Το κίνημα των Τεμπών, το αίτημα για την κρατικοποίηση των σιδηροδρόμων και η Αριστερά

Φωτογραφία

Ολόκληρο στο RProject.gr

Ημερ.Δημοσίευσης
Συντάκτης
Γιώργος Σαπουνάς

[…]
Τ ο κίνημα των Τεμπών δείχνει την ωρίμανση της μαζικής, λαϊκής οργής και την απαίτηση για «ζωή αξιοβίωτη». Το αίτημα για την κρατικοποίηση των σιδηροδρόμων (και ευρύτερα, ενάντια στις ιδιωτικοποίησεις και για την αναστροφή τους σε όλα τα αγαθά «κοινής ωφέλειας», στις συγκοινωνίες, στο νερό, στην ενέργεια, στις τηλεπικοινωνίες, στην Υγεία, στην Παιδεία κ.α.) δίνει το πολιτικό περιεχόμενο. […]
Η αντιμετώπιση του ζητήματος της κρατικοποίησης του σιδηρόδρομου (και ευρύτερα), η επιχειρηματολογία καθώς και ο τρόπος της διεκδίκησής του φανερώνουν και το πραγματικό πολιτικό σχέδιο και τη συνολική εναλλακτική πρόταση.
Η Αριστερά
Η πολιτική δυνατότητα ωστόσο δεν εμφανίζεται στο προσκήνιο. Απέναντι και ενάντια στο αίτημα αυτό και στη δυνατότητα να υλοποιηθεί στον παρόντα ιστορικό χρόνο, δύο είναι οι κυρίαρχες απόψεις στο πολιτικό φάσμα.
Η μία είναι η κυβερνητική (και όχι μόνο), δεξιά άποψη. Αυτή η οποία υποστηρίζει την υπεροχή της αγοράς και των ιδιωτικών επιχειρήσεων έναντι των δημόσιων αγαθών. […]
Η άλλη άποψη υποστηρίζει ότι κάτι τέτοιο δεν έχει νόημα εάν δεν ανατραπεί το συνολικό πλαίσιο, είτε του καπιταλισμού γενικά είτε, έστω, της ΟΝΕ/ΕΕ με την έξοδο ως προϋπόθεση. Αυτές οι απόψεις εκφέρονται από το ΚΚΕ και από ένα τμήμα της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς. Πρόκειται για ένα προφανές αναποδογύρισμα των προτεραιοτήτων στην πραγματική ζωή και την πάλη, ταξική και πολιτική.
Στην πραγματικότητα το πρόβλημα που οδηγεί σε αυτές τις «σοφιστείες» είναι άλλο και αφορά στο ποιος πολιτικός φορέας διατίθεται να αναλάβει σήμερα την πολιτική ευθύνη, ως βούληση και ως δυνατότητα. Εάν και πώς ακριβώς (με ποιο πολιτικό σχέδιο) μπορεί να υλοποιηθεί, στον παρόντα χρόνο, το αίτημα.
Η επανακρατικοποίηση ιδωτικοποιημένων επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας υπό την δυναμική και επίμονη διεκδίκηση του κινήματος αποτελεί μια ιστορική πραγματικότητα που τεκμηριώνει τη σημασία της ταξικής/ πολιτικής πάλης με απτά αποτελέσματα, στο ιστορικό παρόν. Κορυφαίο παράδειγμα στην πρόσφατη ιστορία του εργατικού κινήματος υπήρξε η ανατροπή της ιδιωτικοποίησης των λεωφορείων της τότε ΕΑΣ από τον διαρκή, επίμονο και δυναμικό απεργιακό αγώνα του συνδικάτου και υπό την ηγεσία των συνδικαλιστικών δυνάμεων του ΠΑΣΟΚ και του ΚΚΕ. Στην τότε εμβληματική πάλη ενάντια στη νεοφιλελεύθερη λαίλαπα του Κωσταντίνου Μητσοτάκη οι δυνάμεις του ΚΚΕ όχι μόνο δεν απέρριψαν τη σημασία του αγώνα για την ανάκτηση των αστικών συγκοινωνιών από το δημόσιο αλλλά αντίθετα πρωταγωνίστησαν