Κι όμως γυρίζει...

Νέα Καληδονία
Ο Μακρόν επέμεινε τελικά στη βάναυση παραβίαση του δικαιώματος των ιθαγενών Κανάκ στην αυτοδιάθεση. Προχώρησε μονομερώς στην πραγματοποίηση του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Νέας Καληδονίας στις 12 Δεκέμβρη, παρά τις επίμονες εκκλήσεις των Κανάκ να αναβληθεί λόγω των συνεπειών της πανδημίας και του πένθους στις κοινότητές τους –και την απόφαση των κομμάτων της ανεξαρτησίας να απέχουν. Η συμμετοχή κατέρρευσε στο 43,9% (από πάνω από 80% στα προηγούμενα δύο δημοψηφίσματα) και το «όχι» στην ανεξαρτησία κέρδισε το 96,5% των ψήφων. Οι αριθμοί κάνουν προφανή την παρωδία: Σε μια διαδικασία «από-αποικιοποίησης», αποφάσισαν οι «μητροπολίτες» Γάλλοι και όχι ο αποικιοκρατούμενος λαός. Το διάγγελμα Μακρόν πρόσθεσε προσβολή στο τραύμα, καθώς δεν ανέφερε καν το πρόβλημα που θέτει η αποχή των Κανάκ. Για το Γάλλο Πρόεδρο, όλα καλώς καμωμένα: «Σήμερα η Γαλλία είναι πιο όμορφη, γιατί η Νέα Καληδονία αποφάσισε να παραμείνει μέρος της… Οι πολίτες της Καληδονίας επέλεξαν να παραμείνουν Γάλλοι. Το αποφάσισαν ελεύθερα (...) Η Νέα Καληδονία θα παραμείνει συνεπώς γαλλική». Η αλαζονική «ανάγνωση» του αποτελέσματος δεν είναι απλά εξοργιστική όμως, είναι και επικίνδυνη: Με ευθύνη Μακρόν, ενταφιάζεται ο ειρηνευτικός διάλογος που άνοιξαν οι συμφωνίες της Νουμέα. Τα κόμματα της ανεξαρτησίας είχαν δηλώσει ομόφωνα: «Αν το γαλλικό κράτος αποφασίσει να διατηρήσει την ημερομηνία της 12ης Δεκέμβρη, ποιον θα βρει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για την επόμενη μέρα; Εμείς δεν θα είμαστε εκεί. Δεν αισθανόμαστε καμία δέσμευση [στις μεταβατικές διαδικασίες]». Και έχουν δίκιο. Για ό,τι συμβεί πλέον, οι ένοχοι βρίσκονται στο Παρίσι…

ΗΠΑ
Με δημόσια δήλωσή του σε τηλεοπτική συνέντευξη, ο Δημοκρατικός Γερουσιαστής Τζο Μάντσιν, «τορπίλισε» το νομοσχέδιο κοινωνικών δαπανών του Τζο Μπάιντεν. Ενώ εξελίσσονταν διαπραγματεύσεις επί του περιεχομένου (χρειάζεται η ψήφος του για να περάσει από τη Γερουσία), δήλωσε δημόσια ότι δεν πρόκειται να το ψηφίσει. Θίχτηκε, λένε οι «άνθρωποι που τον γνωρίζουν», επειδή μια ανακοίνωση του Λευκού Οίκου τον φωτογράφιζε ως λόγο που δυσκολεύει η προώθηση μιας κεντρικής υπόσχεσης του Αμερικανού προέδρου. Δεν αποκλείεται ο βετεράνος Δημοκρατικός να είναι τόσο συνηθισμένος στις διαδικασίες «λόμπινγκ» και παρασκηνιακών συναλλαγών που χαρακτηρίζουν τη «σπουδαιότερη δημοκρατία στον πλανήτη» ώστε να τον εκνεύρισε η παραμικρή υποψία δημόσιας πολιτικής συζήτησης («έπαψε να είναι ένα θέμα που αφορά τον Τζο και τον Τζο», λέει). Συνήθως είναι οι Ρεπουμπλικάνοι αυτοί που παίζουν το ρόλο της διαρκούς μετατόπισης της πολιτικής συζήτησης (και της τελικής μορφής των νομοσχεδίων που φέρνουν Δημοκρατικοί πρόεδροι) προς τα δεξιά. Όταν υπάρχει πλειοψηφία Δημοκρατικών και στα δύο κοινοβουλευτικά σώματα, το ρόλο αυτό αναλαμβάνουν στελέχη του ίδιου του Δημοκρατικού Κόμματος -οι «κακοί» που «ας όψεται που τους έχουμε ανάγκη». Άλλωστε, ήδη για να περάσει από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, το κοινωνικό πακέτο έχει υποστεί περικοπές. Με τον Μάντσιν να «στηλώνει τα πόδια», είναι πιθανό να περάσει από τη Γερουσία μια ακόμα πιο πετσοκομμένη εκδοχή. Δεν πρόκειται για «στημένο παιχνίδι», αλλά για τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος, της φύσης των Δημοκρατικών και της δυνατότητας της αστικής τάξης να καθορίζει τις ασκούμενες πολιτικές. Ο Μάντσιν κάνει θαρραλέες δηλώσεις «αντίστασης» και «αλύγιστου σθένους» απέναντι στις πιέσεις που δέχεται, γιατί γνωρίζει ότι εκατομμύρια στέκονται πίσω του: Δολάρια, όχι ψηφοφόροι. Το μοντέλο αυτό, δεξιάς μετατόπισης της συζήτησης, έχει και μια άλλη λειτουργία, καθώς αγγίζει και την αριστερή πτέρυγα των Δημοκρατικών. Παραδοσιακά οι «φιλελεύθεροι» και πλέον και διάφοροι «δημοκράτες σοσιαλιστές», εγκαταλείπουν τις ριζοσπαστικές προτάσεις και κριτικές τους στα ανεπαρκή νομοσχέδια του εκάστοτε προέδρου και μετατρέπονται σε φανατικοί υποστηρικτές τους, απέναντι στους «κακούς» που δεν δέχονται ούτε αυτά…

