Από τον Οκτώβριο του 2014, στη Γερμανία πραγματοποιούνται διαδηλώσεις κατά της «ισλαμοποίησης». Η πρώτη από αυτές, που ήταν αρκετά μεγάλη για να γίνει πρωτοσέλιδο στον Τύπο, οργανώθηκε από τους «Χούλιγκαν Ενάντια στους Σαλαφιστές» (HoGeSa), με συμμετοχή 5.000 κόσμο στους δρόμους της Κολωνίας, ενώ συγκεντρώθηκαν μόνο λίγες εκατοντάδες αντιδιαδηλωτές.
Μετά από αυτό το γεγονός δημιουργήθηκε η πρωτοβουλία PEGIDA («Πατριώτες Ευρωπαίοι Ενάντια στην Ισλαμοποίηση της Δύσης») από κάποιον Λουτζ Μπάχμαν από τη Δρέσδη, που έγινε κι εκπρόσωπός της. Αρχικά μόνο μερικές εκατοντάδες εμφανίζονταν στις «διαδηλώσεις της Δευτέρας» σε αυτή την πόλη της Σαξονίας, της Ανατολικής Γερμανίας. Έπειτα έγιναν χιλιάδες και, μέχρι τα μέσα Δεκέμβρη, 15.000 (κι ακόμα περισσότεροι σύμφωνα με κάποιους υπολογισμούς). Υπήρχαν επίσης περίπου 6.500 αντιδιαδηλωτές. Η πρωτοβουλία εξαπλώθηκε και σε άλλες πόλεις και περιοχές και το κίνημα μπήκε γρήγορα στο κέντρο της δημόσιας πολιτικής αντιπαράθεσης στη Γερμανία.
Ο Μπάχμαν συνέταξε ένα μανιφέστο με 19 σημεία από τα οποία τα 1, 3, 5 κι ακόμα περισσότερο το 10 βγάζουν μάτι ότι λειτουργούν σαν άλλοθι: καλωσορίζουμε τους πρόσφυγες, τους στεγάζουμε σε ανθρώπινες συνθήκες, τους πλαισιώνουμε με περισσότερους κοινωνικούς λειτουργούς και επιβεβαιώνεται ότι δεν στρεφόμαστε ενάντια στους «καλά ενσωματωμένους» μουσουλμάνους που ζουν στη Γερμανία.
Αλλά στις συγκεντρώσεις δεν διατυπώνονται αυτά τα σημεία από τους ομιλητές του PEGIDA. Σε άλλα σημεία δίνεται η έμφαση: το καθήκον των «ξένων» να ενσωματώνονται, μια πιο ισοβαρή κατανομή των μεταναστών μέσα στην ΕΕ, περισσότερες αστυνομικές δαπάνες για την παρακολούθησή τους, η αυστηρή εφαρμογή των νόμων για το άσυλο και τις απελάσεις, μηδενική ανοχή για τους εγκληματίες πρόσφυγες και μετανάστες, περιφρούρηση και προστασία της δυτικής εβραιο-χριστιανικής κουλτούρας κ.λπ., εναντίωση στην «ανάδειξη ζητημάτων φύλου» και στην επιβολή μιας «πολιτικά ορθής» γλώσσας.
Στις ομιλίες, πρόσφυγες, μουσουλμάνοι, μετανάστες γίνονται στόχος μίσους. Ο πολιτικός κόσμος των υπαρχόντων κομμάτων δέχεται επίθεση ως συνένοχος με τους ισλαμιστές και τα «ξένα στοιχεία».
Στο στελεχικό δυναμικό του PEGIDA βρίσκουμε αρκετούς φημισμένους ακροδεξιούς, όπως και νεοναζί.
Η απάντηση του κινήματος
Θα πρέπει να ειπωθεί ότι ακόμα και στη Δρέσδη ο αριθμός των διαδηλωτών του PEGIDA φάνηκε να πέφτει και των αντιδιαδηλωτών να αυξάνεται. Σε άλλες γερμανικές πόλεις, όπως το Βερολίνο, το Μόναχο, το Μίνστερ και αλλού, ο αριθμός των αντιδιαδηλωτών ήταν πολύ μεγαλύτερος από ό,τι των διαδηλωτών του PEGIDA. Η 5η Ιανουαρίου στην Κολωνία συμβόλισε την αντιστροφή της πορείας των πραγμάτων.
Εκείνο το βράδυ ο καθεδρικός ναός της Κολωνίας «Κέλνερ Ντομ» δεν φωταγωγήθηκε. Τα φώτα έσβησαν και σε άλλες εκκλησίες, στις βιομηχανικές κι εμπορικές επιχειρήσεις, στα μεγάλα ξενοδοχεία και στις γέφυρες του Ρήνου. Οι διαδηλωτές του KÖGIDA (το παράρτημα του PEGIDA στην Κολωνία) ήταν μόνο λίγες εκατοντάδες στο σκοτάδι, αλλά οι αντιδιαδηλωτές ήταν χιλιάδες, τουλάχιστον 10.000, με πιο πιθανό νούμερο το 25.000 (που προέκυψε από την ενδοεπικοινωνία της αστυνομίας).
