Η 7η τέχνη και η γελοιογραφία στην 9η Αντιρατσιστική Γιορτή

«Το Κυριακάτικο Σχολείο είναι το πραγματικό Κρυφό Σχολειό» 

Πρώτα απ’ όλα θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την απόφασή σας να προβληθεί η ταινία σας «7 Θυμοί» στη γιορτή του Κυριακάτικου Σχολείου και της Κίνησης «Απελάστε το Ρατσισμό» και να σας πω ότι το θεωρούμε μεγάλη τιμή. Πείτε μας δυο λόγια για το βιβλίο σας και την ταινία.
Βιβλίο και ταινία έχουν ως κεντρικό άξονα τη σχέση ενός Έλληνα αρχαιολόγου (του Πέτρου) με έναν οικονομικό μετανάστη εξ Αιγύπτου. Η λογοτεχνική γραφή και η κινηματογραφική ματιά είναι σε πρώτο πρόσωπο. Γύρω από αυτή τη σχέση, που μοιραία φέρει συγκρούσεις ιδιοσυγκρασιών, πολιτισμών, θρησκειών, κινείται μια μικρή τοιχογραφία «διαφορετικών» ανθρώπων με τους οποίους ο Πέτρος συναναστρέφεται, προσπαθώντας να αποκωδικοποιήσει τα ιδιαιτέρα χαρακτηριστικά τους. Βιβλίο και ταινία έχουν διαφορές. Το βιβλίο περιλαμβάνει ένα ταξίδι του Πέτρου στην Αίγυπτο, που δεν υπάρχει στην ταινία, και η ταινία ένα ερωτικό-μουσικό τρίο που δεν περιέχεται στο βιβλίο. Η επαφή του Πέτρου με αυτούς τους ανθρώπους είναι καταρχήν εμπειρία τραυματική. Για καθεμία απ’ αυτές ο Πέτρος θα καταβάλει και ένα τίμημα. Μερικές φορές υλικό, άλλες καθαρά ψυχικό-συναισθηματικό. Κάποτε και τα δύο. Το κέρδος της Εμπειρίας θα καλύψει την απώλεια; Ουμανισμός λοιπόν και αναζήτηση της ψυχικής ισορροπίας μέσα από έναν ρεαλισμό της καθημερινότητας.  
Στους «7 Θυμούς» επανέρχεστε στο θέμα της μετανάστευσης και των αποκλεισμένων κοινωνικών ομάδων. Για ποιο λόγο σας προκαλεί το ενδιαφέρον αυτό το θέμα; Η ταινία τι προσπαθεί να πει πάνω σ’ αυτό;
Από το «διαφορετικό» μόνο ένα κέρδος μπορεί να έχεις. Τη γνώση. Να μάθεις κι έτσι να διαμορφωθείς και ο ίδιος. Οι άνθρωποι αυτοί είναι απροκάλυπτα παλλόμενοι, δηλαδή αυθεντικοί, άρα γοητευτικοί. Και η προσέγγισή τους δεν μπορεί παρά να είναι ερωτική και εν πάση περιπτώσει χρήσιμη.
 Τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας των πολέμων, των επεμβάσεων και της φτώχειας, έχουν αυξηθεί οι προσφυγικές ροές προς την Ευρώπη, γεγονός που σε συνδυασμό με την πολιτική των κλειστών συνόρων οδηγεί σε πολυάριθμους πνιγμούς προσφύγων. Ταυτόχρονα στα ελληνικά ΜΜΕ συνεχίζεται και εντείνεται η αντιπροσφυγική και αντιμεταναστευτική προπαγάνδα που ουσιαστικά ενοχοποιεί τα θύματα. Γιατί πιστεύετε ότι συμβαίνει αυτό και ποια πρέπει να είναι η στάση των ανθρώπων των γραμμάτων και της τέχνης;
Ζούμε μια άλλη μορφή αποικιοκρατίας. Ο έλεγχος των αποικιών (πολιτικός, ενεργειακός, οικονομικός) γίνεται πια από μακριά, με τα ίδια αποτελέσματα. Οι άνθρωποι αναγκάζονται να ξενιτευτούν, για να επιβιώσουν από τους πολέμους, από την οικονομική ανέχεια, από τα κατευθυνόμενα ολοκληρωτικά καθεστώτα. 
Ταυτόχρονα διασύρονται από την αντιμετώπιση που τους επιφυλάσσουν τα ΜΜΕ. Με άλλα λόγια για τη φιλοσοφία του Ανθρώπου, που οι Έλληνες διατύπωσαν πρώτοι δύο χιλιετίες πριν και που η Ευρώπη υιοθέτησε με την Αναγέννηση, δηλαδή τον ουμανισμό, δεν ενδιαφέρεται κανείς. Οι άνθρωποι των γραμμάτων και της τέχνης από φύση και θέση πρέπει να είναι σταυροφόροι του δικαιώματος των ανθρώπων για ζωή και αξιοπρέπεια. Αν και δυστυχώς η τέχνη δεν γίνεται πάντα με καλά αισθήματα και προοδευτικές ιδέες.  
 Αυτόν τον καιρό είναι σε εξέλιξη η δίκη της Χρυσής Αυγής, επιτέλους μετά από δεκαετίες εγκληματικής δράσης της οργάνωσης αυτής. Ποια θεωρείτε ότι είναι η σημασία της δίκης και της έκβασής της;
Ο φασισμός (ναζισμός) δεν υπονομεύει και καταργεί μόνο τη δημοκρατία, αλλά και την ίδια την ανθρώπινη υπόσταση. Ελπίζω η ιδιότυπη ασυλία που τόσα χρόνια είχε η Χρυσή Αυγή να αρθεί επιτέλους, ώστε να λειτουργήσουν οι θεσμοί και να απαλλαγούμε από αυτό το εγκληματικό μόρφωμα.
 Τα τελευταία χρόνια, η γιορτή του Κυριακάτικου Σχολείου είναι ένα μεγάλο αντιρατσιστικό γεγονός. Για σας ποια είναι η σημασία της γιορτής και πώς αποφασίσατε να τιμήσετε τη γιορτή με την προβολή της ταινίας σας;
Γνώρισα το Κυριακάτικο Σχολείο από τον Θανάση τον Κούρκουλα, όταν συνέτρεξε σε προβλήματα που είχαμε με τη Χρυσή Αυγή στην Πλατεία Αττικής. Ήταν τότε η χρυσή εποχή της οργάνωσης. Έκαναν ό,τι ήθελαν, έχοντας απόλυτη κάλυψη. Εκτός από το να μεταφέρουμε μετανάστες στα νοσοκομεία λοιπόν, φέραμε τότε αρκετά παιδιά και στο Κυριακάτικο Σχολείο. Ένα μικρό σχολείο σε όροφο πολυκατοικίας, με κάμερα στην είσοδο από το φόβο της Χρυσής Αυγής, ένα «Κρυφό Σχολειό». Κάθε σχολείο είναι πηγή γνώσης, αλλά και ζωής, και το Κυριακάτικο προσφέρει έργο και ανθρωπιά. Όσο για την προβολή της ταινίας είναι δική μου η τιμή που με καλέσατε. 

