Ο ΣΥΡΙΖΑ πλέον βρίσκεται στην κυβέρνηση και οι γενικές καταγγελίες των υποχωρήσεών της δεν αρκούν. Οι απαντήσεις στα τρέχοντα, πιεστικά αδιέξοδα κρίνονται στη συγκεκριμενοποίησή τους και γι’ αυτό χρειάζεται να στηριχτούν στρατηγικά.
Φωτογραφία
Ημερ.Δημοσίευσης
Τα τμήματα της Αριστεράς (με όρους ρευμάτων και τάσεων) που συγκρότησαν τον ΣΥΡΙΖΑ και υπηρέτησαν το στόχο για «κυβέρνηση της Αριστεράς» κι όσοι ακόμα στήριξαν κριτικά την προσπάθεια αυτή, συμφώνησαν στη μεταβατική φυσιογνωμία και δυνατότητα της «κυβέρνησης της Αριστεράς» στις παρούσες συνθήκες, οριοθετώντας την από την Κεντροαριστερά και το σοσιαλφιλελευθερισμό. Μάλιστα αναπτύχθηκε έντονος διάλογος εντός της Αριστεράς για τους όρους και τις προϋποθέσεις μιας τέτοιας δυνατότητας αλλά και αντιπαράθεση, ιδιαίτερα με το ΚΚΕ που απορρίπτει κάθε μεταβατική δυνατότητα και θεωρεί κάθε αριστερή κυβέρνηση φύσει κεντροαριστερή και σοσιαλδημοκρατική.
Η συζήτηση στον ΣΥΡΙΖΑ τα προηγούμενα τρία χρόνια αφορούσε ακριβώς σε αυτό, τους όρους και τις προϋποθέσεις για να υπηρετήσει το μεταβατικό της περιεχόμενο η κυβέρνηση της Αριστεράς και να μην ηττηθεί δραματικά ως «παρένθεση».
Η μάχη δεν τελείωσε
Λαμβάνοντας υπόψη όλες τις εξελίξεις του τελευταίου ενάμιση μήνα, από τη συγκρότηση της κυβέρνησης ως τις βασικές της επιλογές, την αντίδραση των δανειστών καθώς και τη θέση στην οποία έχει περιέλθει η κυβέρνηση και η χώρα, πρέπει να κρίνουμε μα και να αναζητήσουμε τις επιλογές με γνώμονα την μεταβατική δυνατότητα. Απ’ αυτή την οπτική γωνία η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ έχει χάσει, στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης που κάνει, σχεδόν κάθε στοιχείο μεταβατικής πολιτικής και βάλλεται από το ευρωπαϊκό κέντρο ακόμη και για τον συμβολισμό, για τα προσχήματα και το όνομα των διαδικασιών.
Εντούτοις, η ιστορική «στιγμή» δεν έχει παρέλθει καθώς η διελκυστίνδα μεταξύ των αιτημάτων και των προσδοκιών της κοινωνικής πλειοψηφίας και των απαιτήσεων των αστικών κέντρων δεν έχει κριθεί. Η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη όχι μόνο να εκφράσει (αντικειμενικά), αλλά να επιλέξει ξεκάθαρα (υποκειμενικά) το πρόσημο της κατεύθυνσης. Είτε θα κινηθεί πιέζοντας τις κοινωνικές προσδοκίες –και κυρίως αυτές του κόσμου της εργασίας– προς τα κάτω διαπραγματευόμενη με τα αστικά κέντρα αυτήν τη δυνατότητα. Επιλογή που θα σημάνει χωρίς αμφιβολία τη μετατροπή της Αριστεράς στην κυβέρνηση σε παρένθεση, με άμεσα αλλά και μακρόχρονα, εξαιρετικά αρνητικά αποτελέσματα για την Αριστερά και το κίνημα. Είτε ή θα κινηθεί στην αντίστροφη κατεύθυνση, αντιμετωπίζοντας με τόλμη και προετοιμάζοντας τον λαό για σκληρή αντιπαράθεση και σύγκρουση με ενδεχόμενο ακόμη και τη ρήξη με την ΟΝΕ. Τα περιθώρια αμφίσημης στάσης έχουν εξαντληθεί.
Το κόμμα
Ο ρόλος του κόμματος σ’ αυτήν τη διαδικασία είναι απόλυτα κρίσιμος. Η άποψη ότι η μοίρα του κόμματος ΣΥΡΙΖΑ, και ακόμη περισσότερο της Αριστεράς και του κινήματος, είναι άρρηκτα δεμένη με τη μοίρα της κυβέρνησης, μπορεί να αποτελεί εκτίμηση στο πλαίσιο της ενδεχομενικότητας, ωστόσο, δεν μπορεί να αποτελεί επιλογή προδιαγεγραμμένης εξέλιξης, ηττοπαθή και μοιρολατρική. Το «ευρύ κόμμα» (broad party) της ριζοσπαστικής Αριστεράς, ο ΣΥΡΙΖΑ, που συγκροτήθηκε στα χρόνια της κινηματικής ανάτασης ενάντια στην καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση με την ιστορικά πρωτότυπη σύγκλιση διαφορετικών ρευμάτων της Αριστεράς, ανανεώνοντας τη δυναμική των αξιακών χαρακτηριστικών της στην κοινωνία και διεκδικώντας –σε εποχή εχθρική και ιδεολογικά «άνυδρη»– την ιδεολογικοπολιτική ηγεμονία, οφείλει να υπερασπιστεί τη φυσιογνωμία του και τις προγραμματικές του επεξεργασίες με τα μεταβατικά χαρακτηριστικά σε διαρκή σύνδεση με τη σοσιαλιστική προοπτική. Μ’ αυτόν τον τρόπο θα φανεί το κόμμα χρήσιμο στην κυβέρνηση, αυξάνοντας και οργανώνοντας την έκφραση των κοινωνικών προσδοκιών και των αιτημάτων, πρώτα απ’ όλα του κόσμου της εργασίας και των κινημάτων. Οι οργανώσεις μελών και πολύ περισσότερο το συνδικαλιστικό έχουν πλέον τη βαριά ευθύνη της οργανικής σύνδεσης με την κοινωνία και τον κόσμο της εργασίας, ώστε να τεθούν επικεφαλής των διεκδικήσεων απέναντι στις απαιτήσεις των εγχώριων αστικών κέντρων και των ιμπεριαλιστικών επιβολών μέσω του χρέους (σήμερα της τρόικας αλλά και οποιουδήποτε ενδεχομένως μπει στη θέση του δανειστή).
