της σύνταξης... (φ. 490)

Δεν υπάρχει ούτε «αόρατος εχθρός» (covid), ούτε «στρατηγός άνεμος» (πυρκαγιές), ούτε «μένος της φύσης» (σεισμοί, πλημμύρες) πίσω από το οποίο να επιχειρήσουν να κρυφτούν οι ευθύνες της διάλυσης των τμημάτων του κράτους που αφορούν την προστασία της κοινωνίας.  
Η χυδαία και θλιβερή απόπειρα να φορτωθεί ένα κρατικό έγκλημα διαρκείας σε… έναν άνθρωπο στο σταθμό της Λάρισας δεν μπορεί να πείσει ούτε τους πιο «βαμμένους» οπαδούς της ΝΔ -με μόνη εξαίρεση όσους υποχρεούνται να κάνουν ότι την πιστεύουν και να την προπαγανδίσουν λόγω της «ντροπής» που αποκαλούν «δουλειά». 
Στην χώρα όπου κινδυνεύεις να πνιγείς αν είσαι πρόσφυγας, να δολοφονηθείς από τραμπούκους αν είσαι «διαφορετικός», να εκτελεστείς από ένστολους αν είσαι Ρομά, να πεθάνεις αν είσαι ευπαθής που χρειάζεται ΜΕΘ, να βρεθείς νεκρή ενώ περιμένεις προστασία από τον κακοποιητή σου, να σκοτωθείς αν τα μέτρα ασφαλείας στη δουλειά «κοστίζουν» στο αφεντικό, να σε πνίξουν οι αναθυμιάσεις από το μαγκάλι αν δεν έχεις να πληρώσεις ρεύμα, μαθαίνουμε ότι κινδυνεύεις να πεθάνεις και αν ταξιδέψεις με τρένο. 
Είναι αυτή η πλατιά συνειδητοποίηση της επισφάλειας της ζωής μας που εξηγεί την πλατιά αντίδραση στους δρόμους, στα σχολεία, στα γήπεδα όλης της χώρας. Η ενστικτώδης συναισθηματική αναφορά κυρίως της μαθητικής νεολαίας στο νόημα που αποκτά πλέον το «Πάρε με Όταν Φτάσεις», η ταύτιση που μπορεί να ένιωσαν πολλοί (εργαζόμενοι σε ντελίβερι και σε εργοτάξια, πυρόπληκτοι και πλημμυροπαθείς σε κάθε πόλη της χώρας, γιατροί και ασθενείς στο ΕΣΥ) με το «Πάμε κι Όπου Βγει…», η επίγνωση ότι δεν πρόκειται για «ατυχία» όσων επέβαιναν στη μοιραία αμαξοστοιχία εκείνη τη μέρα, αλλά για «τύχη» όλων όσων έκαναν αυτό το δρομολόγιο, αποτυπώνουν τη συσσωρευμένη οργή συνολικά για την πολυδιαφημισμένη «Ελλάδα 2.0». 
Η μαζική ανταπόκριση που βρήκαν τα πρώτα άμεσα καλέσματα για κινητοποιήσεις έδειξαν τις «δονήσεις» στη βάση της κοινωνίας. Η μεγάλη συγκέντρωση μετά το κάλεσμα των σιδηροδρομικών στην Αθήνα την Κυριακή 5 Μάρτη θύμισε λίγο μέρες «Αγανακτισμένων στο Σύνταγμα». Το μέγεθος των κινητοποιήσεων σε μικρές και μεσαίες πόλεις ήταν αντίστοιχο μεγάλων κινηματικών «στιγμών» της πρόσφατης ιστορίας. Η μαχητικότητα, η ζωντάνια και η ταχύτητα της εξάπλωσης των μαθητικών κινητοποιήσεων θύμισε κάτι από Δεκέμβρη του 2008. 
Αυτό το νέο ποιοτικό στοιχείο -στη λαϊκή διάθεση κινητοποίησης- ενισχύεται και με τη σειρά του μπορεί να ενισχύσει τους διάφορους αγώνες που ήταν και είναι σε εξέλιξη αυτή την περίοδο. 
