Είναι εντελώς αναμενόμενο οι άνθρωποι να καταφεύγουν σε προλήψεις και δεισιδαιμονίες όταν η υλική πραγματικότητα δεν έχει άλλη προφανή εξήγηση για τα μέτρα των συγκεκριμένων ανθρώπων ή είναι τόσο δυσμενής ώστε η αλλαγή της να φαντάζει ότι απαιτεί (ή πράγματι να απαιτεί) εξώκοσμη παρέμβαση. Οι ίδιες οι θρησκείες δεν είναι τίποτε άλλο παρά οργανωμένες σε σύστημα -και κοινωνικά και ιστορικά προσδιορισμένες- προλήψεις και δεισιδαιμονίες.
Ημερ.Δημοσίευσης
Στη σφαίρα της μυθολογίας η επίκληση προγόνων, πνευμάτων, θεών κ.λπ. αποδεικνύεται συχνά αποτελεσματική. Ο εξαιρετικά δεισιδαίμων κόσμος της ελληνικής αρχαιότητας περιέχει στους μύθους του πλήθος θαυμάτων που κυρίως προέρχονται από άμεση θεϊκή παρέμβαση: η Αθηνά, π.χ. κάνει συχνά την εμφάνισή της και επεμβαίνει υπέρ του εκάστοτε προστατευομένου της.
Οι σημερινές θρησκείες σερβίρονται σχεδόν όλες με το δοκιμασμένο επικοινωνιακό τέχνασμα των θαυμάτων: Ο Μωυσής χωρίζει τα νερά ώστε οι Ισραηλίτες να διαφύγουν από την Αίγυπτο, ο Ιησούς περπατά στο νερό και σηκώνει τον Λάζαρο από τον τάφο, ο Μωάμεθ περπατά επίσης στο νερό, εμφανίζει από το τίποτε τροφή και νερό μέσα στην έρημο και τυφλώνει τους αντίπαλους στρατούς με μια χούφτα σκόνη. Ο Κρίσνα σηκώνει ένα βουνό και σώζει ένα χωριό. Ο Βούδας αφήνει έκθαμβους τους συγγενείς του ανυψούμενος στον αέρα, χωρίζοντας το σώμα του σε κομμάτια και ενώνοντας και πάλι τα κομμάτια αυτά.
Στο προφανές ερώτημα πώς γίνεται να μπορούν να κάνουν θαύματα οι θεοί των «άλλων», δηλ. οι θεοί των «λάθος» θρησκειών, η απάντηση είναι απλή: τα θαύματα των «άλλων» είναι κατασκευασμένοι μύθοι. Αλλά επειδή μια τέτοια απάντηση υποσκάπτει ευθέως και τα «δικά μας» θαύματα, η απάντηση τροποποιείται ως εξής: τα θαύματα των «άλλων» είναι μαγεία καθοδηγούμενη από τον Σατανά ή άλλες σκοτεινές δυνάμεις, αναλόγως της θρησκείας.
Όμως δεν ήταν μόνον οι θεοί και οι ηγέτες. Θαυματουργές δυνάμεις αποδίδονται και στους αγίους ή τους σοφούς όλων των θρησκειών. Οι περισσότεροι από αυτούς επιτέλεσαν «θαύματα» στη διάρκεια της ζωής τους και μάλιστα θεραπευτικά θαύματα.
Όμως στη διάρκεια του Μεσαίωνα ειδικά οι άγιοι του χριστιανικού κόσμου απέκτησαν ένα… επιπλέον προσόν σε σχέση με τους αλλόδοξους συναδέλφους τους: μπορούσαν να κάνουν θαύματα ακόμη και πεθαμένοι μέσα από τα λείψανά τους! Αντίστοιχες ικανότητες έχει το Τίμιο Ξύλο (ο σταυρός του Ιησού πρέπει να ζύγιζε μερικά εκατομμύρια τόνους, αν λάβουμε υπόψη την ποσότητα του Ξύλου που κυκλοφορεί).
Παρότι όλα αυτά είναι αντίθετα με τα κελεύσματα των Γραφών και των ιδρυτών του χριστιανισμού (και των άλλων θρησκειών ως επί το πλείστον), τα οφέλη της εκκλησίας και της πολιτικής ηγεσίας, καθώς και η βιομηχανία που λειτουργεί γύρω από τα «θαύματα» (π.χ. τουρισμός), σήμαιναν ότι αυτά... συνεχίστηκαν μέχρι σήμερα.
Στη Γαλλία, η Παναγία της Λούρδης προσελκύει εκατοντάδες χιλιάδες πιστούς ετησίως αποτελώντας μια από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις βιομηχανίας θεραπευτικών θαυμάτων στον καθολικό κόσμο. Στον ορθόδοξο κόσμο κάθε φορά που ένα κομμάτι λειψάνου ή ένα τεμάχιο Τίμιου Ξύλου εκτίθεται σε προσκύνημα, διοργανώνονται από τις μητροπόλεις ειδικές εκδηλώσεις (αγρυπνίες, ολονυκτίες). Για την υποδοχή τους πραγματοποιούνται τελετές στις οποίες συμμετέχουν συνήθως αγήματα του στρατού, της αστυνομίας, αλλά και οι φιλαρμονικές των δήμων.
Μα, θα πει κανείς, αν είναι αποτελεσματικά τα λείψανα, γιατί π.χ. να μη βοηθήσουμε τα αγαπημένα μας πρόσωπα που τυχόν ασθενούν;
Το 2006 ένα χριστιανικό ίδρυμα, το Templeton, χρηματοδότησε ένα πείραμα που έγινε στη Βοστόνη των ΗΠΑ. Συμμετείχαν πάνω από 1.800 ασθενείς που επρόκειτο να υποβληθούν σε μπαϊπάς. Χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: Μια ομάδα για την οποία δεν προσευχόταν κανείς, μια δεύτερη ομάδα για την οποία προσεύχονταν ειδικώς εντεταλμένοι ιερείς, αλλά χωρίς να το γνωρίζουν οι ασθενείς, και μια τρίτη ομάδα για την οποία επίσης προσεύχονταν ιερείς, αλλά εις γνώσιν των ασθενών. Αποτέλεσμα; Δεν υπήρξε καμία διαφορά στην εξέλιξη της υγείας μεταξύ των ομάδων Α και Β, όπως αναμενόταν από την επιστήμη. Η ομάδα Γ όμως τα πήγε… χειρότερα και η εξήγηση που έδωσαν οι γιατροί ήταν το άγχος να πάνε καλά μιας και κάποιος προσευχόταν γι’ αυτούς! Και να σκεφτεί κανείς ότι η αποτυχία επήλθε παρότι οι διαμεσολαβητικές προσευχές απευθύνονταν από ειδικούς και μάλιστα απευθείας στον Ύψιστο -και όχι σε κάποιο λείψανο.
Είναι δικαίωμα και προσωπική υπόθεση του καθενός να πιστεύει σε θεούς, δαίμονες ή αγίους. Αν θέλει όμως πραγματικά να συμβάλει στη θεραπεία αγαπημένων του προσώπων που ασθενούν, είναι προτιμότερο να μην εμπιστεύεται θρησκευτικούς, πολιτικούς και επιχειρηματικούς εμπόρους λειψάνων. Είναι καλύτερα να απαιτεί περισσότερο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, αλλά και περισσότερες δαπάνες για τα νοσοκομεία, καθώς και άμεση πρόσβαση όλων στα αναγκαία φάρμακα. Αυτά τα αιτήματα μπορούν να κάνουν μικρά αλλά αληθινά θαύματα.