15 Φλεβάρη 2003: «Το μεγαλύτερο γεγονός διαμαρτυρίας στην ανθρώπινη ιστορία»

Σύμφωνα με το BBC, έξι έως δέκα εκατομμύρια άνθρωποι συμμετείχαν σε διαδηλώσεις σε έως και εξήντα χώρες του κόσμου το Σαββατοκύριακο 15 και 16 Φεβρουαρίου 2003. Οι μεγαλύτερες διαδηλώσεις έγιναν στην Ευρώπη. Τρία εκατομμύρια στη Ρώμη, 1,5 εκατομμύριο στη Μαδρίτη, πολλές δεκάδες χιλιάδες στο Σύνταγμα, βγήκαν στους δρόμους ενάντια στην επικείμενη εισβολή στο Ιράκ. 
Στις 28/2 σχολεία και πανεπιστήμια έκλεισαν με αντιπολεμική πανεκπαιδευτική απεργία. Ακολούθησαν διαδηλώσεις στο Πεντάγωνο και τη βάση της Σούδας, ενάντια στην ελληνική εμπλοκή («το αίμα του Ιράκ στα χέρια σου Σημίτη, που έδωσες τη Σούδα, στον μπάτσο του πλανήτη»…) και τις διευκολύνσεις προς τη «συμμαχία των προθύμων» που ετοιμαζόταν να αιματοκυλίσει μετά το Αφγανιστάν και το Ιράκ.  
Με την έναρξη του πολέμου στο Ιράκ, στις 20/3, χιλιάδες μαθητές κατέλαβαν τα σχολεία τους και διαδήλωσαν σε κάθε πόλη της χώρας. ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ κηρύσσουν στάση εργασίας ενάντια στον πόλεμο στις 21 Μάρτη και οι δρόμοι γεμίζουν και πάλι, με αντιπολεμικές ιαχές. Στις 29/3 θα πραγματοποιηθεί  αντιπολεμική συναυλία με τη συμμετοχή πολλών καλλιτεχνών και μουσικών συγκροτημάτων. 
Οι πορείες της εποχής προς την αμερικανική πρεσβεία, με ενδιάμεση στάση τα γραφεία της ΕΕ και τη βρετανική πρεσβεία (του στενού συμμάχου των ΗΠΑ, Τ. Μπλερ), θα μείνουν στην ιστορία για τη μαζικότητα και το δυναμισμό τους. Θα ξεπεραστούν μόνο από τις μεγαλειώδεις αντιμνημονιακές κινητοποιήσεις του 2010-13. 
Ιμπεριαλισμός
Μετά την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Τζ. Μπους Τζούνιορ κήρυξε τον πόλεμο στο Αφγανιστάν, στο πλαίσιο του «πολέμου ενάντια στην τρομοκρατία». Η κατοχή του Ιράκ, μιας χώρας που δεν είχε καμία απολύτως σχέση με την επίθεση στις 11 Σεπτέμβρη, θα έβαζε τις ΗΠΑ σε πλεονεκτικότερη θέση απέναντι στους παγκόσμιους ανταγωνιστές τους όσον αφορά τον έλεγχο της Μέσης Ανατολής. Ο «προληπτικός πόλεμος» της κυβέρνησης Μπους, έκρινε κάθε πρόσχημα περί «διεθνούς δικαίου» ή της «νομιμότητας» των αποφάσεων του ΟΗΕ, ως περιττή πολυτέλεια. Η «καουμπόικη» εξωτερική πολιτική δεν ήταν προσωπικό χαρακτηριστικό του Μπους. Αντιπροσώπευε την εποχή της παγκόσμιας κυριαρχίας του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, όπως αυτή είχε διαμορφωθεί από το 1989 και έπειτα.
Με πρώτο βήμα την ανατροπή των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν και καθοριστικό «σκαλοπάτι» την κατοχή του Ιράκ, σειρά θα έπαιρνε η Συρία και το Ιράν. Το σχέδιο πήρε το μεγαλεπήβολο όνομα «νέα Μέση Ανατολή». Το όνομα της στρατιωτικής επιχείρησης στο Ιράκ -«Σοκ και Δέος»- δεν αποκάλυπτε μόνο την τακτική στο ίδιο το Ιράκ, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο θα προχωρούσε συνολικά η «ανάπλαση» του αραβομουσουλμανικού κόσμου. Το αίσθημα κυριαρχίας της αμερικανικής αστικής τάξης απέναντι στους ανταγωνιστές της, καθοδηγούσε εκείνη την εποχή τις επιλογές των «γερακιών» στο Λευκό Οίκο και το Πεντάγωνο. Η υποχώρηση του αμερικανικού ιμπεριαλισμού και η ανάδυση ενός πολυπολικού και πιο απρόβλεπτου κόσμου, δεν είχε ακόμα αρχίσει να συντελείται. 