Ο πολύμορφος παρατεταμένος αγώνας των καλλιτεχνών είχε ήδη δημιουργήσει ένα κλίμα «διατάραξης της κανονικότητας», με τις καταλήψεις στα θέατρα και τις καλλιτεχνικές σχολές, τους ακτιβισμούς, τις μαζικές πανκαλλιτεχνικές διαδηλώσεις, τις συναυλίες και την πλατιά αλληλεγγύη. Η μάχη των εκπαιδευτικών ενάντια στην αξιολόγηση και τον «επιθεωρητισμό» επίσης έστειλε ισχυρό μήνυμα ότι κάτι αλλάζει στην βάση της κοινωνίας: Η συμμετοχή στην απεργία και στη διαδήλωση στις 15 Φλεβάρη υπήρξαν «ρεκόρ» για τον κλάδο και εξέφραζαν μια συνολικότερη μαχητικότητα που εκφράστηκε στη συμμετοχή στις συνελεύσεις, στις στάσεις εργασίας για να εμποδιστεί η είσοδος των επιθεωρητών, την απεργία-αποχή από την αξιολόγηση κ.ο.κ. Αυτά τα «μέτωπα» παραμένουν ανοιχτά. Παράλληλα, στους κόλπους του εργατικού κινήματος, έχουν παρουσιαστεί παραδείγματα διεργασιών ιδιαίτερης αξίας: Από την προσπάθεια να οργανωθεί ένας μαχητικός συνδικαλισμός στην E-Food, που «πατάει» στη νικηφόρα απεργία του για να επιχειρήσει να διευρύνει κατακτήσεις στον κλάδο, μέχρι απεργίες όπως η 48ωρη στην ΗΔΙΚΑ που αποτελούν «υπόδειγμα» οργάνωσης (με τον κυρίαρχο ρόλο της Γενικής Συνέλευσης κ.ά.) ως τον συντονισμό σωματείων και ομοσπονδιών στο Δημόσιο Τομέα που αναδεικνύει τη δυνατότητα να υπάρξει συσπείρωση γύρω από κοινά προβλήματα (ΣΣΕ με πραγματικές αυξήσεις, κατάργηση νόμου Χατζηδάκη) και τη δυναμική που μπορεί να δημιουργήσει η κοινή δράση.    
Το «ποτάμι» όλων αυτών των αγώνων και των δυναμικών μπορεί να εκφραστεί στις 8 Μάρτη, καθώς οι προγραμματισμένες κινητοποιήσεις για τη Φεμινιστική Απεργία, διευρύνονται και αποκτούν πλέον χαρακτήρα Γενικής Απεργίας μετά τις αποφάσεις της ΑΔΕΔΥ και Εργατικών Κέντρων. Τα συνθήματα που είχαν επιλέξει φέτος η Συνέλευση Γυναικών 8 Μάρτη στη Θεσσαλονίκη («Παλεύουμε Μαζί για τη Ζωή») και η Συνέλευση 8 Μάρτη στην Αθήνα («Συλλογικά Διεκδικούμε – Κερδίζουμε τη Ζωή Μας») διατηρούν ατόφια την αξία τους. Πράγματι, η «επισφάλεια της ζωής/ζωή στην επισφάλεια» είναι ένα σχήμα το οποίο διεθνώς συμπυκνώνει την προσπάθεια πολλών φεμινιστικών κινημάτων να εκφράσουν το σημείο σύγκλισης των γυναικείων διεκδικήσεων με το ευρύτερο κίνημα των «από κάτω». 
Με την γενική απεργία στις 8 Μάρτη να αποτελεί έναν σπουδαίο «σταθμό» για να εκφραστούν και να μετρηθούν οι διαθέσεις για συνέχεια ή και κλιμάκωση των αγώνων, είναι ευτυχής σύμπτωση ότι εκείνες ακριβώς τις μέρες θα κρίνεται αυτή η προοπτική στη Γαλλία -σε πολύ ανώτερη κλίμακα. Τα μηνύματα που θα στείλουν τα ταξικά μας αδέλφια από εκεί μπορούν να εμπνεύσουν ανάλογες απαντήσεις και εδώ, στο «πώς προχωράμε;». 
Πάνω σε αυτό το ερώτημα οφείλει να στρέψει την προσοχή της η Αριστερά. Το έγκλημα στα Τέμπη και η αντίδραση που προκάλεσε έχουν ήδη σηματοδοτήσει μια αλλαγή πολιτικού και κοινωνικού τοπίου, με αναλυτές να κάνουν λόγο για «γκρίζα ζώνη» ως προς τις προβλέψεις για τη φορά των εξελίξεων. Διαμορφώνεται η δυνατότητα να πάμε σε μια προεκλογική περίοδο «περιπέτεια» για τους από πάνω, με το κίνημα ενεργό στους δρόμους να βάζει τη δική του σφραγίδα στο δημόσιο διάλογο. 
