Για να ανοίξει ο δρόμος της κοινωνικής ανατροπής, χρειαζόμαστε δημοτικές κινήσεις που να λειτουργούν
στο δήμο τους και στην περιοχή τους ως οι «λαϊκές επιτροπές αντίστασης» σε ζητήματα περιβάλλοντος, κοινωνικής πρόνοιας, υγείας, παιδείας.
Ημερ.Δημοσίευσης
Για την κυβέρνηση οι αυτοδιοικητικές εκλογές του 2014 –που θα γίνουν ταυτόχρονα με τις ευρωεκλογές– αποτελούν μία ακόμα θανάσιμη απειλή να εκφραστεί ένα μαζικό ρεύμα ανατροπής και στις κάλπες. Έτσι εξηγούνται τα εκλογομαγειρέματα του νέου νόμου που επεξεργάζεται δια του υπουργού Γ. Μιχελάκη, με σκοπό να αποπολιτικοποιήσει τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές.
Το βασικό επιχείρημα των κυβερνητικών κομμάτων είναι πως αφορούν «τοπικά» ζητήματα και δεν έχουν σχέση με τα μνημόνια. Σε αυτή την κατεύθυνση διατυπώνονται προτάσεις, όπως η ύπαρξη ενός ψηφοδελτίου όπου θα περιλαμβάνονται όλοι οι υποψήφιοι δήμαρχοι (π.χ. από αριστεροί μέχρι φασίστες) και θα επιλέγεται ο εκλεκτός δήμαρχος, βάζοντας ένα ή δύο σταυρούς. Και ταυτόχρονα ένα δεύτερο ψηφοδέλτιο όπου θα τσουβαλιάζονται όλοι οι υποψήφιοι σύμβουλοι ανεξαρτήτως συνδυασμού.
Για τη ριζοσπαστική Αριστερά η πορεία από τώρα μέχρι τις αυτοδιοικητικές εκλογές αποτελεί μια ακόμα μεγάλη ευκαιρία. Όχι για να στήσει απλώς εκλογικά σχήματα παντού. Όχι μόνο για να επιλέξει τον κατάλληλο υποψήφιο δήμαρχο που θα αντιπαρατεθεί αποτελεσματικά στους δήθεν ανεξάρτητους μνημονιακούς και στους καμουφλαρισμένους φασίστες υποψήφιους δημάρχους.
Αποτελεί ιστορική ευκαιρία για να αρχίσει να χτίζει πραγματικές σχέσεις με τις γειτονιές πόλεων και χωριών. Να συνδεθεί με την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα στις περιοχές όπου ζουν, κυκλοφορούν και αναπνέουν. Να συνδεθεί με τη νεολαία στους χώρους όπου κινείται, αθλείται και προσπαθεί να εκφραστεί.
Για να ανοίξει ο δρόμος της κοινωνικής ανατροπής, μία ακόμα απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ριζοσπαστική Αριστερά να ριζώσει σε συνοικίες και γειτονιές. Και για να γίνει αυτό, δεν χρειαζόμαστε δημοτικές κινήσεις που θα περιορίζονται σε μια εκλογικίστικη τακτική με αντιμνημονιακή ρητορική.
Χρειαζόμαστε δημοτικές κινήσεις που να λειτουργούν στο δήμο τους και στην περιοχή τους ως οι «λαϊκές επιτροπές αντίστασης» σε ζητήματα περιβάλλοντος, κοινωνικής πρόνοιας, υγείας, παιδείας.
Καλλικράτης = Το μνημόνιο στους δήμους
Η αυτοδιοίκηση υπήρξε ένα από τα μεγάλα θύματα των νεοφιλελεύθερων πολιτικών λιτότητας και των αλλεπάλληλων μνημονίων. Η εφαρμογή τους έχει οδηγήσει την πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση σε μείωση κατά 60% των θεσμοθετημένων πόρων που λάμβανε πριν τα μνημόνια, ενώ σχεδιάζεται νέα μείωση της τάξης του 29%, που θα έχει ως συνέπεια την αδυναμία επιβίωσης των δήμων.
Βασικές κοινωνικές υπηρεσίες έχουν συρρικνωθεί ή καταργηθεί. Πρόκειται για υπηρεσίες που αφορούν ευρύτατα λαϊκά στρώματα, όπως οι βρεφονηπιακοί σταθμοί, το πρόγραμμα «βοήθεια στο σπίτι», η συντήρηση των σχολείων και η μεταφορά των μαθητών, τα δημοτικά ιατρεία, τα ΚΑΠΗ, τα προνοιακά επιδόματα, οι δομές πολιτισμού και αθλητισμού, η καθαριότητα, η διαμόρφωση και συντήρηση δημόσιων και πράσινων χώρων κ.ά.
Εργαλείο για να πραγματοποιηθούν τα παραπάνω «επιτεύγματα» ήταν το σχέδιο «Καλλικράτης» που έγινε νόμος πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010. Ανάμεσα στα «δώρα» που έφερε ο «Καλλικράτης» στο λαό ήταν να μειωθούν κατακόρυφα παιδικοί σταθμοί, ΚΑΠΗ, σχολικές επιτροπές, υπηρεσίες για πολιτιστικούς-καλλιτεχνικούς-αθλητικούς σκοπούς, υπηρεσίες υγείας και παιδείας. Αυξήσεις τροφείων στους παιδικούς σταθμούς, εισφορές στα ΚΑΠΗ.
