Ο διεθνής χαρακτήρας, αλλά και η φύση των σκανδάλων είναι αποκαλυπτικά για την ενδημική διαφθορά στον καπιταλισμό.
Ημερ.Δημοσίευσης
Το δεξιό κυβερνών Λαϊκό Κόμμα στην Ισπανία συγκλονίζεται από αποκαλύψεις του Τύπου για την ύπαρξη ενός μυστικού, παράνομου, δεύτερου ταμείου του κόμματος. Το Γενάρη του 2013, η «El Pais» είχε δημοσιεύσει κάποιους χειρόγραφους λογαριασμούς του πρώην ταμία του κόμματος Λουίς Μπάρθενας, προκαλώντας τους πρώτους τριγμούς. Τώρα όμως η «El Mundo» δημοσίευσε αναλυτικά τις αυθεντικές λογιστικές εγγραφές του παράνομου ταμείου (αφού τις είχε παραδώσει στο Ανώτατο Δικαστήριο).
Στο ταμείο αυτό συγκεντρώνονταν «δωρεές» από ιδιωτικές εταιρίες, από τις οποίες πληρώνονταν πολυάριθμα στελέχη του κόμματος σε μηνιαία βάση. Η πιο πρόσφατη αποκάλυψη (φωτογραφίες από μηνύματα κινητού τηλεφώνου) εμπλέκει άμεσα τον πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόι, ο οποίος είχε στενή επαφή με τον Μπάρθενας, γνωρίζοντας το ταμείο από το οποίο πληρωνόταν και ο ίδιος.
Παράλληλα, στη Γαλλία, ο Σαρκοζί βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο αποκαλύψεων. Μετά το «σκάνδαλο Καντάφι» και το «σκάνδαλο Μπετανκούρ», ήρθε το «σκάνδαλο Ταπί». Ο διάσημος επιχειρηματίας, υπουργός του Μιτεράν παλιότερα, υποστηρικτής του Σαρκοζί το 2007, βρισκόταν σε διαμάχη με το γαλλικό κράτος για χρόνια: Γαλλική τράπεζα είχε αναλάβει να πουλήσει τις μετοχές του Ταπί στην Adidas και ο Ταπί είχε κρίνει ότι η τιμή πώλησης τον «ζημίωσε».
Επί κυβερνήσεως Σαρκοζί και υπουργίας Λαγκάρντ, το ζήτημα παραπέμφθηκε σε διαιτησία, η οποία αποφάσισε κρατική αποζημίωση 400 εκατ. ευρώ στον Ταπί. Σήμερα, οι δικαστικές αρχές εκτιμούν ότι, αν οδηγιόταν η διαμάχη στα δικαστήρια, το ποσό θα ήταν αισθητά μικρότερο και έχουν ανακινήσει έρευνα για το αν η παραπομπή σε διαιτησία έγινε σκόπιμα από την κυβέρνηση Σαρκοζί.
Ο διεθνής χαρακτήρας, αλλά και η φύση των σκανδάλων είναι αποκαλυπτικά για την ενδημική διαφθορά στον καπιταλισμό. Δεν πρόκειται για μια κάποια «ελληνική ιδιαιτερότητα» και κυρίως δεν πρόκειται για «δυσλειτουργία» του συστήματος. Αυτό που στην Ισπανία πήρε μια απίστευτα συστηματοποιημένη μορφή είναι ο «κανόνας» των στενών δεσμών μεταξύ των καπιταλιστών και του πολιτικού τους προσωπικού, που παίρνει διάφορες μορφές.
Μια πτυχή που συνήθως υποτιμάται σε σκάνδαλα δωροδοκίας πολιτικών, είναι ότι εκτός από αυτούς που «τα παίρνουν», υπάρχουν και αυτοί που «τα δίνουν» και αυτοί ανήκουν στον (τάχα υγιή) «ιδιωτικό τομέα», στον εξαγιασμένο από τους νεοφιλελεύθερους «επιχειρηματικό κόσμο».
Η περίπτωση της Γαλλίας υπενθυμίζει μια άλλη, πιο σημαντική, πτυχή της διαπλοκής: Το χρήμα δεν κινείται μόνο προς τη μία κατεύθυνση, αλλά και προς την άλλη. Αυτή η διάσταση είναι πιο σημαντική, γιατί το χρήμα που καταλήγει στις τσέπες των επιχειρηματιών προέρχεται από τα δημόσια ταμεία. Και πάλι, αυτό που έγινε με διαδικαστική ακρίβεια στην περίπτωση του Ταπί είναι ο κανόνας της λειτουργίας του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού: φοροαπαλλαγές, φοροασυλία, σκανδαλώδεις συμβάσεις του δημοσίου με τους ιδιώτες, συνολικά αυτό που συμπυκνώνεται σε «όλα για το κεφάλαιο», τη στιγμή που οι εργαζόμενοι καλούνται να υπομείνουν το ένα πακέτο λιτότητας πίσω από το άλλο, «για να βρεθούν κρατικά έσοδα».
Αυτή τη λειτουργία του συστήματος είχε αντιληφθεί με έναν ενστικτώδη, «πρωτόλειο» τρόπο το κίνημα των Indignados (και αντίστοιχα διεθνή κινήματα τέτοιου τύπου όπως το Occupy).
Η Αριστερά, απέναντι στη διαφθορά, δεν μπορεί να βρίσκεται πιο πίσω από αυτή τη διάθεση, προκρίνοντας μια «κάθαρση» και μια «υγιή» λειτουργία του συστήματος. Αντίθετα, πρέπει να πατήσει πάνω σε αυτό το πλατύ αίσθημα και να το «συστηματοποιήσει» σε συνειδητό αντικαπιταλισμό.