Λιβύη
Αναβλήθηκαν για ένα μήνα (μέχρι νεοτέρας…) οι προεδρικές εκλογές που θα γίνονταν στη Λιβύη στις 24 Δεκέμβρη. Αποδείχθηκε ότι η «πολιτική διαδικασία» που προώθησαν οι διεθνείς δυνάμεις για να τερματιστεί η ένοπλη σύγκρουση είχε σαθρές βάσεις. Μια ολόκληρη σειρά από πτυχές της «διαδικασίας» είχαν μείνει θολές και αντικείμενο διαφορετικών ερμηνειών και διαφωνιών. Η έμφαση δόθηκε στο ποιος δικαιούται ή όχι να κατέβει ως υποψήφιος και τα φώτα έπεσαν στους δύο πιο αναγνωρίσιμους: το στρατηγό Χαφτάρ και τον γιο του Μουαμάρ Καντάφι, Σαΐφ Αλ Ισλάμ. Στην κατακερματισμένη χώρα, οι δύο τους  κατηγορούνται ή και έχουν καταδικαστεί για εγκλήματα πολέμου από κάποια δικαστήρια, ενώ έχουν αθωωθεί από κάποια άλλα. Αντίστοιχα και οι υποψηφιότητές τους, απορρίπτονταν από ένα «θεσμό» για να δικαιωθεί η έφεσή τους σε κάποιον άλλο κ.ο.κ. Αντίστοιχα ζητήματα προέκυψαν και για άλλες υποψηφιότητες, λιγότερο αναγνωρίσιμες αλλά με παρόμοια «θέματα» στο ιστορικό τους. Λίγες μέρες πριν τις εκλογές, δεν υπήρχε οριστική λίστα υποψηφίων και η απόφαση αναβολής τους ανακοινώθηκε… μια μέρα πριν τη διεξαγωγή. Είναι εμφανές ότι αυτή η κατάσταση δεν είναι εύκολο να «εξομαλυνθεί» μέσα σε ένα μήνα. Πλέον, τρίζει η όλη διαδικασία που ξεκίνησε μετά την απόκρουση της πολιορκίας της Τρίπολης από τον Χαφτάρ και την ακόλουθη εκεχειρία. Και το πιθανότερο είναι πως ούτε μια διεξαγωγή προεδρικών εκλογών (σε τέτοιο τοπίο) στα τέλη Γενάρη θα βάλει τέλος στην κρίση…

Γαλλία
Έχοντας καταφέρει να ξεπεράσει την Μαρίν Λεπέν σε κάποιες δημοσκοπήσεις, ο Ερίκ Ζεμούρ ανακοίνωσε κι επίσημα την απόφασή του να συμμετέχει στις προεδρικές εκλογές. Έκτοτε άρχισαν τα προβλήματα, με την καμπάνια του να γίνεται στόχος αντιρατσιστικών διαδηλώσεων, κάποιους χρηματοδότες του να αποσύρουν τη στήριξή τους και τα δημοσκοπικά του ποσοστά να υποχωρούν, ενώ οι 500 υπογραφές εκλεγμένων αξιωματούχων (που απαιτούνται για μια υποψηφιότητα στις προεδρικές) παραμένουν ζητούμενο. Στο χώρο της ακροδεξιάς, απασχολεί η συζήτηση για την πιθανότητα «μετώπου» Λεπέν-Ζεμούρ, για να αποτραπεί η «αλληλο-εξόντωσή» τους στον πρώτο γύρο, που δείχνει πλέον πιο πιθανή καθώς η παραδοσιακή Δεξιά ανακάμπτει δημοσκοπικά. Πέρα από τις εκλογές όμως, η άνοδος του Ζεμούρ παραμένει ένα ανησυχητικό σημάδι. Στη Γαλλία, εδώ και μήνες, «Όλοι συζητάνε για τον Ζεμούρ». Στην πρώτη του προεκλογική συγκέντρωση, οι φουσκωτοί της «ομάδα ασφαλείας» ξυλοκόπησαν ακτιβιστές της SOS Racism που έκαναν έναν ειρηνικό ακτιβισμό. Το όνομα του νέου κόμματος λέγεται «Επανακατάκτηση», μια αναφορά στην ισπανική Reconquista (τους πολέμους των χριστιανών βασιλιάδων για να διώξουν τους Άραβες από την Ιβηρική), η οποία απέκτησε ένα επιπλέον νόημα στον Ισπανικό Εμφύλιο, όταν ο Φρανκισμός ξεκινούσε την «επανακατάκτηση» της Ισπανίας από τους «άθεους κομμουνιστές»…