Ένα μαχητικό βιβλίο για έναν ηγεμονικό φεμινισμό και αντικαπιταλισμό του 21ου αιώνα

Πρόκειται για το βιβλίο «Φεμινισμός για το 99%: Μανιφέστο» των μαρξιστριών φεμινιστριών και ακαδημαϊκών, Τσίντσια Αρρούτσα, Τίθι Μπαττατσάρυα και Νάνσυ Φρέιζερ. Το  Φεμινιστικό Μανιφέστο -όπως επίσης αναφέρεται για ευκολία στους φεμινιστικούς κύκλους- είναι το βιβλίο με το οποίο εγκαινιάζουν οι εκδόσεις Εκτός Γραμμής την Μοβ σειρά τους, σε μια προσεγμένη και σκεπτόμενη μετάφραση των Γιώργου Καλαμπόκα και Αφροδίτης Χριστοδουλάκου. 
Το φεμινιστικό μανιφέστο κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στην αγγλική γλώσσα από τις εκδόσεις Verso το 2019 και έκτοτε μεταφράστηκε και συζητήθηκε σε πολλές γλώσσες. Οι τρεις συγγραφείς το αφιερώνουν στην συλλογικότητα Κόμπαχι Ρίβερ, μια συλλογικότητα μαύρων σοσιαλιστριών, λεσβιών γυναικών που έδρασε στην Αμερική από το 1974 μέχρι το 1980 καθώς και στις Πολωνές και Αργεντίνες φεμινίστριες απεργούς. Με αυτή την πρώτη αφιέρωση ανοίγει το βιβλίο, δηλώνοντας από πολύ νωρίς τα σημεία εκκίνησης και έμπνευσης του μανιφέστου και αποκαλύπτοντας σημεία μιας μαχητικής φεμινιστικής και μαρξιστικής γενεαλογίας που ξεκινά από πολύ πιο πριν, όπως μας υπενθυμίζουν σε άλλα σημεία του κειμένου τους οι τρεις συγγραφείς κάνοντας αναφορά στις πρώτες μαρξίστριες-φεμινίστριες που αγωνίστηκαν για την γυναικεία απελευθέρωση: Τις Λουίζε Τσιτς, Κλάρα Τσέτκιν, Αλεξάνδρα Κολλοντάι. 
Το φεμινιστικό μανιφέστο γράφεται δύο χρόνια μετά τις πρώτες διεθνείς φεμινιστικές και γυναικείες απεργίες του 2017 και 2018 και εκδίδεται στα ελληνικά τρία χρόνια μετά την πρώτη φεμινιστική απεργία στην Ελλάδα. Επίσης γράφεται σε συνθήκες μιας δομικής κρίσης όπως επαναλαμβάνουν οι συγγραφείς του. Μιας κρίσης που μπορεί να επιλυθεί «μόνο με μια εντελώς νέα μορφή κοινωνικής οργάνωσης». Οι συγγραφείς του δεν ξεχνούν ότι αυτή η δομική κρίση που διαπερνά τον πλανήτη βαθαίνει και στηρίζεται σε διαχωριστικές απολύτως υπαρκτές όπως: βορράς-νότος, λευκοί-μη λευκοί, ιθαγενείς-αποικιοκράτες. 
Νέο φεμινιστικό κύμα
Η σημασία που αποδίδεται στην έννοια της φεμινιστικής απεργίας ως θεωρητική έννοια αλλά και ως μαχητική πράξη είναι τεράστια και επανέρχεται σε πολλά σημεία του μανιφέστου. Μέσω της φεμινιστικής απεργίας από κάθε μορφή γυναικείας και θηλυκής εργασίας γίνεται εφικτή μια υπέρβαση και μια νέα ταξική και διαθεματική ενότητα που αντιλαμβάνεται τη διαφορά ως προωθητική δύναμη. Με τα λόγια των συγγραφέων: Το νέο φεμινιστικό κύμα έχει τη δυνατότητα να ξεπεράσει την επίμονη και διχαστική αντίθεση ανάμεσα στην «πολιτική των ταυτοτήτων» και την «πολιτική των τάξεων». Αποκαλύπτει την ενότητα μεταξύ του «χώρου εργασίας» και της «ιδιωτικής ζωής» […]συνολικά ο φεμινισμός της γυναικείας απεργίας προσδοκά τη δυνατότητα μιας νέας, πρωτοφανούς φάσης της ταξικής πάλης: φεμινιστικής, διεθνιστικής, οικολογικής και αντιρατσιστικής. 
Οι συγγραφείς του κειμένου οραματίζονται «έναν κόσμο όπου οι άνθρωποι κάθε φύλου, εθνικότητας, σεξουαλικότητας και χρώματος θα συνδυάζουν τις δραστηριότητες της κοινωνικής αναπαραγωγής με εργασία ασφαλή, καλά αμειβόμενη και χωρίς παρενοχλήσεις». Αναλύουν ταυτόχρονα τους τρόπους με τους οποίους το κεφάλαιο αποικίζει την σφαίρα της  κοινωνικής αναπαραγωγής, επιστρέφοντας και φωτίζοντας εκ νέου το παλιό αίτημα για Ψωμί και Τριαντάφυλλα. 
