8 Μάρτη: ημέρα-ορόσημο για το φεμινιστικό κίνημα

Η 8 Μάρτη – Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας ταυτισμένη με τη Παγκόσμια Φεμινιστική Απεργία, αποτελεί ημέρα - ορόσημο αγώνα και διεκδίκησης ενάντια στην έμφυλη καταπίεση κάθε μορφής στην Ελλάδα και στον κόσμο.
 

Ημερ.Δημοσίευσης
Συντάκτης
Ράνια Παπαγεωργίου

Για τη Συνέλευση 8 Μάρτη(Σ8Μ) που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο να εδραιωθεί και να παγιωθεί η Φεμινιστική Απεργία και στη χώρα μας είναι απόλυτη προτεραιότητα να μπορέσουμε να επικοινωνήσουμε το μήνυμα της Φεμινιστικής Απεργίας σε όσο το δυνατό περισσότερες γυναίκες και άτομα της εργατικής τάξης (εργαζόμενες, φοιτήτριες, άνεργες, συνταξιούχες, προσφύγισσες κ.ά.) που καθημερινά προσπαθούν να επιβιώσουν μέσα σε πολύ δύσκολες συνθήκες. Για να συντονιστούν οι κινητοποιήσεις είχε αρχικά προγραμματιστεί κάλεσμα προς όλες τις φεμινιστικές συλλογικότητες, όμως στην πορεία εκτιμήθηκε ότι ένα ακόμη κάλεσμα συντονισμού δεν θα ήταν βοηθητικό και προκρίθηκε η συμμετοχή στα υπάρχοντα καλέσματα.
Για τη Σ8Μ είναι ουσιώδες να ενωθεί στο δρόμο όλος ο κόσμος, σε ενιαία πορεία, ανεξάρτητα από την όποια τυχόν προσυγκέντρωση ώστε να αναδειχθούν καλύτερα τα αιτήματα του φεμινιστικού κινήματος και να φανεί ευρύτερα η δύναμή μας.
Η Σ8Μ προτείνει να είμαστε όλη μέρα στο δρόμο. Συμμετοχή στην πρωινή κινητοποίηση με μια μορφή απεργίας έγκαιρα προκηρυγμένης από τα σωματεία/ομοσπονδίες/συνδικάτα/Εργατικά Κέντρα, και με, έγκαιρα γνωστό ραντεβού (1μμ, στην πλ. Κλαυθμώνος), που θα συσπειρώνει σωματεία και θα συνδέει το φεμινιστικό με το εργατικό κίνημα. Επίσης η Σ8Μ παίρνει μέρος στην απογευματινή συγκέντρωση θεωρώντας ότι με κατάλληλη ώρα καλέσματος(6-7μμ) σημείο συνάντησης στο κέντρο της πόλης και διαδρομή  που θα πρέπει να περιλαμβάνει το Σύνταγμα, ώστε τα αιτήματα μας,  και σημειολογικά, να απευθύνονται στην κεντρική εξουσία.
Φεμινιστικό κίνημα 
και Αριστερά

Η ορατότητα και το κύρος του φεμινισμού φαίνεται ότι έχει ανέβει τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας με σημαντική συμβολή και του ριζοσπαστικού φεμινιστικού κινήματος που με τη μαχητικότητα εξέφρασε την οργή μετά από τραγικά επαναμβανόμενα περιστατικά ακραίας έμφυλης βίας έβαλε στο κέντρο τις φεμινιστικές διεκδικήσεις με κορύφωση τις φεμινιστικές απεργίες από το 2019.
Είναι προς τη θετική κατεύθυνση ότι η 8η Μάρτη δεν είναι πια και στη χώρα μας μια από τις πολλές Παγκόσμιες μέρες που γιορτάζεται ή τιμάται η γυναίκα αλλά σηματοδοτείται και νοηματοδοτείται από στάσεις εργασίας, συγκεντρώσεις διαδηλώσεις με συμμετοχή σημαντική ξεφεύγοντας από το περιθωριακό ή απλά συμβολικό αριθμό στο κλειστό κύκλο των φεμινιστικών συλλογικοτήτων. 
Η ριζοσπαστική φεμινιστική συλλογική οργανωμένη δράση δεν κατάφερε μέχρι στιγμής να αποφύγει τη γνωστή -και από το συνδικαλιστικό χώρο- πολυδιάσπαση. Διαφορετικές συλλογικότητες με αναφορά σε πολιτικές οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς γίνονται μέρος του γενικότερου προβλήματος της Αριστεράς ατην Ελλάδα. Είναι χαρακτηριστικές οι συνεπακόλουθες παρενέργειες: ξεχωριστά καλέσματα, χωριστές πορείες, κινηματικά ραντεβού σε διαφορετικές πλατείες για τις ημερομηνίες ορόσημα όπως έγινε στις 25 Νοέμβρη 2022.
Ενώ οι διαφορετικές ιδεολογικές προσεγγίσεις θα μπορούσαν και θα έπρεπε να είναι πλούτος για το φεμινιστικό κίνημα, ένδειξη ζωντάνιας και δυναμισμού του, πέραν από προθέσεις λειτουργούν απωθητικά για τις καθημερινές γυναίκες της δουλειάς, τις άνεργες τις συνταξιούχες που ψάχνουν να εκφραστούν για τις αγωνίες, τις έγνοιες, τα προβλήματα στη δουλειά, στο δρόμο στις σχολές.
Το βασικότερο στοιχείο που συχνά δίνουν την εντύπωση ότι αγνοούν ή τουλάχιστον υποτιμούν είναι ότι η επιρροή του θεσμικού φεμινισμού που στρογγυλεύει όψεις του θεσμικού σεξισμού είναι σημαντική καθώς αυτός έχει πόρους και φωνή στα συστημικά ΜΜΕ. Αντίθετα οι απόψεις και κυρίως τα καλέσματα για συμμετοχή και δράση στο κίνημα του ριζοσπαστικού φεμινισμού δύσκολα φθάνουν στα αυτιά των γυναικών που το έχουν περισσότερη ανάγκη δηλαδή σε αυτές που υφίστανται πολλαπλές διακρίσεις λόγω κοινωνικής τάξης, εθνότητας, αναπηρίας κ.α.
Κρίσιμη παράμετρος στην κατεύθυνση μαζικοποίησης αναδεικνύεται η σχέση του φεμινιστικού με τα άλλα κινήματα τόσο το φοιτητικό, όσο και το αντιπολεμικό ή και το οικολογικό και κυρίως με το εργατικό.
Σύνδεση με το 
εργατικό κίνημα

