Ωνάσεια σχολεία: Ιδιωτικές δωρεές απέναντι στην καθολική δημόσια δωρεάν παιδεία

 Το ίδρυμα Ωνάση θα προσφέρει συνολικά 160 εκατομμύρια ευρώ για 12 χρόνια σε αυτά τα σχολεία για την αναβάθμιση υποδομών αλλά και την κάλυψη άλλων δαπανών. Κάνοντας τους υπολογισμούς, σε κάθε τέτοιο σχολείο θα αντιστοιχεί ένα ποσό περίπου 600 χιλιάδων ευρώ το χρόνο. 
Αλήθειες και ψέματα
Καταρχάς, η προσπάθεια να παρουσιαστεί μια ιδιωτική δωρεά ως επιτυχία της κυβέρνησης για την αναβάθμιση της δημόσιας παιδείας, αποτελεί έναν απολύτως ψευδή ισχυρισμό. Στην πραγματικότητα, η νεοφιλελεύθερη πολιτική που ακολουθεί πιστά η κυβέρνηση υποβαθμίζει συστηματικά και μεθοδικά τα δημόσια σχολεία. Ήδη από την αρχή της χρονιάς οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για το δημόσιο σχολείο προκάλεσαν αντιδράσεις από μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς αφού έκλεισαν σχολικές μονάδες, αυξήθηκε ο αριθμός των μαθητών/τριών στις σχολικές αίθουσες, συνεχίστηκε η συστηματική απαξίωση του εκπαιδευτικού προσωπικού και οι σχολικές υποδομές αφήνονται στην τύχη τους με πολύ επικίνδυνα αποτελέσματα για μαθητές/τριες και εκπαιδευτικούς. Είναι πλέον αμέτρητα τα περιστατικά όπου οροφές σχολείων καταρρέουν, αίθουσες μπάζουν νερά σε έντονες βροχοπτώσεις, η θέρμανση είναι ανεπαρκής τους χειμερινούς μήνες κοκ. 
Στο φύλλο του περασμένου Σεπτεμβρίου της «Ε.Α.» γράφαμε ότι «[κυβέρνηση και υπουργείο] ως γνήσιοι ντίλερς του ιδιωτικού συμφέροντος απέναντι στο δημόσιο και τα κοινά αγαθά, με αυτή την πολιτική στρώνουν το έδαφος για την ανάπτυξη σε μεγαλύτερο βαθμό της ιδιωτικής πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης καθώς και των ιδιωτικών φροντιστηρίων».
Η πρωτοβουλία για τη μετατροπή 22 δημόσιων σχολείων σε πρότυπα Ωνάσεια Σχολεία, είναι ακριβώς η είσοδος της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στη δημόσια δευτεροβάθμια εκπαίδευση, κάνοντας αυτό που δεν κάνει η κυβέρνηση ως προς τις υποδομές των δημόσιων σχολείων. Όμως, η δωρεά του ιδρύματος Ωνάση δεν αφορά μόνο τις υποδομές των σχολικών κτιρίων αλλά και την ίδια τη φύση και τη λειτουργία τους, το ωρολόγιο πρόγραμμα, τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες.  Δημόσια σχολεία σε κατά βάση λαϊκές γειτονιές, όπως είναι το Περιστέρι, ο Κολωνός, η Κυψέλη, το Μενίδι και το Πέραμα στην Αττική, η Ξηροκρήνη και ο Εύοσμος στη Θεσσαλονίκη, θα μετατραπούν σε πρότυπα Ωνάσεια, όπου η ιδιωτική πρωτοβουλία θα καθορίζει εν πολλοίς και το περιεχόμενο και τον τρόπο διδασκαλίας. Προς το παρόν η σύμβαση λέει ότι η φοίτηση σε αυτά τα σχολεία θα είναι δωρεάν. Όμως, η εισβολή της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στη λειτουργία των δημόσιων σχολείων είναι μια μορφή έμμεσης ιδιωτικοποίησης, αφού στην ουσία μια κρατική-δημόσια υποχρέωση όπως είναι η αναβάθμιση των σχολικών κτιρίων, παραχωρείται σε ιδιώτες.
Βέβαια, η δωρεά του ιδρύματος Ωνάση, θα αφορά αναβάθμιση κτιριακών υποδομών και χρηματοδότηση σεμιναρίων. Το λειτουργικό κόστος των σχολικών μονάδων θα καλύπτεται από τους Δήμους, ενώ το μισθολογικό κόστος διδακτικού και διοικητικού προσωπικού θα καλύπτεται από το υπουργείο. Με το δημόσιο χρήμα, το ίδρυμα Ωνάση θα περηφανεύεται για δωρεές και κοινωνική ευαισθησία.
Οι μαθητές/τριες θα εισάγονται στα συγκεκριμένα γυμνάσια και λύκεια με εξετάσεις, έχοντας μία μικρή ποσόστωση εντοπιότητας από 40% ως 60%. Ωστόσο αυτό σημαίνει ότι τουλάχιστον τα μισά παιδιά που θα πήγαιναν σε αυτά τα σχολεία, στα σχολεία της γειτονιάς τους, αποκλείονται και θα πρέπει να μετακινούνται σε πολύ μεγάλες αποστάσεις. Έτσι δημιουργούνται σοβαροί φραγμοί σε παιδιά κατά βάση πιο φτωχών οικογενειών που τους στερείται η απρόσκοπτη πρόσβαση στο δημόσιο σχολείο, ενώ ταυτόχρονα ενισχύεται ένας απάνθρωπος εξεταστικοκεντρικός χαρακτήρας που προάγει τον ατομισμό και τον ανταγωνισμό.
