Ρήγματα στη λυκοσυμμαχία Ε.Ε.-ελληνικού καπιταλισμού

Με αυτό το πρίσμα εξηγούνται οι σχέσεις της τρόικας και του Βερολίνου με την ελληνική κυβέρνηση και την ελληνική άρχουσα τάξη. Οι επιβραβεύσεις και τα καλά λόγια της τρόικας αναφέρονται στα χτυπήματα που έχει καταφέρει η ελληνική κυβέρνηση ενάντια στους εργαζόμενους, αλλά και στα λεφτά που έχει εξασφαλίσει ότι θα επιστρέψουν στα ταμεία των ευρωπαϊκών τραπεζών και των άλλων διεθνών δανειστών. Από την άλλη υπάρχουν και τα κρύα ντους με τις δόσεις, στο βαθμό που κρίνεται ότι δεν προχωρούν οι «διαρθρωτικές αλλαγές» και κυρίως οι ιδιωτικοποιήσεις.

Η ελίτ
Όμως, κομμάτια της ελληνικής άρχουσας τάξης βλέπουν ότι σταδιακά αρχίζουν να κινδυνεύουν τα δικά τους «χωράφια». Εξ ου και τα εκατέρωθεν βέλη που έχουν αρχίσει να εξαπολύονται. Αν στην Ελλάδα αρχίζουν να ανησυχούν οι Ψυχάρηδες, οι Μπόμπολες και οι συν αυτοίς, το ίδιο ανησυχούν και οι τροϊκανοί για την αφοσίωση της ελληνικής άρχουσας τάξης στο «πρόγραμμα».

Είναι πολλές οι φορές, που τόσο οι Λαγκάρντ όσο και ο Σόιμπλε και η Μέρκελ έχουν καταφερθεί κατά των Ελλήνων Κροίσων, καταγγέλλοντάς τους ότι δεν συμμετέχουν στα φορολογικά βάρη. Πιο πρόσφατο και πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτών των αντεγκλήσεων ήταν η δήλωση που έκανε ο Σόιμπλε στο Στρασβούργο: «Αυτό που έχει αποτύχει στην Ελλάδα είναι η ελίτ, αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτό», δήλωσε.

Την ίδια εκτίμηση φαίνεται να έχει και ο αμερικανικός κλάδος της τρόικας, όπως τουλάχιστον φάνηκε από τους «New York Times», οι οποίοι με αφορμή το σκάνδαλο Λαυρεντιάδη επιτέθηκαν στους Έλληνες μεγαλοκεφαλαιούχους με άρθρο υπό το εύγλωττο τίτλο «Για την Ελλάδα, οι ολιγάρχες αποτελούν εμπόδιο για την ανάκαμψη». Το άρθρο ανέφερε και τα εξής μεταξύ άλλων: «Σε μια χώρα που έχει ουσιαστικά συντριβεί από την πολύχρονη λιτότητα και από μια ανεργία που ξεπέρασε το 25%, οι μέσοι Έλληνες αισθάνονται διογκούμενη οργή για μια κάστα ολιγαρχών που ευθύνονται για τη δημιουργία μιας κλειστής οικονομίας. Μερικές δεκάδες πανίσχυρες οικογένειες ελέγχουν κρίσιμους τομείς, όπως το τραπεζικό σύστημα, τη ναυτιλία και τις κατασκευές, και μπορούν συχνά να υπολογίζουν στους πολιτικούς ώστε οι τελευταίοι να φροντίζουν τα συμφέροντά τους, πολλές φορές περνώντας νομοθετήματα κομμένα και ραμμένα στα μέτρα των συγκεκριμένων αναγκών αυτών των ολιγαρχών. Το αποτέλεσμα, σύμφωνα με τους αναλυτές, είναι η έλλειψη ανταγωνισμού που υπονομεύει την οικονομία επιτρέποντας στους ολιγάρχες να δημιουργούν καρτέλ και να πλουτίζουν αδιάκοπα μέσα από έναν διεφθαρμένο καπιταλισμό».