Η φυσική πίεση του πλήθους ήταν τόσο εντυπωσιακή, που τελικά υποχρέωσε την αστυνομία να συμβουλέψει τους συγκεντρωμένους του KÖGIDA να μην παρελάσουν κατά μήκος μιας από τις γέφυρες του Ρήνου και στο τέλος να μη διαδηλώσουν καθόλου.
Στην Κολωνία υπάρχουν δυο επιτροπές αγώνα που συντονίζονται και ετοιμάζουν δράσεις ενάντια στο PEGIDA κι άλλες ρατσιστικές και ξενοφοβικές συγκεντρώσεις. Υπάρχουν οι αντιφασιστικές πρωτοβουλίες και αριστερές οργανώσεις, αλλά και συνδικάτα όπως το DGB και το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα. Αλλά είναι το σύνολο του πολιτικού (πλην ακροδεξιάς), επαγγελματικού και θεσμικού κόσμου που εμφανίζεται σαν ένα ενιαίο μέτωπο σε αυτές τις περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων των παραδοσιακών αστικών κομμάτων και των εργοδοτικών οργανώσεων.
Φυσικά, μπορούμε να γιορτάζουμε το γεγονός ότι πολύ περισσότεροι άνθρωποι αποδείχτηκαν έτοιμοι να διαδηλώσουν ενάντια σε ρατσιστικές και ισλαμοφοβικές δράσεις απ’ ό,τι αυτοί που ακολουθούν τα καλέσματα του PEGIDA και του σιναφιού του. Ωστόσο, οι συγκεντρώσεις του PEGIDA αντανακλούν μια ριζοσπαστικοποίηση ενός ολόκληρου τμήματος του πληθυσμού, που κινείται κυρίως στις μεσαίες τάξεις και ανταποκρίνεται με ενθουσιασμό στις καταγγελίες κατά του «κρατικού τύπου που λέει ψέματα», των «κομμάτων του μπλοκ» (μια πανούργα αναφορά στα νόμιμα κόμματα που είχαν στοιχηθεί στο πλευρό του κυβερνητικού SED στο καθεστώς της Ανατολικής Γερμανίας), των «διεφθαρμένων γραφειοκρατών και ειδημόνων» που δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες των απλών Γερμανών πολιτών.
Θα πρέπει λοιπόν να συζητήσουμε τη δυνατότητα να δώσουμε ένα πιο συγκεκριμένο ταξικό και διεθνιστικό περιεχόμενο στις αντιφασιστικές κινητοποιήσεις. Οι πολιτικές δυνάμεις που υπερασπίζονται την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων και τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου είναι αυτές που προκαλούν τα αίτια αντιδραστικών ριζοσπαστικοποιήσεων. Πιο συγκεκριμένα είναι αυτές που με μια απάνθρωπη πολιτική και με απαράδεκτη ρητορική δημιουργούν οι ίδιες ένα ευνοϊκό περιβάλλον για να ανθίσει ο δεξιός λαϊκισμός και οι ρατσιστικές καμπάνιες.
Όλα αυτά φέρνουν στις μνήμες το πρώτο μισό της δεκαετίας του 1990, όταν πολλαπλασιάστηκαν οι επιθέσεις ενάντια στους πρόσφυγες, που φυσικά καταδικάζονταν μετά βδελυγμίας από έναν πολιτικό κόσμο ο οποίος παρ’ όλα αυτά υιοθέτησε τα βασικά αιτήματα των τρελών ρατσιστών. Κάτι παρόμοιο προετοιμάζεται και τώρα: Μια ρητορική όμορφων λέξεων που συνοδεύει τη σκλήρυνση μιας ήδη υπερβολικά αυστηρής μεταχείρισης του μικρού αριθμού προσφύγων που καταφέρνουν να φτάσουν στη Γερμανία, παρά το δολοφονικό φρούριο που έχει στηθεί στα σύνορα για να τους αποτρέπει.
Υπόβαθρο
Οι κινητοποιήσεις του PEGIDA δεν έπεσαν από τον ουρανό. Πριν από αυτές, στη Γερμανία υπήρχε ένας πολύ μεγάλος αριθμός ρατσιστικών δράσεων και κινητοποιήσεων ενάντια στους πρόσφυγες. Η οργάνωση «Pro Asyl» (Υπέρ του Ασύλου) μέτρησε 220 κινητοποιήσεις ενάντια στους πρόσφυγες από τον Γενάρη ως το Νοέμβρη του 2014 και την ίδια περίοδο 31 δράσεις βανδαλισμού εναντίον τους, 24 εμπρηστικές επιθέσεις ενάντια στα καταλύματά τους και 33 σωματικές επιθέσεις ενάντια σε συγκεκριμένους πρόσφυγες. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν την αύξηση των ρατσιστικών, ξενοφοβικών και ισλαμοφοβικών προκαταλήψεων στον γερμανικό πληθυσμό.
Το PEGIDA είναι μια απόπειρα να σπάσει η απομόνωση και ο κατακερματισμός της ακροδεξιάς και να επιτευχθούν σημαντικές κινητοποιήσεις. Είναι μια απόπειρα να σπάσει η εικόνα του περιθωριακού ακροδεξιού εξτρεμισμού και να εμφανιστεί ως δύναμη ριζωμένη «στα σωθικά της γερμανικής κοινωνίας». Είναι αρκετά πιθανό αυτή η απόπειρα να αποτύχει, πάντως σίγουρα δεν πρόκειται να είναι η τελευταία.