Το «κούρεμα» των καταθέσεων κορυφή του «παγόβουνου» της κρίσης

Φωτογραφία

Ο Σόιμπλε και το Eurogroup οργανώνουν (με το «κούρεμα» των καταθέσεων στην Κύπρο) μια τεράστια «προβοκάτσια» ενάντια στο τραπεζικό σύστημα στον ευρωπαϊκό Νότο, η Λαϊκή είναι η πρώτη τράπεζα στην Ευρωζώνη που επίσημα ευρωπαϊκά όργανα επιβάλλουν το κλείσιμό της, η τρόικα αμφισβητεί τη συγχώνευση Εθνικής-Eurobank και οι «πιο τροϊκανοί και από τους τροϊκανούς» Προβόπουλος και Στουρνάρας τα στυλώνουν υπερασπιζόμενοι το «μεγάλο Deal»… Τι σημαίνουν όλα αυτά; Σίγουρα κάτι πολύ περισσότερο από ζητήματα διευθέτησης της «τραπεζικής εποπτείας». Ας δούμε συγκεκριμένα.

Ημερ.Δημοσίευσης
Συντάκτης
Πάνος Κοσμάς

Ποιοι «πλήρωσαν» στην Κύπρο;

Κάποιοι νεοφιλελεύθεροι ισχυρίζονται ότι είναι προτιμότερο «να πληρώσουν οι ολιγάρχες και μεγαλοκαταθέτες παρά οι φορολογούμενοι» μέσω κρατικών ενισχύσεων στις τράπεζες. Ωστόσο, στην Κύπρο δεν πλήρωσαν ούτε όλοι οι ολιγάρχες ούτε μόνο ή έστω κυρίως οι ολιγάρχες.

Από τα συνολικά 68 δισ. ευρώ των κυπριακών καταθέσεων, οι καταθέσεις στη Λαϊκή και στην Κύπρου (που «κουρεύτηκαν» 100% και περίπου 40% αντίστοιχα για ποσά μεγαλύτερα των 100.000 ευρώ) ήταν 27 δισ. ευρώ, τα υπόλοιπα ανήκαν σε συνεταιριστικές τράπεζες, υποκαταστήματα ελληνικών τραπεζών στην Κύπρο κ.λπ. Άρα συνολικό ύψος καταθέσεων 41 δισ. ευρώ (το 60% των κυπριακών καταθέσεων) εξαιρέθηκε από το «κούρεμα», μαζί και οι μεγαλοκαταθέτες και «ολιγάρχες» (Ρώσοι, Άραβες, Βρετανοί κλπ).

Επιπλέον, ο κεντρικός τραπεζίτης της Κύπρου Πανίκος Δημητριάδης «ξέχασε» την εβδομάδα του χαμού τα υποκαταστήματα των μεγάλων κυπριακών τραπεζών στο Λονδίνο και τη Μόσχα ανοιχτά, με αποτέλεσμα μεγάλα ποσά καταθέσεων, που ανήκαν σε μεγαλοκαταθέτες και «ολιγάρχες», να αποδράσουν…

Ακόμα χειρότερα, πολιτικά και επιχειρηματικά στελέχη της κυπριακής αστικής τάξης έβγαλαν τις καταθέσεις τους στο εξωτερικό το Μάρτιο, λίγο πριν το «κούρεμα» που ήξεραν ότι θα έρθει, μεταξύ των οποίων και συγγενικά πρόσωπα του προέδρου Αναστασιάδη, όπως αποκαλύφθηκε αυτή την εβδομάδα…    

Αγαπητέ νεοφιλελεύθερε, αυτό είναι το ιδεώδες σου: ο καπιταλισμός της κρίσης, ο καπιταλισμός του πλιάτσικου και της μαφίας του κέρδους!  