Σε μια εποχή που η εργατική τάξη στο σύνολό της δέχεται την επίθεση του νεοφιλευθερισμού και τα εργασιακά δικαιώματα περιορίζονται μέχρι εξαφάνισης οι γυναίκες μένουν πολλαπλά απροστάτευτες και βιώνουν καταπίεση και εκμετάλλευση ιδιαίτερα οξυμμένη.
Μεγαλύτερα ποσοστά ανεργίας, επισφαλούς και ανασφάλιστης εργασίας συναντιόνται σε μια καταστροφική συνύπαρξη με τη χαμηλή συνδικαλιστική πυκνότητα αλλά και την απαράδεκτη συνδικαλιστική υποεκπροσώπηση ακόμη και σε χώρους με πολύ σημαντικά ποσοστά γυναικείας απασχόλησης.
Επιπλέον τα αιτήματα των εργατικών σωματείων είναι πράγματι ζωτικής σημασίας να μπολιαστούν με τις διεκδικήσεις του φεμινιστικού κινήματος εισάγοντας στην πάλη για συλλογικές συμβάσεις  αυξήσεις στους μισθούς, ουσιαστικές παροχές για υγεία, παιδεία κοινωνική ασφάλεια συνθήκες εργασίας την έμφυλη διάσταση.
Ας αναλογιστούμε ότι η κυρίαρχη αστική αντίληψη αναφέρει την οπτική του φύλου έστω και μόνο σε διακηρυκτικό  επίπεδο. Πρόκειται συχνά  για μεγαλοστομίες και επικοινωνιακή τακτική που με το τεχνοκρατικό της περίβλημα ( δείκτες , εκθέσεις προόδου κλπ) δεν αγγίζει ούτε αφορά τα συμφέροντα των γυναικών της εργατικής τάξης. Για παράδειγμα ο δείκτης της εξέλιξης του ποσοστού συμμετοχής γυναικών σε ΔΣ και διευθυντικές θέσεις σε μεγάλες επιχειρήσεις αφήνει παγερά αδιάφορες την συντριπτική πλειονότητα των σκληρά εργαζόμενων γυναικών καθώς δε βελτιώνει τη σκληρή καθημερινότητά τους.
Είναι στο σημείο αυτό σημαντικός ο ρόλος του φεμινιστικού κινήματος που αντιλαμβάνεται τον αγώνα για ισότητα των φύλων και ως αντικαπιταλιστικό να δει πίσω από την όποια πρόοδο πχ σε σχέση με τον σεξιστικό λόγο και πρακτική που θέτει εμπόδια ακόμη και στις γυναίκες της άρχουσας τάξης. 
Το θέμα της κοινωνικής αναπαραγωγής πέρα από θεωρητική πρόκληση που μπορεί να αφορά τις γυναικείες σπουδές είναι ανάγκη να μετουσιωθεί σε συγκεκριμένη επιστημονική ανάλυση τεκμηριωμένη με στοιχεία από την ελληνική πραγματικότητα. Την έχει ανάγκη τόσο το φεμινιστικό όσο και το εργατικό κίνημα για να αρθρώσει το δικό του διεκδικητικό λόγο απέναντι στην αποθέωση της  ατομικής λύσης/ευθύνης.
Ενδεικτικά θα μπορούσαμε να σκεφτούμε πάνω στη διατύπωση και τη δυναμική ενός παλιού κλασικού αιτήματος “γυναικείου ” ενδιαφέροντος και ενός πιο σύγχρονου : παιδικοί σταθμοί και τηλεργασία.