Η γελοιογραφία αντιστρατεύεται κάθε μορφή φασισμού

Του Πέτρου Ζερβού

Στο πλαίσιο και της φετινής Αντιρατσιστικής Γιορτής θα υπάρχει έκθεση πολιτικής γελοιογραφίας. Συνεχίζεται έτσι μια παράδοση που αναδεικνύει κάθε φορά τον καίριο ρόλο της γελοιογραφίας στην κριτική της πολιτικής πραγματικότητας και της ριζοσπαστικής «ματιάς» στην ανάδειξη των καθημερινών προβλημάτων.
Η γελοιογραφία είναι από τη φύση της πολιτική, αφού γεννήθηκε με τις εφημερίδες, και ανατρεπτική γιατί, ως σάτιρα, στέκεται ενάντια στην Εξουσία και σε κάθε πολιτική, θρησκευτική η άλλη Αυθεντία. Είναι ως μέσο δυνατή, γιατί συνδυάζει εικόνα και λόγο. Είναι άμεση, γιατί με μια εικόνα δείχνει όσα μπορούν να πουν κατεβατά κειμένων… Η πολιτική γελοιογραφία είναι συνυφασμένη με το χιούμορ, όχι όμως εκείνο που σε κάνει να ξεσκάς, αλλά εκείνο που, μετά το άμεσο γέλιο, σου αφήνει ένα αίσθημα λυτρωτικής πίκρας και σε προβληματίζει. Γι’ αυτό η γελοιογραφία είναι αισιόδοξη απαισιοδοξία.
Η πολιτική γελοιογραφία είναι με τον Άνθρωπο κι όχι με το Κτήνος που έχει ανθρώπινη μορφή. Αντιστρατεύεται κάθε μορφή φασισμού, φανατισμού και λογοκρισίας της σκέψης και γι’ αυτό η ίδια συχνά είναι θύμα τους. Προϋποθέτει πολιτική στάση του δημιουργού απέναντι στα πράγματα και επίγνωση της ταξικότητας της κοινωνίας. Γι’ αυτό συνηγορεί υπέρ των αδυνάτων, χωρίς διάκριση χρώματος, φυλής, θρησκεύματος και υπέρ των αξιών της αλληλεγγύης και της συλλογικότητας.
Όταν δεν συμβαίνουν τα παραπάνω και η γελοιογραφία συνηγορεί υπέρ της εξουσίας, τότε αποποιείται τη «γραφή» και καταντά «γελοιότητα».
Στη φετινή έκθεση συμμετέχουν ευγενικά, αλλά και πρόθυμα οι Τάσος Αναστασίου, Δημήτρης Γεωργοπάλης, Σπύρος Δερβενιώτης, Πέτρος Ζερβός, Γιάννης Καλαϊτζής, Μιχάλης Κουντούρης, Πάνος Μαραγκός, Βαγγέλης Χερουβείμ και Soloup. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να δουν τελείως διαφορετικά στιλ σχεδίου και χιούμορ, αλλά μια κοινή και αδιάλλακτη στάση κατά του φασισμού και του ρατσισμού.