Πιο σημαντική όμως είναι η άλλη πλευρά: Η βίαιη κατάρρευση του τραπεζικού τομέα στην Κύπρο, πέρα από το ότι θα συνοδευτεί από μνημόνιο (με τις γνωστές περικοπές σε μισθούς, συντάξεις, κοινωνικό κράτος, αλλά και ιδιωτικοποιήσεις και υποθήκευση των εσόδων από το φυσικό αέριο), θα προκαλέσει επίσης τρομακτική ύφεση πάνω από 20% το 2013, εκτίναξη της ανεργία σε επίπεδα… Ελλάδας κλπ. Έχει ακόμη κανείς απορία για το ποιος θα πληρώσει το μάρμαρο στην Κύπρο;

Από τη μια, το πολύ πολύ να «κουρευτούν» τα 10 από τα 27 δισ. ευρώ των καταθέσεων πάνω από 100.000 ευρώ στις τράπεζες Κύπρου και Λαϊκή, με τελική απώλεια ας πούμε 7 δισ. ευρώ. Από την άλλη, θα ακολουθήσουν τρομακτική ύφεση, ανεργία, μείωση μισθών, ιδιωτικοποιήσεις. Να ποια είναι η «δίκαιη λύση» με την οποία πληρώνουν τάχα οι μεγαλοκαταθέτες και όχι οι μικροκαταθέτες και οι φορολογούμενοι…

Πολύ άσχημα έκανε η Αριστερά σε Ελλάδα και Κύπρο που παρουσιάστηκε να υπερασπίζεται την «ιερότητα» των καταθέσεων γενικά, δηλαδή ασχέτως ύψους, αλλά αυτό από την άλλη πλευρά δεν σημαίνει καθόλου ότι στην Κύπρο επιβλήθηκε μια «δίκαιη λύση» για τους μικροκαταθέτες και τους αδύναμους. Αυτό το νεοφιλελεύθερο παραμύθι πρέπει να αποκαλυφθεί.

Γιατί η Ευρωζώνη επιλέγει το «κούρεμα» των καταθέσεων;

Γιατί όμως η Ευρωζώνη θίγει τόσο ωμά την «ιερότητα των καταθέσεων»; Γιατί παίρνουν τόσο «ακραία» μέτρα; Επειδή απλούστατα η καπιταλιστική κρίση, και ιδιαίτερα στην Ευρωζώνη, όχι μόνο είναι αξεπέραστη, αλλά βαθαίνει και περιπλέκεται.

Ποια είναι τα θεμελιώδη δεδομένα αυτής της κρίσης; Πρώτο, το μέσο κρατικό χρέος των χωρών της Ευρωζώνης το 2013 θα φτάσει το 95% του μέσου ΑΕΠ. Αυτές είναι οι φθινοπωρινές εκτιμήσεις και του ΔΝΤ. Στο μεταξύ όμως, η ύφεση εγκαταστάθηκε για τα καλά στην Ευρωζώνη και η κατάσταση ιδιαίτερα στον ευρωπαϊκό Νότο, αλλά και η γενίκευση και το βάθεμα των πολιτικών λιτότητας υπόσχονται τη μακροημέρευσή της. Είναι ο φονικός συνδυασμός κρατικού χρέους που βαδίζει ακάθεκτο προς το 100% του ΑΕΠ και ύφεσης που εξηγεί καταρχήν τόσο το βάθος όσο και το πλήρες αδιέξοδο στη διαχείριση της κρίσης.

Ποιες λύσεις διαθέτουν οι καπιταλιστές; Δεν μπορούν να «κουρέψουν» το χρέος, γιατί –όπως απέδειξε το ελληνικό PSI– δέχονται μεγάλο πλήγμα οι τράπεζες, που στη συνέχεια πρέπει να στηριχτούν με κρατικό χρήμα για να καλύψουν τις κεφαλαιακές τους «τρύπες», οπότε το κρατικό χρέος από τη μια «κουρεύεται» και αμέσως μετά ξανα-αυξάνεται. Να πάνε σε άλλες λύσεις (συνδυασμός ανάπτυξης με αύξηση πληθωρισμού) ούτε θέλουν ούτε μπορούν. Άρα, τι μένει; Καταρχήν, το απόλυτο αδιέξοδο.