Ο «ένοπλος εκδημοκρατισμός» του Ιράκ απέτυχε παταγωδώς. Από το χάος που προκλήθηκε και τη βαρβαρότητα της αμερικανικής κατοχής, γεννήθηκε η ιρακινή αντίσταση, αλλά και ένας αιματηρός εμφύλιος, με υποδαύλιση του θρησκευτικού μίσους. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, φονταμενταλιστικές οργανώσεις, όπως το ISIS, έφτασαν να ελέγχουν ολόκληρες περιοχές και να καταπιέζουν βάναυσα τους «άπιστους» ντόπιους. Το Δεκέμβρη του 2011, οι τελευταίοι Αμερικανοί φαντάροι αποχωρούσαν ηττημένοι από το Ιράκ, χωρίς να έχει επιτευχθεί ούτε ένας από τους στόχους της εισβολής.
Αντίκτυπος 
Οι εικόνες της κατεστραμμένης από τους αμερικανικούς πυραύλους αγοράς της Βαγδάτης, των ακρωτηριασμένων παιδιών στα νοσοκομεία, των απελπισμένων, διψασμένων και πεινασμένων κατοίκων των πόλεων του νότιου Ιράκ αποκάλυπταν το πραγματικό-αποτρόπαιο πρόσωπο του πολέμου των ΗΠΑ και των συμμάχων τους και τροφοδοτούσαν το αντιπολεμικό αίσθημα. Ο πόλεμος διεξαγόταν κατά του ιρακινού πληθυσμού στο σύνολό του (όπως και με τις πολυετείς κυρώσεις νωρίτερα) και όχι μόνο κατά του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεΐν. 
Το κλίμα τρομοϋστερίας που καλλιεργούσαν τα επιτελεία των κρατούντων και τα συστημικά ΜΜΕ, είχε αποκρουστεί από την μαζική κινητοποίηση εκατομμυρίων ανθρώπων. Ένα πολύμορφο κίνημα που «έσπασε» την κοινωνική  συναίνεση ακόμη και μέσα στην καρδιά της ιμπεριαλιστικής μητρόπολης, των ίδιων των ΗΠΑ. Που ξεσκέπασε την υποκρισία των δυτικοευρωπαϊκών δυνάμεων (Γαλλίας, Γερμανίας) οι οποίες διαφωνούσαν με αυτό τον πόλεμο, επειδή είχαν αποκλειστεί από τις ΗΠΑ, στη μοιρασιά της περιοχής. 
Το ίδιο και η τότε ελληνική κυβέρνηση Σημίτη, που ασκούσε εκείνη τη χρονιά την 6μηνη προεδρία της ΕΕ. Διακήρυττε ότι είναι υπέρ της ειρήνης και ταυτόχρονα παρείχε κάθε διευκόλυνση στην επέμβαση των Αμερικάνων στο Ιράκ, κυρίως από τη Σούδα. Για αυτό και οι διαδηλώσεις ενάντια στην ελληνική προεδρία και τη νεοφιλελεύθερη Ευρώπη (Αθήνα, Ναύπλιο, Θεσσαλονίκη) το 2003, είχαν έντονο αντιπολεμικό στίγμα, ενώ πολλές φορές δέχτηκαν την καταστολή από τα ΜΑΤ του «εκσυγχρονιστικού» ΠΑΣΟΚ. Παρόλα αυτά απέτρεψαν τη βαθύτερη συμμετοχή του ελληνικού κράτους στην ιμπεριαλιστική επέμβαση στο Ιράκ. 
Φόρουμ
Οι αναφορές των εφημερίδων της εποχής, υπερτονίζουν τη σημασία του ίντερνετ στην επιτυχία της 15 Φλεβάρη. Παρά τη συμβολή του νέου μέσου στην επιτυχία της παγκόσμιας κινητοποίησης, καθοριστική ήταν η δράση «από τα κάτω» χιλιάδων ακτιβιστών, κινηματικών δικτύων, συνδικάτων, οργανώσεων και κομμάτων της Αριστεράς. Και ειδικά των δυνάμεων που είχαν βρεθεί στην πρώτη γραμμή του διεθνούς κινήματος ενάντια στη νεοφιλελεύθερη καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση, με τις εμβληματικές μέρες δράσης στο Σιάτλ το 1999, την Πράγα το 200, τη Γένοβα το 2021 και κεντρικό σύνθημα το «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός!». 