Ο σχεδιασμός να πάμε σε μια προεκλογική περίοδο όπου τον τόνο θα δίνουν οι θλιβερές κοκορομαχίες γύρω από τα δευτερεύοντα, αποσιωπώντας τη συναίνεση γύρω από τα καυτά ζητήματα που αφορούν τη ζωή του κόσμου της εργασίας, μπορεί να ανατραπεί αν αρχίσουμε να «μιλάμε εμείς». 
Με πολεμική κραυγή σήμερα το «Το Κέρδος Σκοτώνει», απαιτώντας συνολικά ένα ισχυρό Δημόσιο στην υπηρεσία των λαϊκών αναγκών, αναδεικνύοντας τον αναντικατάστατο κοινωνικό ρόλο των εργαζομένων και των συνδικάτων τους, διευρύνοντας τις διεκδικήσεις μας (για Συμβάσεις, για αυξήσεις κ.ά.) πέρα από τα ασφυκτικά όρια της «δημοσιονομικής υπευθυνότητας» που απαιτεί ο Στουρνάρας και αποτελεί κοινή ντιρεκτίβα και για τον Μητσοτάκη και για τον Τσίπρα. 
Αυτό το ρεύμα μπορεί να αποτυπωθεί και στις κάλπες, όποτε αυτές στηθούν. Οι προοπτικές του Μητσοτάκη δέχτηκαν ένα ακόμα ισχυρό πλήγμα και οι αγώνες μπορούν να οδηγήσουν στην κατάρρευσή του. Ο ΣΥΡΙΖΑ ίσως βελτιώσει τις προοπτικές του από τη διάθεση μιας μερίδας του κόσμου να τιμωρήσει την κυβέρνηση. Αλλά τα κυβερνητικά του πεπραγμένα τον βάζουν στο κάδρο των διαχρονικών ευθυνών, ενώ ως αντιπολίτευση έχει κάνει ό,τι μπορεί για να εμπεδωθεί (βλ. και «πολακειάδα») ότι την «δεύτερη φορά» δεν «θα είναι αλλιώς». Για ένα άλλο τμήμα του κόσμου, αυτά θα μετρήσουν. Σε ήσυχους καιρούς αδράνειας, το «μικρότερο κακό» μπορεί να φαντάζει ως μια κάποια λύση, ως «μικρότερο». Όταν όμως η κοινωνία συνταράσσεται και έρχεται αντιμέτωπη με τα μεγάλα ερωτήματα οργάνωσης της ζωής της, ενισχύεται η αίσθηση ότι κι αυτό παραμένει «κακό».
Σε ένα τέτοιο τοπίο, δυστυχώς, δεν έχουμε εκείνη τη ριζοσπαστική Αριστερά που θα μπορούσε να δώσει μια άλλη συνολική προοπτική στους αγώνες. Αλλά, ευτυχώς, έχουμε αρκετές επιλογές στα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ, για να εκφραστεί κι εκλογικά η απαίτηση να πάνε τα πράγματα αλλιώς. Κυρίως, έχουμε να εργαστούμε από την επομένη των εκλογών για να ανασυγκροτήσουμε μια ριζοσπαστική Αριστερά που θα αντιστοιχεί στις ανάγκες των κινημάτων αντίστασης. 
Είναι πικρή ειρωνεία της ιστορίας η χρονική σύμπτωση της τραγωδίας των Τεμπών με τους σεισμούς στην Τουρκία. Αν και τα μεγέθη δεν συγκρίνονται, ούτε είναι ίδιας φύσης εγκλήματα, η οδύνη της άδικης απώλειας και η οργή για τις κρατικές ευθύνες είναι ίδια μπροστά σε φονικές τραγωδίες. Για δεύτερη φορά μετά το 1999, σαν να συνωμοτούν τα πάντα για να μας θυμίσουν την κοινή μοίρα των δύο λαών: Αναλώσιμοι για τις κρατικές ηγεσίες, καλούνται να αντέξουν τη δυστυχία τους με ντόπες εθνικής περηφάνιας και να σφίξουν κι άλλο το ζωνάρι τους για χάρη της εξοπλιστικής κούρσας, που καταβροχθίζει τους πόρους που θα μπορούσαν να στηρίξουν την κοινωνική προστασία.