Οι συζητήσεις 

Τ ο φετινό πρόγραμμα συζητήσεων της 9ης Αντιρατσιστικής Γιορτής περιλαμβάνει σημαντικά θέματα του κινήματος, όπως αναδεικνύονται πλέον μετά την πολιτική νίκη της Αριστεράς. Ο φιλόξενος χώρος του κήπου της Γεωπονικής δίνει τη δυνατότητα για στήσιμο πολλών καλών πάνελ συζητήσεων:
Σάββατο 30/5 
Στις 7:30 μ.μ. θα ξεκινήσει η κεντρική συζήτηση της πρώτης μέρας με θέμα «Η δίκη της Χρυσής Αυγής και το Αντιφασιστικό Κίνημα»: Το κλίμα της δικαστικής αίθουσας θα μεταφέρει η Ελ. Κουμάντου, από το «Παρατηρητήριο για τη Δίκη της Χρυσής Αυγής». Στο πάνελ θα βρεθούν οι δημοσιογράφοι Αλ. Χριστακάκη (105,5 στο Κόκκινο) και Γ. Μπασκάκης (ΕφΣυν) που θα δώσουν την εικόνα της αντιμετώπισης της Χρυσής Αυγής από τα ΜΜΕ πριν και μετά τη δολοφονία Φύσσα, αλλά θα αξιολογήσουν και τη σημερινή δημοσιογραφική κάλυψη της δίκης. Ο Δ. Χριστόπουλος, αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου θα μιλήσει για την νομική και για την διεθνή διάσταση της δίκης. Στη σχέση των φασιστών με τους εργατικούς χώρους και στους αγώνες του εργατικού κινήματος θα αναφερθεί ο Γ. Χαρίσης, συνδικαλιστής στους δήμους και συντονιστής του ΜΕΤΑ. Τη συζήτηση εμπλουτίζουν με τις παρεμβάσεις τους ο Τ. Γιαννόπουλος (Antinazi Zone-YRE), ο Κ. Παπαδόπουλος (δημοτικός σύμβουλος Νίκαιας-Ρέντη) και η Έ. Καραγιάννη από τη νεολαία ΣΥΡΙΖΑ. Συντονίζει ο Θ. Κούρκουλας από την Κίνηση «Απελάστε τον Ρατσισμό».
Νωρίτερα, στις 6 μ.μ., ξεκινά στον LGBT θεματικό χώρο η συζήτηση «Γάμος, σύμφωνο συμβίωσης και τεκνοθεσία για τα ομόφυλα ζευγάρια-Ταυτότητα φύλου και τρανσφοβία». Ομιλητές από LGBTσυλλογικότητες θα μιλήσουν για τις διεκδικήσεις τους αλλά και για τη στάση της νέας κυβέρνησης. Ομιλητές από τις  Οικογένειες Ουράνιο Τόξο, Color Youth, Σύλλογο Υποστήριξης Διεμφυλικών, Ομάδα κατά της Ομοφοβίας και της Τρανσφοβίας στην Εκπαίδευση & Proud Press συνομιλούν με τη Γ. Γαϊτάνη, βουλευτίνα Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ. Τη συζήτηση συντονίζει η Κ. Σταματόγιαννη από την Κίνηση «Απελάστε το Ρατσισμό».
Την ίδια ημέρα ο ραδιοσταθμός 105,5 στο Κόκκινο, θα στήσει στον χώρο Αλληλεγγύης συζήτηση με θέμα «Μουσικά και μεταναστευτικά ρεύματα» που θα συντονίσει ο Μ. Μηλάτος.
Κυριακή 31/5 
Στις 7:30 μ.μ. στον κεντρικό χώρο συζητήσεων υπάρχει το ιδιαίτερα ενδιαφέρον πάνελ με θέμα: «Αιγαίο-Λαμπεντούζα-Αμυγδαλέζα: Η αντιπροσφυγική / αντιμεταναστευτική προπαγάνδα και ο ρόλος των ΜΜΕ»: Ο Κ. Αρβανίτης (105,5 στο Κόκκινο) και ο Δ. Αγγελίδης (ΕφΣυν) θα μιλήσουν για τη μάχη της προπαγάνδας στα ΜΜΕ «εκ των έσω». Ο Ν. Λομανί (Ανοιχτή Πρωτοβουλία Ενάντια στα Κέντρα Κράτησης) μεταφέρει την εμπειρία από τον αγώνα για το κλείσιμο των στρατοπέδων συγκέντρωσης μεταναστών και τις ως τώρα κατακτήσεις. Για τα πρώτα δείγματα γραφής της μεταναστευτικής πολιτικής της κυβέρνησης και την αναγκαία συνέχεια θα μιλήσει η βουλευτίνα Μεσσηνίας του ΣΥΡΙΖΑ Έ. Ψαρρέα. Στη συζήτηση παρεμβαίνουν η Ελθ. Αγγελοπούλου (δημοτική σύμβουλος Αθήνας, επικεφαλής της Ανοιχτής Πόλης), η Δ. Κουτσούμπα (περιφερειακή σύμβουλος Αττικής – ΑΝΤΑΡΣΥΑ) και εκπρόσωπος της ΠΟΣΠΕΡΤ. Συντονίζει η Έ. Γαρίδη από την Κίνηση «Απελάστε τον Ρατσισμό».
Νωρίτερα, στις 6 μ.μ. θα ξεκινήσει η συζήτηση με θέμα «Ιθαγένεια για όλα τα παιδιά». Συζητούν για τα προβλήματα των παιδιών των μεταναστών που γεννιούνται και σπουδάζουν στην Ελλάδα, μετανάστριες από την Ένωση Αφρικανών Γυναικών, παιδιά μεταναστών από τις Φιλιππίνες (KASAPI HELLAS) και νέοι από την οργάνωση ASANTE. Εκπρόσωπος από το Τμήμα Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ θα μιλήσει για τις αρετές ή και τις αδυναμίες της νέας πρότασης νομοσχεδίου που φιλοδοξεί να ρυθμίσει τα θέματα αυτά. Συντονίζει ο Ντμ. Πιβοβάρωφ από την Κίνηση «Απελάστε το Ρατσισμό».
Τέλος, θα πραγματοποιηθεί Ανοιχτή Συνέλευση με θέμα: «Φτώχεια, ανεργία και ρατσισμός στις γειτονιές της πόλης». Συμμετέχουν τοπικές κινήσεις κατοίκων, λαϊκές συνελεύσεις, δίκτυα αλληλεγγύης και αυτοδιοικητικές κινήσεις από τις γειτονιές της Αθήνας και του Πειραιά.