Οι διοργανώσεις των Φόρουμ προέκυψαν σαν ανάγκη καλύτερης συζήτησης, συντονισμού και προγραμματισμού του διεθνούς κινήματος.  Η πρώτη συνάντηση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ, το Νοέμβριο του 2002 στη Φλωρεντία, όρισε την 15η Φλεβάρη σαν ημέρα παγκόσμιας αντιπολεμικής δράσης. Το αντιπολεμικό κίνημα ήδη είχε αναλάβει δράση ενάντια στον πόλεμο στο Αφγανιστάν. Κάποιες δυνάμεις αντέδρασαν με αμφιταλαντεύσεις: ο Συνασπισμός εδώ, ή το ATTAC στράφηκαν στη γραμμή των «ίσων αποστάσεων». Η εισβολή στο Ιράκ, έκανε την αντιμετώπιση του ιμπεριαλισμού και του πολέμου απολύτως κεντρικό ζήτημα, παρά τις θεωρίες περί «Αυτοκρατορίας» και μιας κάποιας «παγκόσμιας μορφής κυριαρχία» που ήταν αρκετά διαδομένες στο κίνημα τότε. 
Τελικά, το διεθνές κίνημα κατόρθωσε να συνεννοηθεί και να οργανώσει μεγάλες και συντονισμένες αντιπολεμικές διαδηλώσεις, πρωτοφανούς μεγέθους και σημαντικής ορμής. Παρόλο που δεν έφτασαν για να ακυρώσουν ή για να σταματήσουν τον πόλεμο, ύψωσε το δικό του ανάστημα, αμφισβήτησε την κυριαρχία των ισχυρών και έπεισε εκατομμύρια ότι ο ιμπεριαλισμός δεν είναι ανίκητος. Ότι η μόνη πραγματική υπερδύναμη είναι οι λαοί και η απόφασή τους να παλέψουν ενάντια στον πόλεμο, στον νεοφιλελευθερισμό και τον ρατσισμό.
Ταυτόχρονα, η αντιπολεμική πάλη συνέβαλε στη διαμόρφωση μιας νέας γενιάς αγωνιστών-τριών που πύκνωσαν τις γραμμές του στρατοπέδου μας, στις μάχες της επόμενης περιόδου, εδώ και διεθνώς: άρθρο 16 και καταλήψεις για τους νόμους Γιαννάκου, λιτότητα διακυβέρνησης Κώστα Καραμανλή στην Ελλάδα, «Όχι» στο Ευρωσύνταγμα και σύμφωνο πρώτης απασχόλησης στη Γαλλία, αναβρασμός και «ροζ» κύμα στη Λατινική Αμερική, αλληλεγγύη στην Παλαιστίνη κλπ. 
Αριστερά
Οι παραπάνω εμπειρίες υπήρξαν επίσης κομβικές για την κουλτούρα της ριζοσπαστικής και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, στην Ελλάδα. Μια κουλτούρα διαλόγου και σεβασμού στην διαφορετική άποψη μέσα από την σύνθεση, μια κουλτούρα κοινής δράσης και μιας διαλεκτικής σχέσης των κινημάτων με το πολιτικό υποκείμενο. Πάντα μαζί με το αίτημα για την ενότητα της Αριστεράς (και) στο πολιτικό πεδίο. Ένας από τους πιο σημαντικούς σταθμούς σε αυτή την διαδρομή υπήρξε και η δράση του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ ιδιαίτερα κατά το εξάμηνο της ελληνικής προεδρίας της ΕΕ το 2003. Οι δυνάμεις που συγκρότησαν τον πρώτο ΣΥΡΙΖΑ έκαναν τα πρώτα κοινά τους βήματα μέσα σε αυτές τις διεργασίες. 
Σήμερα, στον καιρό της «πολυκρίσης» του καπιταλισμού και της όξυνσης του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού, που οδηγούν την ανθρωπότητα στην πολεμική, κοινωνική και οικολογική καταστροφή, η οικοδόμηση της μαζικής αντίστασης και της αριστερής απάντησης στη βαρβαρότητα, είναι η μόνη ελπιδοφόρα προοπτική για τον κόσμο μας. Σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, μπροστά στις μεγάλες προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας, χρειάζεται να διδαχθούμε από τα θετικά στοιχεία του 2003. Τόσο για τον τρόπο αποτελεσματικής δράσης ενάντια στον πόλεμο, τη φτώχεια και τον ρατσισμό, όσο και για τη μεθοδολογία ανασυγκρότησης της μαχητικής Αριστεράς.