Οι εκπαιδευτικοί θα παραμείνουν στα συγκεκριμένα σχολεία για μια μεταβατική περίοδο δύο ετών, μετά το πέρας της οποίας θα μπορούν να συνεχίσουν εάν έχουν παρακολουθήσει επιτυχώς συγκεκριμένα προγράμματα επιμόρφωσης. Με άλλα λόγια εκπαιδευτικοί που δε θα «ταιριάζουν» στο πλαίσιο που θα θέτει το ίδρυμα Ωνάση, θα χάνουν τη δουλειά τους ή θα απομακρύνονται σε άλλες σχολικές μονάδες. Επιπλέον, αυτή η αξιολόγηση μάλλον θα γίνεται από τη διοίκηση των σχολείων η οποία θα αποτελείται από πέντε μέλη που θα ορίζει το υπουργείο Παιδείας και τέσσερα μέλη που θα υποδεικνύει το ίδρυμα Ωνάση. Παρά τις διαβεβαιώσεις, υπάρχουν δικαιολογημένα σοβαρές ενστάσεις για το ποιος πραγματικά θα διοικεί τα σχολεία και με ποια κριτήρια.
Αντιδράσεις στο δρόμο
Παρά τον αιφνιδιαστικό τρόπο που προσπάθησε η κυβέρνηση να φέρει τη συγκεκριμένη σύμβαση με το ίδρυμα Ωνάση και να την ψηφίσει επί της αρχής στα τέλη Γενάρη στη Βουλή, έχουν υπάρξει πολύ έντονες αντιδράσεις. 15μελή μαθητών έχουν οργανώσει κινητοποιήσεις και καταλήψεις στα σχολεία που προορίζονται να μετατραπούν σε Ωνάσεια, στην Κυψέλη, στο Πέραμα, στο Περιστέρι, στη Θεσσαλονίκη. Μάλιστα, με ανοιχτή τους επιστολή προς το ίδρυμα Ωνάση απαιτούν να μην εκδιωχθούν από τα σχολεία τους. Στο πλευρό των μαθητών συντάσσονται εκπαιδευτικοί μέσω των τοπικών ΕΛΜΕ, σύλλογοι γονέων, συλλογικότητες της γειτονιάς και δημοτικά σχήματα της Αριστεράς, σε μια προσπάθεια μαζικοποίησης του αγώνα για πραγματική και καθολική αναβάθμιση του δημόσιου σχολείου, χωρίς αποκλεισμούς για τα παιδιά των πιο αδύναμων οικογενειών και χωρίς την όποια εμπλοκή της ιδιωτικής πρωτοβουλίας.
Στα Δημοτικά Συμβούλια των Δήμων όπου πρόκειται να μετατραπούν δημόσια σχολεία σε Ωνάσεια, μόνο μετά από επιμονή δημοτικών σχημάτων και παρατάξεων της Αριστεράς συζητήθηκε το θέμα. Μάλιστα, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων είχε εγκρίνει τη σύμβαση στην αρμόδια επιτροπή μορφωτικών υποθέσεων της Βουλής, χωρίς προηγούμενη συζήτηση, κάτι που ανέδειξε με την τοποθέτησή της η δημοτική σύμβουλος της Ανατρεπτικής Συμμαχίας για την Αθήνα, Όλγα Κλείτσα. Τα μέλη της Ανυπότακτης Αθήνας και της Ανατρεπτικής Συμμαχίας για την Αθήνα, έχουν βρεθεί από την πρώτη στιγμή σε όλες τις αγωνιστικές κινητοποιήσεις για την υπεράσπιση των δημόσιων σχολείων απέναντι στις επιδιώξεις της κυβέρνησης και του ιδρύματος Ωνάση. Το επόμενο διάστημα οι κινητοποιήσεις θα πυκνώσουν σε πολλές γειτονιές, ενώ την Παρασκευή 7 Φλεβάρη στις 12.00 στην Αθήνα διοργανώνεται πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο με κύρια αιτήματα να μη συγκαλυφθεί το έγκλημα των Τεμπών και να ανατραπεί η συμφωνία για τη δημιουργία των Ωνάσειων σχολείων.
O μόνος δρόμος για την υπεράσπιση του δημόσιου σχολείου και της δημόσιας δωρεάν παιδείας είναι οι αγώνες των εκπαιδευτικών και των μαθητών/τριών απέναντι στην κυβέρνηση και το υπουργείο. Η μάχη για την υπεράσπιση του δημόσιου σχολείου είναι και μάχη υπεράσπισης του δημόσιου απέναντι στο ιδιωτικό. Είναι μάχη για την κάλυψη των κοινωνικών αναγκών απέναντι στις ιδιωτικοποιήσεις και τα κέρδη.