Διάλυση, σε τοπικό επίπεδο, της δημόσιας υγείας και παιδείας με την υπολειτουργία των Κέντρων Υγείας και των σχολείων ή την είσοδο του ιδιωτικού κεφαλαίου σε αυτά.
Κατάργηση δημοτικών επιχειρήσεων που λειτουργούσαν στους τομείς του αθλητισμού και του πολιτισμού και έδιναν την ευκαιρία σε πολίτες να έχουν δωρεάν πρόσβαση στον αθλητισμό και σε πολιτιστικές δραστηριότητες.
Αυξήθηκαν τα δημοτικά τέλη και ιδιωτικοποιήθηκαν υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας.
Απολύθηκαν χιλιάδες συμβασιούχοι που κρατούσαν ζωντανούς πολλούς ΟΤΑ. Επιπλέον αφαίρεσε 67% από τις υποχρεώσεις της κυβέρνησης προς την τοπική αυτοδιοίκηση και μείωσε κατά 90% το Πρόγραμμα των Δημοσίων Επενδύσεων.
Πρόγραμμα
Γι’ αυτό ένα ελάχιστο πρόγραμμα διεκδικήσεων από τη ριζοσπαστική Αριστερά χρειάζεται να περιλαμβάνει:
* Αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης για τους ΟΤΑ με ταυτόχρονη βαριά φορολογία στο μεγάλο κεφάλαιο. Τα έσοδα από τη φορολογία των πολιτών να πηγαίνουν στην υγεία, την παιδεία, την κοινωνική πρόνοια και όχι για τη στήριξη των τραπεζών.
* Κάλυψη όλων των οργανικών θέσεων με μόνιμο προσωπικό για την κάλυψη των τεράστιων αναγκών των κατοίκων.
* Φροντίδα των ανέργων, της νεολαίας, των ηλικιωμένων με ενίσχυση των υπαρχόντων προγραμμάτων και τη δημιουργία επιπρόσθετων.
* Ενίσχυση των ΚΑΠΗ, προγραμμάτων βοήθειας στους ηλικιωμένους όπως το «Βοήθεια στο Σπίτι»
* Φροντίδα πάρκων, δασών και δημόσιων χώρων και διεκδίκηση περισσότερων ελεύθερων χώρων, αλλά κα χώρων πρασίνου.
*Δίκτυο αποτελεσματικής συλλογής απορριμμάτων σε συνδυασμό με την ανακύκλωση. Πολιτικές για πρόληψη, μείωση των αστικών απορριμμάτων και επαναχρησιμοποίηση υλικών. Ένα ευρύ και ισχυρό δίκτυο για διαλογή στην πηγή, ανακύκλωση και κομποστοποίηση σε οικιακό, εργασιακό και στενό τοπικό επίπεδο.
* Δημοτική συγκοινωνία, μειωμένες τιμές εισιτηρίων και δωρεάν μετακίνηση για ανέργους και σπουδαστές.
* Ίδρυση σχολείων μεταναστών και υπηρεσιών στήριξής τους.
* Πάγωμα των δημοτικών τελών, επιβολή πρόσθετης φορολογίας στις μεγάλες επιχειρήσεις και σε «μονοπώλια», που δραστηριοποιούνται μέσα στα όρια του δήμου.
Ποια δημοκρατία;
Ο «Καλλικράτης» είναι γεμάτος από ωραίες εκφράσεις για μια «νέα αρχιτεκτονική» που δήθεν ενισχύει την αποκέντρωση, τη δημοκρατία, τη διαφάνεια, φέρνει την εξουσία πιο κοντά στους πολίτες. Τίποτα δεν απέχει περισσότερο από την πραγματικότητα.
Ο «Καλλικράτης» αποτελεί μνημείο αντιδημοκρατικότητας και υπερσυγκεντρωτισμού των εξουσιών, διότι μεταξύ άλλων: Στο εκλογικό σύστημα διατηρεί την υπερενισχυμένη αναλογική, καθώς ο συνδυασμός που πλειοψηφεί καταλαμβάνει τα 3/5 των εδρών, δηλαδή έχει την απόλυτη πλειοψηφία και την απόλυτη εξουσία. Επιπλέον ο Δήμαρχος αποκτά ακόμα περισσότερες εξουσίες έναντι του δημοτικού Συμβουλίου.
Στην αντίθετη κατεύθυνση της άμεσης δημοκρατίας, η Ριζοσπαστική Αριστερά χρειάζεται να προτάξει αιτήματα όπως:
* Απλή αναλογική ως πάγιο και δημοκρατικότερο εκλογικό σύστημα.
* Έμμεση εκλογή δημάρχου από το δημοτικό συμβούλιο, για να αποδυναμωθεί το δημαρχοκεντρικό μοντέλο.
* Συμβούλια Γειτονιάς και Λαϊκές Συνελεύσεις με αποφασιστικό ρόλο και δικαίωμα ψήφου σε ζητήματα προϋπολογισμού, πολεοδομικά, περιβαλλοντικά, κοινωνικής πρόνοιας κλπ.
* Άμεση ανακλητότητα δημάρχου, σε περίπτωση που δεν εφαρμόζει τις συλλογικές αποφάσεις.
Μόνο η εφαρμογή αυτών των μέτρων στην τοπική αυτοδιοίκηση εγγυάται πραγματική συμμετοχή των απλών ανθρώπων στη διακυβέρνηση των δήμων και αποτελεί ασπίδα στην αδιαφάνεια, τη διαφθορά και τη διαπλοκή με ισχυρά επιχειρηματικά συμφέροντα.