ιστορία και παράδοση

Καθώς συμπληρώνονται 100 χρόνια από την άνοδο του Μουσολίνι στην κυβερνητική εξουσία, δημοσιεύουμε ένα κείμενο του Παναγιώτη Λίλλη με τα γεγονότα που οδήγησαν στη φασιστική νίκη στην Ιταλία. Πρόκειται για μια συντομευμένη και ελαφρώς επιμελημένη εκδοχή ενός ιστορικού παραρτήματος που συμπληρώνει μια νέα κυκλοφορία των εκδόσεων Red Marks. Η έκδοση αυτή, που γίνεται με αφορμή την επέτειο της νίκης του Μουσολίνι και την εκλογική νίκη των πολιτικών απογόνων του (Φρατέλι Ντ’ Ιτάλια), περιλαμβάνει την πολύτιμη παρέμβαση της Κλάρα Τσέτκιν στην συζήτηση που οργάνωσε η Τρίτη Διεθνής το 1923, στο φόντο της φασιστικής νίκης στην Ιταλία, όπως και τον πρόλογο μιας αντίστοιχης έκδοσης αντιφασιστικών κειμένων της Τσέτκιν από τις εκδόσεις Haymarket (2017). 
 

Μια τόσο ντροπιαστική και καταστροφική ήττα, όπως η Μικρασιατική Εκστρατεία πάντα θα  απαιτεί εξηγήσεις. Στην ιστοριογραφία των «από πάνω», ο ρόλος των μεγάλων ανδρών, των ξεχωριστών στιγμών και των τυχαίων γεγονότων είναι η κυρίαρχη μέθοδος.
 

Η Μικρασιατική εκστρατεία ήταν ένας πόλεμος άδικος και  ιμπεριαλιστικός . Ήταν ένας πόλεμος τυχοδιωκτικός, ποντάροντας στην  «ευκαιρία» και όχι στα πραγματικά δεδομένα και τους συσχετισμούς δύναμης των αντιπάλων. Ήταν ένας πόλεμος εξόντωσης που κόστισε  στους εμπόλεμους 2,5 εκατομμύρια πρόσφυγες και 2 εκατομμύρια νεκρούς. Ήταν η κατάρευση για τη Μεγάλη Ιδέα αλλά δυστυχώς και μια καταστροφή για τον ελληνικό λαό.
 

Η  Ουκρανία είναι μια από τις φτωχότερες περιοχές της Ευρώπης και ίσως η πιο βασανισμένη χώρα της ηπείρου. Μεταξύ του 1991 και σήμερα, δηλαδή στα χρόνια του περάσματος από τον κρατικό καπιταλισμό στο «φιλελεύθερο» ιδιωτικό καπιταλισμό, ο πληθυσμός της μειώθηκε από τα 52 εκατομμύρια στα περίπου 43 εκατομμύρια σήμερα. 
 

Τι θα συμβεί σε μια κοινωνία όπου έχει επιβληθεί η κρατικοποίηση των μέσων παραγωγής και ο κεντρικός/κρατικός σχεδιασμός της οικονομίας, αλλά ταυτόχρονα έχει αποκλειστεί η εργατική τάξη από κάθε δυνατότητα ελέγχου στο κράτος και στις πολιτικές αποφάσεις;

Τα γεγονότα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου αποτελούν ένα αναπόσπαστο κομμάτι της συλλογικής μνήμης που αντλεί από το χθες και τροφοδοτεί το αύριο. Το Πολυτεχνείο νοηματοδοτείται και επανανοηματοδοτείται διαρκώς στο χρόνο μέσα από αφηγήσεις, αφιερώματα, βιβλία, σχολικές γιορτές, εκδηλώσεις μνήμης. Το πραγματικό μήνυμα της εξέγερσης της 17ης Νοέμβρη, όμως, ζει και αναπνέει στα κινήματα, στις αντιστάσεις, στους νικηφόρους αγώνες εκεί που έδειχναν αδιανόητοι.
 

Πριν από 20 χρόνια, το ανερχόμενο, τότε, διεθνές κίνημα ενάντια στη νεοφιλελεύθερη καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση, έδινε στη Γένοβα μια εμβληματική μάχη ενάντια στη Σύνοδο των G8, τη σύνοδο των ηγετικών δυνάμεων του διεθνούς καπιταλιστικού συστήματος που συγκαλούνταν στην ιστορική πόλη του ιταλικού βορρά. 
 

«Μας χωρίζουν πια μόνο λίγες ώρες από τη διήμερη πανελλαδική κινητοποίηση της 28ης και 29ης Ιουνίου. Όλα δείχνουν ότι το διήμερο της Γενικής Απεργίας μπορεί να πάρει τις διαστάσεις παλλαϊκού ξεσηκωμού που θα ενταφιάσει οριστικά το Μεσοπρόθεσμο. Αυτός ο αγώνας δεν είναι κρίσιμος μόνο για το μέλλον μας, αλλά αποτελεί φάρο ελπίδας για όλους τους λαούς του κόσμου που θέλουν να πάρουν τις ζωές τους στα χέρια τους (…).
Δεν φεύγουμε αν δεν φύγουν αυτοί και τα διλήμματά τους! Οι πλατείες μας ανήκουν. Το δίκιο είναι με το μέρος μας. Διεκδικούμε το αυτονόητο: 
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ-ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ-ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ! Πίστη στις δυνάμεις μας. Ή εμείς ή αυτοί! Είμαστε καταδικασμένοι να νικήσουμε. Το Μεσοπρόθεσμο ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ! Άμεση Δημοκρατία τώρα!»

Η Λαϊκή Συνέλευση της πλατείας Συντάγματος,
26 Ιουνίου 2011

Στα διακόσια χρόνια από την επανάσταση του 1821, είναι αναπόφευκτο να γίνει μια σημαντική συζήτηση για το χαρακτήρα εκείνης της σημαντικής επανάστασης, για την πορεία των 200 χρόνων του κράτους που προέκυψε μέσα από αυτήν, με την προσοχή εστιασμένη στις σημερινές προοπτικές του.
 

Από τη χρονιά που εκδόθηκε το βιβλίο του Κορδάτου «Η κοινωνική σημασία της επανάστασης του 1821» (1927) και έσπασε τη μονοκρατορία της εθνικής μυθολογίας, το 1821 συνδέθηκε με τον αντικατοχικό αγώνα του ΕΑΜ και στη συνέχεια με έναν αριστερό λαϊκισμό που πάντα είχε σαν κύριους εχθρούς τους ξένους, την εξάρτηση και τον ιμπεριαλισμό.