Το δημοσίευμα αποδεικνύει περίτρανα ότι την «εικόνα της χώρας» προς τους επίδοξους ξένους επενδυτές, δεν την χαλάνε οι διαδηλώσεις, οι απεργίες, ή οι δηλώσεις του Τσίπρα όπως μας λένε η κυβέρνηση, αλλά η ίδια η άρχουσα τάξη και οι πολιτικοί της εκφραστές. Όμως, το δημοσίευμα δείχνει επίσης ότι η διένεξη πιθανόν να έχει ενταθεί το τελευταίο διάστημα.

Ωστόσο στο βαθμό που θα εξασφαλίζονται τα χρήματα των δανειστών, η ένταση θα υποχωρήσει. Όπως γράφει το «Κέρδος» επικαλούμενο διεθνείς αναλυτές, η ωραιοποίηση της κατάστασης του ελληνικού χρέους βολεύει και τις δύο πτέρυγες των πιστωτών: α) το ΔΝΤ που βάσει του καταστατικού του θα έπρεπε να είχε ήδη αποχωρήσει από την Ελλάδα αν παρουσιαζόταν η πραγματική κατάσταση του ελληνικού χρέους και β) τη Γερμανία, καθώς έτσι θα αποφευχθεί κάποιο μεγάλο δράμα πριν από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Έτσι την ίδια στιγμή που ο πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας Γ. Βάιντμαν, επανελάμβανε την κατηγορηματική του αντίθεση στο ενδεχόμενο διαγραφής του ελληνικού χρέους, ο Σόιμπλε, σε άλλες δηλώσεις του, τόνιζε ότι η παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ σημαίνει  κέρδη για τη Γερμανία: «Τα πλεονεκτήματα που παίρνουμε από το κοινό νόμισμα είναι πολύ περισσότερα από το κόστος όλων των πακέτων βοήθειας», είπε στην «Bild».

Ωστόσο ο οίκος Standard and Poors, που προφανώς δεν έχει άμεσα συμφέροντα από την παρουσίαση του ελληνικού χρέους ως βιώσιμου, υποβάθμισε πριν από μερικές ημέρες την Ελλάδα σε καθεστώς «επιλεκτικής χρεοκοπίας», δηλ. κάτω από την αξιολόγηση- σκουπίδι (CCC) που είχε δώσει για τα ελληνικά χρεόγραφα το Μάιο.

Απόκλιση
Η σχέση των Ελλήνων καπιταλιστών με την ΕΕ παραμένει λυκοφιλία, όπως λυκοφιλία είναι οι σχέσεις των περισσότερων ευρωπαϊκών καπιταλισμών μεταξύ τους. Για να παραθέσουμε και πάλι τον Σόιμπλε, ο Γερμανός υπουργός περιέγραψε πολύ παραστατικά πώς βλέπει το Βερολίνο τον ελληνικό καπιταλισμό: «Η Ελλάδα υποβάλλεται σε μια διαδικασία μετασχηματισμού της οικονομίας της παρόμοια με αυτή των πρώην σοβιετικών χωρών», ανέφερε. Την ίδια στιγμή, από τελείως διαφορετική αφετηρία, ο μαρξιστής Πέρι Άντερσον («Εποχή», 9/12) εκτιμά ότι «στην Ελλάδα, ένα καθεστώς που επιβλήθηκε από το Βερολίνο, το Παρίσι και τις Βρυξέλλες, υποβίβασε τη χώρα σε μια κατάσταση που θυμίζει την Αυστρία του 1922, όταν επιβλήθηκε υψηλή επιτροπεία από την Αντάντ υπό την αιγίδα της Κοινωνίας των Εθνών».

Το ενδεχόμενο οι Έλληνες καπιταλιστές περιπέσουν στην κατάσταση της απερχόμενης άρχουσας τάξης της Α. Ευρώπης στη δεκαετία του ’90 είναι μάλλον απίθανο. Η ελληνική άρχουσα τάξη έχει τις δικές της πραγματικές αλλά άρρητες κόκκινες γραμμές και δεν θα αφήσει την εξουσία-περιουσία της καθόλου εύκολα. Το ζήτημα είναι ότι το ελληνικό εργατικό κίνημα δεν έχει κανένα συμφέρον να πάρει θέση σε αυτή τη διελκυστίνδα. Γιατί έχει τα δικά του ταξικά συμφέροντα.