σε αυτή. Τί διαφορετικό υπάρχει σήμερα που οδηγεί το μεγαλύτερο κόμμα της αριστεράς να δίνει κυριολεκτική μάχη μέσα από πλήθος αρθρογραφίας και επιχειρημάτων ενάντια στην απαίτηση για επανακρατικοποίηση, αναδεικνύοντας το αδιέξοδο του καπιταλιστικού πλαισίου; Η παρατήρηση ότι όλες οι νίκες του εργατικού και μαζικού κινήματος, μέσα στο πλαίσιο του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και της αγοράς, είναι προσωρινές, είναι γνωστή και αναμφισβήτητη. Εντούτοις το συμπέρασμα ότι γιαυτό τον λόγο τα άμεσα αιτήματα δεν έχουν (τουλάχιστον ιδιαίτερη) σημασία αφού έτσι κι αλλιώς χωρίς την ολοκληρωτική αντικαπιταλιστική ανατροπή, ακόμη κι αν είναι δυνατό να υπάρξουν νίκες, θα υποχωρήσουν εκ νέου (κάποια χρονική στιγμή, συμπύκνωση και αυτή του συσχετισμού και του βαθμού της πάλης), αποτελεί αυθαίρετη ερμηνεία με διαλυτικά και καταστροφικά αποτελέσματα για την ίδια την πάλη. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα «κυκλικό επιχείρημα» που υπονοεί (αν όχι δηλώνει ευθέως) ότι η αντικαπιταλιστική ανατροπή δεν θα είναι αποτέλεσμα της πάλης και των αγώνων της εργατικής τάξης και των «από κάτω» γενικότερα αλλά κάποιου «εξωτερικού» παράγοντα – του κόμματος – που θα παρέμβει αποφασιστικά μια, κάποια απροσδιόριστη, ιστορική στιγμή όταν «οι συνθήκες θα είναι ώριμες». Πέρα από δείγμα βαθιάς αντιμαρξιστικής, σταλινικής αντίληψης που υποτιμά σταθερά την πάλη της εργατικής τάξης και γενικά το μαζικό κίνημα ως «υποκείμενο» των ιστορικών κοινωνικών αλλαγών, αποτελεί επίσης και κυρίως στην τρέχουσα περίοδο, δήλωση αδυναμίας να αντιμετωπιστούν οι ιστορικές «ασυνέχειες» που «γεννά» η εποχή και διαμορφώνουν το σύγχρονο πεδίο της ταξικής και πολιτικής πάλης. […]
Ωστόσο ακόμη και επιλογές που εμφανίζονται δήθεν αριστερότερες και σε σφοδρή κριτική προς τις επιλογές του ΚΚΕ, από δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής, αντικαπιταλιστικής αριστεράς, φτάνουν στο ίδιο σημείο (αδυναμία νικών ελέω «επαναστατικής προϋπόθεσης») μέσα από διαφορετική επιχειρηματολογία και προσχήματα. Δεν απορρίπτεται το αίτημα για την επανακρατικοποίηση, το αντίθετο! Εντούτοις απαιτείται η πιο «ξεκάθαρη» επαναστατική γραμμή. Μια γραμμή που θα απορρίπτει και θα απαγορεύει την «υπερβολική» επέκταση του κινηματικού μετώπου σε «μη επαναστατικές» δυνάμεις με κεντρικό επιχείρημα αυτή την φορά, όχι την αντικαπιταλιστική ανατροπή ως προϋπόθεση αλλά την έξοδο από την ΕΕ! Τέτοιοι φραγμοί στο κίνημα είναι αδιανόητος αριστερισμός και σχεταρισμός με αποτελέσματα διαλυτικά και αποσυσπειρωτικά για το ίδιο το κίνημα. […]
Πρωτοβουλία με βάθος και προοπτική
