεις
Στα προβλήματα που θέτει η ίδια η οικονομία έρχονται να προστεθούν και τα παράγωγά τους: οι ανταγωνισμοί και οι διενέξεις των παγκόσμιων καπιταλιστών και των εκπροσώπων του επανέρχονται έπειτα από ένα διάλειμμα μερικών εβδομάδων. Το ΔΝΤ, π.χ., επανήλθε στις διαφωνίες του σχετικά με το ελληνικό πρόγραμμα με τη γνωστή δήλωση περί λάθους στον πολλαπλασιαστή. Ο αρμόδιος επίτροπος της ΕΕ Όλι Ρεν έσπευσε να διαχωρίσει τη θέση της Κομισιόν, επιμένοντας ότι «το μείγμα του ελληνικού προγράμματος δημοσιονομικής σταθεροποίησης είναι σωστό και δεν έχει γίνει κανένα λάθος». Ο νέος πρόεδρος του Eurogroup, Γ. Ντέισελμπλουμ, το έπαιξε «δεν είδα, δεν άκουσα», καθώς δήλωσε πως έγινε μια «ακαδημαϊκή συζήτηση» για το θέμα. Στην πραγματικότητα και οι δύο «άδειασαν» τον Στουρνάρα που είχε ζητήσει από τον Ό. Ρεν να δημοσιοποιήσει επίσημα τη θέση της η Κομισιόν. Παρά τον ελληνικό στρουθοκαμηλισμό ωστόσο οι διενέξεις μεταξύ ΔΝΤ και ΕΕ είναι υπαρκτές, και κάνουν ακόμη πιο δύσκολο το διεθνές περιβάλλον για την κυβέρνηση Σαμαρά.

ΕΣΠΑ
Η τρίτη δυσκολία που έχει μπροστά της η κυβέρνηση, όσον αφορά το εξωτερικό μέτωπο, είναι καθαρά χρηματική. Τα «παπαγαλάκια» άρχισαν και πάλι να πανηγυρίζουν γιατί στη Σύνοδο Κορυφής της 8/2 ο Σαμαράς «εξασφάλισε» 14,3 δισ. ευρώ από τον κοινοτικό προϋπολογισμό της επόμενης επταετίας (2014-2020), δηλ. 6 δισ… λιγότερα από όσα είχε πάρει την προηγούμενη επταετία (2007-2013), οπότε είχαν εγκριθεί πάνω από 20,4 δισ. Η κυβέρνηση, ωστόσο, επέμενε να επαίρεται, καθώς ισχυρίζεται ότι πήρε 16,3 δισ. (όπως τα «βγάζει» αυτή) ή ακόμη και για 18,3 δισ. (περιλαμβάνοντας ένα έξτρα ποσό 2 δισ. το οποίο υποτίθεται ότι θα δοθεί το 2016 –αλλά αυτό είναι εξαιρετικά αμφίβολο). Κυρίως όμως επαίρεται γιατί ο προϋπολογισμός ήταν, μας λέει, έτσι κι αλλιώς περικομμένος. Όμως η συνολική μείωση του κοινοτικού προϋπολογισμού ήταν της τάξης του 3,5% (από 995 δισ. στα 960 δισ.), τη στιγμή που -ακόμη κι αν δεχθούμε ως βάση τα 18,3 δισ.- η ελληνική μείωση ήταν της τάξης του 10%!

Το μήνυμα από τη Σύνοδο είναι διπλό: Πρώτον, λεφτά δεν υπάρχουν, δηλ. επεκτατική πολιτική τύπου ΗΠΑ και Ιαπωνίας αποκλείεται –η Ευρώπη μειώνει ακόμη και αυτόν τον πενιχρό προϋπολογισμό της (ισούται με το 1% του ΑΕΠ των χωρών της, είναι δηλ. 18 φορές μικρότερος από τον προϋπολογισμό των ΗΠΑ). Δεύτερον, σε «προβληματικές» χώρες όπως η Ελλάδα η περικοπή είναι ακόμη μεγαλύτερη από ό,τι προβλέπεται γενικά. Άρα το μέλλον είναι εξαιρετικά σκοτεινό για τον ελληνικό καπιταλισμό και μόνον με ιδιαίτερη υποκριτική δεινότητα μπορεί να συγκαλύψει κανείς την αμείλικτη αυτή κατάσταση.

Ειδικά αν μιλάμε για τα λεφτά του ΕΣΠΑ δεν μπορεί κανείς να μιλά για επιτυχίες έτσι κι αλλιώς, καθώς τα κονδύλια αυτά δεν μπορούσαν να απορροφηθούν στις καλές εποχές. Θα μπορέσουν τώρα; Θυμίζουμε ότι για να εισπραχθεί από την Ελλάδα κονδύλι ΕΣΠΑ πρέπει να υπάρξει ισόποση επένδυση από ιδιώτες, πράγμα εντελώς απομακρυσμένο από την πραγματικότητα. Οι εργαζόμενοι και οι άνεργοι πάντως δεν θα ωφεληθούν σε τίποτε.

Δέσμευση
Ακόμη χειρότερα, όπως αποκάλυψε ο Γ. Δαράτος στην «Αυγή», στη ίδια Σύνοδο Κορυφής αποφασίστηκε (παράγραφοι 80 και 81 του κειμένου των συμπερασμάτων που η κυβέρνηση έχει αποκρύψει) να παραχωρηθεί απεριόριστη εξουσία στη Κομισιόν να κόβει από τα κονδύλια του κοινοτικού προϋπολογισμού «μέρος ή σύνολο» των πληρωμών της προς την Ελλάδα εάν διαπιστωθεί ότι η τελευταία δεν τηρεί όλα όσα έχει συμφωνήσει με την τρόικα στο πλαίσιο των μνημονίων μαζί της –κάτι που είναι σχεδόν μαθηματικά βέβαιο ότι θα γίνει, αν κρίνουμε από το πρόσφατο παρελθόν. Όπως σημειώνει ο δημοσιογράφος, η απόφαση αυτή της Επιτροπής για περικοπές «θεωρείται ως αυτομάτως εγκριθείσα» από το Συμβούλιο των Υπουργών της Ένωσης αν μέσα σε έναν μήνα αυτό δεν αποφασίσει, με ειδική, όμως, πλειοψηφία (που επιτυγχάνεται πολύ δύσκολα) την απόρριψη της απόφασης της Κομισιόν.

Συνεπώς οι ευρωπαϊκές επιτυχίες είναι απλώς ανύπαρκτες και ένα στοιχειωδώς αντικειμενικό σύστημα ενημέρωσης θα είχε ξεμπροστιάσει τον γυμνό βασιλιά Σαμαρά. Ο τελευταίος, ακριβώς επειδή στερείται επιτυχιών –ακόμη κα με τα δικά του μέτρα–, θα αναγκαστεί να κάνει όλο και πιο άθλιες συμφωνίες προκειμένου να παραμείνει διασωληνωμένη η κυβέρνησή του με τους ευρωπαϊκούς πόρους που όλο και στερεύουν.