Το όραμά τους, που αποτελεί ταυτόχρονα και την περιγραφή του παρόντος φεμινισμού,  δηλώνεται ήδη από τον τίτλο του μανιφέστου: Φεμινισμός για το 99%. Δηλαδή για τις πολλές, για τις μη προνομιούχες. Πρόκειται για μια διευρυμένη αντίληψη της εργατικής τάξης, αντι-ουσιοκρατική που προτάσσει μια νέα καθολικότητα που βρίσκεται σε διαρκή σχηματισμό. Αυτή η νέα καθολικότητα αγκαλιάζει την διαθεματική προσέγγιση βλέποντας την άμεση σύνδεση ανάμεσα στους φεμινιστικούς, λοάτκι, αντιρατσιστικούς, οικοσοσιαλιστικούς, αντι-ιμπεριαλιστικούς και αντιπολεμικούς, αναπηρικούς,  εργατικούς αγώνες που χρειάζεται να συγκεντρώνουν τα βέλη τους στον καπιταλισμό, στο σύστημα της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης. 
Οι συγγραφείς δεν κρύβουν την επιρροή που έχει ασκήσει στην σκέψη τους το ισπανικό και λατινοαμερικάνικο φεμινιστικό παράδειγμα, χρησιμοποιώντας ακόμα και ισπανικό λεξιλόγιο για να περιγράψουν συνθήματα και έννοιες. Αν και δεν βιάζονται να ταξινομήσουν τις νέες φεμινιστικές εμπειρίες,  υπονοούν ότι βιώνουμε ήδη το τέταρτο κύμα φεμινιστικού κινήματος, μιας διεθνιστικής παλίρροιας που μπορεί «να διαρρήξει τις υφιστάμενες συμμαχίες και να ξανασχεδιάσει τον πολιτικό χάρτη». Στο Μανιφέστο ορίζονται με σαφήνεια οι πολιτικοί εχθροί και αντίπαλοι. Είναι ο αντιδραστικός συντηρητικός νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός από την μία και ο φιλελεύθερος φεμινισμός από την άλλη. Για τις συγγραφείς ο φιλελεύθερος φεμινισμός προσφέρει ένα τέλειο άλλοθι στον νεοφιλελευθερισμό. Οργισμένες οι συγγραφείς απαντούν: «Δεν μας ενδιαφέρει καθόλου να σπάσουμε το γυάλινο ταβάνι αφήνοντας την τεράστια πλειονότητα να καθαρίζει τα σπασμένα γυαλιά». 
Χρήσιμο εργαλείο
Ο φεμινισμός για το 99% είναι ένα μανιφέστο που γράφεται στο πρώτο πρόσωπο πληθυντικού αριθμού. Δημιουργεί έτσι ένα φεμινιστικό εμείς που έχει τα μάτια στραμμένα στο μέλλον. Ενώ γράφεται μέσα σε ένα φεμινιστικό παρόν, το κείμενο έχει συνείδηση της ιστορικότητάς του. Γράφεται γνωρίζοντας ότι στο παρόν μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο, έναν καμβά σχεδιασμού νέων αιτημάτων που δεν εξαντλούνται στις λίγες σελίδες του. Την ίδια στιγμή όμως γνωρίζει το κείμενο ότι στο μέλλον, το φεμινιστικό μανιφέστο θα περιγράφει τις αρχές και μεθοδολογίες ενός φεμινισμού του 21ου αιώνα. 
 Ο απλός τρόπος με τον οποίο είναι γραμμένο το μανιφέστο αποτελεί και μια τέλεια μεθοδολογική πρόταση εκφοράς ενός ηγεμονικού, λαϊκού φεμινιστικού λόγου που μπορεί να είναι μαζικός και ταυτόχρονα ριζοσπαστικός, που μπορεί να είναι κουίρ και ταυτόχρονα αριστερός, που μπορεί να περιλαμβάνει και να ονομάζει όλες τις διαφορετικές ταυτότητες των ανθρώπων που αποτελούν το 99%, που μπορεί να παίρνει θέση στα «δύσκολα» θέματα που απασχολούν και διχάζουν τον φεμινισμό: την σεξεργασία, την κατάργηση του σωφρονιστικού συστήματος, την ξεκάθαρη στήριξη των διεμφυλικών αδερφών μας. 
Το μανιφέστο για το 99% αποτελεί ένα απαραίτητο σημείο αναφοράς και έμπνευσης για κάθε άνθρωπο που αγωνίζεται για την απαλλαγή της ανθρωπότητας από την εκμετάλλευση και την καταπίεση σε φεμινιστική κατεύθυνση. Καλωσορίζουμε την έκδοση του στα ελληνικά!