Καλλιτεχνικό Πρόγραμμα

Σάββατο 30/5
Από τις 9 μ.μ. στην Κεντρική Σκηνή:
Συναυλία με τη Μάρθα Φριντζήλα και τους Kubara Project, τον Σπύρο Γραμμένο, τον Ηλία Βαμβακούση, τους Sazman Orchestar και μουσικό σχήμα μεταναστών από το Μπαγκλαντές.
Από τις 10 μ.μ. στα Σκαλάκια της Γεωπονικής:
Μουσικό σχήμα από το Πακιστάν
Χορός: Παιδιά από το Μπαγκλαντές  
Από τις 11 μ.μ. ρεμπέτικο γλέντι με λαϊκή ορχήστρα
8-10 μ.μ. στον χώρο προβολών:
Πρώτη πανελλαδική προβολή της νέας ταινίας του Χρήστου Βούπουρα: «7 θυμοί»

Κυριακή 31/5
Από τις 9 μ.μ. στην Κεντρική Σκηνή:
Συναυλία με τους: PAX AMERICANA, BRAIN DRAIN - RAMONES TRIBUTE BAND (+Guests: Andrew Denison, Stavros Ex, Frank Panx and more), Magic de Spell και Γιάννης Παλαμίδας, Σπυριδούλa, Illegal Operation και η Μάρθα Μορελεόν με τους Los Del Sur)
Από τις 10 μ.μ. στα Σκαλάκια της Γεωπονικής:
Δρώμενο από τη θεατρική ομάδα του Κυριακάτικου Σχολείου Μεταναστών
Χορός: «Mandela Girls» με συνοδεία κρουστών από την Αφρική
Από τις 11 μ.μ. λαϊκό γλέντι με το συγκρότημα «Λάικα»
Στο χώρο της Γεωπονικής θα υπάρχουν εκθέσεις αντιφασιστικού σκίτσου με τη συμμετοχή πολλών Ελλήνων σκιτσογράφων, φωτογραφίας και βίντεο από γνωστούς Έλληνες φωτογράφους, αντιφασιστικής αφίσας και βιβλίου. 

Θα λειτουργήσουν παιδότοπος, 
ταβέρνα, διεθνής κουζίνα και μπαρ.