Στο σημερινό νεοφιλελεύθερο μοντέλο προσφέρεται στους γονείς Voucher για να επιλέξουν ιδιωτικό παιδικό σταθμό και το πιλοτικό πρόγραμμα για τις νταντάδες της γειτονιάς που και τα δύο θα πρέπει να απορριφθούν από το φεμινιστικό και εργατικό κίνημα. Με  βάση τόσο την οπτική της κοινωνικής ευθύνης για το μεγάλωμα των παιδιών όσο και των συνθηκών εργασίας για τους εργαζόμενους ( σε συντριπτικά ποσοστά γυναίκες)η διεκδίκηση είναι σταθερά κρατικοί  βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθμοί σε γειτονιές και χώρους δουλειάς στελεχωμένοι με κατάλληλο προσωπικό, υλικοτεχνική υποδομή που να διασφαλίζει την κοινωνικοποίηση όχι απλά  τη φύλαξη του παιδιού σε συνδυασμό με διασφάλιση στην πράξη του δικαιώματος σε ουσιαστική άδεια ανατροφής και για τους δυο γονείς.
Ο διεκδικητικός λόγος του φεμιστικού κινήματος πρέπει με σαφήνεια και ειλικρίνεια -που αυξάνει και την απήχηση στις καθημερινές εργαζόμενες γυναίκες-να επικεντρώνει στο ρόλο που το αδύναμο κοινωνικό κράτος δεν έπαψε να  φορτώνει το βάρος της ανατροφής των παιδιών στη μητέρα και τη γιαγιά. Ήταν και είναι αυτός ο λόγος που αυτή η παραδοσιακή αντίληψη διαιωνίζεται με τη μορφή δημιουργίας ενοχών προς την «ακατάλληλη» μητέρα  και όχι γενικά και αόριστα η καθυστερημένη ελληνική νοοτροπία.
Είναι χαρακτηριστικό αυτής ακριβώς της προσέγγισης το πώς εισάγεται στο δημόσιο λόγο και στην πρακτική από την κυβέρνηση Μητσοτάκη  το ζήτημα της τηλεργασίας. Προκρίνεται ως λύση που επιτρέπει την ταυτόχρονη επιτέλεση του διπλού ρόλου της γυναίκας στην παραγωγή και την  κοινωνική αναπαραγωγή . Επομένως για να κατανοηθεί και να παλευτεί η νέα εργασιακή κατάσταση που εισάγει η τηλεργασία η έμφυλη διάσταση που τίθεται από το φεμινιστικό κίνημα δίνει στα συνδικάτα επιχειρήματα και τους επιτρέπει να αναβαθμιστούν στη συνείδηση εργαζόμενων κάθε φύλου ως φορείς γνήσιας έκφρασης των συμφερόντων τους.
Φυσικά υπάρχουν και πάρα πολλά άλλα ζητήματα με κορυφαίο την απογύμνωση του νόμου Χατζηδάκη από το υποκριτικά θετικό έμφυλο πρόσημο, όταν τα συνδικάτα διεκδικήσουν το ρόλο τους  ως γνήσιοι συλλογικοί υπερασπιστές της γυναικείας αξιοπρέπειας στον εργασιακό χώρο απέναντι στη σεξουαλική παρενόχληση. Με τον τρόπο αυτό θα απαντήσουν έμπρακτα στις ρυθμίσεις που δίνουν το ρόλο αυτό στην εργοδοσία και επιτρέπουν τη μετατροπή  μιας σημαντικής εργατικής και φεμινιστικής κατάκτησης σε εταιρική πολιτική. 
Όλα τα παραπάνω  μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι βρισκόμαστε σε μια συγκυρία που η 8η Μάρτη 2023 μπορεί και πρέπει να οργανωθεί με μια προοδευτική επιστροφή στις αγωνιστικές ρίζες που τη γέννησαν.  Το μήνυμα για απεργία σε σπίτι και δουλειά να δυναμώσει το φεμινιστικό  κίνημα αυξάνοντας τη μαζικότητα , τη συλλογικότητα και αυτό σημαίνει  ιδιαίτερες πολιτικές ευθύνες για τις φεμινιστικές συλλογικότητες που πιστεύουν ότι  οι έμφυλες ανισότητες είναι εγγενείς  με το καπιταλιστικό σύστημα που αγωνίζονται να ανατρέψουν.

Φύλλο Εφημερίδας

Κατηγορία