Σε αυτό το σημείο πρέπει να βάλουμε τον παράγοντα τράπεζες. Τα δημοσιεύματα σε μεγάλα διεθνή μίντια δίνουν και παίρνουν την τελευταία διετία για το πόσο εξακολουθεί να είναι το «άνοιγμα»-«τοξικό» ενεργητικό των ευρωπαϊκών τραπεζών. Κάποιες εκτιμήσεις αγγλο-σαξονικών μέσων το ανεβάζουν σε επίπεδα πάνω από το ευρωπαϊκό ΑΕΠ. Πριν λίγους μήνες, το ΔΝΤ υποστήριζε ότι οι άμεσες ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης των ευρωπαϊκών τραπεζών είναι τουλάχιστον 220 δισ. ευρώ. Στο δίπτυχο κρατικό χρέος-ύφεση πρέπει λοιπόν να προσθέσουμε και τα –άγνωστης έκτασης– «τοξικά» των τραπεζών.

Ο «φαύλος κύκλος» της καπιταλιστικής κρίσης είναι λοιπόν απόλυτος και οι τράπεζες είναι κεντρικός κόμβος στο αδιέξοδο.

Στο πλαίσιο αυτό, το κυπριακό «κούρεμα» σηματοδοτεί τη σαφή απόφαση των κυβερνήσεων του κεφαλαίου, αλλά και της Ευρωζώνης να «βάλουν χέρι» στις καταθέσεις των χωρών της Ευρωζώνης, που κατά μέσο όρο αντιστοιχούν στο 70% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ – «είναι πολλά τα λεφτά» για να μην πάει το μυαλό των νεοφιλελεύθερων καπιταλιστών μαφιόζων στο να βάλουν χέρι σ’ αυτά, μπροστά μάλιστα στο απόλυτο αδιέξοδο της διαχείρισης της κρίσης.

Οι καταθέσεις λοιπόν απειλούνται με δύο τρόπους:

α. Μέσα από προγράμματα «εξυγίανσης» τραπεζών που κινδυνεύουν να «σκάσουν» από τα τοξικά». Εδώ η «καμπάνα» χτυπάει και για την Ελλάδα και για τις Ισπανία και Ιταλία, αλλά και για τη Μάλτα, το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο κλπ.     

β. Μέσα από νέα «κουρέματα» του κρατικού χρέους. Που θα δημιουργήσουν νέες κεφαλαιακές «τρύπες» στις τράπεζες, οι οποίες αυτή τη φορά δεν θα γεμίσουν με κρατικά δάνεια, αλλά με «κουρεμένες» καταθέσεις. Εδώ η «καμπάνα» χτυπάει για την Ελλάδα και την Πορτογαλία…

Ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας, μπορούν να συντρέξουν και οι δύο λόγοι: να ανακαλυφθεί χρηματοδοτικό κενό τόσο στη διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών όσο και στο μνημονιακό πρόγραμμα.

Φυσικά, η επέκταση του «κουρέματος» και σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης θα είναι άκρως αποσταθεροποιητική για την ίδια την Ευρωζώνη. Φυσικά, «κουρεύοντας» καταθέσεις υπονομεύεται η αξία του ευρώ σαν παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος. Φυσικά, ύστερα από όλα αυτά το ευρώ «δεν είναι το ίδιο» στην Κύπρο και στη Γαλλία, στην Ισπανία και τη Γερμανία κλπ. Άρα, όλα τα σενάρια έχουν ανοίξει: διάσπαση της Ευρωζώνης (αποκατάσταση της ισχύος, της αξιοπιστίας και του παγκόσμιου αποθεματικού χαρακτήρα του σημερινού ευρώ σε μια πιο στενή ζώνη χωρών), διάλυση της Ευρωζώνης, αποχώρηση ή εξώθηση χωρών έξω από την Ευρωζώνη.
Να γιατί, όταν λέμε ότι η Ευρωζώνη είναι όπλο μαζικής καταστροφής ενάντια στην εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα, δεν είναι ένα απλό σχήμα λόγου…

 

[[{"type":"media","view_mode":"media_large","fid":"1227","attributes":{"alt":"","class":"media-image","height":"821","typeof":"foaf:Image","width":"600"}}]]

Φύλλο Εφημερίδας

Κατηγορία