Η αριστερή πτέρυγα
Στη μέχρι σήμερα πορεία του ΣΥΡΙΖΑ, ο ρόλος της οιονεί αριστερής πτέρυγας είτε εκφράστηκε κατά περίπτωση ενιαία είτε όχι, υπήρξε πολύτιμος. Όχι τόσο για την εσωκομματική της αποτελεσματικότητα, όσο κυρίως γιατί δεν έπαψε να στέλνει ένα ισχυρότατο μήνυμα προς την κοινωνία, τον κόσμο της εργασίας και των κινημάτων, και ταυτόχρονα προς τους ταξικούς και πολιτικούς αντιπάλους, ντόπιους και ιμπεριαλιστές. Ένα μήνυμα για τη φυσιογνωμία αυτού του κόμματος και την αποφασιστικότητά του να μη γίνει άλλη μια «παρένθεση» στην ιστορία του ελληνικού και ευρωπαϊκού εργατικού, λαϊκού και αριστερού κινήματος. Αντίθετα, να επιμείνει στην προβολή του εναλλακτικού δρόμου που η ίδια η κρίση φέρνει στο προσκήνιο, του δρόμου των ταξικών συμφερόντων του κόσμου της εργασίας και, υπό την ηγεμονία του, της κοινωνικής πλειοψηφίας. Του δρόμου του διεθνισμού των λαών και της σοσιαλιστικής προοπτικής. Του δρόμου του μεταβατικού προγράμματος της Αριστεράς ως αιχμής του δόρατος για την ανατροπή της λιτότητας και της νεοφιλελεύθερης στρατηγικής πανευρωπαϊκά, οικοδομώντας εναλλακτικό υπόδειγμα στην Ελλάδα. Αν δεν υπήρχε και δεν έκανε εμφανή την παρουσία της αυτή η πτέρυγα, εκφράζοντας και υποστηρίζοντας το πλέον ριζοσπαστικό κοινωνικό τμήμα καθώς και τον κόσμο της Αριστεράς, με ταξική και πολιτική συνείδηση που δεν κάμπτεται από την απειλή του «Grexit» μπροστά στο στόχο της ανατροπής του νεοφιλελεύθερου καθεστώτος και της ταξικής λιτότητας, η κυβέρνηση σήμερα δεν θα μπορούσε να αντισταθεί στις πιέσεις ούτε συμβολικά!
Σήμερα ο ρόλος της αριστερής πτέρυγας είναι ακόμη σημαντικότερος, πραγματικά κρίσιμος. Επωμίζεται αντικειμενικά την ευθύνη να επηρεάσει καθοριστικά τις εξελίξεις σε κατεύθυνση ανυποχώρητης αντιπαράθεσης, ακόμη και σύγκρουσης, με τους δανειστές και τα εγχώρια αστικά κέντρα. Επωμίζεται την ιστορική ευθύνη να μην κριθεί αρνητικά η συνέχεια της ταξικής και πολιτικής πάλης, η συνέχεια του αριστερού κινήματος σε κάθε ενδεχόμενο –ακόμη και στο απευκταίο να βρεθεί η κυβέρνηση σε πλήρες αδιέξοδο. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας για τη συμφωνία της 20ής Φλεβάρη στην πρόσφατη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ έστειλε πολύτιμο μήνυμα σε πολλούς αποδέκτες, και πρώτα απ’ όλα στους ταξικούς και πολιτικούς αντιπάλους του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και στο λαό.
Αποφάσεις
Όμως οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και απαιτούν διαρκώς νέες αποφάσεις/πρωτοβουλίες που να εξυπηρετούν τους στόχους και την πορεία του κόμματος και των εργατικών, λαϊκών αναγκών. Η κυβέρνηση, παρά την κριτική για τον τρόπο συγκρότησής της και τις επιλογές που κάνει υπό την τεράστια πίεση των ιμπεριαλιστικών κέντρων καθώς και του ελληνικού αστισμού, έχει ανάγκη την αντίστροφη πίεση/στήριξη από τα κάτω και από τα αριστερά, προκειμένου να επιλέξει αποφασιστικά τη συνέχιση της πάλης για την ανατροπή της λιτότητας, την απαλλαγή από το χρέος και τα αέναα δάνεια/μνημόνια, την εκκίνηση του προγράμματος αναδιανομής σε βάρος των ντόπιων αστικών κέντρων, όταν πολύ σύντομα κάτι τέτοιο θα τεθεί «τελεσιγραφικά».