Μια πρωτοβουλία για την ανάδειξη του αιτήματος της κρατικοποίησης των σιδηροδρόμων χωρίς αποζημίωση και με εργατικό, κοινωνικό έλεγχο είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την συνολική πάλη ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις και για την αναστροφή τους ως επιλογή ταξική και ανατρεπτική και οφείλει να στοχεύει στην εμβάθυνση της πολιτικοποίησης του «κινήματος των Τεμπών».
Από αυτή την σκοπιά το κεντρικό ζήτημα μιας τέτοιας πρωτοβουλίας είναι το εύρος της συμμετοχής. Από τις πολιτικές οργανώσεις που διατίθενται να διαθέσουν τις δυνάμεις τους σε αυτόν τον σκοπό, τις συνδικαλιστικές δυνάμεις και εκπροσωπήσεις έως το άπλωμα ενός πλατιού δικτύου μέσα στην κοινωνία με την συμμετοχή όποιας/ου επιθυμεί να συμβάλει και να αγωνιστεί γι αυτό. Το εύρος της συμμετοχής έχει τη λογική της δύναμης των «πολλών», του κόσμου της εργασίας και των «από κάτω» έναντι των «λίγων» και «ειδικών». Αποφάσεις πρωτοβάθμιων σωματείων αποτελούν ασφαλώς θετική εξέλιξη όμως ο περιορισμός της πρωτοβουλίας σε αυτή την μορφή θα την οδηγήσει γρήγορα στα όριά της καθώς είναι πολύ λίγα αυτά τα σωματεία που διαθέτουν ξεκάθαρα αριστερή, ριζοσπαστική πλειοψηφία. Ο σκοπός εδώ είναι να συναθροιστούν όσο το δυνατόν περισσότερες φωνές πέρα από τους συγκεκριμένους συσχετισμούς στα σωματεία. Η εξυπηρέτηση της ανάγκης να υπάρξουν τεκμηριώσεις και τεχνικά/ επιστημονικά πορίσματα υπέρ της κρατικοποίησης του σιδηρόδρομου επίσης έχει όρια και προϋποθέσεις που κρίνουν το ουσιαστικό ταξικό και πολιτικό περιεχόμενο. Το κύριο (αν όχι το μοναδικό) ζήτημα που πρέπει να τίθεται ξανά και ξανά είναι πώς η οικονομική δυνατότητα για τέτοιες επιλογές είναι αντικειμενικά (πάντα και άμεσα) παρούσα. Στο επίκεντρο βρίσκεται η ταξική και ριζοσπαστική πολιτική επιλογή που αφορά στην αποτελεσματική και γενναία φορολόγηση του πλούτου και του εγχώριου ιδιωτικού κεφαλαίου προς όφελος των «πολλών και από κάτω». 
Η διεκδίκηση της άμεσης, χωρίς αποζημίωση και με εργατικό/ κοινωνικό έλεγχο, κρατικοποίησης των σιδηροδρόμων, μπορεί να γίνει το πολιτικό «προσάρτημα» του αιτήματος για Δικαιοσύνη, του «κινήματος των Τεμπών», διαμορφώνοντας ένα πολύ ουσιαστικό πλαίσιο πίεσης για κάθε πολιτική δύναμη που επιζητά την κυβερνητική εξουσία, με σοβαρές συνέπειες στην γενικότερη συζήτηση για την κυβερνητική στρατηγική. Βαθαίνοντας ταυτόχρονα την αίσθηση της δύναμης αλλά και της δυνατότητας στο ίδιο το κίνημα, ευνοώντας την κλιμάκωση των απαιτήσεων και των διεκδικήσεων. Οικοδομώντας  τους όρους για την σύγχρονη, μαζική αντικαπιταλιστική αριστερά που θα μπορεί να αντιμετωπίσει κάθε ιστορικά διαθέσιμη ευκαιρία και πολιτική πρόκληση και να επιδιώξει και να στηρίξει κάθε «προσωρινή» νίκη ως σκαλοπάτι για τη συνολική αντικαπιταλιστική ανατροπή.       

Φύλλο Εφημερίδας

Κατηγορία