Η 11 Σεπτέμβρη είναι μια από τις πιο μαύρες επετείους για την Αριστερά, είναι η ημερομηνία της αιματηρής ανατροπής της κυβέρνησης της Λαϊκής Ενότητας στη Χιλή. Σήμερα, το φοιτητικό κίνημα της Χιλής, αμφισβητεί συνολικά το οικονομικό μοντέλο που άφησε κληρονομιά η χούντα του Πινοσέτ. Μαζί με το άρθρο για τη σημασία αυτού του φοιτητικού κινήματος που ζητά συνολική ρεβάνς για την ήττα του 1973, αναδημοσιεύουμε και παλιότερο άρθρο της Ε.Α. για τη Χιλή του Αλιέντε και τα συμπεράσματα για την Αριστερά σήμερα.
Φωτογραφία
Ημερ.Δημοσίευσης
Το κίνημα για ένα άλλο εκπαιδευτικό σύστημα συνεχίζεται στη Χιλή για πάνω από ένα χρόνο μετά το ξέσπασμά του. Στις 28 Αυγούστου, περισσότεροι από 150.000 διαδηλωτές κατέκλεισαν το Σαντιάγκο, ενώ διαδηλώσεις έγιναν και σε άλλες πόλεις, απαιτώντας εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Στο πλευρό των φοιτητών βρέθηκαν και οι εκπαιδευτικοί με απεργία, αλλά και εργαζόμενοι από άλλους κλάδους που κήρυξαν απεργία συμπαράστασης. Ήταν μια από τις μεγαλύτερες κινητοποιήσεις το τελευταίο διάστημα και ήρθε λίγες μέρες μετά τη βίαιη εισβολή της αστυνομίας σε τρία κατειλημμένα λύκεια. Η αστυνομία επιτέθηκε με αντλίες νερού και έκανε έφοδο για να σπάσει τις καταλήψεις, συλλαμβάνοντας 139 μαθητές, καθώς η κυβέρνηση ήθελε να δείξει πως θα σκληρύνει κι άλλο τη στάση της. Αρκετά άλλα λύκεια παραμένουν κατειλημμένα, συμμετέχοντας στον κοινό αγώνα.
Η αντοχή του κινήματος εξηγείται και από το χαρακτήρα που έχει πάρει, καθώς αυτός ξεπερνά τα όρια μιας φοιτητικής κινητοποίησης με ένα συγκεκριμένο αίτημα. Τα αιτήματα των φοιτητών (ριζικά διαφορετικό εκπαιδευτικό σύστημα, αξιοποίηση των εσόδων από τις εξαγωγές χαλκού για τη χρηματοδότηση δωρεάν παιδείας, αλλαγή συντάγματος) είναι τέτοια, που έχουν γίνει υπόθεση όλης της κοινωνίας και θέτουν συνολικότερο ζήτημα «αλλαγής πορείας» της χώρας και οριστικής απαλλαγής από την ανέγγιχτη κληρονομιά του καθεστώτος Πινοσέτ. Μια σειρά εργατικοί αγώνες με εντυπωσιακή μαχητικότητα είναι επίσης δείγμα αυτού του κλίματος, ιδιαίτερα σε μια χώρα όπου ο συνδικαλισμός είναι ιδιαίτερα χαμηλός.
Αυτή η κοινωνική αναταραχή φέρνει αλλαγές συσχετισμών. Ο μετριοπαθής πρόεδρος του Χιλιανού Κογκρέσου των Συνδικάτων ηττήθηκε πριν λίγο καιρό από τον υποψήφιο του Κομουνιστικού Κόμματος. Στα πανεπιστήμια, η παραδοσιακή ηγεσία του φοιτητικού κινήματος (προσκείμενη στο Σοσιαλιστικό Κόμμα και το Κομουνιστικό Κόμμα) εκτοπίζεται από μια αρκετά νεαρή, αλλά όλο και πιο ισχυρή επαναστατική Αριστερά.
Ξεκινώντας να ξηλώσουν το εκπαιδευτικό σύστημα του Πινοσέτ και φτάνοντας στην απαίτηση να αλλάξει το σύνταγμα του Πινοσέτ, ένα κοινωνικό κίνημα αμφισβητεί το οικονομικό μοντέλο της Χιλής και διεκδικεί μια συνολική ρεβάνς για τη βαριά ήττα του 1973. Η πλατύτητα, η διάρκεια, η ζωντάνια, ο επιθετικός του χαρακτήρας είναι μορφές που είχαν να φανούν στη Χιλή από τα χρόνια του Αλιέντε.
Καθώς ο Σεπτέμβρης φέρνει στο προσκήνιο τη «μαύρη επέτειο» της αιματηρής ανατροπής του Αλιέντε, είναι απόλυτα σωστός ο τίτλος άρθρου του Ρίτσαρντ Σέιμουρ στον «Γκάρντιαν»: «Η χώρα που τρομοκράτησε ο Πινοσέτ δεν φοβάται πια».
(Για τη Χιλή του Αλιέντε, την τραγωδία του Σεπτέμβρη του 1973 και τα συμπεράσματα για την Αριστερά, διαβάστε στο το «Χιλή 1970-1973: Η κυβέρνηση της Αριστεράς, το κράτος και η επανάσταση»).